320 — chrześcijaństwo stało się państwową religią za cesarza Konstantyna Wielkiego. Odtąd do Kościoła przystępowało wielu nie w pełni nawróconych pogan, ponieważ pod koniec IV wieku chrześcijaństwo było uprzywilejowanym wyznaniem. Ludzie ci wnosili z sobą wierzenia i praktyki obce Słowu Bożemu, na co przymykano oczy, aby pozyskać jak najwięcej pogan, choćby drogą kompromisu. W tym czasie Kościół “ochrzcił” pogańskie święta, ustanawiając w tych samych dniach, które obchodzili poganie m. in. Wielkanoc, Narodzenie św. Jana, Wniebowzięcie Maryi Panny i Boże Narodzenie. Wyznawcy Izydy czy Diany, zwanej w starożytności Królową Niebios i Matką Boską, czcili ją dalej pod imieniem Marii. Posągi Izydy z małym Horusem na kolanach przemianowano na wyobrażenia Marii z małym Jezusem. Do chrześcijaństwa wszedł kult posągów, obrazów, a nawet dawnych bożków, którzy teraz otrzymali imię Marii lub męczenników, np. kult Dionizosa znalazł kontynuację w kulcie św. Dionizego. Takie praktyki są obce naukom Pisma Świętego, co przyznał ks. W. Zaleski, pisząc: “W Nowym Testamencie nie mamy świadectw potwierdzających cześć wizerunków”.^{1W. Zaleski, Nauka Boża. Dekalog 110, Poznań, 1962.} Bóg zakazał takich praktyk w dekalogu: “Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ani żadnego obrazu (...) Nie będziesz oddawał im pokłonu i nie będziesz im służył”. 2 Mojżeszowa 20,4-5 (BT). Pan Jezus polecił nam oddawać cześć Bogu jedynie w duchu i prawdzie. Patrz Jana 4,23-24. Duchowni czasem usprawiedliwiają takie praktyki, tłumacząc, że wizerunki jedynie symbolizują Boga, ale chyba nie wiedzą, że poganie, którzy je czcili, również mieli je tylko za symbol, a jednak Bóg potępił takie postępowanie jako przejaw bałwochwalstwa. Patrz Izajasza 44,9-20.WB 367.1

321 — Konstantyn Wielki, którego rodzina czciła boga słońca, zwanego Sol Invictus, wywyższył edyktem pogańskie święto słońca — niedzielę: “W czcigodny dzień Słońca [venerabili die Solis], niech urzędnicy i mieszkańcy miast wypoczywają, zaś wszystkie sklepy i warsztaty niech będą pozamykane”.^{2Kodeks Justyniana, III, 12: 3; [cyt. w:] Philip Schaff, History of the Christian Church, Grand Rapids, Michigan: Eerdmans, 1910, t. 3, s. 380, przypis 1.} Historyk Aleksander Krawczuk trafnie zauważył: “Można rzec bez przesady, że edykt Konstantyna obowiązuje w większości krajów świata aż po dzień dzisiejszy; ów bowiem dies Solis to oczywiście nasza niedziela”.^{3Aleksander Krawczuk, Konstantyn Wielki 190, Warszawa 1970.} Pozostałością kultu słonecznego jest do dziś nazwa niedzieli w niektórych językach (ang. Sunday, niem. Sonntag). W pierwszych wiekach chrześcijanie święcili siódmy dzień tygodnia — sobotę, zgodnie z IV przykazaniem Bożym. Patrz 2 Mojżeszowa 20,8-11. Skąd wzięła się niedziela? Wielu chrześcijan zaprzestało święcenia szabatu pod wpływem prześladowań, które spadły na Żydów po nieudanych powstaniach przeciwko Rzymowi w I i II w. n. e. Rzymianie nie rozróżniali jeszcze wtedy między judaizmem a chrześcijaństwem, które się z niego wywodziło, dlatego represje wymierzone przeciwko Żydom spadały również na chrześcijan. Drugą przyczyną zamiany szabatu na niedzielę w pierwszych wiekach była popularność dnia słońca wśród pogan, których Kościół chciał pozyskać. Znany historyk chrześcijański napisał w V w. o wyparciu szabatu przez dawną tradycję święcenia dnia słońca w Rzymie i Aleksandrii: “Mimo że wszystkie kościoły na całym świecie mają nabożeństwo co tydzień w szabat, to chrześcijanie w Aleksandrii i Rzymie, na podstawie jakiejś starodawnej tradycji, zaprzestali tego”.^{4Sokrates Scholastyk, History of the Church, 5: 22, w: Nicene and Post-Nicene Fathers of the Christian Church II, 130-134; polskie tłum.: Historia Kościoła, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 430 (1986).}WB 367.2

431 — miasto Efez było głównym ośrodkiem kultu Królowej Niebios. Czy stało się to przypadkiem, że sobór, który zebrał się w Efezie w 431 roku, nadał Marii przydomek Izydy, po grecku brzmiący Theotokos, a po polsku “Matka Boska”?^{5Encyclopedia of Early Christianity, Everett Ferguson, red., New York: Garland Publishing, 1990, s. 302-303.} Wielu biskupów było temu przeciwnych. Argumentowali, że człowiek nie może być rodzicem Boga, a stworzenie urodzić Stworzyciela. Postulowali, aby nazywać Marię Christotokos, a więc “Matką Chrystusa”, ponieważ Syn Boży przyszedł na ziemię jako człowiek, dlatego Maria nie urodziła Boga, lecz człowieka. Patrz Filipian 2,6-7. Jak ludzka natura Chrystusa nie miała ojca, tak samo Jego boska natura nie miała matki. Niestety, przegłosowano, aby Marię tytułować matką boską. W rezultacie Kościół pobłogosławił pradawny kult królowej niebios i matki boskiej, a z nim pogańskie święta i zwyczaje stawiania jej kapliczek przy drogach, przyozdabiania figurek i koronowania obrazów, które przetrwały do dziś. W niektórych krajach, zwłaszcza w Polsce, kult maryjny przyćmił i usunął w cień nawet samego Boga Ojca. Wystarczy przyjrzeć się różańcowi, w którym dziesięć razy więcej modlitw kierowanych jest do człowieka niż do Boga.WB 368.1

500 — początkowo duchowni Kościoła rzymskiego ubierali się podobnie jak urzędnicy państwowi, nie wyróżniając się strojem, poza tym, że był czysty i schludny. Odkąd chrześcijaństwo stało się religią dominującą w cesarstwie rzymskim, zaczęto akcentować również ubiorem różnicę między duchowieństwem a resztą społeczeństwa, którą zaczęto nazywać “laikatem”, co w języku łacińskim oznaczało prostaków i dyletantów, a także “parafianami”, co po łacinie oznacza ludzi ograniczonych i pozbawionych ogłady.^{6Słownik wyrazów obcych, Warszawa: PWN, 1996, s. v. “laik”, s. 634, s. v. “parafianin”, s. 824.}WB 368.2

508 — Chlodwik, pierwszy katolicki król Franków, pokonał resztki Wizygotów w 508 roku, co pozwoliło papiestwu podporządkować sobie Europę Zachodnią. Odtąd władze świeckie niemal całej Europy podlegały Kościołowi.^{7Barrie R. Strauss, The Catholic Church: A Concise History, New York: Hipocrene Books, 1992, s. 55.} Prorocy Boży nazywali taki związek władzy świeckiej i religijnej “nierządem”. Patrz Jeremiasza 2,20-31; Ezechiela 16,17-19; Objawienie 18,9. Prorok Daniel zapowiedział, że taka niezdrowa unia przetrwa 1290 lat. Patrz Daniela 12,11. I faktycznie, ta sama Francja, której wojska poddały Europę papiestwu w 508 roku, dokładnie 1290 lat później, w 1798 roku, zlikwidowała państwo papieskie, zadając mu “śmiertelną ranę”. Patrz Objawienie 13,3.WB 368.3

Rewolucja francuska, amerykańska i październikowa wprowadziły zasadę rozdziału Kościoła od państwa, która jest błogosławieństwem dla państwa i Kościoła tam, gdzie jest przestrzegana.WB 369.1

538 — dzięki usunięciu z Rzymu ariańskich Ostrogotów mógł wejść w życie dekret cesarza Justyniana, stawiający biskupa Rzymu nad innymi zwierzchnikami Kościoła. Biskupi rzymscy, aby wzmocnić swoje roszczenia do władzy nad chrześcijaństwem, powoływali się na sukcesję apostolską, wywodząc swój autorytet od Piotra, choć pierwszym biskupem Rzymu nie był Piotr, lecz Linus. Nie ma żadnego dowodu na to, aby apostoł Piotr był biskupem Rzymu. Biblia nie potwierdza sukcesji apostolskiej, a historia ją podważa, ponieważ nieraz 2-3 osoby jednocześnie były papieżami, ekskomunikując się nawzajem, nabywając lub sprzedając urząd papieski za pieniądze, jak na przykład papież Benedykt IX (1032-1045), który sprzedał urząd Grzegorzowi VI (1045-1046), nie mówiąc o okresie tak zwanej pornokracji w X wieku, gdy kochanki papieskie, Teodora i jej córka Marozja, decydowały o wyborze kilku kolejnych papieży. W obliczu takiej historii, jaka cechuje papiestwo, jakakolwiek sukcesja apostolska, to tylko pobożne życzenie.WB 369.2

538 — podczas synodu w Orleanie Kościół rzymski wydał bardziej rygorystyczne prawo niedzielne niż edykt Konstantyna z 321 roku, zakazując w niedzielę wszelkich prac.^{8Giovanni Domenico Mansi, red., Sacrorum Conciliorum, v. 9: 19, [cyt. w:] John Andrews, Luis R. Conradi, History of the Sabbath and the First Day of the Week, Battle Creek, Michigan: Steam Press, 1873, s. 372.} Prorok Daniel zapowiedział, że odstępcza moc religijna spróbuje zmienić przykazanie Boże dotyczące czasu: “Postanowi zmienić czasy i Prawo”. Daniela 7,25 (BT). Kardynał J. Gibbons przyznał to otwarcie: “Oczywiście, Kościół katolicki twierdzi, że zmiana szabatu na niedzielę była jego dziełem”.^{9Cyt. w: Joe Crews, The Beast the Dragon, and the Woman, Frederick, Maryland: Amazing Facts Inc., 1984, s. 33.} Bóg nakazał święcenie soboty w przykazaniu, które w przekładzie ks. Jakuba Wujka brzmi następująco: “Pamiętaj, abyś dzień sobotni święcił. Sześć dni robić będziesz i będziesz wykonywał wszystkie roboty twoje; ale dnia siódmego sabat Pana, Boga twego, jest: nie będziesz wykonywał weń żadnej roboty (...). Przez sześć dni bowiem czynił Pan niebo i ziemię, i morze, i wszystko, co w nich jest, a odpoczął dnia siódmego; i dlatego pobłogosławił Pan dniowi sobotniemu i poświęcił go”. 2 Mojżeszowa 20,8-11.WB 369.3

590 — pierwsi chrześcijanie modlili się wyłącznie do Boga, jednak w późniejszych wiekach niektórzy poszli śladem pogan, szukając pośrednictwa Królowej Niebios, bogów oraz zmarłych. Biblia uczy jednak wyraźnie, że do Boga Ojca możemy przyjść tylko przez Chrystusa: “Albowiem jeden jest Bóg, jeden też pośrednik między Bogiem a ludźmi, człowiek, Chrystus Jezus”. 1 Tymoteusza 2,5 (BT). Jezus powiedział: “Ja jestem drogą i prawdą, i życiem. Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie”. Jana 14,6. Słowa “tylko przeze Mnie” wykluczają pośrednictwo istot żywych (np. kapłanów), zmarłych (np. świętych i Marii) oraz niebiańskich (np. aniołów). Jezus przestrzegł przed innymi pośrednikami, dlatego udawanie się z modlitwami do kogokolwiek, oprócz Boga, jest niewskazane i niebezpieczne. Jezus powiedział: “Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Kto nie wchodzi do owczarni przez bramę, lecz wdziera się inną drogą, ten jest złodziejem i rozbójnikiem. (...) Ja jestem bramą owiec”. Jana 10,1.7 (BT).WB 369.4

593 — papież Grzegorz I (590-604) poszedł za pogańską tradycją i zaczął uczyć o czyśćcu — miejscu, gdzie zmarli mogą odkupić swe grzechy swoim cierpieniem lub ofiarami składanymi w ich imieniu przez żywych. W Piśmie Świętym nie ma takiej nauki ani niczego, co by dopuszczało możliwość zmiany losu człowieka po jego śmierci. Kardynał N. Wiseman w wykładzie doktryn katolickich słusznie napisał, że w Biblii czytelnik “nie znajdzie ani słowa o czyśćcu”.^{10Nicholas Wiseman, Lectures on the Principal Doctrines and Practices of the Catholic Church, Baltimore, Maryland: J. Murphy, 1846, s. 6.; [cyt. w:] Mary Walsh, The Wine of Roman Babylon, Nashville, Tennessee: The Southern Publishing Association, 1945, s. 80.} Zamiast tego czytamy: “Postanowione ludziom raz umrzeć, potem zaś sąd”. Hebrajczyków 9,27 (BT). Ludzie otrzymają nagrodę lub karę za swoje życie przy zmartwychwstaniu, a nie zaraz po śmierci, jak wierzyli poganie. Pan Jezus powiedział: “Oto przychodzę rychło, a zapłata moja jest ze mną, abym oddał każdemu według uczynków jego”. Objawienie 22,12 (BG). Słowa Jezusa stoją w sprzeczności z pogańskimi modlitwami za zmarłych. Takie modlitwy oraz nauczanie o czyśćcu są podtrzymywane jako źródło dochodu, gdyż msze w intencji zmarłych odbywają się najczęściej za pieniądze.WB 370.1

595 — papież Grzegorz I (590-604) jako pierwszy nakazał represje wobec chrześcijan święcących siódmy dzień tygodnia — sobotę. Wielu z nich żyło wtedy w Alpach oraz na Wyspach Brytyjskich, gdzie długo nie sięgała moc Kościoła rzymskiego, stąd tam najdłużej przetrwało święcenie szabatu wśród chrześcijan.^{11W. T. Skene, Adamnan’s Life of Columba, 1874, s. 96; Celtic Scotland, Edinburgh: David Douglas, 1886, t. 2, s. 350; [cyt. w:] Last Generation, special issue, 11/2, 2000, s. 29.}WB 370.2

600 — Grzegorz I (590-604) narzucił łacinę jako jedyny język liturgiczny w Kościele, mimo że nie była znana wszystkim. Nakaz ten stał w sprzeczności z Biblią, w której znajdziemy zalecenie, aby w czasie nabożeństwa posługiwać się językiem powszechnie zrozumiałym. Patrz 1 Koryntian 14,9.WB 370.3

709 — papież Konstantyn (708-715), a być może już Jan I (523-526), wprowadził pogański zwyczaj całowania stóp papieża, sprzeczny z duchem ewangelii. Apostoł Piotr nie pozwolił Korneliuszowi paść sobie do stóp (patrz Dzieje Apostolskie 10,25-26), a gdy apostoł Jan chciał w taki sposób pokłonić się aniołowi, usłyszał od niego przestrogę: “Bacz, abyś tego nie czynił, bo jestem twoim współsługą i braci twoich, co mają świadectwo Jezusa. Bogu samemu złóż pokłon!” Objawienie 19,10 (BT).WB 370.4

755 — Kościół sfałszował dokument zwany Donacją Konstantyna, aby poszerzyć swe ziemskie roszczenia, do czego doszło zapewne w czasach papieża Stefana II (752-757). Według tego falsyfikatu cesarz Konstantyn Wielki uznał biskupa Rzymu za ważniejszego od biskupów Antiochii, Aleksandrii, Konstantynopola i Jerozolimy. Papież otrzymał od niego rzekomo insygnia władzy cesarskiej, w tym prawo do noszenia korony cesarskiej i purpurowego płaszcza. Papieże otrzymali też rzekomo wtedy pod swe władanie Pałac Laterański, Rzym z okolicą oraz całą Europę Zachodnią. Donacja kończy się groźbami pod adresem tych, którzy ośmielą się podważyć jej postanowienia, a także słowa, że pismo jest autentyczne i zostało osobiście podpisane przez cesarza, a jego oryginał złożono w grobie św. Piotra. Już jednak w XV wieku dowiedziono bezsprzecznie, że Donacja Konstantyna to fałszerstwo. Na przykład nosi ona datę 315 roku n. e., a wymienia z nazwy Konstantynopol, który powstał dopiero w 330 roku, a także używa słownictwa, które z pewnością nie sięga IV wieku. Mimo to ów falsyfikat służył papiestwu przez całe wieki jako główny argument potwierdzający prawo tej instytucji do zwierzchnictwa nad Europą.WB 370.5

787 — sobór w Nicei dopuścił kult krzyża, relikwii i obrazów, choć wcześniej synod w Elwirze w 306 roku orzekł, że “nie należy czcić obrazów ani modlić się przed nimi”. Dopuszczając kult przedmiotów, usunięto II przykazanie Boże, które takiego kultu zakazuje: “Nie będziesz miał cudzych bogów obok Mnie! Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ani żadnego obrazu tego, co jest na niebie wysoko, ani tego, co jest na ziemi nisko, ani tego, co jest w wodach pod ziemią! Nie będziesz oddawał im pokłonu i nie będziesz im służył...”. 2 Mojżeszowa 20,3-5 (BT). Po usunięciu tego II przykazania z dekalogu, podzielono X przykazanie na dwie części, aby nadal zgadzała się ich liczba. Z tego względu dziesiąte przykazanie w katechizmach katolickich nie ma nawet orzeczenia i brzmi: “Ani żadnej rzeczy, która jego jest”.WB 371.1

864 — papiestwo opracowało zbiór sfałszowanych dokumentów, zwanych dziś “pseudo Izydorem”, gdyż próbowano je przypisać Izydorowi z Sewilli (560-630), jako że zawarte w nich kłamstwa były nazbyt ewidentne. Według nich papież mógł detronizować cesarzy, władcy byli zobowiązani całować jego stopy, postanowień papieskich nikt nie mógł zmienić, a on sam mógł znieść rozporządzenia władców; papież nie mógł być sądzony przez nikogo, za to mógł zwolnić ludzi nawet od przysięgi złożonej władcy, którego uznał za niegodnego.^{12Tadeusz Manteuffel, Historia powszechna: średniowiecze, Warszawa: PWN, 1965, s. 171.} Fałszerstwa te wykorzystał w pełni papież Grzegorz VII (1073-1085), aby narzucić swe roszczenia świeckim władcom.WB 371.2

993 — papież Jan XV (985-996) dokonał pierwszej kanonizacji świętego, którym był biskup Udalryk z Augsburga,^{13Henryk Fros, Franciszek Sowa, Księga imion i świętych, t. I: A-C. Kraków: WAM, 1997, s. VII.} choć niektórzy historycy uważają, że pierwszym mógł być Swibert, kanonizowany przez papieża Leona III (795-816) w 804 roku. Idea świętości człowieka oraz pośrednictwa zmarłych jest zupełnie obca Słowu Bożemu. W Nowym Testamencie każdy wierzący nazwany jest “świętym” (patrz Rzymian 1,7; Kolosan 1,2), gdyż świętość to owoc wiary w Jezusa Chrystusa, a nie własnej doskonałości. Nie należy więc doszukiwać się świętości w żadnym człowieku, nawet bardzo pobożnym, ponieważ zgodnie z Biblią “wszyscy bowiem zgrzeszyli i pozbawieni są chwały Bożej”. Rzymian 3,23 (BT). Zwracanie się do zmarłych w modlitwie odwraca uwagę ludzi od Jezusa Chrystusa, który jest jedynym pośrednikiem między Bogiem i człowiekiem (patrz 1 Tymoteusza 2,5), a Pan Jezus wyraźnie powiedział, że “nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie”. Jana 14,6 (BT).WB 371.3

1079 — papież Grzegorz VII (1073-1085), który wywodził się z kręgów zakonnych, próbował narzucić kapłanom celibat — dyscyplinę duchową do tej pory obowiązującą mnichów. Jeszcze do XI wieku duchowni mogli mieć żony i dzieci. Apostołowie byli żonaci, w tym Piotr. Patrz Mateusza 8,14-15; 1 Koryntian 9,5. Apostoł Paweł napisał, że duchownym czy biskupem może być tylko ten, który wcześniej sprawdził się jako głowa rodziny: “Jeśli ktoś dąży do biskupstwa, pragnie dobrego zadania. Biskup więc powinien być bez zarzutu, mąż jednej żony (...), dobrze zarządzający własnym domem, z całą godnością trzymający [swoje] dzieci w uległości”. 1 Tymoteusza 3,1-2.4 (BT). Apostoł przestrzegł, że w przyszłości dojdzie w chrześcijaństwie do wprowadzenia zakazu zawierania związków małżeńskich, co będzie rezultatem postępującego w nim odstępstwa: “A Duch wyraźnie mówi, że w późniejszych czasach odstąpią niektórzy od wiary i przystaną do duchów zwodniczych i będą słuchać nauk szatańskich, uwiedzeni obłudą kłamców, naznaczonych w sumieniu piętnem występku, którzy zabraniają zawierania związków małżeńskich...”. 1 Tymoteusza 4,1-3. Wbrew zaleceniom i przestrogom Słowa Bożego, Sobór Laterański II w 1139 roku zakazał kapłanom zawierania związków małżeńskich. Narzucanie celibatu czy jakiegokolwiek innego duchowego daru jest oczywiście sprzeczne z ich naturą, ponieważ czytamy w Słowie Bożym, że to Duch Święty rozdziela je tak, jak chce. Patrz 1 Koryntian 12,11.WB 371.4

1090 — w czasie wypraw krzyżowych europejscy rycerze przejęli od muzułmanów różaniec, który przywieźli ze sobą do Europy. Wcześniej różaniec służył m. in. hindusom. Poganie zmawiali przy jego pomocy modlitwy ku czci bogini czczonej jako Dziewica i Królowa Niebios. W rezultacie do dziś większość modlitw różańcowych jest skierowana do Marii, a nie do Boga. Różaniec służył poganom do mechanicznej modlitwy, powtarzanej często bezmyślnie, aby ilością pacierzy zaskarbić sobie dobry uczynek. Pan Jezus przestrzegł przed takimi modlitwami, mówiąc: “A modląc się, nie bądźcie wielomówni jak poganie; albowiem oni mniemają, że dla swej wielomówności będą wysłuchani”. Mateusza 6,7.WB 372.1

1163 — synod w Tours, kierowany przez papieża Aleksandra III (1159-1181), nakazał władzom świeckim więzić ludzi uznanych przez Kościół rzymski za heretyków, co było konsekwencją zniesienia rozdziału Kościoła od państwa w IV w. n. e.WB 372.2

1184 — papież Lucjusz III (1181-1185) zażądał na rzecz Kościoła części dobytku skonfiskowanego rodzinom osób oskarżonych o herezję.^{14Henry Charles Lea, The Inquisition of the Middle Ages, New York: Barnes and Nobles, 1993, s. 198.} Kościół w porozumieniu z cesarzem niemieckim Fryderykiem Barbarossą wydał nakaz prześladowania i uśmiercania heretyków rękami władz świeckich, co oznaczało formalny początek inkwizycji jako instytucji kościelno-państwowej. Kościelni inkwizytorzy przekazywali oskarżonych władzom państwowym z klauzulą, aby nie karać ich śmiercią, ale był to obłudny zapis, ponieważ inkwizytorzy byli obecni, aby dopilnować wykonania wyroku śmierci, a jeśli on nie zapadał, oskarżali urzędników państwowych o wspomaganie herezji. Nietolerancja i prześladowania, które były następstwem unii Kościoła i państwa, wypaczyły ewangelię. Pan Jezus i apostołowie nigdy nie narzucali nikomu swoich przekonań ani nie posługiwali się siłą czy też władzą świecką, aby zwalczać tych, którzy się z nimi nie zgadzali, dlatego starajmy się, aby rozdział Kościoła od państwa w naszym kraju nie był tylko teorią.WB 372.3

1190 — Kościół zaczął sprzedawać odpusty za grzechy, wbrew nowotestamentowej nauce, że zbawienie jest darem Bożym, którego nie można nabyć za żadne pieniądze: “Laską bowiem jesteście zbawieni przez wiarę. A to pochodzi nie od was, lecz jest darem Boga: nie z uczynków, aby się nikt nie chlubił”. Efezjan 2,8-9 (BT). “Jeżeli zaś dzięki łasce, to już nie dzięki uczynkom, bo inaczej łaska nie byłaby już łaską”. Rzymian 11,6 (BT). Gdybyśmy mogli zbawić się z grzechów sami, Chrystus nie musiałby przychodzić i umierać za nas. Odpusty niestety przeniosły akcent z ofiary Chrystusa na ludzkie uczynki, a także ze Zbawiciela na Kościół. Papiestwo, zamiast uczyć o przebaczeniu z łaski, bo Jezus powiedział: “darmo otrzymaliście, darmo dawajcie” (Mateusza 10,8, BT), uczyniło sobie z tego źródło dochodów, sprzedając odpusty tym, którzy mogli za nie zapłacić.WB 372.4

1200 — do XII wieku chrzczono przez zanurzenie, gdyż tylko taki chrzest symbolizuje śmierć Chrystusa i Jego zmartwychwstanie, pogrzebanie starego człowieka i wynurzenie nowego, stąd znaczenie nowotestamentowego “chrzczę” (gr. baptidzo) — “zanurzam”. Patrz Mateusza 3,16; Dzieje Apostolskie 8,38-39. W południowej Europie, gdzie zachowały się wczesnochrześcijańskie kościoły, można jeszcze dziś zobaczyć baptysteria, w których chrzczono przez zanurzenie. Kardynał J. Gibbons przyznał: “Najstarszą formą chrztu św. było zanurzenie. Wynika to nie tylko z lektury Ojców Kościoła i wczesnych rytuałów łacińskich oraz wschodnich, lecz także z listów św. Pawła, który pojmuje chrzest jako zanurzenie”. Patrz Efezjan 5,26; Rzymian 6,4; Tytusa 3,5.^{15The Catholic Encyclopedia II, 261-262.} Biblia stawia warunki przed chrztem, których żadne niemowlę nie może spełnić: znajomość zasad wiary i skrucha z powodu grzechów. Patrz Mateusza 28,19; Marka 16,16; Dzieje Apostolskie 2,38. Niemowlę nie jest w stanie ani poznać chrześcijańskich zasad wiary, ani okazać żalu za grzechy. Dlatego w pierwszych wiekach nie chrzczono niemowląt. Dopiero synod w Kartaginie w 418 roku pozwolił na chrzest dzieci, a od około 1200 roku zarzucono chrzest przez zanurzenie na rzecz polania lub pokropienia. W ten sposób wypaczono sens i symbolikę chrztu. Wiele Kościołów powróciło do chrztu dorosłych przez zanurzenie stosowanego w pierwszych wiekach, w tym Kościół Adwentystów Dnia Siódmego.WB 373.1

1215 — papież Grzegorz VII (1073-1085) próbował wprowadzić spowiedź uszną, stosowaną wcześniej wśród zakonników, z których grona się wywodził, ale dogmat w tej sprawie ogłosił dopiero Sobór Laterański IV.^{16Zob. Francis J. Butler, Holy Family Series of Catholic Catechisms, Boston: Thomas J. Flynn, 1914, t. 3, s. 203.} Pismo Święte nie zawiera żadnego przykładu spowiedzi usznej! Słowo Boże zaleca spowiedź serca skierowaną do Boga, do której nie trzeba pośrednictwa człowieka. Patrz Psalmów 51,1-11; Izajasza 43,25. Mamy wyznawać swe grzechy Bogu, gdyż “każdy, kto w Niego wierzy, przez Jego imię otrzymuje odpuszczenie grzechów”. Dzieje Apostolskie 10,43 (BT). Gdyby apostołowie otrzymali autorytet odpuszczania grzechów, korzystaliby z niego, bo okazji nie brakowało, np. gdy Szymon z Samarii popełnił grzech, apostoł Piotr, zamiast go wyspowiadać, skierował go do samego Boga: “Odwróć się od tej nieprawości swojej i proś Pana, czy nie mógłby ci być odpuszczony zamysł serca twego”. Dzieje Apostolskie 8,22. Pan Jezus polecił zwracać się z grzechami bezpośrednio do Boga, gdyż tylko On może je odpuścić: “Ty zaś, gdy chcesz się modlić, wejdź do swej izdebki, zamknij drzwi i módl się do Ojca twego (...). Wy zatem tak się módlcie: Ojcze nasz, który jesteś w niebie, (...) przebacz nam nasze winy”. Mateusza 6,6.8-9.12 (BT).WB 373.2

1215 — najważniejszą ceremonią Kościoła rzymskiego jest ofiara mszy świętej, w czasie której za sprawą słów kapłana rzekomo zachodzi cud przeistoczenia chleba i wina w prawdziwe ciało i krew Chrystusa, czyli tak zwana transsubstancjacja. Rozpropagował ją mnich Radbertus Paschasius (800-865), choć napotkał na sprzeciw ze strony teologów katolickich, którzy nie podzielili jego poglądów o transsubstancjacji. Dopiero Sobór Laterański IV zatwierdził ją jako dogmat w 1215 roku. Według podręcznika dla duchownych katolickich “sam Bóg posłuszny wypowiedzianym przez kapłanów słowom — hoc est corpus meum (to jest ciało moje) — zstępuje na ołtarz; przychodzi, gdzie Go zawołają, i ilekroć Go zawołają, oddając się w ich ręce, choćby byli Jego nieprzyjaciółmi. Gdy już przyjdzie, pozostaje całkowicie w ich gestii; przesuwają Go z miejsca na miejsce, jak im się podoba; mogą też, jeśli sobie życzą, zamknąć Go w tabernakulum, zostawić na ołtarzu lub usunąć na zewnątrz kościoła; mogą też, jeśli tak postanowią, spożyć Jego ciało lub podać innym jako pokarm”.^{17Alphonsus de Liguori, Dignity and Duties of the Priest, Brooklyn: Redemptorist Fathers, 1927, s. 26-27, 32.} Według katechizmu katolickiego w czasie mszy “ofiaruje się prawdziwe ciało i prawdziwą krew Chrystusa, a nie ich symbole”.^{18Dogmatic Canons and Decrees, Rockford, Illinois: TAN, 1977, s. 81.} Dogmat mówi, że “msza święta jest prawdziwą i dosłowną ofiarą składaną Bogu”.^{19Ibid. 142-143.} Wszystko to zaprzecza ostatnim słowom Jezusa: “Wykonało się!” Jana 19,30. Pismo Święte mówi o ofierze Jezusa jako dokonanej i jedynej: “Złożywszy raz na zawsze jedną ofiarę za grzechy, zasiadł po prawicy Boga, oczekując tylko, aż nieprzyjaciele Jego staną się podnóżkiem pod Jego stopy. Jedną bowiem ofiarą udoskonalił na wieki tych, którzy są uświęcani. (...). Gdzie zaś jest ich odpuszczenie, tam już więcej nie zachodzi potrzeba ofiary za grzechy”. Hebrajczyków 10,12-14.18 (BT). Ofiara Jezusa Chrystusa była nie tylko doskonała, ale również w pełni wystarczająca, dlatego nie zachodzi już więcej potrzeba składania ofiar. Ofiara mszy świętej jest nie tylko zbędna, ale podaje w wątpliwość wystarczalność ofiary Chrystusa, dlatego stanowi poważne odstępstwo od nauczania Słowa Bożego.WB 373.3

1220 — papież Honoriusz III (1216-1223) nakazał, aby ludzie oddawali hostii taką samą cześć, jaka należy się Bogu (łac. łatria). Parafianie oddają opłatkowi boską cześć, ilekroć żegnają się, wchodząc do kościoła lub na widok niesionej hostii. Opłatek jest jednak tylko tworem ludzkich rąk, dlatego oddawanie mu czci należnej wyłącznie Bogu jest bałwochwalstwem, sprzecznym z II przykazaniem Bożym (patrz 2 Mojżeszowa 20,4-6) oraz duchem ewangelii. Patrz Jana 4,24.WB 374.1

1229 — synod w Tuluzie zakazał pod karą śmierci posiadania a nawet czytania Pisma Świętego w językach narodowych, a nawet po łacinie.^{20Concil. Tolosan. 1229, kol. 14; [cyt w:] Henry Charles Lea, The Inquisition of the Middle Ages, New York: Barnes and Nobles, 1993 (reprint), s. 20, przypis.} Bóg zaś zalecił, aby wszyscy czytali i znali Słowo Boże: “Błogosławiony ten, który czyta, i ci, którzy słuchają słów proroctwa i zachowują to, co w nim jest napisane”. Objawienie 1,3. “Całe Pismo przez Boga jest natchnione i pożyteczne do nauki, do wykrywania błędów, do poprawy, do wychowywania w sprawiedliwości, aby człowiek Boży był doskonały, do wszelkiego dobrego dzieła przygotowany”. 2 Tymoteusza 3,16-17.WB 374.2

1252 — papież Innocenty IV (1243-1254) zatwierdził bullą Ad extirpanda stosowanie tortur oraz głodzenie ludzi posądzonych o herezję.^{21The Encyclopedia of the Middle Ages, red. Norman F. Cantor, New York: Viking, 1999, s. v. “Inąuisition” 241.} Inkwizytorzy, którymi najczęściej byli dominikanie, torturowali ludzi, m. in. wykręcając i łamiąc kości, wyrywając paznokcie, miażdżąc palce i głowy, oślepiając czy przypiekając rozpalonym żelazem.^{22Inguisition: Torture Instruments, Florence, Italy: Qua d'Arno, 1985, passim.} Kościół wydawał też podejrzanych o herezję świeckiej inkwizycji, która torturowała i zabijała. Jak to pogodzić z nakazem Jezusa: “Miłujcie nieprzyjaciół waszych, dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą” (Łukasza 6,27), a także słowami: “Będziesz miłował bliźniego swego, jak siebie samego”? Galacjan 5,14.WB 374.3

1414 — sobór w Konstancji zabronił laikatowi picia wina w czasie komunii świętej, mimo że Słowo Boże nakazuje ją przyjmować pod postacią chleba i wina. Patrz 1 Koryntian 11,24-26. Niekwaszony chleb ma być dla nas pamiątką przebitego ciała Chrystusa, a bezalkoholowe wino symbolem niewinnej krwi Chrystusa. Patrz Mateusza 26,27; 1 Koryntian 11,24-26. Kościół rzymski zabrania wierzącym udziału w wieczerzy Pańskiej pod obiema postaciami, natomiast zezwala duchownym pić w tym czasie alkoholowe wino, mimo że produkt fermentacji stanowi symbol grzechu (patrz 1 Koryntian 5,6-7), dlatego nie może reprezentować niewinnej krwi Jezusa Chrystusa. Z tego względu w niektórych protestanckich Kościołach, w tym w Kościele Adwentystów Dnia Siódmego, używa się do tego celu soku winogronowego.WB 375.1

1439 — wprowadzona przez Grzegorza I (590-604) nauka o czyśćcu wywołała wiele kontrowersji, ale pokusa łatwych dochodów z odpustów i mszy za zmarłych była zbyt duża. Sobór we Florencji uchwalił w 1439 roku, że można nabyć zbawienie przez ofiary i cierpienie w czyśćcu. Ludzkie uczynki zastąpiły ofiarę Chrystusa. Sobór Watykański II utrzymał ten dogmat, wyjaśniając: “Od najwcześniejszych czasów w Kościele dobre uczynki ofiarowano Bogu za zbawienie grzeszników”.^{23Vatican Council II: The Conciliar and Post Conciliar Documents, red. Austin Flannery, Northport, New York: Costello Publishing, 1988, t. 1, s. 65.} Pismo Święte uczy czegoś przeciwnego: “Łaską bowiem jesteście zbawieni przez wiarę. A to pochodzi nie od was, lecz jest darem Boga: nie z uczynków, aby się nikt nie chlubił”. Efezjan 2,8-9 (BT). Kupczenie odpustami wywołało protest wielu światłych ludzi, którzy w XVI wieku zapoczątkowali reformację, a ponieważ Kościół rzymski nie chciał zrezygnować z odpustów i mszy za zmarłych, doszło do powstania Kościołów protestanckich.WB 375.2

1441 — Sobór Florencki wydał formalny zakaz obchodzenia soboty jako dnia świętego przez chrześcijan.^{24Ks. W. Zaleski, Nauka Boża, Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha, 1960, s. 204} Szabat był święcony przez wielu chrześcijan jeszcze w XV wieku, jak wynika choćby z zapisków synodu w Bergen^{25Catholic Providential Council at Bergen, 1435 rok, 7, s. 397; [cyt. w:] “Last Generation”, special issue, 11/2, 2000, s. 29.} w tym przez niektórych waldensów i anabaptystów, a za ich sprawą przez chrześcijan na terenie Rumunii, Czech, Moraw, Słowacji i Śląska.^{26Gerhard F. Hasel, Sabbatarian Anabaptists, “Andrews University Seminary Studies”, 5/1967, s. 106-115; 6/1968, s. 19-21.}WB 375.3

1545 — w obliczu postulatów reformatorów Kościoła, aby Pismo Święte było jedynym źródłem doktryn dla chrześcijan, sobór w Trydencie wywyższył kościelną tradycję jako przynajmniej równą Słowu Bożemu. Jezus uczył czegoś przeciwnego. Nazwał faryzeuszy obłudnikami, ponieważ przesłonili swoimi tradycjami przykazania Boże: “Słusznie prorok Izajasz powiedział o was, obłudnikach, jak jest napisane: Ten lud czci Mnie wargami, lecz sercem swym daleko jest ode Mnie. Ale czci Mnie na próżno, ucząc zasad podanych przez ludzi. Uchyliliście przykazanie Boże, a trzymacie się ludzkiej tradycji”. Marka 7,6-8 (BT).WB 375.4

1546 — Kościół rzymskokatolicki, nie mając w Biblii wsparcia dla nauk o zbawieniu z uczynków i dla modlitw za zmarłych, dodał w czasie Soboru Trydenckiego kilka ksiąg apokryficznych do Starego Testamentu, aby te nauki uzasadnić. Ksiąg tych nie było w hebrajskim Starym Testamencie. W katolickich wydaniach Biblii noszą one nazwę drugokanonicznych (deuterokanonicznych). Należą do nich: Księga Tobiasza, Księga Judyty,1 i 2 Księga Machabejska, Księga Mądrości, Mądrość Syracha i Księga Barucha.^{27Robert Broderick, red., The Catholic Encyclopedia, Nashville: Thomas Nelson, 1987, s. 160.} Zawierają one poważne błędy teologiczne, chronologiczne i historyczne. Dodanie ich do Biblii podaje w wątpliwość jej natchnienie. Nie mogło to być zgodne z wolą Bożą, skoro Słowo Boże zakazuje dodawania czegokolwiek do jego treści: “Do słów Jego nic nie dodawaj, by cię nie skarał i zostałbyś kłamcą”. Przypowieści 30,6 (BT).WB 375.5

1846 — papiestwo nie było rzecznikiem wolności, demokracji ani swobody wyznania, za jakiego obecnie próbuje uchodzić. Papież Grzegorz XVI (1831-1846) potępił w encyklice Mirari vos ideę rozdziału Kościoła od państwa, wolność sumienia nazwał “zgubnym błędem, który przywodzi państwa do ruiny”,^{28Jean Mathieu-Rosay, Prawdziwe dzieje papieży, Warszawa: Al Fine, 1995, s. 382.} a wolność prasy “zaraźliwym błędem”.^{29J. H. Ignaz von Dollinger, The Pope and the Council, London, 1869, s. 21.} Pius IX (1846-1878) powiedział: “Doktryny czy brednie w obronie swobód sumienia to absurd i najzaraźliwszy błąd, straszliwa plaga, której należy się wystrzegać jak ognia”.^{30Encyclical Letter, Pius IX, 15 VIII 1854.} Papież Leon XIII (1878-1903) napisał: “Bezprawiem jest domagać się, bronić czy nadawać ludziom bezwarunkową wolność myśli, mowy, pióra czy nabożeństwa”.^{31Libertas Praestantissimum, 20 VI1888.} W 1931 roku Pius XI w tym samym duchu zacofania i nietolerancji potępił szkoły publiczne, gdyż nie podlegały Kościołowi, choć zapewne pochwaliłby to, że od niedawna katecheci uczą w Polsce religii, głównie katolickiej, w publicznych szkołach i za pieniądze wszystkich podatników, w tym niewierzących.WB 376.1

1854 — Pius IX (1846-1878) ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Maryi, w którym bynajmniej nie chodzi o to, że Maria poczęła Jezusa jako dziewica, lecz o to, że sama urodziła się bez grzechu, a więc tak samo jak Jezus! Implikacje tej doktryny są dalekosiężne, gdyż z tego wynika, że Jezus nie był jedynym, który urodził się niepokalany, jak naucza Pismo Święte. Patrz Rzymian 3,23-24. Maria jest wzorem czystości, lecz nie była wolna od grzechu, gdyż wszyscy ludzie rodzą się w nim, jak uczy Słowo Boże. Patrz Psalmów 51,7; Rzymian 3,10. Maria potrzebowała Zbawiciela tak samo jak wszyscy ludzie, z czego zdawała sobie sprawę, dlatego powiedziała: “Raduje się duch mój w Bogu, moim Zbawcy” (Łukasza 1,47 (BT)), a następnie złożyła ofiarę za grzech. Patrz 3 Mojżeszowa 12,7-8; Łukasza 2,22-24. Dogmat o niepokalanym poczęciu Maryi stawia człowieka na równi z Synem Bożym.WB 376.2

1870 — Pius IX ogłosił dogmat o nieomylności papieskiej, zrównując papieża z Bogiem, ponieważ tylko Bóg jest nieomylny. W ten sposób papiestwo wypełniło kolejne biblijne proroctwo zapowiadające nadejście odstępczej mocy, która miała prześladować wierzących w średniowieczu, wprowadzić unię Kościoła i państwa, próbować zmienić przykazania Boże (patrz Daniela 7,25), zasiąść w Kościele Bożym (patrz 2 Tesaloniczan 2,2-12), odwrócić uwagę ludzi od ofiary Chrystusa i Jego pośrednictwa, a zwrócić ją na ofiarę mszy świętej i ludzkich pośredników (patrz Daniela 8,11-12), a także przypisać sobie Boże atrybuty, takie jak nieomylność i odpuszczanie grzechów (patrz Marka 2,7. Nowy Testament używa wobec tej religijnej mocy słowa “antychryst” (gr. antichristos), które w języku greckim oznacza kogoś stawiającego się w miejscu Chrystusa. W języku łacińskim takie znaczenie ma tytuł używany przez papieży: Vicarius Filii Dei.WB 376.3

1950 — Pius XII (1939-1958) ogłosił dogmat o wniebowzięciu Maryi, podnosząc jej autorytet jako “Orędowniczki”, mimo że Pismo Święte naucza, że jedynym orędownikiem między Bogiem i człowiekiem jest Jezus Chrystus. Patrz 1 Tymoteusza 2,5. Apostoł Jan napisał: “Jeśliby kto zgrzeszył, mamy orędownika u Ojca, Jezusa Chrystusa, który jest sprawiedliwy. On ci jest ubłaganiem za grzechy nasze”. 1 Jana 2,1-2. Watykan od pontyfikatu Jana Pawła II czyni przygotowania do ogłoszenia kolejnego dogmatu maryjnego, dotyczącego udziału Marii w odkupieniu ludzkości, stąd nadawany jej tytuł Coredemptrix, choć Biblia mówi, że imię Jezusa jest jedynym, przez które możemy być zbawieni. Patrz Dzieje Apostolskie 4,12. Do kultu maryjnego przyczyniają się objawienia, mimo że wiele z nich przypomina demoniczne manifestacje, zaś diabeł potrafi wywołać nadprzyrodzone zjawiska oraz podrobić każdą postać, w tym Marii: “I nic dziwnego; wszak i szatan przybiera postać anioła światłości. Nic więc nadzwyczajnego, jeśli i słudzy jego przybierają postać sług sprawiedliwości”. 2 Koryntian 11,14-15.WB 377.1

*****

Kościół rzymski wywodzi swe pochodzenie od apostołów, ale, jak mogliśmy stwierdzić, sukcesja apostolska biskupów Rzymu nie ma potwierdzenia w Biblii ani w historii. Wiele praktyk Kościoła rzymskiego pochodzi z pogaństwa, co przyznał katolicki kardynał J. H. Newman: “Świątynie, kadzidło, świece, ofiary, woda święcona, święta, procesje, błogosławienie pól, szaty kapłańskie, habity zakonne, rzeźby i obrazy mają pogańskie korzenie”.^{32John Henry Newman, The Development of the Christian Religion, s. 359.}WB 377.2

Bóg ma swój lud we wszystkich Kościołach, także w tych, które wymieszały biblijne nauki z pogańskimi wierzeniami i praktykami, lecz apeluje, abyśmy z nich wyszli. W jednym z ostatnich rozdziałów Pisma Świętego jest nawet polecenie, aby opuścić odstępcze religie i Kościoły, nazwane symbolicznie Babilonem: “Wyjdźcie z niego, ludu mój, abyście nie byli uczestnikami jego grzechów i aby was nie dotknęły plagi”. Objawienie 18,4.WB 377.3

Pan Bóg nie wywołuje nas z duchowego Babilonu po to, byśmy stali się sceptykami lub byli sami, lecz do swego Kościoła. Jak go rozpoznać wśród tysięcy rozmaitych wyznań? Pismo Święte nie wymienia jego nazwy, bo dziś każdy Kościół tak by się nazywał. Znajdziemy jednak w Słowie Bożym dość wskazówek, aby każdy mógł znaleźć ten Kościół w swoim kraju, a może nawet w swoim mieście. Po czym go rozpoznać?WB 377.4

Kościół ten mógł się pojawić w zorganizowanej formie dopiero po proroczym okresie czasu, dwóch czasów i pół czasu, czyli 1260 lat (patrz Daniela 7,25; Objawienie 12,6), który dobiegł końca w 1798 roku, a zatem nie są nim Kościoły, które powstały przed końcem XVIII wieku. Jego charakterystyczną cechą jest posłuszeństwo wobec wszystkich przykazań Bożych (patrz Objawienie 12,17; 14,12), co z kolei wyklucza Kościoły święcące niedzielę, zamiast biblijnego szabatu, jak nakazuje IV przykazanie Boże. Patrz 2 Mojżeszowa 20,8-11; Hebrajczyków 4,9.WB 377.5

Wierzący w tym Kościele posiadają świadectwo Jezusa (patrz Objawienie 12,17), a więc Ducha Proroctwa (patrz Objawienie 19,10; 22,9) oraz “ewangelię wieczną” (Objawienie 14,6), czyli prawdy sięgające czasów apostolskich. Nie jest to jedynie lokalny Kościół, lecz ogólnoświatowy, działający we wszystkich krajach świata, ponieważ ma głosić ewangelię “po całej ziemi na świadectwo wszystkim narodom”. Mateusza 24,14.WB 378.1

Jezus wzywa nas w czasach końca ze wszystkich religii i wyznań, które Apokalipsa Jana nazywa duchowym Babilonem (patrz Objawienie 18,4), do swojego Kościoła. Usłysz to wołanie. Życie jest zbyt krótkie, aby odwlekać tak ważną decyzję. Słowo Boże mówi tak: “Dziś, jeśli głos jego usłyszycie, nie zatwardzajcie serc waszych”. Hebrajczyków 4,7.WB 378.2

[Dodatek pochodzi z książki Jonatana Dunkela pt. Apokalipsa. W niektórych przypadkach podane daty są przybliżone].WB 378.3

Rozdział 42 — Koniec walki