Sura Mar 14—Bura Mong’adi Higni Gana Achiel

E piny to, koro jomaricho osetieki, kendo ringregi motho opie koriere e lela. Mirimb Nyasaye manonyisore kuom masiche abiriyo mogik ne osebiro molwar kuom gik moko duto modak e piny, kendo nosemiyo koro gimuodo lekegi ka giwinjo rem malit kendo giyanyo Nyasaye. Mana bang’ ka jomaler oseresi kuom wach mar duond Nyasaye, jogo maricho mathoth nowichore ka gin kod mirima mager kuom jowadgi. Piny bende koro ne nenore ka opong’ gi ataro mar remo, ka ringre joma otho odhurore a tung’ piny konchiel nyaka komachielo.SG 142.1

Piny ne onenore kaka kama otwo kururu malich. Bombe madongo kod mier matindo, ma noseyiengi matek kod yiengni piny, nokethore ka odhurore pidhe pidhe. Gode madongo nosegol kuonde mane gintie, kendo ne giweyo bugni matut. Kite madongo, ma nembe nodire, ka mukore kendo barore e wang’ piny, nokere kuonde duto moyangore e piny. Yiende madongo bende mane osepudhore gi tiendegi giwegi ne okere e piny duto. Mana piny machalo kamano e ma ne koro dhi bedo dala mar Satan kod malaika mage kuom higni gana achiel. Ka e kama enobedie ka otweye ka odundore adunda e piny mokethore mondo en bende onee kende gik ma ng'anjo mare ne Chik Nyasaye osekelo ne piny. Kuom kinde mag higni gana achiel enobed mamor kuom nyak mar kuong’ ma en owuon ne osekelo ne piny.SG 142.2

E kinde ma enobedie kaka jal motue e piny ka ka en kende, ok enobedi kod thuolo mar wuotho e piny ka odundore, mar temo kata wuondo jogo mane ok opodho. E thuolo machalo kamano to Satan nobed kachandore malit. Nyaka chakre nopodhi, timbene mag wuond osebedo ka otiyogo matek. To e kinde mar higini gana achielni obiro bedo ka omaye tekone mar wuondoji ka oweye mar nono kaka osebedo ka otimo nyaka ne opodhi, kendo nobed kod thuolo mar rango nyime ka oluor kendo otetni kuom sandruok kaka duoko mar gik maricho duto ma ibiro kumene malit kaluwore gi gik ma osemiyo otimore.SG 143.1

Mor mar locho machalo kod yuak mar puye gana apar mayuak kanyakla mowuok kuom Jo-malaika kod jomaler duto mag Nyasaye nowinjre, nikech Satan ok noyud thuolo kendo mar miyogi tem kendo chwanyogi, to mana nikech kata mana jopinje mamoko bende noyud ka oseresi kuome kendo kuom tembe mage.SG 143.2

Yesu kod jomaler mowar nobet e kombegi mag duong', kendo jogo molocho nobedo kaka ruodhi kod jodolo mag Nyasaye. Kristo kaachiel kod joge duto maler, ne ong'ado bura ne joricho mane osetho, ka giporo timbegi kod Bug Singruok, ma en Wach Nyasaye, kendo ka ging'ado bura moro amora kaluwore kod timbe mane gitimo kapod gin e ringruokni(Som Fweny 20:4-6). Bang’ mano gin giwegi ema ne gichwalo kum mane owinjore otim negi, kaluwore kod timbegi, kendo gimachalo kamano ne ondiki e nyim nying-gie Kitabu mar tho. Yesu kaachiel kod Jomaler bende ne ong'ado bura ne Satan kod jo-malaika mage. Kum mar Satan ne obedo malitie maloyo mano mane otim ne jogo mane osewuondo. Sandruok mare biro loyo mag oganda mamoko, kendo bende onge yoo ma inyalo pimgo lit mar sandruokne. Kata mana ka jogo duto mane Satan osewuondo bende ne osetho, Satan to pod ne odong’ kapod ngima mondo omed sandore kuom thuolo momedore matin.SG 143.3

Bang’ ka ng'ado bura mar jomaricho mane osetho orumo, mana bang’ higini gana achielcha ka dwaro rumo, Yesu ne oweyo Dala Maduong', kendo jomaler, kaachiel kod kweth maduong’ mar jo-malaika ne oluwo bang'e. Yesu ne olor ewi Got maduong', kendo machiegni ka tiende ne chiegni ochopo mondo omul piny, to piny nobarore molokore pap motimo lwanga maduong'. Eka bang'e Dala Maduong’ kendo ma jaber, mane oger ewi mise apar gi ariyo kendo man kod rangeye bende apar gi ariyo, ka e bathene nitie rangeye adek adek, kendo malaika ochung’ e dho rangach moro ka moro. Jogo maler ne owacho gi duol maduong’ ni, “Dala Maler! Dala Maduong'! Ero lor koa e polo ka Nyasaye!” Kendo ne olorka en gi duong’ duto kod ler marieny makakni malich, ma opie e alap mar pap mane Yesu owuon oseloso mondo obedie.SG 144.1

Chier Mar Ariyo - Eka bang'e Yesu, kaachiel gi kweth maduong’ mar Jo-malaika mane wuotho ka ochanore maber, kod oganda duto mowar ne owuok oko mar Dala maduong'ni. Jo-malaika nolworo Jatendgi kendo ne gikoweka joma owar luwogi. Bang’ mano Yesu, ne oluongo oganda duto mane osetho mondo ochak obed mangima, ka en gi duol machilkendo mopong’ gi duong’ miwuoro. Kendo giduto ne gichiewo kapod gin mana kod ringruok mayomyom, kendo mane nenore man-gi midekre mana kaka ne gichalo e kinde mane gidhi e liel ka githo. Mano doko migawo malich neno! Jogo mane ochiewo e chieng’ chier mokuongo nobedo kod ringruok ma ok tho, to oganda mane ochiewo e chier mar ariyo ne onenore ka gin kod ranyisi mar kuong’ malich kuomgi duto. Ruodhi kod jogo ma igeno mag piny, jochan gi jogo mane odak e ngima man piny kod jomwandu, jogo mosomo kod mago mane ok osomo, giduto ne giwuok ka gia e lietegi kanyakla, kendo giduto ne gineno Wuod Dhano. Kata mana jogo mane ocharo Yesu ka jare kendo buone, kanyakla kod jogo mane oketo osimb kudho e wiye ka goye kendo chwade gi odundu ne onene koro malong'o e duong'ne maler kendo miwuoro. Jogo mane ong'ulo olawo e wang'e e kinde mane ing'ado ne bura koro ne ok nyal ng'iyo kata mana wang'e makakni kendo mopong’ gi duong’ maler. Oganda mane ochwowo musmal e lwetene kod tiendene koro ne rango kuonde mane gichwowo ka gin gi kuyo maduong'. Jogo mane ochwowo kore kod tong’ koro ne oneno ranyisi mag mbelni ma koro ne nenore e ringrene. Kendo koro ne ging'eyo ayanga ni ne en owuon ema ne giguro kendo gichayo ka gisando e kuyone. Bang’ mano nowinji duol achiel mar yuak malit mopong’ gi kuyo maduong', ka oganda duto mane ochier koro pando wang'gi kagolo kuom Ruodh ruodhi kendo Jaduong’ mar jodongo.SG 144.2

Gin duto ne gilarore mar pondo e bwo lwendini, mondo opandgi ne duong’ mar wang’ Jalno mane ndalo moro gijaro. Kendo mana ka giwinjo rem malichkaluwore kod ler mar duong'ne miwuoro, giduto ne giting'o duondgi malo kanyakla, ka giwacho adimba ni, “Ogwedhi Jalno mabiro e Nying Ruoth!”SG 145.1

Eka bang'e Yesu gi jo-malaika mage , ka en kod Joma owar duto, ne gidok kendo e Dala Maduong'no, kendoyuak kod nduru malich mag joricho mane koro winjo malit nopong'o kor lwasi. Satan ne ochako kendo tichne.Ne owuok kendo ka odhi kuom jogo mane luwe, mana jogo mane dendgi yomyom kendo ngimagi ongohore, ka ojiwogi mondo gibed motegno, kendo ka owachonegi ni en kanyakla gi malaika mage gin kod teko. Ne osiemonegi oganda mathoth mane osechier ma ok nyal kwan. Jogo ne gin jolweny marateke kod ruodhi mane nikod lony matut kuom lweny kendo mago mane oseloyo pinjeruodhi mathoth. Kendo e diergi kanyo ne nitie jogo marabedemane pok onyagi ma olo e lweny moro amora mane gikedo e piny. Kanyo ne nitie Napoleon, mane jang'ayi kendo masungore, jalno maka ne ochomo kamoro to neomiyo pinjeruodhi tetni kendo kirni. Jogo mane odongo e ringregi kendo ne jobeyo kuom nenruokgi, to kata kamano ne gipodho e lweny ka gigombo ahinya mondo gilochi to ne ok gilocho.SG 145.2

Giduto kane giwuok e lietegi, ne gibedo mana gi paro machalo kod mano mane gin-go kapok ne githo. Ne gin kod chuny kendo gombo mar loyo pinjeruodhi mana kaka ne gidwaro kapok ne ginindo. Satan ne obedo gi bura kod jo-malaika mage kanyakla gi ruodhigo kod jogo mane rateke ma kinde duto ne dwaro mondo olochi. En owuon ne orango kweth mag jolwenj polo kendo ne owacho ne jolwenje ni oganda man malogo ne nok kendo yomyom, omiyo owinjore gidhi gimonje, kendo loyo jogo modak kanyo ka giriembogi oko, kendo gikawo mwandu kod duong’ mar dalano mondo obed margi giwegi.SG 146.1

Satan ne ochopo dwarone mar wuondogi, kendo mapiyopiyo nono ne gichako bedo kod ikruok gin bende ne lweny maduong'. Ne nitie oganda mathoth man-gi lony e kind kweth maduong'no, kendo ne gichano kit rieko duto ma inyalo tiyogo e lwenyno. Kendo Satan kobedo jatendgi, kweth maduong'ni ne ochako tugo lweny. Ruodhi mane nitie kod jolweny ne oluwo bang’ Satan machiegni ahinya, kendo kweth mamoko mag oganda luwo bang'gi kaka kweth achiel. Ne gipogore ka mony ka mony nikod jatendgi, kendo ka gin gi chanruok maber, ne giwuotho ka giluwo kanyono mane obarore e piny kaka opara ka gichomo Dala Maduong'no Maler. Yesu ne oloro dho rangeye mag Dala, kendo jolweny mag kwethni ne oluoro dala ka gichanore maber gin giwegi ne lweny, kendo ne giikore ne tulo mager.SG 146.2

Sidho Yesu Kristo Kaka Ruoth

Koro Yesu ne ochako onenore kendo e nyim jowasike. Kama oting'ore malo mar dalano, mana ewi mise mongirore mar dhahabu, ne nitie kom duong', moket kama oting'ore malo ahinya. Ewi komduong'ni Wuod Nyasaye ema ne obedoe, kendo joge owuon matiyone ne olwore. Onge dhok moro amora manyalo lero duong’ kod teko modhiero mar Kristo; To bende onge kalam manyalo ndiko kaka ochalo. Duong’ kod tekomar Nyasaye mangima ema koro olworo Wuowi. Ler marieny mare ema opong'o dala Nyasaye kendo lerno wuok nyaka e dhorangeye, kamol nyaka e piny duto.SG 146.3

Mana machiegni gi komduong’ ne nitie jogo mane osebedo ka tiyo matek ne Satan, to kata kamano, mana kaka yien mane owuodhi e mach, koro ne giluwo bang’ Jawar ka gin kod chuny mochiwore ahinya. Bang’ oganda machalo kamano, ne nitie jogo mane osebedo ka nyiso kit Kristo e kind wuond kod akweda, gin e jogo mane orito Chike Nyasaye ka piny duto maluongo nying Kristoto ne owacho ni Chik koro ne onge gi tich, to kata kamano oganda modhuro, mag tienge duto, noseyiero mondo oneggi nikech wach yie margi. “Kendo bang’ magi narango, to naneno oganda mang'ongo, ma dhano ok nyal kwano, moa e pinje duto, go dhoudi duto, gi ogendini duto, gi dhok duto. Ne gichung’ e nyim kom duong', kendo e nyim nyarombo. Kendo ne girwakore gi nengini marachere, ka gimako othidhe e lwetegi”(Fweny 7:9).Mano ne nyiso ni lwenjgi orumo, kendo locho margi ochopo. Giduto ne giserito yie margi kendo koro ne gisechopo e kar pok. Othidhe mantie e lwetegi en ranyisi mar lochogi, kendo law marachar bende en kaka ranyisi miporogo tim makare ma ok ochido mar Kristo Yesu ma koro ne en margi.SG 147.1

Jogo mowar duto ne oting'o duondgi e wende mag pakmalich kendo keu mag duondegi oyiecho yembe mag polo ka giwacho ni: “Warruok en mar Nyasachwa mobedo e kom duong', kendo mar Nyarombo.”Kendo jomalaika duto bende ne oriwo duondegi kuom lamo kendo pako Nyasaye. Bang’ ka jomaler ne oseneno teko kod rach mag gik maricho mane Satan osechano timo, ka koro ne gineno maler kendo malong'o moloyo kaka ne gitimo chon kanyo, ne giyango ni onge teko moro mak mana mano mar Kristo kende ema ne omiyo gibedo joloch.E kind kweth maduong’ mar joge Nyasaye mane koro rieny, ne onge ng'ato kata achiel mane nyalo wacho ne ne oyudo warruok gi tekone owuon, kendo ni ne gilocho nikech tekogo kod bergi giwegi. Ne gionge kod gima ginyalo wacho ni ne gitimo kaluwore gi chenro mar resruokgi, to kata kamano gimoro achiel mawuok kaka thuon wach kata thor mar wer miwero en mana ni, “Warruok en mar Nyasachwa.. .kendo mar Nyarombo!”(Fweny 7:10).SG 147.2

E nyim oganda maduong’ mar jogo modak e piny kod polo, nyasi mogik mar sidho Wuod Nyasaye ne otimore. Kendo koro, ka en kod teko kod loch maduong’ mar Jatelo, Yesu mane en Ruodh ruodhi ne ong'ado bura ne jogo mane ong'anjo ne lochne ka ogolo kum mowinjore ne jogo mane oketho Chikene kendo osando ogandane. Mano emomiyo Janabi mar Nyasaye ne owacho kama: “Eka naneno kom duong’ mang'ongo marachar, kod jal mobetie; piny gi polo noringo oa e wang'e, mi ne ok giyudore kendo. To naneno jomotho, jo madongo gi jo matindo, kochung’ e nyim kom duong’; kendo noel kitepe. Kitabu machielo bende noel, ma en kitap ngima. Jo motho nong'adnigi buragi gik mane gitimo, mondiki e kitepego”(Fweny 20 11,12).SG 148.1

Mana e kinde ma kitepe ne oyaw, kendo Yesu rango jogo maricho, ema ne giyangoe adimbaricho ka richo mane gisebedo ka gitimo. Ne gineno ayanga kama tiendegi ne ochako kierie kawuok weyo yoo maler kendo mowinjore, kanyakla kod kaka sunga gi ng'anjo mar chunygi ne ochwalogi mondogiketh Chike Nyasaye.Tembe mane oyondhogi ka jiwogi mondo gitim richo, kod gweth mag Nyasaye mane gisekwedo, kaachiel kod yembe mokuwe mag ng'wono Nyasaye mane gikwedo nikech wich teko margi kod chunygi mane otamore lokoremagi duto ne onenore ayanga mana ka gima ondikgi gi andiko makakni mag mach.SG 148.2

Nenruok Mar Lweny Maduong’-Ewi kom duong’ ne gineno Musalaba, kod gik mane otimore chieng’ tem mane Adam okaloe kod podho mare kanyakla gi okenge duto mag chenro mar warruok mane nenore kaka ranyisi e wang'gi. Nyuol mar Yesu mane otimore e yoo mamuol, ngimane mane nenore mayot kendo mar bolruok, batiso mare e Aora Jordan, tweyo chiemo mare gi riyone kechkod tem mane okaloe ka en thim, tichne mar tero ote ayanga mane oyawogo yoo makende mar gweth ne chuo kod mon duto, odiechienge mage mane opong’ kod timbe mag hera kod ng'wono, otieno mag lemo kod arita mane otimo ka en e got kar kende, chenro mag nyiego, akweda, kod sigu mane ichano mondo onegego to ne olokogi mondo gibedne mana kaka gweth mogundho, lit maok nyal lerore maber mane okaloe ka en e Puodho mar Gethsemane ka ting’ mapek mar richo mar piny duto ture, ndhok mane otimne ka ikete e lwet jomaricho ma jonek, gik malich mane otimore gotieno cha mar sandruokne: Ne ne jal motwe mane ok othuthni kod jogo mane omake, jal mane ojwang’ kod Jopuonjrene duto, ne oret kode ka ikalo kode wang'yore mag Jerusalem, mana Wuod Nyasaye owuonemane ochiw e nyim Anania, ka ikalo kode e kar dak mar jadolo maduong’ nyaka e od ng'ado bura, ma ochop kode e nyim Pilato mane ger kendo ja ma ngoro kendo maluor, ka iyanye, ikwede, ijare, kendo isande ka ing'adone buch tho-Gigi duto ne onenore ayanga maler e nyimgi.SG 149.1

Kendo koro e nyim kweth maduong’ mar oganda, ema gik mane otimore e okang’ mogik mar ngima Yesu bende ne onyisore: Jalni mane sandore ne owuotho ka oluwo yoo mochomo Kalwari, Jatelo mar Polo ne onenore ka ong'aw e wi Musalaba, ka jodolo ma josunga kod jo ajemagoyone mahu malich kuom sandruokne malit, mudho mandiwa modhierore nono noumo piny, ka piny tetni kendo yiengni malich, ka kite kod lwendini mukore, kendo liete duto yawore, kendo gigi duto ne nyiso ayanga ni Jawar mar piny ngima koro ne chiwo ngimane ne piny.SG 149.2

Gik machalo kamagi ne onenore mana kaka ne gitimore maler. Satan gi jo-malaika mage kod jogo mane luwe duto ne onge kod teko mar lokore maok gineno gik mane otimore nikech tichgi giwegi. Ng'ato ka ng'ato ne oneno migawo mane okawo kuom gik mane otimorego. Herode mane onego nyithindo maonge ketho e Bethlehem ka otemo mondo oneg Ruodh Israel; Herodias mane jachilo, ma kuong’ mar remb Johana Ja-Batiso ne yuak e wiye; Pilato mane onyiso yomyom mare e kindeno; jolweny mane ojaro Yesu; Jodolo gi jatelo kod oganda maduong’ ma jendeke mane owacho matek gi mahu ni, “Rembe mondo obed e wiwa, kendo ewi nyithindwa” — Gin duto ne giwinjo ayanga kaka rach mar richogi nobedo. Gin duto ne gitemo ka gidwaro pondo ne ler modhiero mar Wang'e, mane en ler marieny moloyo duong’ mar ler mar wang'chieng', e kinde ma joma owar to ne keto osimbegi e tiend Jawar, ka giwacho ni, “Ne otho mana nikech an!”SG 150.1

E kind jogo mane owar ne nitie Joote mag Yesu Kristo, Paulo mane Jaote mathwon, Petro ma jakinda, Johana mane oher kendo mane jahera, kaachiel kod owetegi ma ne joadiera chutho e chunygi, kendo kanyakla kodgi ne nitie kweth maduong’ mar jomaler mane osenegi; to gik moko duto ma ok ler kendo mochido ne nitie oko mar dala, kanyakla gi jogo mane osandogi, ka otweyogi, kendo onego joge Nyasaye. Kanyo ne nitie Nero, jalcha mane ger kendo timne richo, ka oneno ka jogo mane osando koro mor kendo nikod duong', en ema Satan ne obedo mamor mar tiyo gi mirimbeno marchopo dwarone. Min-gi bende ne nitie kanyo mondo one nyak mar tich lwete owuon, kaka ne kite owuon mar rondo ne ochwalo e ngima mar wuode, kit tim le mane ojiwo e yor ranyisi mare owuon kaka miyo, mane onyuolo timbe maricho mane omiyo piny omukore kendo okethore marach.SG 150.2

Kanyo ne nitie jodolo kod jotelo mane wuondore ni gin kaka jochung’ mag Kristo, to kata kamano ne gitiyo gi ang'enge, gi yor twech, kod thuon mar bedo gi loch kuom oganda. Kanyo bende ne nitie jotelo madongo mane omiyore duong’ moloyo Nyasaye kendo ne ma otemo mondo olok Chike mag Jal mamalo chutho. Jogo mane oketore kaka Jotend Kanisa ne nikod thuolo mar chiwo luor mowinjore ne Nyasaye, kendo kuom timo dwache dine giyudo thuolo mondo owenegi kethogi. To kata kamano ne koro odeko mondo giyangi ni Nyasaye mangima ne ja nyiego adier kuom wach Chikene, kendo ni ne ok onyal weyonegi kuom kethogi. Koro ne gipuonjore ni kara Kristo ne oyie mondo oriwre gi joge mane sandore, kendo ne gineno teko kuom wechene owuon mane owacho ni, “Adier awachonu ni, kaka nutimo ni ng'at achiel matinie moloyo kuom owetenagi, e kaka nutimona”-(Mathayo 25:40).SG 151.1

Bedo e Kar Ng'ado Bura —Piny duto ne ochung’ e nyim kom ng'ado bura mar Nyasaye, ka odonj negi kuom ketho mar tho nikech ng'anjone loch mar pinyruodh polo. Joricho molal ne onge kaka ne ginyalo kwedo ketho mane odonjnegigo. Ne gionge kod gik mane ginyalo wacho, omiyo ne ong'adnegi bura mar tho mochwere.SG 151.2

Koro ne en gima oyangore ne ji duto ni kara misach richo kod dwoko mare ok en mana wach mar chung’ kend eka bang'e obedo kod ngima mochwere, tokare en mana twech, kethruok , kod tho. Joricho ne oneno kendo giyango malong'o ni ne giselal nikech ngima mane gidago mar ng'anjo. Ne gisechayo “Duong’ mosiko mochwere ma ok nyal yangore” mane osechiwnegi nono maonge chudo, to koro ne gidware ahinya kaluwore kod kaka ne koro ginene kendo giwinjo. Jogo mane oselal ne oyuak malit kawacho ni, “Magi duto koro obaya, magi dine oyudo, to ne ayiero mondo akwedgi giwuog kuoma mabor. O, Mano doko wuondruok malich! An koro aseloko kuwe, mor, kod duong', nikech kuyo, wichkuot, kod achaya.” Gin duto ne gineno ayanga ni bedogi oko mar polo en gima ne owinjore kodgi ahinya. Kendo e ngimagi giwegi ne giwacho ayanga ni, Ok wanayie mondo Yesuni obed gi teko kuomwa.SG 151.3

Mana ka gima ne gileko, joricho ne oneno nyasi mar sidho Yesu Wuod Nyasaye. Ne gineno ka e lwetene oting'o kite ariyo mane ondikie Chike mag Nyasaye, mana chike mane giketho kendo gikwedo. Ne gineno ka gibuok ahinya kaka jomaler omuoch matek gi mor kod ilo ka gilamo kendo gipako Nyasaye matek, kendo ka keu mar duondegi yiecho yembe mag dala, kendo kane gin gi duol achielne giwacho ni, “Tijeni dongo kendo miwuoro, A Ruoth Nyasaye Manyalo Duto; Yoreni ni kare kendo adier, A Ruodh ogendini”(Fweny 15:3), kendo kane gikulo wiyeginyaka e lowo, ne gilamo Ruodh ngima.SG 152.1

Tho Mar Ariyo —Satan ne onenore ka gima abach ogoye kane oneno duong’ kod loch mane Yesu Kristo nigodo koro. Ne en malaikamar Kerubi a chakruokne nyaka chieng’ mane opodhoe. Ja-malaika maler mane rieny kaka, “Sulwemar okinyi”-to koro ne olokore, ka ngimane bende odok chien ahinya!SG 152.2

Satan ne oneno kaka yiero mane otimo owuon ne omiyo koro ok owinjore dak e polo. En owuon ema ne osepuonjore gi tekone duto mondo otim lweny kod loch mar Nyasaye, kendo mano emomiyone oloko ler gi kuwe, kod chanruok maber mar polo obedone kuyo maduong'. Weche mane odonjo go ne Nyasaye kaluwore kod ng'wono gi ratiro mar Nyasaye koro ne omiyo oling’ thi. Akweda mane osetemo ka obedogo kuom Jehova koro ne olokore mobedo kuome owuon. Kendo koro Satan ne oyie mondo okulre piny ka ohulo ni bura mane ong'adne ne ni kare.SG 152.3

Penjo duto mag Adiera kod miriambo mane osebedo kaka lweny maduong’ koro ne oketi ayanga. Ratiro mar Nyasaye koro ne ochung’ maonge ng'ato mane nyalo kwedo. Piny duto koro ne oneno ayanga ranyisi mar misango maduong’ mane Wuoro kod Wuode otimo makar gund dhano. Kinde koro ne ochopo mondo Yesu okaw kare mowinjore ka imiye duong’ ewi loch kod teko duto kendo ewi nying moroamoro ma iluongo e pinyni.SG 153.1

Kata obedo ni Satan bende koro ne ochuno mondo oyie kuom ratiro mar buch Nyasaye kendo kulore ka oyango duong’ mar Kristo, to kata kamano kite ne ok olokore. Chuny mar ng'anjo, mana kaka aora maringo matek, ne omuoch kendo. Ka chunye ne pod opong’ gi nyiego marach, ne onano mondo kik owe timo ajema mar lweny maduong'. Kinde koro ne ochopo mar timo tulo mogik ka okedo matek kod Ruodh polo. Ne oringo moriwore gi jok mane luwe kendo ne otemo mondo osemgi ka ojiwogi mondo giriwre e mirimbe mar tugo tulo e polo. To e kind oganda marangolo maduong’ mane osesemo mar luwo bang'e e ng'anjo mare, ne onge kata ng'ato achielma koro ne oyie kuom tekone. Teko mare koro ne orumo. Jogo maricho ne chunygi opong’ kod nyiego mar ng'anjo ne Nyasaye machalo mana gi mano mane Satan oseketo e chunygi, to ne gineno ka buchgi koro ne onge gi geno, kendo ok ne ginyal chung’ kendgi ka gikwedo Jehova Nyasaye. Ogandagi ne obedo gi mirima kod Satan kaachiel kod jogo mane jochung’ mage kuom wuondo ogendini. Ka gin kod mirima machalo mar Jachien, ne gilokore kuomgi ka igi owang', kendo gimane oluwo bang’ mano ne en mana tuomruok mane omako piny duto e kindgi giwegi.SG 153.2

Bang’ mano weche mag janabi ne ochopo kare ni: “Nimar Jehova ni gi mirima mang'eny kod ogendini duto, gi kwinyo maduong', kod jolweny mage duto; osetiekogi chutho, oseweyogi mondo oneggi”-(Isaya 34:2). “Enomi wino mak ng'ut jo maricho; mach gi kite mowang'gi gi yamb oro nobed pok mopognigi” — (Zaburi 11:6). Mach nowuok e polo ka oa kuom Nyasaye, kendo piny nokethore chuth. Gige lweny ma Nyasaye opando e piny nonenore ka koro itiyogo. Mach mager makakni malichnomuoch kawuok kuonde mopogore opogore mag keno. Lwendini mane wang'eyo duto nolokore mach. “Ndalo osebiro maliel ka mach mabebni”-(Malaki 4:1).Gik moko duto noleny nikech liet mar mach mawang'o pep, kendo piny kod gik moko duto manie iye nowang’ duto(2 Petro 3:10). Piny duto ne onenore kaka gima owang'ka en e ataro maduong’ mar mach. Ma emanobedo kinde mar ng'ado bura kendo kethruok mar jogo mane ochayo Nyasaye — “Nimar en chieng’ ma Jehovaochuloe kuor, en higa ma numba omakogie nikech laro Sayun” — (Isaya 34:8).SG 153.3

Jomaricho noyud pokgi makende e pinyni. “Kendo ununyon jomaricho; nikech ginibedi kaka buru e bwo pat tiendeu e ndalono ma anatimie wachni, Jehova mar ogendini owacho” — (Malaki 4:1). Oganda mamoko ne otieki mana mapiyopiyo nono, ka mamoko to ne okawo kinde malach ka sandore kapok otiekgi. To gin duto ne okumgi kaluwore kod timbegi kaachiel kod kethogi. Satan ne oketi mondo osandre, ok mana nikech ng'anjo mare, to nikech richo duto mane osemiyo joge Nyasaye otimo. Kum mare ne obedoe mager ahinya maloyo mag jogo mane owuondo. Ka ji duto mane owuondo mopodho noseyudo kum, en to ne pod odong’ ka ongima mondo omed neno sandruok. Eka bang'e ei mach makakni manochan mondo opuodhgo piny, jomaricho ne otieki kod tho, ma ok nodong'ie kata mana tiend yath kata bade —Satan kaka tiend yath, kendo jolupne ema ne obedo kaka bede yath. Ratiro mar ng'ado buch Nyasaye ne otimore makare, kendo jomaler duto, kaachiel kod Jo-malaika duto mag polo nowacho gi duol maduong’ ni, Amina!SG 154.1

Mana e kinde ma piny ne pod otwere kod mach mar mirimb Nyasaye, jomaler mowar to ne nitie ka maber mokuwe e Dala Nyasaye Maler. Kuom jogo mane oyudo kinde mar bedo e chieng’ chier mokuongo, tho mar ariyo koro ne onge gi teko kuomgi-(Fweny 20:6). Mana e kinde mane Nyasaye obedo kaka mach maliel motegno ne jomaricho, to en owuon bende ne obedo kaka chieng’ gi okumba ne ogandane owuon — (Zaburi 84:11).SG 155.1