Loading...
Larger font
Smaller font
Copy
Print
Contents
  • Results
  • Related
  • Featured
No results found for: "".
  • Weighted Relevancy
  • Content Sequence
  • Relevancy
  • Earliest First
  • Latest First
    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents

    KUMUMANYA CIUTA

    CIUTA wakukhumba kujivumbura kwa ise na kutiphemaniska kwa Iyo mu ntowa zinandi. Vyakulengeka vikuyowoya nase nyengo yose. Mtima wakujurika uti usindikizgike na kutemwa na ucindami wa Ciuta wene uwo ukuwoneka mu mlimo wa mawoko ghake. Khutu lakupulika lingamanya kupulika na kumanyiska ivyo Ciuta wakuyowoyera mu vintu vyakulengeka. Minda yakubiribira, makuni ghatali, mphonje na maluba, mabingu, vura, mronga wakwenda, ucindami wa kucanya, vikuyowoya na mitima ya bantu, na kuticema ise kuti tizgoberane na Mweneuyo wali kulenga vyose vyeneivi.MGK 65.1

    Mponoski withu wali kuzenga visambizgo vyake vyakuzirwa pa vintu vyakulengeka. Makuni, viyuni, maluba gha m’madambo, mapiri, nyanja, na macanya, ghakutowa, pamo na vyakucitika vya zuba na zuba, vyose ivi vikarungika ku mazgu gha unenesko, mwakuti visambizgo vyake vibenge vyakukumbukika, nanga pabe pa milimo ya umoyo wa muntu wuwo.MGK 65.2

    Ciuta wakukhumba kuti bana bake barangurukenge na milimo yake, na kukondwa na viweme, vyakukhara cete vyene ivyo wali kutoweskera navyo cikaya cithu ca caru ca pasi. Iyo wakutemwa vintu vyakutoweskera, ndipo kwakuruska vyakutoweskera vya kuwaro, wakutemweska vyakutoweska nkhalo; Iyo wakukhumba kuti ise tibenge bakufikapo na bakuti se-e-e, nga ndi maluba.MGK 65.3

    Usange tingapulikizga, vyakulengeka vya Ciuta vitisambizge visambizgo viweme vya kupulikira na cipulikano. Kwamba nyenyezi zene izo zikwendendeka mu zintowa zawo zambura mkwevu mu mlengalenga mu migonezi na migonezi, kufika ku kantu kacoko-coko ka pa caru ca pasi, vyakulengeka vikupulikira khumbo la Mlengi wawo. Ndipo Ciuta wakupwererera tose, na kovwira kose ako wali kukalenga. Mweneuyo wakukolelera vyaru vyambura mapendeko mu vyakulengeka vyose, pa nyengo yeneyiyo wakupwelera ka mpheta kacoko kene kako kakwimba sumu yake kwambura wofi. Para bantu bakuruta ku milimo yawo ya zuba na zuba na para bakuromba; para bakugona tulo na usiku, na para bakuwuka na mlenji, para musambazi wakurya ciphikiro mu nyumba yake, panji para mukavu wakuwunganya bana bake ku cakurya cakuyuyuka, wali yose wa iwo wakupwererereka na Ba Dada ba kucanya. Palije masozi agho ghakuthika kwambura kumanyikwa na Ciuta. Palije cimwemwe ico Iyo wakuleka kucimanya.MGK 65.4

    Usange tingapulikana nkanira na ici, kwenjerwa kose kuti kumare. Ma umoyo ghithu kuti ghati ghazotofyeke cara nga ndi umo ghaliri sono; pakuti kose, kakuru panji kacoko, kati kalekeke mu mawoko gha Ciuta Mweneuyo nta wakusuzgikapo na unandi wa vintu vyakupwererereka, nesi kuvuka na uzito wawo. Penepapo titi tibe na mtende mu mtima wene-uwo banandi nta bakuwumanya.MGK 66.1

    Para mtima wako ukuca na vintu vyakutowa vya caru ca pasi, ghanaghana na vya varu ico cikwiza, cene-cico nta ticimanye vyakubinya vya kwananga na nyifwa; mwenemumo cisko ca vyakulengeka nta camukuvwara mufwiri wa nthembo. Mtima wako ughanaghane na cikaya ca bakuwombokwa, na kukumbuka kuti kwamkuba kwakung’azima kwakuruska umo ukughanaghanira. Mu vyawanangwa vyakupambana-pambana vya Ciuta mu vyakulengeka tikuwonamo mu kazimizimi ucindami wa Ciuta. Kuli kulembeka, “Vyene-ivyo jiso kuti likaviwona cara, na khutu kuti likavipulika cara, ndipo vikawura kunjira mu mtima wa muntu, vyose vyene-ivyo Ciuta wali kunozgera awo bakumutemwa”. (1 Bakorinte 2: 9).MGK 66.2

    Mulembi wa Poetry (kulemba mazgu gha mundondomeka gha ma vesi) na musambiri wa vyakulengeka wakuyowoya vinandi pa makani gha vyakulengeka kwemi m’kristu ndiyo wakuca nako kutowa kwa caru na kurumba kukuru, cifukwa wakumanya mlimo wa Ba Wiske, na kuwona kutemwa mu liluba, civwati na khuni. Palije munyakeso uyo wangafikapo pakurumba kutowa kwa lupiri na dambo, mronga na nyanja, mweneuyo wakuleka kuviwona kuti viri na cisimikizgo ca kutemwa kwa Ciuta pa bantu.MGK 66.3

    Ciuta wakuyowoya nase mu milimo yake ya Ulengi; na mwa Mzimu wake mu mtima. Mu vintu ivyo vikutizingirizga, na mu vintu vyakuwoneka zuba na zuba, tingamanya kusangamo visa- mbizgo viweme, usange mitima yithu njakujurika kuvimanyiska.MGK 66.4

    Mulembi wa Masalmo pakwandura mlimo wa ukuru wa Ciuta, wakuti, “Caru cazura na cifundu ca Yehova”. (Masalmo 33: 5). “Yose uyo ngwa vinjeru wavipwerere vintu ivi; babanike lusungu la kukhwima Iwa Yehova”. (Masalmo 107: 43).MGK 67.1

    Ciuta wakuyowoya nase mu Mazgu ghake. Mwenemumo ndimo muli civumbuzi ca kufikapo ca nkhalo yake, ca umo wakucitira na bantu, na mlimo ukuru wa ciponosko. Mwenemumo ndimo muli midauko ya basekuru ba mwaka na zinchimi na midauko ya bantu banji batuba mtima ba mwaka. Iwo bakaba bantu, “bakulingana na ise mu kawiro”. (Yakobe 5: 17). Tikuwona na umo bakulimbalimbira na vyakuwiska pasi pa viyezgo, kweni bakawukiriranga na kukhwimaso mtima na kutonda mu ucizi wa Ciuta; ndipo pakulabirira, iseso tikukhwima mtima mu nkhondo yithu ya urunji. Para tikuberenga na viweme vyene-ivyo vikabawiranga vyakupika kwa iwo, na kungweruka, kutemwa na citumbiko vyene-ivyo vikabanga vyawo kuca navyo, na mlimo weneuwo ukacitikanga mu ucizi wakupika kwa iwo, mzimu wene-uwo ukabakhubirizganga ukupemba moto wakuyezga (Kutonda mu utuba) mu mitima yithu, na kunwekera kuba nga ndiwo mu nkhalo — nga ndi iwo pa kwenda na Ciuta.MGK 67.2

    Yesu pakunena Testamente la Kale wakati, nako nkuruskirako pakunena malemba gha Testamente La Sono, — “Gheneagha ndigho ghakundipanikizgira Ine”. (Yohane 5: 39). Mponoski, mwa mwene-uyo muli cigomezgo cithu ca umoyo wandanda, inya, Baibulo lose likwandura makani gha Yesu. Kwamba pa mazgu ghakudanga gha ulengi, — pakuti “kwambura Iyo kuti kukalengeka cara nanga nkantu kamoza kene-ako kali kulengeka” . (Yohane 1: 3). Kuya kafika ku phangano la umaliro, “Ehena! nkiviza malubiro”. (Civumbuzi 22: 12), tikuberengamo vya milimo yake na kupulikizga mazgu ghake. Usange ukukhumba kuzgoberana na Mponoski, sambira Malemba Ghatuba.MGK 67.3

    Zuzga mtima wose na Mazgu gha Ciuta. Igho ndi maji gha umoyo, ghakukhorweska nyota yako. Igho ndi cingwa ca umoyo wakufumira kucanya. Yesu wakuti, “kwambura kuti murye thupi la Mwann wa Muntu, kuti muli na Umoyo mwa ku mwabene cara.” Ndipo wakwandura Iyo Mwene na kuti, “thupi, kuti likwandura kantu cara: Mazgu agho ndayowoya namwe ndi Mzimu ndipo mbumoyo”. (Yohane 6: 53, 63). Matupi ghithu ghakuzengeka na ivyo tikurya na kumwa; ndipo nga ndi m ̕thupi nteuraso mu mzimu, tikupereka nkongono ku umoyo withu wa uzimu na vyene-ivyo tikughanaghana.MGK 67.4

    Makani gha Ciponosko ndigho bangelo bakunweka kulingizgamo; ndipo ghati ghabe cakusandika na sumu ya bakuwombokwa mu myengo za muyaya. Kasi tikwenerera cara kughanaghana na kughasambira sono? Lusungu na kutemwa kwa muyaya kwa Yesu, sembe yene-iyo wakapereka cifukwa ca ise, tikwenera kuvighanaghana na mtima wa citima na kujipima. Tikwenera kughanaghana na nkhalo ya Mponoski withu wakutemweka na wakutibeyererera. Tikwenera kughanaghana na mlimo wa Mweneuyo wakiza kuponoska bantu bake ku zakwanana zawo. Usange tikuvighanaghana nteura vintu vya kucanya, cipulikano cithu na kutemwa kwithu viti vikure na nkongono, ndipo malurombo ghithu ghati ghapokerereke kwa Ciuta, pakuti ghati ghasazgikane comene na cipulikano na kutemwa. Bati babe bakughanaghana na bakuthukira. Mu mtima muti mube cipulikano cambura kurekezga ca mwa Yesu, na kacitiro ka umoyo ka zuba na zuba mu nkongono zake zakuponoskera nkanira nkanira wose awo bakusenderera kwa Ciuta mwa Iyo.MGK 68.1

    Para tikuranguruka na uweme wa Mponoski, titinwekere kuzgoka kuba nga ndi kose kose na ku wereramoso mu cikozgo ca utuba wake. Umoyo uti ube na njara na nyota yakukhumba kuba nga ndi Mweneuyo tikumusopa. Usange maghanoghano ghitu ghali pa Kristu nkanira nkanira, titidumbiskane na banyithu kabiri-kabiri pa makani ghakukwaskana na Iyo, na kumurongora Iyo ku caru ca pasi.MGK 68.2

    Baibulo kuti likarembekera bakusambira comene pera cara, kweni comene comene likalembekera bantu bambura kuwonekera comene. Ma unenesko ghakuru ghakuru ghakwenerera kuponoska bantu, ghali kulembeka pakweru nga mpha mhanya; ndipo palije muntu uyo wangawinda na kuzgeba, kweni bene-awo bakurondezga makhumbiro ghawo mu malo mwakurondezga khu- mbo la Ciuta lene-ilo larongoreka makora ghene pera ndiwo.MGK 68.3

    Tileke kupokera ukaboni wa muntu kutiphalira vyene-ivyo malembo ghakusambizga, kweni tisambirenge ta bene mazgu gha Ciuta. Usange tikubazomerezga banyithu kutighanaghanira, titi tibe na nkongono na upusu wa kucepeskeka. Nkongono za maghanoghano ziti zibe zifupi cifukwa cakureka kutebeta nagho pakusanda vintu vya u-Ciuta, ndipo titi taye vinjeru vyithu vyakumanyiskira kang’anamuliro ka pasi ka Mazgu gha Ciuta. Maghanoghano ghati ghakure usange tikughacitiska mlimo pakusambira kukoreskana kwa Malemba gha Baibulo, kulinganizga lembo na lembo, na vya Mzimu kulinganizga na vya Mzimu.MGK 69.1

    Palije kantu kanyakeso kene-ako kangajinthiska maghanoghano ghithu kwakuruska kusambira Malembo gha Baibulo. Palije buku linyake la nkongono kuwuska maghanoghano na kughapa nkongono, nga ndi umo ghakucitira ma unenesko gha Baibulo. Nga bantu basambirenge Baibulo nga ndi umo bakukhumbikwira, mphanyi bali na vinjeru vinandi, na nkhalo ziweme, na mlimo wakukhazikika wene-uwo nta ukuwoneka mazuba ghano.MGK 69.2

    Kuberenga Baibulo mwakupusumpha, uti usangemo uweme ucoko-coko. Muntu wangamanya kuberenga Baibulu lose, kweni wangatondeka kuwona kunozga kwake nesi kusimikizga kang’anamuliro kake ka pasi ka kubisika. Vesi limoza para lasambirika makora mpaka kang’anamuliro kake kapulikikwa mu mtima, na kukoreskana kwake na vinjeru vya ciponosko kwawoneka, ndakuzirwa comene, kwakuruska kuberenga vipatulo vinandi kwambura kwandurapo kanthu kakovwira mtima. Sungirira Baibulo lako. Para wasanga nyengo, uberengengemo; usungenge pa mtima malembo ghake. Nanga ndi para ukwenda mu mseu, ungamanya kuberenga vesi, na kulighanaghana, pakucita ici liti likhazikike mu mtima wako.MGK 69.3

    Kuti tingapokera vinjeru kwambura kukhazga mu unenesko na kusambira pamo na lurombo cara. Vigaba vinji vya Malembo nvyapafupi kuvipulika, inya mwakuti muntu wali yose wangamanya kupulika kwambura suzgo; kweni viripo vigaba vinyake, vyeneivyo kang’anamuliro kawo kuti kali pakweru cara, panji nka pusu kupulikiska cara. Lemba likwenera kulinganizgika na lemba linyake. Tikwenera kupenjerezga na kupwererera, na kughanaghana uku ukuromba mu mtima. Kusambira kwa nteura kuti kube na njombe yikuru. Nga ndi umo mu migodi bakusangira cuma cakubisika pasi pa caru, nteuraso uyo wakupenja na citatata Mazgu gha Ciuta nga ndi cuma cakubisika, wati wasange unenesko wakuzirwa, weneuwo ngwakubisika kwa bene-awo bakupenja kwambura kupwelera. Mazgu gha Ciuta, para ghakhara mu mtima ghati ghabe nga ndi mironga yakupopoma kufumira ku citopoko ca umoyo.MGK 69.4

    Ungasambiranga Baibulo kwambura kuromba. Pambere tindalijure tikwenera kuromba ungweru wa Mzimu Mutuba, ndipo uti uperekeke. Para Nataniel wakiza kwa Yesu, Mponoski wakati, ‘ ’Wonani mu-Israeli nadi, mwa mweneuyo mulive uryarya. ” Nataniel wakati “Miwandimanyiranku? ” Yesu wakazgora, “Wandakuceme Filipu, ucali mu cikuyu musi, nkakuwona”. (Yohane 1: 47, 48). Ndipo Yesu wati watiwone na ise wuwo mu malo gha mu udesi gha lurombo, usange tingamuromba ungweru, mwakuti timanye cene-ico mbunenesko. Bangelo ba ku caru ca ungweru, tibabe nawo bene-awo mu mitima yawo bakukhumba kurongozgeka na Ciuta.MGK 70.1

    Mzimu Mutuba wakutuwuska na kucindika Mponoski. Mlimo wake nkurongora Kristu, utuba wa urunji wake, na ciponosko cikuru cene-ico ncithu mwa Iyo. Yesu wakuti, “Wati watorengeko vyane na kumuvumbulirani imwe”. (Yohane 16: 14). Mzimu wa unenesko ndiyo msambizgi wa vinjeru vya unenesko vyose. Ciuta wakucindika mtundu wa bantu, pakuti wakapereka Mwana wake kubafwira, na kupereka Mzimu wake kuba musambizgi na mrongozgi wawo wa nyengo yose.MGK 70.2

    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents