Het Romanisme wordt tans door de Protestanten veel gunstiger beschouwd dan in vorige jaren. In die landen, waar het Katholicisme geen overwegende invloed heeft, en de pausgezinden op vredelievende wijze macht zoeken te verkrijgen, heerst er toenemende onverschilligheid aangaande de leerstellingen, welke de hervormde kerken van de pauselike priesterregering scheiden; de mening wint veld, dat we toch eigenlik op punten van gewicht niet zo zeer verschillen als wel verondersteld is geworden, en dat een weinig toegeeflikheid van onze kant ons tot een betere verstandhouding met Rome zal brengen. Er was eenmaal een tijd, toen de Protestanten de vrijheid van het geweten, die zo duur gekocht is, op hoger prijs stelden. Ze leerden hun kinderen het pausdom verafschuwen, en geloofden, dat het ontrouw aan God zou zijn, om eensgezindheid met Rome te zoeken. Maar hoe zeer verschillend zijn de gevoelens, waaraan tans uitdrukking gegeven wordt. GT 657.1
De verdedigers van het pausdom verklaren, dat de kerk verongelijkt is, en de Protestantse wereld is geneigd om de verklaring aan te nemen. Velen beweren, dat het onrechtvaardig is om de kerk van deze tijd te beoordelen naar de afschuwelikheden en dwaasheden, welke de regering ervan gedurende de eeuwen van onwetendheid en duisternis hebben gekenmerkt. Ze verontschuldigen de gruwelike wreedheid ervan als het gevolg van de barbaarsheid van de tijden, en pleiten, dat de invloed van de hedendaagse beschaving de gevoelens ervan gewijzigd heeft. GT 657.2
Hebben die personen de aanspraak op onfeilbaarheid vergeten, welke deze trotse macht acht honderd jaren lang gemaakt heeft? Verre van deze aanspraak opgegeven te hebben, is hij in de negentiende eeuw met groter beslistheid dan ooit bevestigd. Wanneer Rome beweert, dat het “nooit gedwaald heeft, en, naar luid van de Schrift, nimmer kan dwalen,“1Mosheim, “Eccl. Hist.,” bock 3, 11 eeuw, deel 2, Kap. 2, par. 9, noot 1. hoe kan het dan de beginselen loochenen, die zijn handelwijze in vervlogen eeuwen heeft bestuurd? GT 658.1
De pauselike kerk zal zijn aanspraak op onfeilbaarheid nimmer laten varen. Al wat hij gedaan heeft tot vervolging van degenen, die zijn leerstellingen verwerpen, oordeelt hij goed geweest te zijn; en zou hij dezelfde maatregelen niet weer toepassen, indien de gelegenheid er zich toe voordeed? Laat de banden, die wereldlike regeringen hem nu aanleggen, weggenomen, en Rome weer tot zijn vroegere macht hersteld worden, en spoedig zal er een herleving van zijn tirannie en vervolging zijn. GT 658.2
Een welbekend schrijver spreekt over de houding van de pauselike priesterheerschappij, wat vrijheid van geweten betreft, en over de gevaren, welke in het biezonder de Verenigde Staten bedreigen ten gevolge van het welslagen van zijn politiek, aldus:— GT 658.3
“Velen zijn geneigd om alle vrees voor het Rooms Katholicisme in de Verenigde Staten toe te schrijven aan bijge-lovigheid of kinderachtigheid. De zodanigen zien niets in het karakter en de houding van het Romanisme, dat zich tegen onze vrije instellingen kant, en bespeuren geen ongunstige voortekenen in de groei ervan. Laat ons daarom eerst enige van de grondregels van ons goevernement met die van de Katholieke Kerk vergelijken. GT 658.4
“De grondwet van de Verenigde Staten waarborgt vrijheid van geweten. Niets is dierbaarder, of staat vaster gegrond. Paus Pius IX zegt in zijn Zendbrief van 15 Augustus 1854: ‘De dwaze en verkeerde leringen of wei razernijen ter verdediging van gewetensvrijheid zijn een uiterst verderflike dwaling — een pest, die boven alle andere het meest te vrezen is in een staat.’ Dezelfde paus sprak in zijn Zendbrief van 8 Desember 1864 de banvloek uit over ‘die zich vrijheid van geweten en van godsdienstige eredienst aanmatigen,’ en eveneens over ‘al dezulken, die beweren, dat de Kerk geen geweld mag gebruiken.’ GT 658.5
“De vreedzame toon, die Rome in de Verenigde Staten aanslaat, betekent geen verandering van hart. Rome is verdraagzaam, waar het hulpeloos is. Bisschop O’Connor zegt: ‘Godsdienstvrijheid wordt eenvoudig verdragen, totdat het tegenovergestelde uitvoerbaar is, zonder gevaar voor de Katholieke wereld!’ . . . De aartsbisschop van St. Louis zei eenmaal: ‘Ketterij en ongeloof zijn misdaden; en in Christelike landen, als Italië en Spanje, bij voorbeeld, waar het gehele volk Katholiek is, en waar de Katholieke godsdienst een noodwendig deel uitmaakt van de landswet, worden ze als andere misdaden gestraft.’ . . . GT 659.1
“Iedere kardinaal, aartsbisschop en bisschop in de Katholieke Kerk legt een eed van trouw aan de paus af, waarin de volgende woorden voorkomen: ‘Ketters, scheurmakers, en opstandelingen tegen onze gemelde heer (de paus), of zijn voornoemde opvolgers, zal ik met al mijn vermogen vervolgen en tegenstaan.’”1Strong, Dr. Josiah, “Our Country,” kap. 5, par. 1-3. GT 659.2
Het is waar, dat er ware Christenen zijn in de Rooms Katholieke Kerk. Duizenden behoren ertoe, die God dienen volgens het beste licht, dat ze bezitten. Hun wordt geen toegang tot Zijn woord gegund, en dus kunnen ze de waarheid niet onderscheiden. Ze hebben nooit het verschil gezien tussen een levende hartedienst en een stelsel van enkel vormen en ceremonieën. God ziet met medelijdende tederheid op deze zielen neder, die opgevoed zijn in een geloof, dat misleidend en onbevredigend is. Hij zal stralen licht doen dringen door de dichte duisternis, welke hen omringt. Hij zal de waarheid, gelijk die in Jezus is, aan hen openbaren, en velen zullen zich nog aan de zijde van Zijn volk stellen. GT 659.3
Het Romanisme echter is, als een stelsel, tans niet meer in overeenstemming met het evangelie van Christus, dan in de vroegere tijdperken van zijn geschiedenis. De Protestantse kerken verkeren in grote duisternis, anders zouden ze de tekenen van de tijden onderscheiden. De bedoelingen en wijze van werken van de Roomse Kerk zijn verreikend. Hij gebruikt allerlei plannen om zijn invloed uit te breiden en zijn macht te vergroten, ten einde zich voor te bereiden op een zware en hardnekkige strijd om de heerschappij over de wereld te herwinnen, de vervolging weder in te voeren, en alles ongedaan te maken, wat het Protestantisme gedaan heeft. Het Katholicisme wint aan alle zijden veld. Men be-hoeft slechts het toenemende aantal van zijn kerken en kapellen in Protestantse landen na te gaan. Men behoeft er slechts op te letten, hoe zeer zijn hogere scholen en seminarieën in Amerika in de gunst staan, en hoe algemeen ze door Protestanten bezocht worden. Men behoeft slechts de groei van het Spiritualisme in Engeland op te letten, en hoe velen er tot de gelederen van de Katholieken overgaan. Deze dingen behoorden de bezorgdheid op te wekken van allen, die prijs stellen op de zuivere beginselen van het evangelie. GT 660.1
De Protestanten hebben zich met het pausdom ingelaten en het begunstigd; ze hebben overeenkomsten getroffen en toenadering betoond, welke de pauseliken zelven verwonderd zijn geweest te zien, en niet hebben kunnen verstaan. De mensen sluiten de ogen voor het ware karakter van het Romanisme, en de gevaren, die van zijn oppermacht te duchten zijn. Het volk moet wakker geschud worden om de vooruitgang van deze allergevaarlikste vijand van de burgerlike en godsdienstige vrijheid te weerstaan. GT 660.2
Vele Protestanten verbeelden zich, dat de Katholieke godsdienst niet aantrekkelik is, en dat die wijze van eredienst alleen bestaat uit vervelende ceremonieën zonder betekenis. Hierin vergissen ze zich. Het Romanisme grondt zich wel op misleiding, maar is geen grof of stotend bedrog. De eredienst van de Roomse Kerk is uiterst indrukwekkend. De vertoning van pracht en plechtige kerkelike gebruiken boeit de zinnen van het volk, en brengt de stem van rede en geweten tot zwijgen. Het oog wordt bekoord. Prachtige kerken, indrukwekkende optochten, gouden altaren, juwelen relikwiekastjes, uitgezochte schilderijen en fijn beeldwerk bekoren het schoonheidsgevoel. Ook het oor wordt gestreeld. De muziek is onovertroffen. De zwellende tonen van het volle orgel, samensmeltend met de melodie van vele stemmen, die de hoge koepels en zuilegalerijen van de grootse kathedralen vervullen, kunnen niet anders dan het hart aangrijpen met een gevoel van ontzag en eerbied. GT 660.3
Deze uitwendige pracht, praal en ceremonie, die slechts de spot drijft met de verlangens van een ziel, die moede is van de last van de zonde, is een bewijs van inwendig verderf. De godsdienst van Christus behoeft zodanige bekoringen niet tot aanbeveling. In het licht, dat van het kruis afschijnt, vertoont zich het ware Christendom z— rein en liefelik, dat geen uitwendige versieringen de wezenlike waarde ervan kunnen verhogen. Het is de schoonheid der heiligheid, een zachtmoedige en stille geest, die waarde heeft bij God. GT 662.1
Schitterende stijl is niet noodzakelik een waarborg van reine en hoge gedachten. Verheven opvatting van kunst en fijne beschaving van de smaak komen dikwels voor bij hen, die aards en zinnelik zijn. Ze worden menigmaal door Satan gebruikt om de mensen de behoeften van hun ziel te doen vergeten, het toekomstige, eeuwige leven uit het oog te doen verliezen, zich te doen afkeren van hun oneindige Helper, en hen slechts voor deze wereld te doen leven. GT 662.2
Een godsdienst, die in uiterlikheden bestaat, is aantrekkelik voor het onwedergeboren hart. De pracht en ceremonie van de Katholieke eredienst heeft een wegslepende, betoverende macht, waardoor velen verleid worden; ze beginnen de Roomse Kerk te beschouwen als de eigenlike hemelpoort. Alleen zij, die hun voeten onbeweeglik geplaatst hebben op het fondament van de waarheid, en wier harten vernieuwd zijn door Gods Geest, zijn tegen zijn invloed bestand. Duizenden, die Christus niet bij ondervinding kennen, zullen er toe geleid worden, uiterlike vormen van godzaligheid zonder de kracht te aanvaarden. Zulk een godsdienst is juist, wat de menigte verlangt. GT 662.3
De aanspraak van de kerk op het recht om vergiffenis van zonde te schenken, doet de Roomsgezinde vrijheid gevoelen om te zondigen; en de instelling van de biecht, zonder welke geen vergeving door de kerk toegestaan wordt, strekt er evenzeer toe, om de mens in het kwaad te stijven. Wie voor een gevallen mens nederknielt, en in de biecht de geheime gedachten en overleggingen van zijn hart openlegt, verlaagt zijn menselikheid, en onteert iedere edele drijfveer van zijn ziel. Door de zonden van zijn leven voor een priester,— een dwalende, zondige sterveling, en maar ai te dikwels iemand, door wijn en losbandigheid verlaagd,— open te leggen, valt zijn standaard van karakter, en wordt hij dientengevolge verontreinigd. Zijn voorstelling van God wordt vernederd tot de gelijkenis van de gevallen mensheid; want de priester staat daar als een vertegenwoordiger Gods. Dit verlagende belijdenis doen van mens aan mens is de geheime bron, waaruit veel van het kwaad voortgevloeid is, dat de wereld verontreinigt, en toebereidt voor zijn ondergang. En toch is het aangenamer voor hem, die gaarne aan zichzelf toegeeft, aan een medemens zijn schuld te belijden, dan de ziel open te leggen voor God. Het ligt in de menselike aard, liever boete te doen, dan zonde te verzaken; het is gemakkeliker om het vlees te pijnigen met zakken en netelen en smartende ketenen, dan vleselike lusten te kruisigen. Zwaar is het juk, dat het vleselike hart gewillig draagt, liever dan zich te buigen onder het juk van Christus. GT 663.1
Er bestaat een treffende gelijkenis tussen de Kerk van Rome en de Joodse kerk ten tijde van de eerste komst van Christus. Terwijl de Joden heimelik ieder beginsel van Gods wet vertraden, waren ze uiterlik stipt in het nakomen van de voorschriften ervan, en verzwaarden de wet met bepalingen en overleveringen, die gehoorzaamheid pijnlik en lastig maakten. Gelijk de Joden beleden, de wet te eren, zo beweren de Roomsgezinden, dat ze het kruis eerbiedigen. Ze verhogen het symbool van het lijden van Christus, terwijl ze in hun leven Hem verloochenen, die door dat symbool wordt voorgesteld. GT 663.2
De Pauseliken hebben kruisen op hun kerken, hun altaren, en hun klederen. Overal ziet men het teken van het kruis. Overal wordt het uiterlik geëerd en in waarde gehouden. Maar wat Christus geleerd heeft, wordt begraven onder een massa overleveringen, die niets betekenen, valse verklaringen en strenge eisen. De woorden van de Heiland betreffende de bijgelovige Joden zijn met nog meer kracht van toepassing op de Roomse leidslieden: “Want ze binden lasten, die zwaar zijn en kwalik om te dragen, en leggen ze op de schouders van de mensen; maar ze willen die met hun vinger niet verroeren.”1Matth. 23:4. Bekommerde zielen worden in voortdurende angst gehouden, vrezende voor de toorn van een beledigde God, terwijl vele van de hoge geesteliken van de kerk in weelde en zinsgenot leven. GT 664.1
De dienst van beelden en relikwieën, het aanroepen van heiligen, en de verheffing van de paus, zijn instellingen van Satan, om de harten van de mensen af te trekken van God en Zijn Zoon. Om hun ondergang te bewerken, tracht hij hun aandacht af te trekken van Hem, door Wie alleen zij zaligheid kunnen vinden. Hij bepaalt hen bij allerlei voorwerpen, die in de plaats gesteld kunnen worden van Hem, die gezegd heeft: “Komt herwaarts tot Mij, allen, die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u ruste geven.”2Matth. 11:28. GT 664.2
Satan tracht voortdurend een verkeerde voorstelling te geven van Gods karakter, van de aard van de zonde, en van wat er wezenlik op het spel staat in de grote strijd. Zijn valse redenering vermindert de verplichting, die de Goddelike wet oplegt, en geeft de mensen vrijheid om te zondigen. Tegelijkertijd leidt hij er hen toe om valse opvattingen van God te koesteren, zodat ze Hem eerder met angst en haat beschouwen, dan met liefde. De wreedheid van zijn eigen karakter wordt aan de Schepper toegeschreven; belichaamt zich in godsdienstige stelsels, en vindt uitdrukking in wijzen van aanbidding. Op die manier wordt het verstand van de mensen verblind, en verzekert Satan zich van hen als zijn handlangers om krijg te voeren tegen God. Door verdraaide opvattingen van de Goddelike eigenschappen zijn heidense volken ertoe gebracht, te geloven, dat er menseoffers nodig waren om zich van de gunst van de Godheid te verzekeren, en vreselike wreedheden zijn er onder de verschillende vormen van afgodedienst gepleegd. GT 664.3
De Rooms Katholieke Kerk, die de vormen van heidendom en Christendom verbindt, en die, gelijk het heidendom, het karakter van God verkeerd voorstelt, heeft zijn toevlucht genomen tot handelingen, welke niet minder wreed en afstotelik zijn. In de dagen van Rome’s overheersing had men martelwerktuigen om instemming met zijn leerstellingen af te dwingen. Daar stond de brandstapel voor hen, die niet aan zijn eisen wilden voldoen. Er werd gemoord op een schaal, die nooit bekend zal worden, totdat het oordeel het zal openbaren. Hoge geesteliken van de kerk, in dienst van Satan, hun meester, maakten er hun studie van, middelen uit te vinden, waardoor de grootst mogelike foltering kon veroorzaakt worden zonder een einde te maken aan het leven van hun slachtoffer. Het helse werk werd in veel gevallen herhaald, tot de uiterste grens van het menselik weerstandsvermogen was bereikt, tot de natuur de kamp opgaf, en de lijder de dood verwelkomde als een liefelike verlossing. GT 665.1
Zodanig was het lot van hen, die zich tegen Rome stelden. Voor zijn aanhangers had het geseltucht, knagende honger, en lichaamskastijding in alle denkbare, walgelike vormen. Om zich van de gunst van de Hemel te verzekeren, verkrachtten de boetelingen Gods wetten door de wetten van de natuur te overtreden. Hen werd geleerd, de banden te verbreken, welke Hij gelegd had om het verblijf van de mens op aarde te zegenen en te vervroliken. Het kerkhof bergt miljoenen slachtoffers, die hun leven hebben doorgebracht in een ijdel pogen om hun natuurlik gevoel ten onder te brengen, en iedere gedachte en opwelling van medegevoel voor hun medemens als Gode onwelgevallig te onderdrukken. GT 665.2
Indien we de vastberaden wreedheid van Satan wensen te verstaan, die hij gedurende honderden van jaren aan de dag gelegd heeft, en dat niet onder hen, welke nooit van God gehoord hebben, maar in het midden en door de gehele uitgestrektheid van de Christenheid, zo behoeven we slechts acht te geven op de geschiedenis van het Romanisme. Door dit ontzaglike stelsel van bedrog bereikt de vorst van het kwaad zijn doel om God te onteren en de mens ellende aan te doen. En wanneer we zien, hoe hij er in slaagt om zich te vermommen, en zijn werk door de voorgangers van de kerk te laten verrichten, kunnen we beter verstaan, waarom hij zo vijandig tegen de Bijbel is. Als dat boek gelezen wordt, wordt de barmhartigheid en liefde Gods geopenbaard, en wordt het de mens duidelik, dat het hem geen van die zware lasten oplegt. Al wat hij vraagt, is een gebroken en ver-slagen hart, een nederige, gehoorzame geest. GT 666.1
Christus stelde door Zijn leven geen voorbeeld, dat mannen en vrouwen zich in kloosters moeten opsluiten om geschikt gemaakt te worden voor de hemel. Hij leert nergens, dat liefde en medegevoel moeten worden onderdrukt. Het hart van de Heiland vloeide over van liefde. Hoe dichter de mens de zedelike volmaaktheid nabij komt, des te fijner wordt zijn opmerkingsgave, des te scherper zijn bewustzijn van zonde, en des te dieper zijn medegevoel voor de bedroefden. De Paus beweert de stedehouder van Christus te zijn; maar hoe kan zijn karakter met dat van onze Heiland vergeleken worden? Heeft men ooit gezien, dat Christus mensen naar de kerker of de pijnbank verwees, omdat ze Hem geen eer betoonden als Koning des hemels? Hoorde men Zijn stem diegenen ter dood veroordelen, welke Hem niet aannamen? Toen Hij door de mensen van een Samaritaans dorp beledigd werd, werd de apostel Johannes met verontwaardiging vervuld en vroeg: “Heer, wilt Gij, dat we zeggen, dat er vuur van de hemel zal nederdalen, en dezen verslinden, gelijk ook Elias gedaan heeft?” Jezus zag met medelijden op Zijn discipel neder, en bestrafte zijn harde geest, zeggende: “De Zoon des mensen is niet gekomen om de zielen van de mensen te verderven, maar om te behouden.”1Lukas 9:54, 56. Hoe verschillend is de geest, welke Christus aan de dag legde, van die van Zijn zogenaamde plaatsbekleder. GT 666.2
De Roomse Kerk doet zich tans in een gunstig licht aan de wereld voor, en dekt zijn lijst van gruwelike wreedheden met verontschuldigingen toe. Hij heeft zich in klederen getooid, die op Christus gelijken; toch is hij onveranderd. Ieder beginsel van het pausdom, dat in vervlogen eeuwen bestaan heeft, bestaat heden ten dage nog. De leerstellingen, die in de donkerste eeuwen ontworpen zijn, worden nog steeds gehuldigd. Laat niemand zich bedriegen. Het pausdom, waaraan Protestanten tans zo geredelik eer bewijzen, is hetzelfde, dat de wereld beheerste in de dagen van de Hervorming, toen mannen Gods op gevaar van hun leven af opstonden, om de goddeloosheid ervan aan de kaak te stellen. Het openbaart dezelfde trots en onbeschaamde aanmatiging, waardoor het zich van tevoren boven koningen en vorsten verhief, en zich de rechten Gods durfde toekennen. Zijn geest is tans niet minder wreed en despoties, dan toen het de vrijheid van de mensen vertrad, en de heiligen van de Allerhoogste doodde. GT 667.1
Het pausdom is juist, wat de profetie verklaard heeft dat het zijn zou: de afval van de laatste dagen.22 Thess. 2:3, 4. Het maakt een deel van zijn gedragslijn uit, dat karakter aan te nemen, waardoor het ‘t best zijn doel bereiken kan; toch verbergt het onder het veranderlike voorkomen van de kameleon on-veranderlik het gif van de slang. “We zijn niet gehouden om trouw en beloften aan ketters na te komen,“3Lenfant, “History of the Council of Constance, ” Deel I, p. 516 (ed. 1728). verklaart het. Zal deze macht, wiens oorkonde van duizend jaren in het bloed van de heiligen geschreven is, tans als een deel van de kerk van Christus worden erkend? GT 667.2
Het is niet zonder reden, dat er in Protestantse landen beweerd wordt, dat het Katholicisme tans minder van het Protestantisme verschilt dan in vroegere tijden. Er heeft een verandering plaats gehad; maar de verandering ligt niet bij het pausdom. Het Katholicisme gelijkt ongetwijfeld veel op het Protestantisme van onze tijd, omdat het Protestantisme sedert de dagen van de hervormers zo zeer ontaard is. GT 667.3
Terwijl de Protestantse kerken de gunst van de wereld gezocht hebben, heeft een valse liefde hun ogen verblind. Ze zien niet in, dat het niet recht is, goed te geloven van alle kwaad; en als onvermijdelik gevolg zullen ze eindelik kwaad denken van alle goed. In plaats van het geloof, dat eenmaal aan de heiligen overgegeven is, te verdedigen, verontschuldigen ze zich nu als het ware bij de Roomse kerk wegens de liefdeloze opinie, die ze over hem gekoesterd hebben, en vragen vergiffenis voor hun onverdraagzaamheid. GT 668.1
Een grote klasse, zelfs van hen, die het Romanisme niet gunstig gezind zijn, ducht weinig gevaar van zijn macht en invloed. Velen beweren, dat de verstandelike en zedelike duisternis, welke er tijdens de Middeleeuwen heerste, de verspreiding van zijn leer, bijgeloof en onderdrukking in de hand heeft gewerkt; en dat de grotere verstandelike ontwikkeling van de nieuwere tijd, de algemene verspreiding van de wetenschap, en de toenemende vrijzinnigheid in godsdienstzaken een herleving van onverdraagzaamheid en tirannie onmogelik maken. Er wordt gespot met de gedachte, dat er in deze verlichte eeuw zulk een staat van zaken zou kunnen bestaan. Het is waar, dat dit geslacht, door veel licht, zowel verstandelik, zedelik, als godsdienstig wordt bestraald. Er is licht van de hemel af over de wereld uitgegoten door de geopende bladzijden van Gods heilig woord. Maar men behoorde niet te vergeten, dat hoe groter het licht, dat geschonken wordt, des te groter de duisternis is in hen, die het verdraaien of verwerpen. GT 668.2
Een biddend onderzoek van de Bijbel zou de Protestanten het ware karakter van het pausdom tonen, en hen leren, het te verafschuwen en te vlieden; maar velen zijn zo wijs in eigen oog, dat ze geen behoefte gevoelen om God in ootmoed te zoeken, en alzo in de waarheid geleid te worden. Ofschoon ze zich op hun verlichting beroemen, zijn ze onwetend, zowel wat de schriften als de kracht Gods aangaat. Ze moeten het een of andere middel hebben om hun geweten tot zwijgen te brengen; en ze zoeken dat middel, dat minst geestelik en vernederend is. Wat ze wensen, is een middel om God te vergeten, en dat toch zal kunnen doorgaan voor een middel om aan Hem te gedenken. Het Pausdom is wel berekend om in de behoeften van zulke mensen te voorzien. Het biedt juist het ware aan twee klassen van de mensheid, die bijna de gehele wereld in zich sluiten — degenen, welke door hun verdiensten, en degenen, die in hun zonden wensen zalig te worden. Hier ligt het geheim van zijn macht. GT 668.3
Een tijd van grote verstandelike duisternis heeft zich bevorderlik betoond aan het welslagen van het pausdom. Wat nu nog blijken zal, is, dat een tijd van groot, verstandelik licht even bevorderlik is aan zijn welslagen. In vervlogen eeuwen, toen de mensen zonder Gods woord en buiten de kennis van de waarheid leefden, waren hun ogen geblinddoekt, en werden er duizenden verstrikt, omdat ze het net niet zagen, dat voor hun voet gespannen was. In het tegenwoordige geslacht zijn er velen, wier ogen verblind worden door het schitterend licht van menselike beschouwingen, “valselik genaamde wetenschap;” ze merken het net niet op, en lopen er even geredelik in, als waren ze geblinddoekt. Het was Gods doel, dat de verstandelike vermogens van de mens beschouwd zouden worden als een gift van zijn schepper, en in de dienst van de waarheid en gerechtigheid zouden worden gebruikt; maar wanneer trots en eerzucht gekoesterd worden, en de mensen hun eigen theorieën boven Gods woord stellen, kan verlichting meer kwaad doen dan onwetendheid. Aldus zal de valse wetenschap van de tegenwoordige tijd, die het geloof in de Bijbel ondermijnt, zich even voordelig bewijzen tot bereiding van de weg voor de aanname van het pausdom met zijn aantrekkelike vormen, als het onthouden van kennis de weg baande voor Zijn verheffing in de Middeleeuwen. GT 669.1
In de bewegingen, welke tans in de Verenigde Staten aan de gang zijn, om staatsondersteuning te verkrijgen voor de instellingen en gebruiken van de kerk, volgen de Protestanten de voetstappen van de pausgezinden. Neen, nog meer, ze openen de deur voor het pausdom om in het Protestantse Amerika het oppergezag te herwinnen, dat het in de Oude wereld verloren heeft. En wat deze beweging van nog meer gewicht maakt, is het feit, dat gedwongen Zondagviering het voornaamste doel is, dat men zich voorstelt,— een gebruik, dat zijn oorsprong in Rome gehad heeft, en hetwelk Rome aangeeft als een teken van zijn gezag. Het is de geest van het pausdom,— de geest van gelijkvormigheid aan wereldse gebruiken, de eerbied voor menselike overleveringen boven de geboden Gods,— die de Protestantse kerken heeft doortrokken, en er ze toe leidt, om de Zondag te verheffen, gelijk het pausdom dat van tevoren gedaan heeft. GT 670.1
Indien de lezer de werktuigen wenst te kennen, welke in de strijd, die spoedig te komen staat, gebruikt zullen worden, behoeft hij slechts na te gaan, wat de geschiedenis opgetekend heeft aangaande de middelen, die Rome in vervlogen eeuwen voor hetzelfde doel heeft aangewend. Indien hij wenst te weten, hoe pausgezinden en Protestanten verenigd met hen zullen handelen, die hun leerstellingen verwerpen, laat hem dan letten op de geest, die Rome geopenbaard heeft tegenover de Sabbat en de verdedigers daarvan. GT 670.2
Koninklike edikten, algemene vergaderingen en kerkelike instellingen, door de wereldlike macht gesteund, vormden de ladder, waarlangs het heidense feest zijn ereplaats in de Christelike wereld bereikt heeft. De eerste publieke maatregel, waardoor het houden van de Zondag verplichtend werd gesteld, was de wet, door Konstantijn uitgevaardigd.1321 n. C.; zie Aanhangsel. Dit edikt eiste, dat de stedelingen op “de eerbiedwaardige dag van de zon” zouden rusten, maar stond landlieden toe, hun veldarbeid voort te zetten. Ofschoon het in werkelikheid een heidense wet was, werd hij door de keizer van kracht gemaakt, nadat hij in naam het Christendom had aangenomen. GT 670.3
Daar het koninklike bevelschrift niet voldoende de plaats van het Goddelik gezag bleek in te nemen, kwam Eusebius, een bisschop, die de gunst van vorsten zocht, en die de biezondere vriend en vleier van Konstantijn was, met de bewering voor de dag, dat Christus de Sabbat op de Zondag had overgezet. Geen enkele tekst uit de Schrift werd aangegeven om de nieuwe leer te bewijzen. Eusebius erkent er onbewust zelf de valsheid van, en wijst op de ware bewerkers van de verandering. “Alle dingen,” zegt hij, “die op de Sabbat gedaan moesten worden, die hebben wij op de dag des Heren overgebracht.”1Cox, R.,“Sabbath Laws and Sabbath Duties,” p. 538 (ed. 1853). Doch hoe ongegrond het ook was, toch had het argument voor de Zondag de uitwerking, dat het de mensen aanmoedigde tot het vertreden van de Sabbat des Heren. Al degenen, die door de wereld wensten geëerd te worden, namen de algemene feestdag aan. GT 671.1
Naarmate het pausdom vaster voet kreeg, werd het werk van de Zondagsverheffing voortgezet. Een tijd lang hielden de mensen zich met veldarbeid bezig, wanneer ze niet naar de kerk gingen, en werd de zevende dag nog als de Sabbat beschouwd. Doch langzamerhand kwam er verandering. Aan hen, die heilige ambten bekleedden, werd verboden op Zondag een vonnis uit te spreken in een burgerlik twist-geding. Spoedig daarna werd aan alle personen, van welke rang ook, geboden, zich van gewone arbeid te onthouden, op straffe van een boete voor vrijen, en slagen voor dienstbaren. Later werd er besloten, dat rijken zouden gestraft worden met het verlies van de helft van hun bezittingen; en eindelik, dat ze slaven zouden worden gemaakt, indien ze halsstarrig bleven. De lagere klassen zouden levenslang verbannen worden. GT 671.2
Ook bediende zich men van wonderen. Onder meer wordt er verhaald, dat terwijl een landman, die zijn akker op Zondag ging ploegen, zijn ploeg met een ijzer schoonmaakte, het ijzer aan zijn hand bleef vastkleven, en hij het twee jaren lang met zich moest ronddragen, “tot zijn zeer grote pijn en schande.”1West, Francis, “Historical and Practical Discourse on the Lord’s Day,” p. 174. GT 671.3
Later gaf de paus last, dat de priesters van de gemeenten de Zofidagschendcrs zouden vermanen, en van hen verlangen, dat zij naar de kerk zouden gaan en hun gebeden waarnemen, opdat ze niet het een of andere grote onheil over zichzelven en hun buren zouden brengen. Een geestelike raad voerde de bewijsgrond aan, waarvan sedert zo algemeen gebruik is gemaakt, zelfs, door Protestanten, dat de Zondag de Sabbat moet zijn, omdat er mensen door de bliksem getroffen werden, terwijl ze op Zondag werkten. “Het is duidelik,” zeiden de prelaten, “hoe groot Gods misnoegen was over hun verwaarlozing van deze dag.” Toen werd er een beroep gedaan op priesters en predikanten, koningen en prinsen, en alle getrouwen, “om hun uiterste pogingen in het werk te stellen, om de dag weder in zijn ereplaats te herstellen, en hem in de toekomst vromer te doen vieren voor de goede naam van het Christendom.”2Morer, Tho., ” Discourse in Six Dialogues on the Name, Notion, and Observation of the Lord’s Day,” p. 271 (ed. 1701). GT 672.1
Daar de dekreten van de raadsvergaderingen onvoldoende bleken, werd de wereldlike overheid verzocht, een edikt uit te vaardigen, dat de harten van het volk met schrik zou vervullen, en hen dwingen om zich van Zondagsarbeid te onthouden. Op een synode, die te Rome bijeenkwam, werden alle vorige besluiten opnieuw en met grotere kracht en plechtigheid bevestigd. Ook werden ze opgenomen in de geestelike wet, en voor bijna de gehele Christenheid door de wereldlike overheden verplichtend gesteld.3Zie Heylyn, “History of the Sabbath,” Deel II, kap. 5, sektie 7 GT 672.2
Toch bracht het gebrek aan schriftuurlik gezag voor de Zondag niet weinig verlegenheid te weeg. De mensen betwijfelden het recht van hun leraren, om de besliste verklaring van Jehova “de zevende dag is de Sabbat des Heren uws Gods” ter zijde te stellen ten einde de dag van de zon te heiligen. Om het gemis aan bewijs in de Bijbel goed te maken, waren er andere toevluchten nodig. Een ijverig voorstander van de Zondag, die tegen het einde van de twaalfde eeuw de kerken van Engeland bezocht, werd door getrouwe getuigen voor de waarheid tegengestaan; en zijn pogingen waren z— vruchteloos, dat hij enige tijd het land verliet, en op middelen peinsde om zijn leer kracht bij te zetten. Toen hij terugkeerde, was het ontbrekende verschaft, en het werk, dat hij daarna deed, gelukte hem beter. Hij bracht een geschrift met zich mede, dat van God-zelf gezegd werd te komen, en het vereiste gebod voor het houden van de Zondag bevatte, met vreselike bedreigingen om de ongehoorzamen schrik aan te jagen. Dit kostbare dokument — een even laag namaaksel als de instelling, die het moest ondersteunen — werd gezegd uit de hemel gevallen, en te Jeruzalem gevonden te zijn, en wel op het altaar van de heilige Simeon, op Golgotha. Maar in werkelikheid was het pauselik paleis te Rome de bron, waaruit het voortkwam. Bedriegerijen en vervalsingen om de macht en de bloei van de kerk te bevorderen, zijn te allen tijde door de pauselike priesterschap gewettigd. GT 672.3
Het geschrift verbood alle werk van de negende ure, d. i. drie uur, op Zaterdag namiddag, tot zonsopgang op Maandag; en het gezag ervan werd verklaard door vele wondertekenen bevestigd te zijn. Er werd gezegd, dat personen, die na het vastgestelde uur gewerkt hadden, door verlamming getroffen waren. Een molenaar, die geprobeerd had zijn koren te malen, had een stroom bloed zien vloeien in plaats van meel, en het molenrad was gaan stilstaan, hoewel er een sterke stroom water was. Een vrouw, die deeg in de oven had gezet, vond het ongebakken, toen ze het er uit nam, ofschoon de oven zeer heet was. Een andere, die op het negende uur het deeg klaar had om te bakken, maar die besloot het tot Maandag te laten overstaan, bevond de volgende dag, dat het in broden veranderd, en door Goddelike kracht gebakken was. Een man, die na de negende ure op Zaterdag brood had gebakken, zag er bloed uit komen, toen hij het de volgende morgen brak. Door dergelijke bespottelike en bijgelovige verdichtselen trachtten de voorstanders van de Zondag de heiligheid ervan vast te stellen.1Zie Roger de Hoveden, “Annals” Deel II, pp. 528-530 (Bohn ed.). GT 673.1
In Schotland, evenals in Engeland, werd er groter ontzag voor de Zondag bewerkt door er een deel van de oude Sabbat aan te verbinden. Maar de tijd, die men eiste, dat hij gevierd zou worden, was verschillend. Een edikt van de koning van Schotland verklaarde, dat “Zaterdag, van twaalf uur op de middag af, heilig gerekend moest worden,” en dat niemand, van die tijd af tot Maandagmorgen toe, zich bezig mocht houden met wereldse zaken.2Morer, “Dialogues on the Lord’s Day,” pp. 290, 291. GT 674.1
Doch niettegenstaande al de pogingen, om de heiligheid van de Zondag vast te stellen, erkenden de pausgezinden zelven in het openbaar het Goddelik gezag van de Sabbat, en de menselike oorsprong van de instelling, die zijn plaats had ingenomen. In de zestiende eeuw verklaarde een pauselik koncilie duidelik: “Laat alle Christenen eraan denken, dat de zevende dag door God geheiligd is, en aangenomen en gehouden niet alleen door de Joden, maar door alle anderen, die belijden God te dienen; ofschoon wij, Christenen, hun Sabbat in de dag des Heren veranderd hebben.”3Idem, pp. 281, 282. Zij, die de Goddelike wet veranderden, wisten goed, wat ze deden. Ze plaatsten zich met beslistheid boven God. GT 674.2
Een treffend voorbeeld van de wijze, waarop Rome degenen behandelt, die er in gevoelen van verschillen, werd gegeven door de lange en bloedige vervolging van de Waldenzen, sommigen van wie de Sabbat hielden. Anderen hebben op gelijke wijze geleden voor hun trouw aan het vierde gebod. Vooral is de geschiedenis van de kerken van Ethiopië en Abyssinië betekenisvol. Te midden van de don-kerheid van de Middeleeuwen werden de Christenen in Midden-Afrika uit het oog verloren, en door de wereld vergeten, en een aantal eeuwen lang genoten ze vrijheid in de uitoefening van hun geloof. Maar eindelik hoorde Rome van hun bestaan, en al spoedig werd de keizer van Abyssinië verlokt om de paus als stedehouder van Christus te erkennen. Vervolgens werden ook andere dingen toegegeven. Er werd een edikt uitgevaardigd, waarin het houden van de Sabbat op de strengste straffen verboden werd.1Zie “Church History of Ethiopia,” pp. 311, 312. De pauselike tirannie werd echter spoedig zulk een ondragelik juk, dat de Abyssiniërs besloten, het van hun schouders af te schudden. Na een vreselike strijd werden de Roomsen uit hun landpalen verbannen, en werd het oude geloof weder hersteld. De kerken verheugden zich in hun vrijheid, en vergaten nimmer de les, die ze geleerd hadden aangaande het bedrog, het fanatisme, en de despotiese macht van Rome. Zij stelden zich tevreden met in hun eenzaam rijk onbekend te blijven aan de overige Christenheid. GT 674.3
De kerken van Afrika hielden de sabbat, zoals die door de pauselike kerk gehouden werd vor zijn algehele afval. Terwijl ze de zevende dag heiligden uit gehoorzaamheid aan het gebod van God, onthielden ze zich van werk in overeenstemming met het gebruik van de kerk. Toen het de hoogste macht in handen kreeg, had Rome de sabbat Gods vertreden om zijn eigen dag te verhogen; maar de kerken van Afrika, die bijna duizend jaren lang verborgen gebleven waren, deelden niet in deze afval. Toen ze onder de heerschappij van Rome vervielen, werden ze gedwongen, de ware Sabbat op zijde te stellen en de valse te eren; maar zodra ze hun onafhankelikheid herwonnen, keerden ze tot de gehoorzaamheid van het vierde gebod terug.2Zie Aanhangsel. GT 675.1
Deze oorkonden van het verleden openbaren duidelik de vijandschap van Rome tegen de ware Sabbat en de voorstanders ervan, zowel als de middelen welke het aanwendt om zijn eigengemaakte instelling te doen eren. Gods woord leert, dat die tonelen zich zullen herhalen, wanneer pausgezinden en Protestanten zich verenigen om de Zondag te verhogen. GT 675.2
De profetie van Openbaring 13 zegt, dat de macht, die door het beest met lamshoornen voorgesteld wordt, maakt, dat “de aarde, en die daarin wonen,” het pausdom zullen aanbidden — aldaar aangegeven onder het beeld van het beest “gelijk een pardel.” Het beest met twee hoornen moet ook zeggen “tot degenen, die op de aarde wonen, dat ze het beest een beeld zouden maken;” en verder moet het gebieden, dat aan “kleinen en groten, en rijken en armen, en vrijen en dienstknechten,” gegeven wordt “het merkteken van het beest.”1Openb. 13:11-16. Er is aangetoond, dat de Verenigde Staten de macht zijn, welke voorgesteld wordt door het beest met de hoornen gelijk een lam, en dat deze profetie vervuld zal worden, wanneer de Verenigde Staten het vieren van de Zondag, dat Rome beweert de biezondere erkentenis van zijn opperheerschappij te zijn, verplichtend zal maken. Doch in deze huldiging van het pausdom zullen de Verenigde Staten niet alleen staan. De invloed van Rome in de landen, die eens zijn heerschappij erkenden, is nog lang niet vernietigd. De profetie voorspelt een herstelling van zijn macht. “En ik zag een van zijn hoofden als tot de dood gewond, en zijn dodelike wonde werd genezen; en de gehele aarde verwonderde zich achter het beest.”2Openb. 13:3. Het toebrengen van de dodelike wonde wijst op de val van het pausdom in 1798. Hierna, zegt de profeet, “werd zijn dodelike wonde genezen; en de gehele aarde verwonderde zich achter het beest.” Paulus zegt duidelik, dat de mens der zonde zal blijven voortbestaan tot de wederkomst des Heren.32 Thess. 2:8. Tot het uiterste van de tijd zal hij zijn verleidingswerk voortzetten. En de Ziener verklaart, alsmede op het pausdom doelende: “Allen, die op de aarde wonen, zullen het aanbidden, welker namen niet zijn geschreven in het boek des levens.”4Openb. 13:8. Zowel in de Oude als in de Nieuwe wereld zal er hulde aan het pausdom bewezen worden door de eer, welke zal worden toegekend aan de Zondagsinstelling, die alleen op het gezag van de Roomse Kerk berust. GT 675.3
Meer dan vijftig jaren lang hebben zij, die in de Verenigde Staten de profetieën bestuderen, dit getuigenis aan de wereld verkondigd. In de gebeurtenissen, die tans plaats grijpen, ziet men, dat de vervulling van de voorspelling met snelheid nadert. Bij Protestantse leraren vindt men dezelfde bewering van Goddelik gezag voor het houden van de Zondag, en hetzelfde gebrek aan bewijs uit de Schrift, als bij de pauselike leiders, die wonderen verzonnen om de plaats in te nemen van een bevel van God. De bewering, dat de mensen door. Gods oordelen bezocht worden, omdat ze de Zondagsabbat breken, zal herhaald worden; men begint er reeds van te horen. Ook wint een beweging om het houden van de Zondag verplichtend te maken, snel veld. GT 676.1
De Roomse Kerk is merkwaardig in zijn sluwheid en geslepenheid. Hij kan gissen, wat er gebeuren zal. Hij wacht zijn tijd af, daar hij ziet, dat de Protestantse kerken hem hulde bewijzen door de valse sabbat aan te nemen, en plannen beramen om die verplichtend te maken door juist dezelfde middelen, die hijzelf in vervlogen tijden heeft gebruikt. Degenen, die het licht van de waarheid verwerpen, zullen er nog toe komen, de hulp in te roepen van deze macht, die zichzelf onfeilbaar noemt, ten einde een instelling te verhogen, die door hem is ontstaan. Het valt niet moeilik te berekenen, hoe geredelik hij de Protestanten in dit werk zal te hulp komen. Wie verstaan beter dan de pauselike leidslieden, hoe er gehandeld moet worden met hen, die de kerk ongehoorzaam zijn? GT 677.1
De Rooms Katholieke Kerk vormt met al zijn vertakkingen door de gehele wereld één grote organisatie onder het beheer van de pauselike stoel, met het doel, zijn belangen te bevorderen. Aan zijn miljoenen avondmaalgangers in ieder land op aarde wordt geleerd, dat ze zich verbonden moeten rekenen om gehoorzaamheid aan de paus te bewijzen. Wat hun nationaliteit of hun regering ook wezen mag, ze moeten het gezag van de kerk achten als boven alle ander staande. Ofschoon ze de eed mogen afleggen van getrouwheid aan de staat, zo ligt daarachter toch de eed van gehoorzaamheid aan Rome, die hen van iedere belofte vrijstelt, welke schadelik aan Rome’s belangen zou kunnen zijn. GT 677.2
De geschiedenis gewaagt van Rome’s sluwe en aanhoudende pogingen om zich in te dringen in de aangelegenheden van natieën; en om, wanneer het vaste voet gekregen heeft, zijn eigen doeleinden te bevorderen, zelfs al brengen die vorsten en volk tot ondergang. In het jaar 1204 dwong Paus Innocentius III. van Peter II., koning van Arragon, de volgende buitengewone eed af: “Ik, Peter, koning van de Arragoniërs, belijd en beloof, immer getrouw en gehoorzaam te zullen zijn aan mijn heer, Paus Innocentius, zijn Katholieke opvolgers, en de Roomse Kerk, en getrouwelik mijn koninkrijk in gehoorzaamheid aan hem te houden, het Katholieke geloof te verdedigen, en ketterse laagheden te vervolgen.”1Dowling, J., “History of Romanisme,” boek 5, kap. 6, sektie 55. Dit stemt overeen met de aanspraken betreffende de macht van de Roomse opperpriester, dat “het wettig voor hem is om keizers af te zetten,” en dat “hij onderdanen ontheffen kan van hun getrouwheid aan onrechtvaardige heersers.”2Mosheim, “Ecclesiastical History,” boek 3, 11de eeuw, deel 2, kap. 2, sektie 9, noot 8 (vert, door Murdock). Zie ook Aanhangsel. GT 677.3
En wat niet vergeten moet worden, is, dat Rome er roem op draagt, dat het nooit verandert. De beginselen van Gregorius VII. en Innocentius III. zijn nog steeds de beginselen van de Rooms Katholieke Kerk. En had hij slechts de macht, hij zou ze tans met evenveel kracht in werking stellen als in vorige eeuwen. De Protestanten beseffen weinig wat ze doen, wanneer ze hulp van Rome denken aan te nemen, om de Zondag te handhaven. Terwijl zij hun aandacht wijden aan de bereiking van hun doel, streeft Rome ernaar om zijn macht opnieuw te vestigen, en zijn verloren opperheerschappij te herstellen. Laat het beginsel maar eerst erkend zijn in de Verenigde Staten, dat de kerk de macht van de staat mag aanwenden of beheersen; dat godsdienstige gebruiken door wereldlike wetten verplichtend mogen worden gemaakt; met één woord, dat het gezag van kerk en staat het geweten plichten moet voorschrijven,— en de triomf van Rome in dit land zal verzekerd zijn. GT 678.1
Gods woord heeft gewaarschuwd tegen het naderende gevaar; wordt die waarschuwing in de wind geslagen, dan zal de Protestantse wereld zien, wat Rome’s plannen eigenlik GT 678.2
zijn; maar dan zal het te laat zijn om aan de valstrik te ontkomen. Zijn macht groeit in stilte aan. Zijn leerstellingen oefenen invloed uit in raadzalen, in kerken, en in de harten van de mensen. Het richt zijn hoge, hechte gebouwen op, in de geheime schuilhoeken waarvan zijn vroegere vervolgingen voortgezet zullen worden. Heimelik, en zonder verdenking op zich te laden, versterkt het zijn macht om zijn eigen plannen te doen gelukken, wanneer de tijd zal gekomen zijn, dat het zijn slag kan slaan. Al wat het begeert, is ruimte om zijn werk te doen, en die is het bezig te krijgen. We zullen spoedig zien en gevoelen, wat de bedoeling is van het Roomse element. Allen, die Gods woord geloven en gehoorzamen, zullen zich daardoor verwijt en vervolging op de hals halen. GT 679.1