Loading...
Larger font
Smaller font
Copy
Print
Contents
Ki Jingsneng Ïa Ka Balang - Contents
  • Results
  • Related
  • Featured
No results found for: "".
  • Weighted Relevancy
  • Content Sequence
  • Relevancy
  • Earliest First
  • Latest First
    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents

    Lynnong 37—Ka Jinghikai Skul Khristan

    Ngi la jan sha kaba kut ka histori jong ka pyrthei ban ïa kynduh ïa ki jingjynjar bah ba ap ïa ngi. Bad ngi dei ban sngewthuh ba ngi don mynta ka kabu ha ka liang ka pule dangle kaba ki skul jong ngi ki ai kaba kham pher ban ïa kaei ba ka pyrthei ka ai. (Counsels to Parents, teachers, and students, 56).JB 169.1

    Ka jingmut bad ka rukom sngewthuh ïa ka jingai jinghikai ha ki skul ka la hiar than eh. Ka dei ka jingdonkam ba ngin kham kyntiew ïa ka sha kaba kham shaneng, ryngkat ka jingthmu kaba kham khraw. Ka jingnang jingtip kaba shisha ka kham palat ban ïa ka jingpynkhreh na ka bynta kane ka jingim kaba mynta. Ka dei ban don ka jingïadei bad ka jingim u briew hi baroh shitylli, bad ha ka juh ka por na ka bynta ka por jong ka jingim baroh shirta kaba u briew u dei ban don. Ka dei ka jingpynsan na ka bynta ka bor jingim bakynja doh, ka jingmut jingpyrkhat, bad ka bor jingim bakynja mynsiem. Ka pynkhreh ïa u khynnah skul ba un ïoh ban lehkmen ha kane ka pyrthei kaba mynta bad na ka bynta ka pyrthei kaban sa wan. (Education, 13).JB 169.2

    Ha ka jingmut kaba hakhlieh eh ka kam jong ka jingai jinghikai ha ka pule puthi ka dei ka jingtrei jong ka jingpynim, “Namar ym don ba lah ban seng da kawei pat ka nongrim nalor kata kaba la lah seng, kaba long U Jisu Khrist keiñ.” 1 Korinth 3:11. (Education, 30).JB 169.3

    Ban wanlam pat ïa u briew ha ka jingïadei kaba jan bad U Blei, ban kyntiew ha jinglong ba don burom ha kaba un phalang ïa ka jinglong U Nongthaw, ka dei ka daw ba kongsan eh jong ka jingnang jingtip ban pynbeit ïa ka jingim ha ka jingïaid ryntih. Ka long kaba kongsan haduh kata kata kat haduh ba U Nongpynim Ula ieh noh ïa ka khet jong ka bneng bad U la wan sha kane ka pyrthei, khnang ba U lah ban hikai ïa ki briew kumno ba kin long kiba bit-dor na ka bynta ka jingim kaba kham khraw. (Counsels to Parents, teachers, and students, 49).JB 169.4

    Ka long kaba suk ban shah rong ha ka jingpynïaid jong ka pyrthei, ha ka rukom pynïaid kam, ki dustur ki rukom kim don ïa ka jingpyrkhat ban pynïadei bad ka por ba ngi im, ne ïa ka kam kaba ladei ban pyndep, ban ïa kaba ki briew ha ka por jong u Noah ki dei ban leh. Ka don ka jingma kaba ïai-ap ha kaba ki nongai jinghikai jong ngi kin jam ha ki juh ki madan ba ki jiw ki la ïaid, ha kaba ki pynïadei bad ki dustur jong ka pyrthei bad ki jingleh jong ki kiba U Blei U khlem ai haki ba kin bud. Ha ka jinglong kaba la skhem bha ha kita ki jingmlien kiba rim ryngkat ka jingieit ban pule ïa kiei kiei ki bym donkam la kumba ka jingpynim jong ki ka shong eh ha ki. Ha kaba leh ïa kine ki phai noh na ki kam ba kyrpang kiba U Blei U la ai, hynrei ki ai pynban ha ki khynnah skul da ka jingnang jingtip kaba bakla bad ka ba duna shi-katdei eh. (Testimonies for the Church 6: 150,151).JB 170.1

    Ki dei ban don ki briew kynthei bad shynrang kiba la tbit bha ban trei ha ka Balang bad ban ai jinghikai ïa ki samla na ka bynta ki kam kiba kham kongsan, ïa kata ka mynsiem dei ban ïalam sha U Jisu. Ki skul ïa kiba la seng da ngi ki dei ban don ïa kane ka jingïohi bad jingpyrkhat, hynrei kim dei ban pyrthuh ïa ki skul jong kiwei pat ki kynhun, lane kat kum ka rukom jong ka pyrthei la ha ki college ne ki seminari. Ki dei ban long kiba kham-pher bad kiba la kham kyntiew, ha kaba ka jingbym-ïaineh ka synshar lane kan paw. Ïa ki khynnah skul dei ban ai jinghikai ha ki kam kiba dei ban nang kat kum ka jingngeit khristan, bad ïa ka Baibl dei ban ñiewkor kum ka nongrim jinghikai kaba khrawtam, bad ba ka dei ruh kaba kongsan eh na ki kot baroh. (Fundamentals of Christian Education, 231).JB 170.2

    Ka Kamram Jong Ka BalangJB 170.3

    Ha kawei ka miet jingïalang nga la don hapdeng ka kynhun kaba don shibun ki jingïatai shaphang ka subjek jong ka jingnang jingtip. Shibun na ki ki kwah ban wanrah ka jingkylla na ki rukom ai jingnang jingtip kaba mynshuwa. U wei na ki nonghikai ba la rim eh u ong kumne, “Ka subjek jong ka jingnang jingtip ka dei ban pynsngewtynnad ïa baroh ki Seventh-day Adventists.” (Testimonies for the Church 6: 162).JB 170.4

    Ka Balang ka don ka kam kaba kyrpang ban hikai bad ïalam ïa ki khun jong ka, ba da kaba pule lane ïasoh bad kiwei kiwei ki jait kynhun, kin ym pyrthuh ïa ki jingmlien ba sniew. Ka pyrthei kala dap da ka jingsniew bad kam sudñiew ïa ka jingdawa jong U Blei. Ki nongbah ki la kylla long kum ka Sodom, bad ki khun jong ngi ki ïa im hapdeng ki jingsniew. Bun na kito kiba pule ha ki skul pyrthei ki ïa kynduh ïa ki paralok kiba kheiñ sting, bad shabar na ka por skul jong ki, ki pynlut ha kaba nang ïa ka jingstad jong ka surok. Da kaba suk eh ïa ka dohnud jong kine ki khynnah yn ban khia; bad lymda sumar bha, u Soitan un pyndonkam da kine ban khring wat ïa kito ïa kiba la hikai bha. Kumta ha shuwa ba ki kmie ki kpa kiba sumar Sabbaton kin kyndit kaei kaba dei ban leh, ki khun ki la da nang lypa ïa kiei kiei kiba pynsniew ïa ka jingim jong ki.JB 170.5

    Kiba bun ki longïing longsem kiba na ka bynta ka jingnang jingtip jong ki khun, kila wan ban shong ban sah sha ki jaka kiba don ki skul jong ka Balang. Kin jyn dala leh kham bha lada ki ïaisah ha la ki shnong bad pynshlur ïa ki dkhot balang kiba marjan ban seng la ka jong ka skul bad hostel ha kaba ki khun jong ki kin lah ban ïoh ïa ka jingnang jingstad Khristan kaba pura. Kane kan khambha shibun ïa ki, ïa ki khun jong ki, bad ïa ka kam jong U Blei, lada ki sah ha la shnong ha ki balang kiba rit, ha kaba ïa ka jingïarap jong ki la donkam, ha ka jaka ba kin leit pynïasoh bad ki balang ba kham heh namar ïa ki hangta ym da donkam eh, da kane ka don ka jinglong sahdien ha ka jingim bakynja mynsiem.JB 170.6

    Ha kaba don tang khyndiat eh kiba rakhe Sabbaton, ki kmie ki kpa ki dei ban thaw ki skul ha kaba ki khun jong ki kin ïoh jingnang bad jinghikai. Ki dei ban wad da u nonghikai Khristan uba don ïa ka mynsiem misioneri bad u ban ïalam ïa ki ban long ki misioneri. (Counsels to Parents, teachers, and students, 173, 174).JB 171.1

    Ngi don hapoh ka jutang ba khuid bad U Blei ban pynsan ïa ki khun jong ngi na ka bynta jong U, ym na ka bynta ka pyrthei, ban hikai ïa ki ban ym buh la ki kti ha ka pyrthei, hynrei ban ieit bad tieng burom ïa U Blei, bad ban sumar ïa ki Hukum jong U. Ïa ki dei ban pynsngewthuh ba la thaw ïa ki ha ka dur jong U Nongthaw, bad kum U Khrist ki dei ban long. Khamtam eh dei ban pynlut por ha kaba pyrkhat kumno ban ai ka jingtip shaphang ka jingpynim, bad kaba pynskhem ïa ka jingim bad jinglong ka ban syrïiem ïa ka jinglong U Blei. (Testimonies for the Church 6: 127). JB 171.2

    Ban pyndap ïa ka jingdonkam nongtrei, U Blei U dawa ba dei ban seng ïa ki skul ha kylleng ki ri ha kaba ki khynnah kin ïoh ki jingnang jingtip ïa ka jingshisha jong ka Baibl. Katba kine ki trei, kin pathai ruh ïa ka khubor jong ka jingshisha kiba ïadei kat kum ka por ba mynta (present truth) sha ki jaka baroh. JB 171.3

    Nalor ka jingnang jingtip jong kito ïa kiba yn phah na ki Konphren (Conference) ban long ki misioneri, ïa ki briew kylleng ka pyrthei dei ban hikai ba kin trei na ka bynta la ki jong ki briew bad ki jaka, bad katba lah, ka bha ïa ki ban ïoh jingnang jingtip bad jingstad na ka jaka ha kaba ki kin shakri. Kam ju da bha eh ïa u nongtrei ne ka kam da kaba leit sha jngai ban ïoh jingnang jingtip. (Testimonies for the Church, 6: 137).JB 171.4

    Kum ka balang, lane marwei marwei, lada ka jingbishar jong ngi ka long kaba shai, ngi dei ban trei shitom na ka bynta ban pynsan ïa ki khun samla jong ngi, khnang ba shen kin long kiba tbit ban shimti ïa ka kam kaba la pynkhamti ha ngi. Ngi dei ban thaw ki lad kiba bha khnang ba kito kiba don ki sap kin ïoh san bad manbha ha ka jinglong riewblei khnang ba ka kam jong U Khrist kan ym kyrduh ïa ki nongtrei kiba tbit, ki ban trei ïa ka kam naduh ka dohnud. (Testimonies for the Church, 43).JB 171.5

    Ka Jingkyrshan Ïa Ki Skul Jong NgiJB 171.6

    Ki kmie ki kpa ki dei ban ïa snoh kti lang bad ki nonghikai, da kaba ïatrei shitom na ka bynta ka jingkylla ha ki khun jong ki. To ai kin ïaleh katba lah ban wanrah ha la ïing ïa ka jinglong bakynja mynsiem ba ki khun kin san kin rangbah ha ka lynti U Trai. To ai kin pynlut por man ka sngi ban ïa pule bad la ki khun. Kumta kin pynlong ïa ki kynta jingïapule kiba sngewtynnad bad ba myntoi, bad ki ruh kin sngewtynnad ha kine ki rukom wad ïa ka jingpynim na ka bynta ki khun jong ki. (Testimonies for the Church, 6: 199).JB 171.7

    Katto katne na ki khynnah ki wan phai sha la ïing ryngkat bad ki jingud jingkhñium, bad ki kmie ki kpa, bad ki dkhot jong ka balang ki shah shkor bha ïa kine ki jingbatai kiba dei tang na kawei ka liang. Kin kham leh bha lada kin kynmaw ba ki jingïathuh ki dei ban wan na baroh arliang; hynrei bunsien kila sngap pynban tang na kawei ka liang bad ki la tei ka kynroh ha pdeng jong ki bad ka skul. Mynta ki la sdang ban pynpaw ïa ka jingtieng, ki mih ki jingkylli, bad ki jingartatien kiba bun shaphang ki jingpynïaid skul. Kaba kum kane ka jinglong ka wanrah ïa ka jingma kaba khraw. Ki kyntien bym sngewhun ki par kylleng kum ka jingpang ba ïabit, bad shisien ba la shon ha ka jingmut ka long kaba eh ban pynklet, hynrei ynda haba la wad ïa ka jingshisha ym shym lap jingbakla ei ei ruh na ka liang ki nongpynïaid skul bad ki nonghikai. Kine ki shu leh tang ïa kata kaba ki dei ban leh na ka bynta ka jinngïaid beit jong ka kam, lymda kumta ka skul kan duh kan troiñ.JB 171.8

    Lada ki kmie ki kpa kin buh ïa lade ha ka jaka ki nonghikai bad kin shem ïa ki jingsngewthuh bad jinglong bapher bapher jong ki spah ngut ki khynnah kiba don la ka jong ka jong ka rukom sngewthuh bad ka rukom pyrkhat, kin jin da la ïohi khambha ïa kiei kiei. Dei ban sngewthuh ba don ki khynnah ki bym ju ïoh jinghikai ha la ïing. Ki bym ju ïoh jinghikai ban long kiba kohnguh. Ka long ka jingmyntoi ïa kine ki khynnah ban pynkynriah ïa ki na ki kmie ki kpa ba kheiñsting sha ki rul ki aiñ bad jingkilan kumba long hapoh ka kynhun shipai. Lymda leh ei ei na ka bynta kine ïa kiba la shu ieh ïaid mon da ki kmie ki kpa, kin ym ïoh ban wan sha U Jisu, lymda teh ïa ki hapoh jong kine ki rul bad ki aiñ, kin shu long lehnohei ha kane ka jigim kaba mynta bad kin ym don bynta ha ka jingim ka ban sa wan. (Testimonies for the Church, 4:428, 429).JB 172.1

    Bun ki longkpa bad longmie kim pyrto ïa ka jingtrei shitom jong ki nonghikai. Ki jingsngewthuh bad jingshemphang jong ki khynnah bad ki samla kim lah ban kotlut sha kita ki jingthmu jong ki nonghikai bad ïa ka rukom pynïaid haka rukom hikai. Pynban ynda haba la ïathuh ïa kaei kaba la ong bad leh ha skul, ki kmie ki kpa kila sdang ban kren dong ïa ki kam bad jingleh jong ki nonnghikai. Hangne ki khun kila nang ïa kawei pat ka jinglong. Haman ba ki shem jingeh la ka long ha ka jingpule ne kano kano ka jait jingeh, kin ïathuh sha ki kmie ki kpa ban ïoh jaka rieh bad jingsngewsynei. Kumta ïa ka mynsiem jong ka jingbymhun la nang pynshlur. Ïa ka nam jong ka skul la nang pynhiar, bad ka jingkit jong ki nonghikai la nang pynkhia. Hynrei ka jingduh kaba khraw ka long ïa uba ki kmie ki kpa kim shym la sumar. Ka jinglong kaba la dei ban pynbeit lyngba ki jinghikai babha, hynrei la ieh bad la nang pynkhlaiñ ïa ka katba nangïaid ki snem tad haduh ba la pynjot noh khoit ïa ka jingim. (Fundamentals of Christian Education, 64, 65).JB 172.2

    Ki Nonghikai Hapoh Jong U BleiJB 172.3

    U Trai U ïa trei bad u wei pa uwei u nonghikai u ba la aiti sha ka kam; bad da lade hi ki dei ban sngewthuh ïa kane. Ki nonghikai kiba shah pynïaid ha U Blei ki ïohpdiang ïa ka jingaiei, jingshisha, bad ka jingshai na U Mynsiem ban hikai ïa ki khynnah. Ki don hapoh U Nonghikai ba khraw-tam, bad kam dei ïa ki ban long kiba jyndong mynsiem, kiba khor ktien, bad don ruh kiba mlien ban kren pynwit pynshrai! Da kaba leh kumne ka jinglong basniew jong ki ka bit ruh ha ki khynnah.JB 172.4

    U Blei Un kren da lade lyngba U Mynsiem Bakhuid ha ka mynsiem. Duwai katba phi pule, “To pynpeit ïa ki khmat jong nga, ba ngan ïohi ïa kiei kiei kiba phylla na ka aiñ jong me.” Psalm 119:18. Ynda haba u nonghikai u la shaniah ha U Blei lyngba ki jingduwai, U Mynsiem Bakhuid Un wan ha u, bad lyngba jong u Un trei ha ka jingmut jingpyrkhat jong ki khynnah. U Mynsiem Bakhuid Un pyndap ïa ki da ka jingkyrmen, jingshlur bad ki jingmutdur jong ka Baibl kaba kin ïathuh sha ki khynnah skul jong ki. Ka ktien jong U Blei kan long kaba ki sngewdonkam, bad kin shah ba kan san bad pynkylla ïa ka jingmut bad jinglong jong ki; ki phylliah ding jingieit U Blei kin rung sha ki dohnud jong ki, bad lehse lyngba kane ka jingshakri yn wanrah da ki spah bad hajar ngut sha U Khrist lada ngi trei na ka bynta jong ki. (Counsels to Parents, teachers, and students, 171, 172).JB 172.5

    Ha shuwa ba ki briew kin long kiba stad shisha, ki dei ban sngewthuh ïa ka jingdonkam jong ka jingshaniah ha U Blei, bad ban ïoh ïa ka jingstad tang na U hi. U Blei U long U tynrai jong ka jingstad bad ka bor bakynja mynsiem. Ka jingstad jong ki ‘riewkhraw kaba ka pyrthei ka la ñiew kum kaba kor eh kam pat long ban ïanujor bad ka jingstad jong u Ioannis lane ka jong u Paul kaba la kham palat liam ïa kita ki jingstad saians jong ka pyrthei baroh. Ka long tang haba la pynïasoh lang ïa ka jingstad jong ka jingmut jingpyrkhat bad ka jingstad bakynja mynsiem ba yn shem u briew uba dap pura. Kito kiba leh ïa kane U Blei Un pdiang ïa ki kum ki nongïatrei lang ha ka jingpynsan ïa ki mynsiem. (Counsels to Parents, teachers, and students, 66).JB 173.1

    Ka kam kaba kongsan eh kaba ki skul jong ngi ki dei ban leh ka long ban pynpaw ka nuksa sha ka pyrthei kumno ban ai ka burom ïa U Blei. Ki angel ba khuid kin pynïaid ïa ka kam lyngba ki briew, bad kawei pa kawei ka laiñ jingtrei-kam ka dei ban pynpaw ïa ka jinglong bakynja Blei. (Counsels to Parents, teachers, and students. 57).JB 173.2

    Ki Kyrdan Jong U Nonghikai Skul JB 173.3

    Wad ïa u briew u ba tbit ban long kum u Nonpynïaid (Principal) jong ka skul, u briew u ba don ka bor ban sneng ban pynbeit, uba trei shitom, uba lah ban bat ïa ki rul ki aiñ, bad uba ieit ïa ka jingkhuid jingïaid beit. Leh bha ïa kiei kiei baroh kiba phi la shimti ban leh. Lada phi long kiba trei shitom ba ïaineh ha kiei kiei kiba phi dei ban leh, ki khynnah skul ki lah ban leit trei kum ki Nongdie kot bad Ebanjelis. Ngim don kam ban pyrkhat ba baroh ki nongtrei ki dei ban long kiba la ïoh ki kyrdan kiba heh ban long kiba tbit ban trei ha kine ki kam. (Counsels to Parents, teachers, and students, 213, 214).JB 173.4

    Ha kaba jied ïa ki nonghikai ngi dei ban phikir bha, da kaba sngewthuh ba ka jingjied ïa ki nonghikai ka long kaba kyrpang kumba jied ïa ki nongtrei jong ka Gospel. Ki ban jied ki dei ban long Ki briew ki ba nang ban ithuh ïa ki jinglong; namar kine kin sa trei bad thaw dur ïa ka jingmut jingpyrkat jong ki khynnah, bad ban leh ïa shibun eh ki kam ha poh ki skul. Ym dei ban buh da kiba don ka jingmut jingpyrkhat kaba jyndong, bad ba tlot ban pynïaid ïa kine ki skul. Wat thung da ki nongtrei ki bym pat sngewthuh bha ïa ka kam, bad ki bym don ka sap ban ïalam ban peit halor kine ki khynnah, namar ka jingtrei jong ki kan wanrah tang ka jingklumar. (Counsels to Parents, teachers, and students, 174, 175).JB 173.5

    Ym dei ban thung nonghikai lymda tip shai ba u don ka jingieit bad ka jingtieng ban pynsngewsih ïa U Blei. Lada ïa ki la hikai man la ka sngi ha ka skul U Khrist, ki ruh kin trei ha ka rukom U Khrist, bad kin khring ïa ki khynnah sha U. (Fundamentals of Christian Education, 260).JB 173.6

    Ïa ka jingmlien bad jinglong jong u nonghikai dei ban da phikir bha bad peit kham bniah ban ïa ka kyrdan pule jong u. Lada u long u Khristan ba shisha, un don ïa ka jingkitkhlieh ban pynsan ïa ki khynnah ha ka liang ka jingkoit jingkhiah ka met ka phad, ki jingmut jingpyrkhat, ka jinglong jingim, bad ïa ka jingstad bakynja mynsiem jong ki khynnah skul. Khnang ba u lah ban pynwandur ïa ki khynnah ha ka rukom kaba dei, u dei ban don ka bor ban synshar ïalade, ban don ka jingieit ïa ki khynnah ka ban paw ha ka khmat jong u, ha ki ktien, bad ha ki kam kumjuh. (Fundamentals of Christian Education, 19).JB 173.7

    U nonghikai u dei ban long barobor kum u rangbah Khristan ba don burom. U dei ban ïeng kum u paralok bad u nongsylla bad ki khynnah skul jong u. Lada baroh ki briew jong ngi--ki nonghikai, ki pastor, bad ki dkhot balang kin don ïa ka mynsiem sbun, kin shem lynti sha kiba bun ki dohnud jong ki briew; bad kiba bun kin kloi ban tynjuh bad pdiang ïa ka jingshisha. Ynda haba baroh ki nonghikai kin klet ïa ka lade, bad pynleit jingmut sha ka jingjop bad jingmanbha jong ki khynnah, da kaba sngew ba kine ki dei ki jingïoh kynti u Trai, bad sngewthuh ruh ba kin hap ai jingkheiñ na ka bynta kaei ba la thung bad pynsan ha ka jinglong jingim jong ki, te ngin don keiñ ka skul ha kaba ki angel kin sngewtynnad ban ïaid sawdong. (Counsels to Parents, teachers, and students, 93, 94).JB 173.8

    Ki skul balang jong ngi ki donkam ïa ki nonghikai kiba don ka jingim kaba don burom; kito kiba lah ban shaniah; kiba jemnud bad ba don ka jingngeit kaba skhem; kiba ïaid bad U Blei bad kiba isih ïa kaba sniew.JB 174.1

    Ka long kaba sniew ban buh halor ki khynnah da u nonghikai u ba sarong bad u bym don jingieit, kane kan pynsniew ïa ka jinglong jong ki khynnah kiba dang heh dang san. Lada u nonghikai um don ka jingieit ïa U Blei, lada um don ka jingieit ïa ki khynnah kiba u sharai, lada pyni jingñiew shiliang khmat ïa kito kiba u sngewtynnad, ym dei ban khot trei; namar ka jingmih na ka jingtrei jong ki ka long ba ki mynsiem kin jngai noh na U Khrist.JB 174.2

    Khamtam eh na ka bynta ki khynnah, u nonghikai u dei ban long uba jai jai bad jemnud, u ba ïaishahslem bad kynrei ka jingieit, naba ki don kam eh ïa kata. (Counsels to Parents, teachers, and students, 175, 176).JB 174.3

    Lymda u nonghikai u sngewthuh ïa ka jingdonkam jong ka jingduwai bad u pynrit ïa lade ha khmat U Blei, un sa duh noh ka jinglong kum u nonghikai. (Counsels to Parents, teachers, and students, 231).JB 174.4

    Ka jingkoit jingkhiah jong u nonghikai ka long kaba don kam haduh katta katta; namar ka met kaba khlaiñ ka ai ruh ïa ka jingshakri kaba khambha. Ka jingmut jingpyrkhat kam lah ban long kaba shai bad khlaiñ lada ka met ka long kaba tlot bad kaba pang. Ka jingmut jingpyrkhat ka ktah ïa ka dohnud; namar ka jingtlot ka met, ka jingpyrkhat ruh ka tlot, kam lah ban kot sha kita kiei kiei kiba shaneng, kumta u nonghikai un shem shitom ban pynïapher hapdeng kaba dei bad kabym dei. Haba don hapdeng ka jingshitom, kam long kaba suk ban long jai jai bad ba kmen, lane ban long khuid ne bishar hok. (Counsels to Parents, teachers, and students, 177).JB 174.5

    Ka Baibl Ha Ka Jingnang Jingstad KhristanJB 174.6

    Kum ka atiar ban wanrah ïa ka jingnang jingstad, ka Baibl ka long kaba bha tam ban ïa kano kano ka jait kot. Ka jingkhraw jong ka matpdeng (Subjek) jong ka, Ki sur kren, ka jingkhraw jong ka jingmutdur, ki pynstet ban kyntiew ïa ka jingmut jingpyrkhat. Ym don kiwei pat ki jingpule kiba lah ban kham palat ban ïa kaba tih jylliew ïa ka jingshisha jong ka jingpynim. Kumta ka jingmut jingpyrkhat ka khraw namar la wanrah ban pynïadei bad Uta Uba khraw.JB 174.7

    Ka bor jong ka Baibl ka kham khraw shuh shuh ha kaba pynroi ïa ka jingim bakynja mynsiem. U briew ïa uba la thaw khnang ban ïa syllok bad U Blei, un san sha ka jinglong ba pura tang lyngba ka jingïasyllok bad U Blei. La thaw ba un shem tang ha U Blei ïa ka jingkmen ba shisha, bad ïa kita ki jingsliang ka dohnud jong u. Uta uba wad bad pule ïa ka Baibl naduh ka dohnud un shem ïa Uta U Tynrai Nongthoh, bad kan ym don jingkut ha ka jingsan jong u. (Education, 124, 125).JB 174.8

    Ai ban spel lyndet ïa ki dkhot kiba kongsan haka lynnong jingpule, ym kum ka kam, hynrei kum ka kabu. Wat lada ha kaba sdang ka long kaba shitom ban kynmaw, hynrei suki pa suki ka bor kynmaw kan nang khlaiñ, bad phin sngewtynnad ban tyngkai ïa ki ktien jong ka jingshisha. Kane ka jingpynmlien ka long ka atiar ba kordor kan ïarap ïa ka jingsan bakynja mynsiem. (Counsels to Parents, teachers, and students, 137, 138).JB 174.9

    Ki Jingma Jong Ka Jingphah Skul Ïa Kiba Dangrit EhJB 175.1

    Kumba kiba sah hapoh kper Eden kila ïoh jinghikai na ki sla jong ka Mariang, kumba u Moses u la sngewthuh ïa ki Jingthoh U Blei halor ki lum ba madan jong ka ri Arabia, bad U Jisu katba U dang khynnah ha ki lumrit jong ka Nazareth, kumta ruh ki khun ha kine ki sngi kin sngewthuh shaphang jong U. Ïa kiei kiei kibym lah ban ïohi yn batai lyngba kita kiba ngi lah ban ïohi. JB 175.2

    Katba lah naduh dang khynnnah dei ban buh ïa u khynnah ha ka jaka kaba un lah ban ïohi bad pule ïa kane ka kot jong ka mariang. (Education, 100,101).JB 175.3

    Wat ym phah skul ïa ki khun kiba dang rit. Ka kmie kam dei ban shu shaniah ban hikai ha ka kti jong kiwei. Ki kmie ki kpa ki dei ban long ki nonghikai kiba bha tam ïala ki khun tad haduh ba kin da kot ïa ka phra ne shiphew snem ka rta. Ka kamra klass jong ki ka dei ban long sha bar hapdeng ki syntiew, ki sim, bad ka kot pule jong ki kan long ka spah jong ka mariang. Kine ki long ki jingpule ba sngewtynnad bad ki khynnah kin ym klet. (Fundamentals of Christian Education, 156, 157).JB 175.4

    Ym dei tang namar ba ka long kaba sniew ïa ka jingmut jingpyrkhat bad ïa ka jingkoit jingkhiah jong ki khynnah, hynrei ka don ruh ka jingma ha kaba kin nang kloi ïa ki jingsniew na kiwei pat ki para khynnah kum kaba thok, kaba shukor, kaba tuh, bad kaba smai, namar bunsien ki khynnah ki kham nang kloi ïa kaba sniew ban ïa kaba bha. Kaei kaba ki ïohi bad nang ha ka por ba dang lung ka neh ha ka jingmut jong ki; kine ki symbai ba sniew kin suh thied bad kylla long ki shiah ba nep ki ban pynmong ïa ka dohnud jong ki kmie ki kpa. (Child Guidance, 302).JB 175.5

    Ka Jingdonkam Jong Ka Jinghikai Ban Nang Ban Trei Ha Ki Kam Ba Ïadei Bad Ka Jingim Ba Man La Ka SngiJB 175.6

    Kumba long ha ki sngi jong ki Isreal baroh ki samla ki dei ban shah hikai kumno ban long kiba smat ba sting. Baroh ki dei ban nang katto katne ki jait jingtrei, kiba lada don kam ki lah ban pynlong ïa ka kum ka lad ban im. Kane ka long kaba donkam ym tang ban im, hynrei ka bha ruh ïa ka met ka phad, ka jingmut jingpyrkhat, bad ïa ka jingsan baroh shitylli.JB 175.7

    Ki don bun ki jait kam kiba dei ban bynrap ha ka jingpynïaid ha ki skul jong ngi. Kine ki kam ki dei ban kynthup ïa ka kam kheiñ kam diah, ki kam shna jingshna, bad kumno ban thung jingthung. Dei ban hikai kumno ban shohnar, ai rong, shna juti, shet jingshet, shet ruti, sait jaiñ, suhjaiñ, bad shon kot. Dei ban hikai ïa kine ki jait kam khnang ba ynda kila mih na la ïing, kin long kiba la kloi ban leh ïa kano kano ka kam.JB 175.8

    Na ka bynta ki khynnah kynthei don shibun ki jait kam kiba ki dei ban nang, kum ka jingsuhjaiñ, ka jingthung jhur, jingthung syntiew, jingthung soh. Katba ki leh ïa kine ki kam kin ïoh ruh ïa ka jingkilan met. (Counsels to Parents, teachers, and students, 307-312).JB 175.9

    Ka bor kthah jong ka met halor ka jingmut jingpyrkhat, bad ka jingmut jingpyrkhat halor ka met ka long kaba dei eh ban ïakren. Ka jabieng ka don ka bor ban pynkhlaiñ ïa ka met baroh kawei, bad kane ka ïarap ban ïaleh pyrshah ïa ki jingpang.JB 176.1

    Ka don ka jingshisha ha kane ka bynta—ka jingshisha kaba ngi dei ban da pyrkhat bha ïa kaba la kren ruh ha ka Jingthoh bakhuid, “Ka dohnud kaba kmen ka long ka dawai kaba bha.” Proberb 17:22. (Education, 197).JB 176.2

    Khnang ba ki khynnah bad ki samla kin long kiba khoit ba khiah, kiba kmen, kiba san ha ka met bad jabieng, ki dei ban pyllut por shabar ym hapoh ïing. Ki khynnah kiba shong tang hapoh skul bad pule kot kin ym don ka jingkoit jingkhiah kaba biang. Ka jingtrei kam kaba kham bun tang da ka jabieng ka pyllong ïa ka snam ban kiew sha ka jabieng bad khyndiat eh sha kiwei pat ki bynta jong ka met. Ka dei ban don ka por ban pule kot, bad ban trei, ba lada ka jingmlien ban bam, ban riam ban beit, bad ban thiah kan long kat kum ki aiñ jong ka mariang, ki lah ban ïoh jingnang jingstad khlem da don kano kano ka jingbankhia ïa ka met ne ïa ka jingmut jingpyrkhat. (Counsels to Parents, teachers, and students, 83).JB 176.3

    Ka Burom Jong Ka Jingtrei Kti JB 176.4

    Ïa ki samla dei ban hikai ban ïohi ïa ka burom jong ka jingtrei kti. Kdew ïa ki ba U Blei U trei khlem sangeh. Baroh ha ka mariang ki leh la ki jong ki kam. Ka jingpynlong ka dap da ki jingtreikam, ngi dei ban trei ïa ka bynta jong ngi. (Education, 214).JB 176.5

    Ka jingtrei kti ka dawa ruh ïa ka bor jabieng ba kan long kaba seisoh, kadei ka jingpynbeit ïa ka jingim ba man la ka sngi, ka aibor bad ai jinghikai ïa ka jingmut jingpyrkhat bad ïa ka met ruh ba kan lah ban trei ïa jait kam ba pher ba pher. (Fundamentals of Christian Education, 229).JB 176.6

    Ngim dei ban sngewlehraiñ ïa ka jingtrei kti wat lada ka long kaba rit ne kaba khraw. Baroh ki jait jingtrei ki long kiba don burom. Baroh ki leh ïa ka kamram jong ki bad ki burom ruh ïa ka jingngeit jong ki lada ki pynkhuid ïa ka tub um, ne sait ïa ka kamra sum, ka long kumba ki leit sha ki jingïasyllok. Katba ki buh ïa ki kti ha ka jingtrei, ïa ki jingmut la pynkyntiew bad pynkup burom da ka jingkhuid bad jingpyrkhat ba hok. (Testimonies for the Church 4: 590).JB 176.7

    Kawei na ki daw balei ba ym shym la kheiñ kor bha ïa ka jingtrei kti, ka dei namar bunsien la shu trei tang dep ïa ka kam. La trei namar ba hap ban pyndep, bad ym da la ka mon sngewbha. U nongtrei um shym la trei naduh ka mynsiem, lymne wanrah burom ïa lade ha ka jingtrei jong u. U nongtrei u dei ban pynmlien ban trei bha bad trei janai ïa ka kam. (Education, 222).JB 176.8

    Ka long ka pop ban shah ïa ki khun ban san ha ka jinglong jaituh. Ai kin pynkhih ïala ki kti ki dohksah wat lada ka jingtrei ka wanrah ïa ka jingsngewthait. Lada kim shym la trei palat eh, ka jingthait kam lah ban pynsniew ïa ki, pynban kin shem jingkmen halor kaei kaba kila lah ban pyndep, kin kham ïoh thiah bha bad sngewtynnad ha ka step kaba bud. (Adventist Home, 289).JB 176.9

    Ngim Dei Ban Klet Ïa Ka Ktien LajongJB 177.1

    Ha man kawei pa kawei ka laiñ jingnang jingtip don kaei re kaei kaba ngi ïoh jingmyntoi palat ban ïa kaba ngi ïoh na kiwei pat ki jingtip jong ngi. Kham palat ïa ka jingdonkam ban nang ïa ka ktien jong kiwei; ïap ne im, ngi dei ban nang shuwa ban kren ne thoh beit ïala ka ktien lajong; hynrei ka jingai jinghikai ban nang ïa ka grammar kam da kham myntoi ban ïa kaba pule na kawei pat ka jingthmu kaba kham ha jrong. Da kane ka rukom pule, ha ka kyrdan kaba kham khraw, la pynïasoh lang ïa ka jingim na ka bynta ka jingjynjar ne ka jingtim. (Education, 234). JB 177.2

    Ïa Ka Jingtrei Jong Uba Artatien U Blei Um Sngewbha JB 177.3

    Hato ka dei ka jingthmu jong U Blei ba ki jinghikai ba bakla, jingpyrkhat bakla, bad ki jingpynkyllaiñ jong u Soitan ki dei ban wan hakhmat jong ki khynnah bad ki samla? Hato yn pynrung sha ka jingtip jong ki khynnah da ka jingartatien bad jingbymngeit Blei? Ka kam jong u bymngeit ka long kum ka jingklim niam kaba shakri ïa u nongshun; hato kito kiba kheiñ ïa lade kum ki nongpynthymmai, kiba wad ban ïalam ïa ki khynnah ha ka lynti kaba shisha, hato U Blei u kwah ïa ki ba kin sngewthuh bakla ïa ka jinglong jong U bad ban ïalam ïa ki sha ka jingbakla? Hato ngin pynsngew sha ki khynnah ïa ka jingsngew jong kibym ngeit, bad ki briew ba im lyngkar tang namar ba ki long ki riew khraw bad ki riew khraw pyrkhat? Hato kito kiba kheiñ ïa lade kum kiba ngeit ha U Blei kin lum jingtip na kine ki nongthoh ki bym shym la pynkyntang? U Blei Un ym shah! (Counsels to Parents,Teachers,And Students, 25, 26).JB 177.4

    Ka Jingmih Jong Ka Jingnang Jingstad KhristanJB 177.5

    Katba ki khynnah ki ïarwai ha phyllaw jong ka Temple, “Hosana; long ba la kyrkhu ïa Uta uba wan ha ka kyrteng jong U Trai.” Markos 11:9, te kumta ha kine ki sngi kiba khatduh ka sur jong ki khynnah kan sawa biang ban ai ïa ka jingmaham ba khatduh eh sha ka Pyrthei kaba la jan wai. Ynda haba U Blei U ïohi ba ki rangbah kim lah shuh ban ïasam ïa ka jingshisha, U Blei Un wan ha ki khynnah te kin leh ïa ka kam kaba ki rangbah kim lah shuh ban leh namar bala khang lad ïa ki.JB 177.6

    Ki skul mission ki long ki jaka kiba U Blei U la pynkhreh ïa ki khynnah na ka bynta ka kam kaba khraw. Hangne ïa ki khynnah dei ban hikai ïa ka jingshisha, bad ruh ïa ki jait kam bapher bapher. Ïa ki dei ban pynrung sha ka kam jong ka jingïarap ïa kiba pang ba jynjar. Ka kam jong ki la ka long kaba rit, pynban shibun kin wan rung sha ka jingshisha. To ai ba ïa ki khynnah yn hikai kumno ban trei ïa ka kam U Blei, namar ki dei ka jingïoh kynti U Trai.JB 177.7

    Lada la pynïaid bha, kine ki skul ki long ka lad ban pynïar ïa ka jingshisha sha kylleng ki jaka, ki khynnah kiba la ïoh ïa ka jinghikai kin long ki nongsakhi U Khrist. Kumba U Jisu U la batai ïa kiei kiei kiba ki pharisi kim lah ban sngewthuh, kumta ha kaba jan wai noh jong ka pyrthei ki khynnah kiba la ïoh jinghikai ha kine ki skul kin kren ïa kiei kiei ki ban pynlyngngoh ïa kiba stad jong ka pyrthei. (Testimonies for the Church, 6: 202, 203).JB 177.8

    Ïa nga la pyni ba la seng ïa ki College da ka jingthmu ba U Blei un pynim ïa ki mynsiem. Yn ïoh ïa ka jingstad kaba dap pura tang lada pyndem ïa lade ha U Mynsiem jong U Blei. Ki aiñ ki kanun jong U Blei ki long kiba nongkong eh ha shuwa ban ïoh ïa ka jingstad, kine ki long ka nongrim jong ka jingtip kaba shisha.JB 177.9

    Ka jingtip bad ka Saïans ki dei ban long ba la ïalam da U Blei khnang ban pyndep hok ïa ka jingthmu.Tang u Khristan uba nang ban pyndonkam hok ïa ka jingnang jingtip.JB 178.1

    Khnang ba yn sngewtynnad ban pule saïans, dei ban peit ïa ka na ka rukom peit jong u khristan. Ka dohnud kaba la ktah da ka jingaiei U Blei kan kham sngewthuh khambha ïa ka jingkordor jong ka jingnang jingtip. Ïa ka jinglong jong U Blei kumba la ïohi ha ka jingpynlong, yn lah ban shemphang tang lada ngi ithuh ïa U Nongthaw. Khnang ban ïalam ïa ki samla sha ka thymmei jong ka jingshisha, U Khun langbrot jong U Blei Uba la bah ïa ka pop jong ka pyrthei, ki nonghikai kim dei tang ban shu nang ban batai ïa ka jingshisha, hynrei ki dei ban da ïoh mad hi da lade ïa ka lynti jong ka jinglong khuid. Ka jingtip ka long ka bor ynda la pynïamilai lang ïa ka bad ka jingieit Blei ba shisha. (Testimonies for the Church, 4: 427).JB 178.2

    Ka Kamram Jong Ki Khynnah Ban Bat Ïa Ka Burom Jong Ka SkulJB 178.3

    Kito ki khynnah kiba phla ïa lade ba ki ieit ïa U Blei bad kiba kohnguh ïa ka jingshisha ki dei ban don ïa ka bor synshar ïa ka lade, bad kiba khlaiñ ha ka jinglong niam, kane kan ïarap ïa ki ban ïeng skhem pyrshah ïa ki jingpynshoi, bad ban ïeng namar U Jisu ha ki college, ha ki hostel, bad kat shaba ki don. Ka jinglong niam kam dei kata kaei kaei kaba ngin phong tang ha ïing mane, hynrei ka dei ban long ka jinglong kaba baroh shi lynter.JB 178.4

    Kito kiba dih na ka umpohliew jong ka jingim, kin ym sngewtynnad ïa ki jingkylla bad jingsngewbha jong ka pyrthei. Ha ka jingim jong ki lah ban ïohi ïa ka jinglong ba jai jai, bad jingkmen kaba ki shem ha U Jisu da kaba bret lut ïa ki jingkhuslai bad jingkit jong ki ha kjat jong U. Kin pyni ruh ba don ka jingsngewhun bad jingkmen ha ka lynti jong ka jingkohnguh. Kaba kum kane ka jingim kan khring ïala ki paralok, bad ïa ki khynnah baroh ha ka skul.JB 178.5

    Kito kiba long shibynta na kane ka kynhun ba ïaineh kin pynkhlaiñ bad kyrshan ïa ki nonghikai ha kaba pynduh ïa ki jingtamsneng, jingïaleh, bad ïa ki jingkheiñsting ïa ki rul bad ki aiñ ba la buh. Ki jingkhring jong ki ka long ban pynim, bad ka kam jong ki kan ym duh ha kata ka sngi ba khraw jong U Blei, hynrei kan bud ïa ki shaduh kata ka pyrthei ka ban sa wan, bad ka jinglong babha jong ki kan ïaisah shaduh ki bymjukut.JB 178.6

    Wat lada don tang u wei u khynnah uba kohnguh, uba bha ha skul u long ka jingkynshew kaba khraw. Ki angel jong ka bneng ki peit ïa u da ka jingieit. U Nongpynim jong u U ieit ïa u. Ha ka kot buh jingkynmaw ha bneng la thoh ïa baroh ki kam ba bha, baroh ki jingïaleh pyrshah ïa ki jingpynshoi, baroh ki jingjop ïa ka pop. Kumta la buh ïa ka nongrim kaba skhem na ka bynta ka bymjukut ka ban sa wan.JB 178.7

    Ka shong eh ha ki samla kumno ban ïaibteng ïa ki kam jong ki skul kiba long ka lad ban pynïaid ïa ka kam jong U Blei. Kane ka kam ka shong ha ki samla kiba mynta kiba dei ban shim ïa ka kam. Kam ju don da kawei pat kaba kham donkam kyrkieh eh ban ïa kaba ki samla ki dei ban long kiba tbit ba U Blei Un lah ban pyndonkam ïa ki. Ki long kiba kynsai bad ba kordor eh hakhmat jong U.JB 178.8

    U long U Blei Uba ai ïa ka jingim, ka longrynïeng, bad ki jingai ba bha baroh. U la ai ha ki ka jingshemphang kumno ban nang ïaikiew khnang ba yn pynkhamti ha ki ïa ka kam ka ban ïaisah shaduh ki bymjukut. Kum ka jingpynphai pat ïa kane ka jingai, U dawa ba dei ban pynmlien bad pyndem ïa ka jingpyrkhat bad jinglong sha ka mon jong U. Um shym la ai ha ki ïa kine ki jingai ban pynsngewbha ïa lade, ne ban ïaleh pyrshah ïa U, hynrei ban pynïar ïa ka jingshisha bad ka hok ha kane ka pyrthei. U dawa ïa ka burom, jingsngewnguh, bad jingieit na ka bynta ka jingïaishah bad jingisynei jong U. U dawa ruh ïa ka jingkohnguh ïa ki Hukum, bad ïa ki aiñ babha baroh ki ban ker bad ïada ïa ki na ki buit thap jong u Soitan bad ban ïalam ïa ki ha ki lynti jong ka jingsuk.JB 178.9

    Lada ki samla ki lah ban ïohi ba ka jingkohnguh ïa ki rul bad ki aiñ jong ka skul ka long tang ban ïarap ïa ki kumno ban long kiba don burom ha ka imlang sahlang, ban kyntiew ïa ka jinglong ka akor, ban pynïar ïa ka jigmut jingpyrkhat, bad ban wanrah jingkmen ha ka jingim jong ki, te kin ym ïaleh pyrshah ïa ki rul ki aiñ, lane thaw ki lad ba har rukom ban ïaleh pyrshah ïa ka skul. Ki samla ki dei ban don ka bor bad jinglong riewblei ban ïaleh pyrshah ïa ki jingsniew. Ka jinglong riewkhlaw, bad jinglong khlem akor jong kiba bun ki samla ha kine ki sngi ka long kaei kaei kaba pynpang dohnud. Ka jingshah kynnoh kaba kham khraw ka dei ïa ki kmie ki kpa ba ki khlem sneng bha ïa ki ha la ïing. Khlem ka jingsheptieng ïa U Blei, ym don ba lah ban shem jingkmen. (Testimonies for the Church 4: 432-435).JB 178.10

    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents