Rozdział 71 — Szczęście

Harmonijne współdziałanie wszystkich sił — Harmonijne, zdrowe współdziałanie wszystkich władz ciała i umysłu prowadzi do szczęścia. A im wznioślejsze i szlachetniejsze te władze, tym bardziej czyste i niezmącone szczęście. — The Review and Herald, 29 lipiec 1884; Counsels on Health 50.UCO2 243.1

Zależność szczęścia od zdrowia — Nasze szczęście tak ściśle zależy od zdrowia, że nie będąc zdrowi, nie możemy być szczęśliwi. Praktyczna wiedza o życiu jest niezbędna, byśmy oddawali Bogu chwałę w naszym ciele. Dlatego niezwykle ważne jest, aby wśród przedmiotów nauczania dla dzieci na pierwszym miejscu znalazła się fizjologia. Jakże mało ludzi wie cokolwiek o budowie i funkcjonowaniu ludzkiego organizmu i praw natury! Wielu dryfuje przez życie bez elementarnej wiedzy, jak statek na morzu bez kompasu i kotwicy. Ludzie ci na dodatek nie są wcale zainteresowani nauczeniem się, jak zachować ciało w zdrowiu i zapobiegać chorobom. — The Health Reformer, sierpień 1866; Counsels on Health 38.UCO2 243.2

Prawo akcji i reakcji — Nasze szczęście będzie proporcjonalne do naszych niesamolubnych czynów, podyktowanych boską miłością, gdyż w planie zbawienia Bóg ustanowił prawo akcji i reakcji. — The Signs of the Times, 25 listopad 1886; Welfare Ministry 302.UCO2 243.3

Czynienie dobra stymuluje układ nerwowy — Każdy promień światła, którym oświecamy innych, zostanie odbity i oświeci nasze serce. Każde wyrażające uprzejmość i współczucie słowo skierowane do zasmuconych, każdy czyn niosący ulgę uciśnionym i każdy dar zaspokajający potrzeby bliźnich — wszystko to, jeśli jest wypowiedziane, dokonane lub ofiarowane dla chwały Bożej, przyniesie błogosławieństwo dawcy. Ci, którzy działają w taki sposób, są posłuszni prawu niebios i zyskają Bożą aprobatę. Przyjemność czynienia innym dobra nadaje blask uczuciom, które przenikają nerwy, pobudzają krążenie oraz dają umysłowe i fizyczne zdrowie. — Testimonies for the Church IV, 56 (1876).UCO2 243.4

Każdy kowalem swego szczęścia — Życie w Chrystusie jest życiem pełnym pokoju. Niepokój, niezadowolenie i nerwowość świadczą o nieobecności Zbawiciela. Jeśli Jezus jest obecny w życiu człowieka, wówczas będzie ono pełne dobrych i szlachetnych czynów dla Mistrza. Zapomnisz o służeniu sobie i będziesz żył coraz bliżej Zbawiciela. Twój charakter będzie się upodabniał do charakteru Chrystusa, a wszyscy wokół ciebie dowiedzą się, że znasz Jezusa i się od Niego uczysz.UCO2 244.1

Każdy jest kowalem swego szczęścia albo nieszczęścia. Jeśli zechce, może się wznieść ponad płytkie, ckliwe uczucia, które składają się na życie codzienne wielu ludzi. Jeśli jednak będzie tr wał w swej pysze, Pan nic nie będzie mógł dla niego zrobić. Szatan będzie przedstawiał ambitne plany, by nas otumanić, ale musimy zawsze mieć przed sobą cel, nagrodę w górze, do której zostaliśmy powołani przez Boga w Chrystusie Jezusie. Wypełnij swoje życie jak największą liczbą dobrych uczynków. “Roztropni jaśnieć będą jak jasność na sklepieniu niebieskim, a ci, którzy wielu wiodą do sprawiedliwości, jak gwiazdy na wieki wieczne”. Daniela 12,3. — Testimonies for the Church V, 487-488 (1889).UCO2 244.2

Najsilniejszy impuls — Biblia przedstawia nam nieprzebrane bogactwa i nieśmiertelne skarby nieba. Najsilniejszy impuls nakazuje człowiekowi poszukiwać szczęścia, a Biblia uznaje to pragnienie i pokazuje nam, że całe niebo jednoczy się z człowiekiem w dążeniu do osiągnięcia prawdziwego szczęścia. Przedstawia warunki, na których Chrystusowy pokój jest udzielany ludziom. Opisuje krainę wiecznego szczęścia i blasku słońca, gdzie nie będzie łez ani niedostatku. — Letter 28, 1888; My Life Today 160.UCO2 244.3

Chrześcijanin doświadcza prawdziwego szczęścia — Jeśli ktoś powinien być zawsze wdzięczny, to z pewnością wyznawca Chrystusa. Jeśli ktoś doświadcza prawdziwego szczęścia już w tym życiu, to z pewnością wierny chrześcijanin. — Letter 18, 1859; Our High Calling 201.UCO2 244.4

Powinniśmy być najszczęśliwszymi ludźmi na ziemi, zamiast przepraszać świat za to, że jesteśmy chrześcijanami. — Manuscript 17, 1893.UCO2 244.5

Niezawodny Przyjaciel — Oto Jezus, źródło każdej łaski, każdej obietnicy, każdego zarządzenia, każdego błogosławieństwa. Jezus jest sensem wszystkiego, chwałą i wonnością, życiem samym w sobie. “Kto idzie za mną, nie będzie chodził w ciemności, ale będzie miał światłość żywota”. Jana 8,12. Królewska ścieżka przygotowana dla odkupionych nie jest więc pogrążona w zniechęcającym mroku. Nasza życiowa pielgrzymka istotnie odbywałaby się w samotności, gdyby nie Jezus, który mówi nam: “Nie zostawię was sierotami”. Jana 14,18. A zatem zbierzmy te wszystkie zapisane obietnice. Powtarzajmy je za dnia, rozmyślajmy o nich nocą i bądźmy szczęśliwi. — Letter 7, 1892; Selected Messages II, 244.UCO2 244.6

Szczęście nie leży w samowoli — Jezus pragnie, byś był szczęśliwy, ale nie możesz być szczęśliwy, postępując samowolnie i kierując się pobudkami serca. (...). Nasze zapatrywania i dziwactwa są całkowicie ludzkie i nie wolno się nimi kierować ani im ulegać. Ego musi być krzyżowane, i to nie tylko od czasu do czasu, ale codziennie, a wszystkie wymiary naszego istnienia — fizyczny, umysłowy i duchowy — muszą być podporządkowane woli Boga. Celem w życiu mają być dla nas chwała Boża i doskonalenie chrześcijańskiego charakteru. Wyznawcy Chrystusa mają naśladować Jego usposobienie. (...). Być jak Chrystus — oto nasze hasło. Być nie jak matka ani ojciec, tylko jak Jezus Chrystus, być ukrytym w Nim, przyodzianym Jego sprawiedliwością, napełnionym Jego Duchem. — Letter 25, 1882; Our High Calling 29.UCO2 245.1

Samolubne szczęście niepewne — Szczęście, którego poszukujemy poza drogą obowiązku, kierując się samolubnymi motywami, jest niepewne i krótkotrwałe. Przemija, a dusza napełnia się smutkiem i poczuciem osamotnienia. Jednak w służbie Bożej jest radość i satysfakcja. Chrześcijanin nie chodzi po niepewnych ścieżkach i nie jest zdany na przeżywanie próżnych żalów i rozczarowań. Jeśli nie korzystamy z przyjemności tego życia, wciąż możemy z radością wyglądać przyszłego życia. — Pokój za którym tęsknisz 123 (1892).UCO2 245.2

Serce pojednane z Bogiem — U podstaw ruiny wielu rodzin leży pragnienie pokazania się. Ludzie planują, jak pozyskać środki, by wyglądać na bogatszych niż sąsiedzi. Ale nawet jeśli uda im się uwieńczyć sukcesem te rozpaczliwe starania, nie osiągają prawdziwego szczęścia. Prawdziwe szczęście wypływa z serca pojednanego z Bogiem. — Manuscript 99, 1902; SDA Bible Commentary VII, 941-942.UCO2 245.3

Miłość przynosi szczęście — Ze świeckiego punktu widzenia pieniądze to siła, ale z chrześcijańskiego punktu widzenia siłą jest miłość. Zasada ta dotyczy sił intelektualnych i duchowych. Czysta miłość przekłada się na dobre czyny i motywuje wyłącznie do czynienia dobra. Zapobiega niezgodzie i nieszczęściu i przynosi najprawdziwsze szczęście. Bogactwo często prowadzi do zepsucia i upadku, siła bywa narzędziem przemocy, ale cechami czystej miłości są prawda i dobro. — Testimonies for the Church IV, 138 (1876).UCO2 246.1

Złota zasada źródłem szczęścia — “Wszystko, co byście chcieli, aby wam ludzie czynili, tak i wy im czyńcie”. Mateusza 7,12. Zbawiciel uczył tej zasady, by prowadzić ludzkość do szczęścia, a nie do nieszczęścia, w żaden bowiem inny sposób szczęścia osiągnąć nie sposób. Bóg pragnie, by ludzie żyli szlachetniej. Obdarza ludzi w życiu łaską nie tylko po to, aby się bogacili, lecz także aby rozwijali swoje szlachetniejsze władze, czyniąc dzieło, które powierzył ludzkości, dzieło wychodzenia naprzeciw potrzebom bliźnich. Ludzie powinni pracować dla korzyści nie własnej, lecz innych, uszczęśliwiając bliźnich przez swój wpływ i dobre uczynki. Ten Boży cel dla człowieka pokazał w swoim życiu Chrystus. — Manuscript 132, 1902; My Life Today 165.UCO2 246.2

Szczęście w działaniu — Nie liczy się to, jakie zajmujemy stanowisko ani jak ograniczone mamy możliwości. Wszyscy mamy do wykonania dzieło dla Mistrza. Nasze dary łaski rozwijają się i dojrzewają w działaniu. Gdy prawda Boża płonie w duszy, nie możemy tkwić w bezczynności. Szczęście, którego doświadczymy w działaniu, wynagrodzi nam każdy wysiłek już w tym życiu. Jedynie ci, którzy doświadczyli szczęścia płynącego z ofiarnej pracy w służbie Chrystusa, wiedzą, co to znaczy. Jest to radość doprawdy tak czysta i głęboka, że żadne słowa nie potrafią jej wyrazić. — Letter 9, 1873; Our High Calling 186.UCO2 246.3

Nasze szczęście szczęściem bliźnich — Chrystus czyni swój Kościół piękną świątynią Boga. “Gdzie są dwaj albo trzej zgromadzeni w imię moje — oświadczył — tam jestem pośród nich”. Mateusza 18,20. Jego Kościół jest dworem, na którym króluje święte życie, pełne rozmaitych darów, w tym Ducha Świętego. Niebo wyznaczyło odpowiednie obowiązki każdemu członkowi Kościoła na ziemi, więc wszyscy powinni znajdować swoje szczęście w szczęściu tych, którym pomagają i niosą błogosławieństwo. — The Signs of the Times, 1 marzec 1910; Our High Calling 164.UCO2 246.4

Szczęście działa korzystnie na organizm — Umysł wolny i szczęśliwy dzięki świadomości czynienia dobra i poczuciu zadowolenia wynikającego z uszczęśliwiania bliźnich — przynosi pogodę ducha, która wywiera wpływ na cały organizm, powodując swobodniejszy przepływ krwi i wzmacniając całe ciało. Błogosławieństwo Boże jest uzdrawiającą mocą, a ci, którzy hojną ręką obdarzają bliźnich dobrem, doświadczą tego wspaniałego błogosławieństwa w swoim sercu i życiu. — Christian Temperance and Bible Hygiene 13 (1890); My Life Today 150.UCO2 247.1

Ci, którzy podążają ścieżką mądrości i świętości, nie będą się martwić próżnymi żalami z powodu zmarnowanego czasu, nie poddadzą się też ponurości ani strachowi, jak niektóre osoby oddające się próżnym, pustym rozrywkom. — The Health Reformer, marzec 1872; My Life Today 150.UCO2 247.2

Szczęście z zasięgu wszystkich — Świat pełen jest ludzi niezadowolonych, którzy nie dostrzegają szczęścia ani błogosławieństw pozostających w ich zasięgu. Ludzie ci stale gonią za szczęściem i spełnieniem, ale ich nie znajdują. Wciąż dążą do czegoś znacznie lepszego niż to, czego doświadczają, toteż nieustannie są rozczarowani. Pielęgnują niewiarę i niewdzięczność, przeoczając błogosławieństwa, których pełno na ich drodze. Zwyczajne, powszednie błogosławieństwa w życiu nie są przez nich doceniane, podobnie jak Izrael nie doceniał manny. — Testimonies for the Church II, 640 (1871).UCO2 247.3

Rozrywki pobudzają, ale potem przygnębiają — Rozrywki powodują pobudzenie umysłu, ale ich nieuchronnym skutkiem jest przygnębienie. Użyteczna praca i wysiłek fizyczny mają znacznie zdrowszy wpływ na umysł. Poza tym wzmacniają mięśnie, poprawiają krążenie i okazują się silnym czynnikiem sprzyjającym powrotowi do zdrowia. — The Health Reformer, marzec 1872; My Life Today 150.UCO2 247.4

Szukanie szczęścia w niewłaściwy sposób (rada dla młodego człowieka) — Przed rokiem pracowaliśmy dla Twojego dobra. Pokazano mi grożące Ci niebezpieczeństwa, przed którymi chcieliśmy Cię uratować. Widzimy jednak, że zabrakło Ci sił do realizacji podjętych wtedy postanowień. Martwi mnie ta sprawa. (...). Gdy byłam w czerwcu w Battle Creek, po raz kolejny pokazano mi, że nie czynisz żadnych postępów, bo nie rozliczyłeś się z przeszłością. Nie masz upodobania w pobożności. Odszedłeś od Boga i sprawiedliwości. Szukałeś szczęścia w niewłaściwy sposób, w zakazanych przyjemnościach, i nie masz odwagi moralnej, by wyznać i porzucić swoje grzechy, dzięki czemu znalazłbyś miłosierdzie. — Testimonies for the Church II, 291 (1869).UCO2 247.5

Czyste sumienie i Boża aprobata albo nieodrodzone namiętności i cielesne serce — Jakiego dobra Bóg chce nas pozbawić? Chce nam odebrać przywilej folgowania nieodrodzonym namiętnościom cielesnego serca. Nie sposób wpadać w gniew, kiedy nam się żywnie podoba, a przy tym zachować czyste sumienie i Bożą aprobatę. Ale czy nie chcemy z tego zrezygnować? Czy uleganie wypaczonym namiętnościom czyni nas szczęśliwszymi? Oczywiście, że nie, i właśnie dlatego Bóg nakłada na nas ograniczenia w tej kwestii.UCO2 248.1

Nie przyda nam szczęścia wpadanie w gniew ani pielęgnowanie przewrotnego usposobienia. Nie służy naszemu szczęściu podążanie za zachciankami nieodrodzonego serca. Czy poczujemy się lepiej, jeśli będziemy im folgować? Skądże! Ściągniemy tylko mrok na naszą rodzinę i skutecznie zburzymy nasze szczęście. Uleganie nieodrodzonym pragnieniom szkodzi organizmowi i go niszczy. Dlatego Bóg nakazuje nam panować nad apetytem i namiętnościami, trzymać pod kontrolą całą naszą istotę. Obiecał udzielić nam siły, gdy zaangażujemy się w to dzieło. — Testimonies for the Church II, 590-591 (1871).UCO2 248.2

Szczęście sprzyja zdrowiu i długowieczności — Odwaga, nadzieja, wiara, współczucie i miłość sprzyjają zdrowiu i przedłużają życie. Zadowolenie i pogodny duch to zdrowie dla ciała i wzmocnienie dla duszy. “Wesołe serce jest najlepszym lekarstwem”. Przypowieści 17,22. — The Ministry of Healing 241 (1905).UCO2 248.3

Człowiek, którego umysł jest spokojny i spełniony w Bogu, jest na dobrej drodze do zdrowia. — The Review and Herald, 11 marzec 1880; My Life Today 150.UCO2 248.4

Wynik posłuszeństwa prawom fizycznym — Zdrowie, życie i szczęście są wynikiem posłuszeństwa prawom fizycznym, które rządzą naszymi organizmami. Jeśli nasza wola i postępowanie są zgodne z wolą i postępowaniem Boga oraz jeśli sprawiamy przyjemność naszemu Stwórcy, On zachowa nasz organizm w dobrym stanie i przywróci nam moralne, umysłowe i fizyczne siły, aby móc działać przez nas dla swojej chwały. Jego odradzająca moc przejawia się w naszym organizmie nieustannie. Jeśli będziemy współdziałać z Nim w tym dziele, wynikiem tego będą na pewno: zdrowie, szczęście, pokój i użyteczność. — Manuscript 151, 1901; SDA Bible Commentary I, 1118.UCO2 248.5

Uzdrowienie dla ciężko chorych — Niech ciężko chorzy zajmą się czymś, zamiast zajmować umysł igraszkami, które obniżają ich poczucie własnej wartości i każą im sądzić, że są bezużyteczni. Zachowujcie w czujności siłę woli, która pobudzona i właściwie ukierunkowana, w znacznej mierze koi skołatane nerwy. Ciężko chorzy są znacznie szczęśliwsi, gdy mają użyteczne zajęcie, szybciej też wracają wtedy do zdrowia. — Testimonies for the Church I, 557 (1867).UCO2 249.1

Życie na wsi a szczęście (rada dla matki) — Owszem, mieszkając na wsi, nie będziesz zupełnie wolna od kłopotów ani zmartwień, ale unikniesz tam wielu przejawów zła i zamkniesz drzwi powodzi pokus, które stanowią wielkie zagrożenie dla umysłów Twoich dzieci. Twoim latoroślom trzeba zajęcia i różnorodności. Monotonia w domu sprawia, że robią się niespokojne i nerwowe. Często wybierają towarzystwo miejskich łobuzów i wychowują się na ulicy. (...).UCO2 249.2

Zamieszkanie na wsi byłoby dla nich bardzo korzystne. Aktywne zajęcia na świeżym powietrzu pomogłyby im zachować zdrowie umysłu i ciała. Powinny pracować w ogrodzie, gdzie znajdą zarówno rozrywkę, jak i użyteczne zajęcie. Pielęgnowanie roślin i kwiatów sprzyja wyrobieniu lepszego gustu i osądu, a poznawanie użyteczności i piękna Bożego stworzenia wywiera oczyszczający, uszlachetniający wpływ na umysł, kierując go do Stwórcy i Pana wszystkiego. — Testimonies for the Church IV, 136 (1876).UCO2 249.3

Bronienie swoich racji — Zdarza się, że ci, których kochamy, mówią lub postępują nierozważnie, głęboko nas raniąc. Nie mieli takich intencji, ale szatan wyolbrzymia ich słowa i czyny w naszym umyśle, wypuszczając strzałę ze swojego łuku, by nas przeszyć. Gdy przygotowujemy się na odparcie ataku tego, kto, jak sądzimy, nas zranił, zachęcamy szatana, by nadal nas kusił.UCO2 249.4

Zamiast modlić się do Boga o siłę do odparcia szatana, pozwalamy, by nasze szczęście zostało zmącone próbami, jak to mówimy, bronienia swoich racji. W ten sposób dajemy szatanowi podwójną przewagę. Kierujemy się naszymi urażonymi uczuciami, a szatan posługuje się nami jako narzędziami, raniąc i zasmucając tych, którzy nie mieli zamiaru nas zranić.UCO2 249.5

Wymagania męża mogą się czasem wydawać żonie nierozsądne, ale gdyby spokojnie, szczerze przyjrzała się sprawie, z życzliwym nastawieniem wobec niego, zrozumiałaby, że podporządkowanie się jego planom i osądowi, choćby były sprzeczne z jej odczuciami, zapobiegłoby nieszczęściu i dało im wielkie zwycięstwo nad pokusami szatana. — Testimonies for the Church I, 308-309 (1862).UCO2 250.1

Bóg usuwa przeszkody na drodze do szczęścia — Bóg pragnie naszego prawdziwego szczęścia. Jeśli cokolwiek stoi na drodze do tego szczęścia, Bóg chce to usunąć. Czasami pokrzyżuje nam plany i nie spełni naszych oczekiwań, prowadząc przez rozczarowania i ciężkie próby, aby objawić nam, jakimi naprawdę jesteśmy. (...). Grzech jest przyczyną wszelkich naszych nieszczęść. Jeśli chcemy mieć prawdziwy pokój umysłu i szczęście, grzech musi zostać usunięty. — Letter 29, 1879; Our High Calling 81.UCO2 250.2

Niektórzy nie byliby w niebie szczęśliwi — Gdyby ci, którzy przez całe swe życie buntowali się przeciwko Bogu, zostali nagle przeniesieni do nieba i zobaczyli wzniosły oraz święty stan doskonałości, jaki tam zawsze panuje, gdzie każdy zbawiony jest pełen miłości, każda twarz promieniuje radością, gdzie melodyjne dźwięki porywającej muzyki wznoszą się ku czci Boga i Baranka, a na odkupionych bezustannie spływa światło od oblicza Tego, który siedzi na tronie — czy mogliby, mając serce przepełnione nienawiścią do Boga, prawdy i świętości, złączyć się z rzeszą mieszkańców nieba w jednej pieśni uwielbienia? Czy mogliby znieść chwałę Boga i Baranka? Z pewnością nie! Dane im były lata próby, aby mogli ukształtować swój charakter tak, aby był zgodny z zasadami nieba, lecz oni nigdy nie ćwiczyli swego umysłu, by umiłować czystość, nigdy nie uczyli się języka niebios. A teraz jest za późno. Życie w buncie przeciwko Bogu uczyniło ich niezdolnymi do przebywania w niebie. Jego czystość, świętość i pokój byłyby dla nich męczarnią, a chwała Boga trawiącym ogniem. Pragnęliby uciec z tego świętego miejsca. Woleliby zginąć, aby się ukryć przed obliczem Tego, który umarł dla ich odkupienia. Przyszły los niezbożnych jest ich własnym wyborem. Wyłączenie z nieba jest dobrowolnym aktem z ich strony, a ze strony Boga dowodem sprawiedliwości i miłosierdzia. — Wielki bój 290 (1888).UCO2 250.3

Można mieć radosne życie — Miejmy wszyscy ufność w Panu. Przebij się przez mrok, którym szatan spowił Twoją ścieżkę, i uchwyć się ramienia Jezusa, Wszechmogącego. Niech zajmie się Twoim problemem. Niech Twoją modlitwą będą słowa: “Panie, przedkładam Ci moją prośbę. Ufam Ci i proszę o Twoje błogosławieństwo dla mojej obecnej i przyszłej użyteczności i mojego wiecznego dobra”. Gdy wstaniesz z klęczek po modlitwie, wierz! Gdy wróg nadciąga ze swoją ciemnością, śpiewaj z wiarą i mów z wiarą, a przekonasz się, że dzięki temu wyjdziesz na światło.UCO2 251.1

“Radujcie się w Panu zawsze; powtarzam, radujcie się”. Filipian 4,4. Ci, którzy tak czynią, mają radosne życie. Żadne niemiłe słowo nie wychodzi z ich ust. Roztaczają wokół siebie przyjazną atmosferę, bo nie czują się lepsi od innych. Ukryj się w Jezusie Chrystusie, a prawda Boża stale będzie Cię przygotowywać do przyszłego, nieśmiertelnego życia. Gdy pokładasz ufność we Wszechmogącym, Twoje doświadczenie będzie nie tylko teorią, ale i praktyką. — Manuscript 91, 1901.UCO2 251.2

Szczęście będzie wzrastać w wieczności — Gdy przez Jezusa wejdziemy w odpocznienie, niebo zacznie się dla nas już tutaj. Odpowiadamy na Jego wezwanie: “Pójdźcie i uczcie się ode mnie” i w ten sposób rozpoczynamy życie wieczne. Niebo jest ciągłym zbliżaniem się do Boga przez Chrystusa. Im dłużej przebywamy w niebiańskiej atmosferze, tym więcej otwiera się przed nami chwały. Im lepiej znamy Boga, tym większe nasze szczęście. Krocząc z Jezusem ścieżkami tego życia, możemy być napełnieni Jego miłością i zadowoleni z Jego obecności.UCO2 251.3

Wszystko, co zdolna jest znieść ludzka natura, będzie tutaj naszym udziałem. Ale czymże się to równa z tym, co czeka nas później? “Dlatego są przed tronem Bożym i służą mu we dnie i w nocy w świątyni jego, a Ten, który siedzi na tronie, osłoni ich obecnością swoją. Nie będą już łaknąć ani pragnąć, i nie padnie na nich słońce ani żaden upał, ponieważ Baranek, który jest pośród tronu, będzie ich pasł i prowadził do źródeł żywych wód; i otrze Bóg wszelką łzę z ich oczu”. Objawienie 7,15-17. — The Desire of Ages 331-332 (1898).UCO2 251.4