Lynnong 66—“Hakhmih, Nga Wan Kloi”
Dang shen ha ka jingithuhpaw mynmiet, ïa ka jingmut jong nga la shon da U Mynsiem Bakhuid da ka jingpyrkhat ba lada U Trai Un wan kloi kumba ngi ngeit, ngi dei ban long kiba kham treikam ban ïa kaba ngi la long ha ki snem kiba la leit ha kaba ïasam ïa ka jingshisha sha ki briew.JB 302.1
Ha ka jingïadei bad kane ka jingmut jong nga ka phaidien biang sha ka jingtrei jong ki parabangeit kiba khmihlynti ïa ka jingwan U Jisu ha u snem 1843 bad 1844. Ha kato ka por ka la don ka jingleitjngoh na kawei ka ïing sha kawei pat, ïa ka jingtrei ka bym manthait la pynlong ban maham ïa ki briew ïa kiei kiei kiba la kren ha ka Ktien U Blei. Ngi dei ban nang kham trei tyngeh mynta ban ïa kito kiba la pynbna ïa ka khubor u angel uba nyngkong. Ngi la nang jan sha kaba kut jong ka histori kane ka pyrthei; bad ngi sngewthuh ba U Jisu shisha U la jan wan, ngi dei ban trei kumba ngim pat ju la trei mynno mynno. La hukum ïa nga ba ngin pynsawa ïa ka turoi sha ki briew. Bad ha ki jingim jong ngi pat, ngi dei ban pynpaw ïa ka bor jong ka jingshisha bad ka hok. Ka pyrthei shen kan ïakynduh ïa U Nongai hukum Uba khraw Uba la ai ïa ka hukum kaba la pynpait pynpra. Tang kito kiba phai na ka jingryngkang sha ka jingkohnguh ki lah ban kyrmen ïa ka jingmap bad ka jingsuk.JB 302.2
Oh haduh katno ka jingbha kan jyn da la long lada baroh kiba don ïa ka jingshisha, ka Ktien ka jingshisha, kin trei na ka bynta ka jingshai jong kito ki bym don ïa ka jingshai. Mynba ki nong Samaria ki la wan sha U Khrist ha ka jingkhot jong kato ka kynthei Samaria, U Khrist U la kren shaphang jong ki ha ki synran jong U kum ka lyngkha kew kaba la kloi ban ot. “Phi phim ong, ba sa saw bnai, kan long ka aiom ot? Hakhmih nga ong ha phi, To khmied ïala ki khmat, to jngoh ïa ki lyngkha, naba ki la byrlieh lypa ïa ka aiom ot.” Ioannis 4:35. U Khrist U la sah bad ki nong Samaria sa ar sngi, naba ki la thngan ban ïohsngew ïa ka jingshisha. Bad ki la long ki sngi kiba bunkam! Kum ka jingmih jong kito ki sngi trei, “kham bun shuh shuh ki la ngeit namar ka ktien jong U hi.” Ioannis 4:41. Kane ka la long ka jingphla jong ki hi: “Naba ngi la ïohsngew ma ngi hi ïa U, bad ngi tip ba Une U long shisha U Khrist, U Nongpynim jong ka pyrthei.” Ioannis 4:42. (2sm 402,403).JB 302.3
Ka Jingsiewspah Jong Phi Ka La Nang JanJB 302.4
Katba nga ïohsngew ïa ki jingjia kiba sniew kiba shyrkhei ba ki jia na kawei ka taiew sha kawei pat, nga kylli ïa lade: Hato kine ki mut aiu? Ki jingjynjar kiba shyrkhei tam ki jia sted kawei hadien kawei. Katno sien ba ngi ïohsngew shaphang ki jingkhynñiuh jumai bad ki kyllang, ïa ka jingpynjot da ka ding bad ki jingshlei um, bad ka jingduh shibun ki jingim bad ki jingdon jingem! Hooid ka i kumba kine ki jingjynjar ki shu wan jia ryngkhat, hynrei ha kine ki jingjia ngi lah ban pule ïa ka jingthmu U Blei. Ki long kawei na ki lad kiba U wad ban pynkyndit ïa ki briew shynrang bad kynthei ïa ka jingma kaba ap ïa ki.JB 302.5
Ka jingwan U Khrist ka la nang khamjan ban ïa kaba ngi la ngeit nyngkong. Ka jingïaleh ba khraw ka la jan poi sha kaba kut. Ki jingbishar U Blei ki don ha ka ri. Ki kren ha ka jingmaham ba tlem: “Phi ruh to long kiba la kloi, naba ha ka por kaba phim mut, U wan U Khun U briew.” Mathaios 24:44.JB 303.1
Hynrei ki don bun, bun eh ha ki balang jong ngi kiba tip khyndiat eh shaphang ka jingmut kaba shisha jong ka por kaba ngi im mynta. Nga apil sha ki ba kim dei ban ñiew sting ïa ka jingpyndep jong ki dak jong ka por, kiba kren shai kdar ba kaba kut ka la hajan. Oh, katno ngut na kito ki bym shym la wad ïa ka jingpynim ka mynsiem shen kin sa lynñiar kthang: “Ka aiom ot ka la dier, ka lyïur ka la wai, bad ïa ngi ym shym la pynim.”JB 303.2
Ngi im ha ki jingjia kiba kut jong ka histori kane pyrthei. Ki jingïathuhlypa ki la nang pyndep stet. Ki kynta jong ka jingplie lad ki la jan ïaid lait. Ngim don por wat tang shikhyllipmat ban duh. To ai ba yn ym shem ïa ngi ba ngi ïohthiah ha ka jingap. To ai ba yn ym don mano mano ban ong ha ka dohnud jong u lane da ki kam jong u: “U Trai jong nga u pyntud ïa ka jingwan jong U.” To ai ba ka khubor jong ka jingwan shen U Khrist kan sawa jam ha ki kyntien ba shitrhem jong ka jingmaham. To ngin pynkohnguh ïa ki briew shyrnang bad kynthei ha kylleng ban kylla kaba mut bad phet krad na ka jingbitar shla ka ban wan. To ngin pynkyndit ïa ki sha ka jingpynkhreh kaba mar mar, namar ngi tip khyndiat eh kaei kaba don hashuwa jong ngi. To ai ba ki pastor bad ki dkhot balang kin leit sha ki lyngkha kiba la ih ban ïathuh ïa ki bym pyrkhat bad ki bym salia ban wad ïa U Trai katba dang shem ïa U. Ki nongtrei kin shem ïa ka jingot kat shaba ki pynbna ïa ki jingshisha ba la klet jong ka Baibl. Kin shem ïa kito ki ban pdiang ïa ka jingshisha bad kin aiti ïa ki jingim jong ki ban khring ïa ki mynsiem sha U Khrist.JB 303.3
U Trai U la jan wan, bad ngi dei ban pynkhreh ban ïakynduh ïa U ha ka jingsuk. To ai ba ngin ïa kut jingmut skhem ban leh katba shong ka bor jong ngi ban ai ïa ka jingshai sha kito kiba don sawdong jong ngi. Ngim dei ban sngewsih, hynrei kiba kmen, bad ngi dei ban buh ïa U Trai Jisu barobor hashuwa jong ngi. U la jan wan, bad ngi dei ban long kiba la kloi bad ap ïa ka jingwanpaw jong U. Oh, katno ka burom kan long ban ïohi ïa U bad shah pdiang sngewbha kum kiba la siewspah jong U! La slem ngi la ap, hynrei ka jingkyrmen jong ngi kam dei ban lip. Tang lada ngin ïohi ïa U Syiem ha ka jingbhabriew jong U, ngin long kiba la kyrkhu junom. Nga sngew kumba nga dei ban pyrta jam. “Nga la jan poi ïing.”Ngi la jan sha ka por ynda haba U Khrist Un wan ha ka bor bad ka burom kaba khraw ban wan shaw ïa kiba la siewspah jong U sha kata ka ïing bymjukut jong ki.JB 303.4
Ha ka kam kaba khraw jong kaba kut ngin ïa kynduh bad ki jingjynjar kiba ngim tip kumno ngin leh; hynrei to ngin ym klet ba ki lai ki bor ba khraw jong ka bneng ki trei kam, ba ka kti bakynja blei ka treikam, bad ba U Blei Un pyndep ïala ki jingkular. Un lum lang na ka pyrthei ïa u paidlang u ban shakri ïa U ha ka hok. (Testimonies for the Church 8: 252-254).JB 303.5
Ka Kular Jong Ka JingjopJB 303.6
Nga duwai jur ba ka kam kaba ngi leh ha kane ka por kan ngam jyliew ha ki dohnud bad ka jingmut bad ka mynsiem. Ki jingjynjar kin nang jur; hynrei to ngin trei kum kiba ngeit ha U Blei, pynshlur iwei ïa iwei. To ngin ym pynhiar ïa ka kyrdan, hynrei ba ngin ïai rah shajrong, da kaba khmih sha U, Uba long U Nongpynlong bad U Nongpynjanai ïa ka jingngeit jong ngi. Haba ha ka por mynmiet ngam shym la lah ban ïohthiah, nga la kyntiew ïa ka dohnud jong nga sha U Blei ha ka jingduwai, bad U la pynshaitbor ïa nga, bad U ai ïa nga ïa ka jingsngewskhem ba U don ryngkat bad la ki jong ki shakri kiba shakri la ha ki lyngkha kiba hajan ne ki ri kiba sha jngai. La pynshlur bad la kyrkhu ïa nga haba nga sngewthuh ba U Blei Un ïai bteng ban long ryngkat bad ki, wat shaduh kaba kut ka pyrthei.JB 303.7
Ngi dei ban ïengskhem kum u mawsiang halor ki nongrim ka Ktien U Blei, da kaba kynmaw ba U Blei U don ryngkat bad ngi ban aibor ïa ngi ba ngin ïa kynduh ïa kawei pa kawei ka jingïashem kaba thymmai. To ngin ïai don ha ki jingim jong ngi ïa ki tynrai jong ka hok, ba ngin nang lah ban ïaid shaphrang na ka bor sha ka bor ha ka kyrteng U Trai. Ngi dei ban ri kum kaba kyntang ïa ka jingngeit ka ban pynskhem da ka jingbthah bad ka jingmynjur jong U Mynsiem U Blei naduh ki jingïashem kiba nyngkong eh tad haduh kane ka por. Ngi dei ban ñiew kum kaba kordor eh ïa ka kam kaba U Trai U la pynïaid shaphrang lyngba ki briew kiba sumar ïa ki hukum jong U, bad ba lyngba, ka bor ka jingaiei jong U, kin nang khlaiñ bad nang kham tbit katba ka por ka nang ïaid. U nongshun u ïaleh ban pyndum ïa ka jingsngewthuh jong ki briew U Blei, bad ban pyntlot ïa ka jingtbit treikam jong ki; hynrei lada kin trei kumba U Mynsiem U Blei U pynïaid, Un plie ïa ki jingkhang jong ki lad bad ki kabu hashuwa jong ki ïa ka kam ban tei ïa ki jaka kiba la pyntwa. Ka jingïashem jong ki kan long kaba nangsan nangroi, tad ynda U Trai Un wan hiar na bneng da ka bor bad ka burom ba khraw ban buh ïa ka shap jong ka jingjop ba khatduh halor kiba ïaineh jong U.JB 303.8
Ka kam kaba don hashuwa jong ngi ka dawa ïa ka bor ka buit jong uwei pa uwei u kynja bynriew. Kan dawa ïa ka jingpyntreikam jong ka jingngeit kaba khlaiñ bad ka jingïai sharai. Teng teng ki jingeh kiba ngin ïa kynduh kin long kiba pynduh jingkyrmen. Ka jingkhraw jong ka kam kan pynshaïong ïa ngi. Hynrei, da ka jingïarap jong U Blei, ki shakri jong U kin jop khatduh ïawai. “Naba kumta, ko para bangeit jong nga,” “Nga kyrpad ba phin ym sngew tlot,” namar ki jingïashem kiba tan kiba don hashuwa jong phi. U Jisu Un long ryngkat bad phi; Un leit hashuwa jong phi da U Mynsiem Bakhuid jong U, Un pynkhreh ïa ka lynti bad Un long U Nongïarap jong phi ha kawei pa kawei ka jingïashem kaba kyrkieh.JB 304.1
“Te ha Uta Uba lah ban leh khamtam eh nalor baroh ba ngi pan lane ngi pyrkhat, katba kum kata ka bor kaba trei ha ngi: ha U keiñ ka long ka burom ha ka balang bad ha U Khrist Jisu sha ki pateng bynriew baroh haduh ha la ka arta. Amen,” Ephesos 3: 20, 21.JB 304.2
La shon jur ïa nga da ki jingïohi kiba dang shu wan shen hashuwa jong nga ha ka jingithuhpaw mynmiet. Ka i kumba ka don ka jingkhih kaba khraw ka kam jong ka jingkhie-im kaba ïaid shaphrang ha kiba bun ki jaka. Ki briew jong ngi ki ïamih ban pdiang ïa ka jingkhot U Blei. Ko parabangeit jong nga, U Trai U kren ha ngi. Hato ngin ym shahshkor ïa ka sur jong U? Hato ngin pynkhreh ïa ki sharak jong ngi bad trei kum ki briew kiba apkhmih ïa U Trai jong ki ba Un wan? Ngi don ha ka por kaba khot ïa ngi ba ngin rah ïa ka jingshai bad ba ngin treikam.JB 304.3
“Namarkata nga, nga kyrpad ïa phi,” parabangeit, “ban ïaid kumba dei ïa kata ka jingkhot da kaba la khot ïa phi, da ka jingsngewrit bad da ka jingjemnud baroh, da ka jingïaishah slem da kaba ïaishah paralok hi ha ka jingïaieit, da kaba ïaleh minot ban bat ïa ka jinglong kawei jong U Mynsiem ha ka jingkhum ka jingsuk.” Ephesos 4:1-3. (2sm 402).JB 304.4
Ka Nong Jong Kiba ÏainehJB 304.5
Ko para shynrang, ko para kynthei jong nga, nga kyntu ïa phi ban pynkhreh na ka bynta ka jingwan U Khrist ha ki lyoh jong ka bneng. Man la ka sngi bret ïa ka jingieit ïa ka pyrthei na ki dohnud jong phi. Sngewthuh da ka jingïashem ka mut aïu ban don ka jingïasyllok bad U Khrist. Pynkhreh ïa ka jingbishar, ba ynda U Khrist Un wan, ban pyndonburom da kito baroh kiba ngeit, ba phin long hapdeng kito ki ban ïakynduh ïa U ha ka jingsuk. Ha kata ka sngi kiba la siewspah kin tyngshaiñ ha ka burom jong U Kpa bad U Khun. Ki angel ryngkat bad ka jingtem ïa ki duitara jong ki, kin pdiang sngewbha ïa U Syiem bad ïa kito kiba U la jop—kito kiba la sait bad pynkhuid lieh ha ka snam U Khun langbrot. Ka jingrwai jong ka jingjop kan sawa jam, ka ban pyndap ïa ka bneng baroh kawei. U Khrist U la jop. U rung sha ki phyllaw jong ka bneng, bad la synran ïa U da kiba la siewspah jong U, ki sakhi ba ka mishon jong ka jingshahjynjar bad ka jingїap jong U kam shym la long lehnohei.JB 304.6
Ka jingmihpat bad ka jingkiew noh jong U Trai jong ngi ka long ka sakhi kaba thikna jong ka jingjop ki riewkhuid jong U Blei halor ka jingїap bad ka jingtep, bad ka jingkular ba ïa ka bneng la plie ïa kito kiba la sait ïa ki jaiñ kup jong ka jinglong jong ki bad ba la pynkhuid lieh ïa ki ha ka snam U Khun Langbrot. U Jisu U la kiew sha U Kpa kum U Nongmihkhmat jong ka kynja bynriew, bad U Blei Un wanlam ïa kito kiba phalang ïa ka dur jong U ban khmih bad ïa shim bynta bad U ïa ka burom jong U.JB 304.7
Ki don ki ïing shongneh ïa ki pilgrim jong ka pyrthei. Ki don ki jaiñkup ïa kiba hok, bad ki pangsngiat jong ka burom bad ki diengtlai jong ka jingjop. Kito kiei kiei baroh kiba la pynshaïong ïa ngi ha ki jingïalam jong U Blei kin sa shai kdar ha ka pyrthei kaba thymmai. Kiei kiei kiba eh ban sngewthuh kin ïoh jingpynshai. Ki jingmaïan jong ka jingaiei kin sa plie hakhmat jong ngi. Ha kaba ki jingmut kiba lyngkot jong ngi ki shem tang ka jingklumar bad ki kular ba la pynkheiñ, ngin sa ïohi ïa ka jinglong ryntih kaba janai bad kaba itynad tam. Ngin sa tip ba ka jingieit kaba bymjukut ka la pynïaid ïa ki jingïakynduh jong ngi kiba la i kumba ki la long ka jingtynjuh ba khraw eh. Katba ngi sngewthuh ïa ka jingieit jong U Uba pynlong ïa kiei kiei baroh ba kin ïatrei lem na ka bynta jong ngi, ngin shadkmen da ka jingkmen ka bym lah ban batai bad kaba dap da ka burom.JB 305.1
Ka jingpang kam lah ban don ha ka lyer jong ka bneng. Ha ka ïing jong kiba la siewspah yn ym don ummat, jingleit ontep, ki jingud jingïam. “Ki nongshong shnong ruh kin ym ong, nga pang: ïa u paidlang ba shong ha ka yn map ïa ka jingleh bymhok jong ki.” Isaiah 33:24. Kawei ka jingatphyllung jong ka jingkmen kan tuid bad sam jylliew katba ka bymjukut kan nang tyllun.JB 305.2
Kan ym slem shuh tad haduh ba ngin ïohi ïa U ha Uba ki jingkyrmen jong ka jingim bymjukut ki shong lyngngeit. Bad hakhmat jong U, baroh ki jingtynjuh bad ki jingshahjynjar jong kane ka jingim kin long kumba kim shym la long ei ei. “Namarkata wat bret noh phi ïa kata ka jingshlur jong phi, kaba don ka nong kaba khraw. Namar phi donkam ïa ka jingïaishah, ba haba phi la ïoh leh ïa ka mon U Blei, phin ïohdiang ïa kata ka jingkular. Namar sa tang shibit eh, Uta Uba wan Un wan, bad Un ym pyntud.” Hebru 10: 35-37. Khmied shajrong, khmied shajrong, bad ai ba ka jingngeit jong phi kan ïai san. To ai ba kane ka jingngeit kan btin lynti ïa phi ha ka lynti kaba khim kaba ïalam lyngba ki khyrdop jong ka nongbah U Blei sha lyndet ka lawei kaba ïar jong ka burom kaba dei ïa kiba la siewspah. “Namarkata, to shah slem ko parabangeit haduh kata ka jingwan U Trai. “Hakhmih uba rep u apkhmih ïa u soh ba kor jong ka khyndew, u da ïai ap slem ïa u, tad ynda u la ïoh pdiang ïa u slap ba shuwa, bad ba khatduh. To ïaishah slem ruh ma phi, to pynneh ïa ki dohnud jong phi, naba kata ka jingwan U Trai ka la jan.” Jakob 5: 7, 8. (Testimonies for the Church 9: 285-288).JB 305.3
“Ym pat la pynpaw ïa kaei kaba ngin sa long, hynrei ngi tip ba ynda la pynpaw ïa U, ngin long kiba kum ma U, naba ngin ïohi ïa U kumba U long hi.” 1 Ioannis 3:2.JB 305.4
Te, ha ki jingmih jong ka kam jong U, U Khrist Un khmih ïa ka nong jong ka. Hapdeng uta u paidbah ba bun byllien ïa uba ym don u briew uba lah ban ñiew, la pynïeng “Uba khlem pop hakhmat ka burom jong U ha ka jingkmen ba khraw eh.” Judah 24, Uba ka snam ka la siewspah bad ka jingim ka la hikai ïa ngi, “Un ïohi ïa ka jingtrei shitom ka mynsiem jong U, bad yn pynhun.” Isaiah 53:11. (Education, 309).JB 305.5
Ka Kyntien Ïakhlad Jong Ka Jingshlur Bad Ka JingsngewskhemJB 305.6
Ngam khmihlynti ban im slem. Ka kam jong nga ka la jan dep…Ngam tharai ngan dang don bun ki Jingphla na ka bynta ki briew jong ngi. Ki briew jong ngi kiba don ka jingmut kaba khlaiñ ki tip kaei kaba bha na ka bynta ka jingkyntiew bad ka jingtei ïa ka kam. Hynrei bad ka jingieit U Blei ha ki donud jong ki, ki donkam ban ngam jylliew ha ka jingpule ïa kiei kiei ki jong U Blei. (Fundamentals of Christian Education, 547, 548).JB 305.7
Ha kaba phaidien biang sha ka histori jong ka mynnor, haba ngi la ïaid ïa kawei pa kawei ka sienjam jong ka jingroi jingpar tad haduh mynta, nga lah ban ong, Ïaroh ïa U Trai! Kumba nga ïohi kumno U Trai U la ïalam, la pyndap ïa nga da ka jingsngewlyngngoh, bad ka jingsngewskhem ha U Khrist kum U Nongïalam. Ngim donkam ban sheptieng ïa ka lawei laitnoh satang ba ngi klet noh ïa ka rukom kaba U Trai U la ïalam, bad ka jinghikai jong U ha ka por kaba la leit. (Life Sketches of Ellen G. White, 196).JB 305.8