Dal 9—Swiss Remh ~ Han Tu (The Swiss Reformer)

Khrifahbu dirh nakah Pathian khuakhan mi Ehilri kha Khrihfabu Rsnh'hamak zong ah kha thilri ‘hiam'hiam hman a si kha hmuh khawh a si. Remh ‘hannak rian'uantu ding ahhin vancung Pathian nih vawlei cung milian, mirum hna le thang'hatnak le upatmak a hmu mi hna hi a thim hna lo. Cathiam lo mi le rianhrang ‘uantu Galili ngatlaitu a thim hna nak kha “Hung ka zul u law minung tlaitu ah kan ser hna lai” a ti. A thimmi hna hi mitoi aa dormi le cawnpiak khawhmi an si. Remh'hannak hruaitu hna hi an caan lio i dirhmunsang le porhlawtnak, tlangfcawi hna le hlennak le mah biaknak tongpa'anh i a ‘anhtu hna huham nei lo, mitoi aa dormi an si. Hi hna hi Pathian khuakhanmi an rian'uan lim dingin mi tang aa dormi rian'uantu an si. Cuticun thang'hatnak kha mi sinah pe loin a duhning le a hmuhnak a tuahtertu, Pathian tu kha thang'hatnak a pek deuh awk a si.DL 215.1

Luther hi Saxony ram lung meihol khur cotu inn fate ah a chuak i a hung chuah hnu zarh tlawmpal ah Ulric Zwingli hi Alps tlang i a urn i sa’ il zuatu thlam fate ah a hung chuak ve. Zwingli hngakchiat lio i an khua pawngkam unmi thil hna le a hung upat deuh hnu cawnpiaknak hna cu a ra lai dingni a rian'uannak dingah i timhtuahnak ‘ha ngaimi a si. Aa dawh ngai mi, rumra a ngei ngai mi le ‘ ill a nung ngai mi tlanglian pipi le tlang sang pipi hna lak in a hung ‘hang lianmi a si. Hi tlang ngan pipi le a sunpamak nih Zwigli cu a lungthin a suk ngaingai. A chuahnak khua tlang cungi ral'hatnak in an tuahmi hlawhtlinnak kha tuah ve a duh. Biaknak lei aa zuam ngai mi a pi nih Baikal tuanbia an chim tawnmi a theihmi tete kha a cawnpiak tawn. Profet hna, Kbrihfa hruaituhna le Palestine tlang i tuukhal hna nih an tuu an khalh lio i vancung mi an hung langh lio te hna, Bethlehem ah a hung chuak i Kalvari ah a thimi Jesuh Khrih kong te hna lungtho ngai in a ngaih. tawn.DL 215.2

Martin Luther pa John Luther bantuk in Zwingli pa nih a fapa cathiam si ter a duh i, a hngakchiat lio in khuadang ah cacawng dingin a f ial. A lungthin khualrang ngai in a ‘hancho caah an cawnpiak kho lo. A thiam ngaimi cawnpiaktu hmuh dingah hamak an tong. Kum 13 a tlin in SwitzerlandramBern khua i minthang ngaimi siangimn ah cacawng dingin a kal. Sihmanhsehlaw hi ahhin hmailei a rian'uannak ding dawnkhan kho tu thil ‘ihnung aum. Cu ka a urn mi Friar tlangbawi hna nih monastery ah luhter an timh. Dominacan le Franciscan hna nih mi lunglak khawhnak dingah an i ser. An biakinn a ‘hat khawh chung in an ‘amh i an i khorihnak thil tuahmi poahpoah a ‘ha bikin an tuah. Mithiangmui siasal le khuaruahbar tuah kbotu siasal te hna an khomh hna i hmunkhat ah an chiah hna.DL 216.1

Bern khua mi Dominican hna nih hi pahrang ngaimi tlangvalpa hi kan lemsoi khawh ahcun kan i hlawk lai i upatnak kan hlawh lai an ti. Zwingli hi hngakchia a si ko nain lihchim a thiamngai i ca'ial thiammi a si fawn. Music le hla a thiam fawn, tangka tam deuh kan hmuh khawh i kan mi lung kan lak khawbnak dingah kan liamheu mi vialte nakin hi hngakchiapa nih mi lung a lak khawh deuh ngaingai lai an ti. Cuticun Zwingli cu hlennak le faknak he ocnvent lut dingin lam an i zuam. Luther kha ca a cawn lio ah khan convent ah khan amah tein aa phum i Pathian zohkhenhnak nih rak chuahter hlah sehlaw cu vawlei ah a lo diam ko hnga. Cu bantuk thil ‘ ihnung tong dingin Zwingli cu onh a si lo. Tlangbawi hna tinhmi cu Zwingli pa niii Pathian tbawngin a rak hngalh. Tlangbawi ‘bahnan santlai lo le thatu hna hnu zul dingin Zwingli cu a pa nih a siang lo. Hmailei hlawhtlinnak ding a donh lai ti a phan caah a rannak in hung i kir ding in bia a cah.DL 216.2

A pa bia ngaiin a hung tlung. Sihmanhsehlaw mino a si bantukin cu bantuk zeihmanh tuah loin urn peng ding cu a ruat kho lo i cacawn dingin Basel khua ah a kal ‘ban. Hi khua hi Pathian ‘hatnak man loin a pek mi thawng'ha bia a hmuh bmasatnak a si. Witembach cu hlanlio holh cawnpiaktu saya a si. Greek holh le Hebru holh a cawn lio ah Baibal biadik chungah a hung lut. Amah ruabnak in an cawnpiak mi hna nakin biadik thuk le a ngan deuh hringhran mi aa phummi bia an urn a ti. Cu biadik cu Khriii a thihnak lawng hi misual hna tlanhnak a si tihi a si. Hi bia hna hi Zwingli caah cun ni a chuahhlan i khuadoi ka ceunak bantuk ansi.DL 217.1

Zwingli cu a nunchung vialte a rian'uannak ah lut dingin Basel khua in an vun kawh. A umnak in naite a simi ALpine pastor pengah an ‘uanter. Tlangbawi rian'uan ah an f ehter hnuah Pathian biadik kawl dingin a lungthin dihlak hman aa tim. Remh'hantu a hawikcm nih, “Khrihfa tuurun zohkhenh dingin zurribnak le bochannak he rian'uan mi nih zeitluk kau dah a theih a herh ti kha a hngaih ding hrimhrim a si” a ti. - Wylie, b.8, ch.5. Baibal ca a reltampoah le biadik le a hman lo mi Rom zumhning an i dannak fiang chinchin in a hmuh. Baibal ca hi a paih kho lo mi phung le a zaatuk mi le a ‘habik a si tiin amah le amah Baibal ah aa pumpek. Baibal ca hi amah le amah aa fianter ti zong a theih. A ngaingai hngaih hlan i ruahnak rak ngeihchung mi ruahnak le doctrine fehter nakin Fathian bia a fianter ngam lo. Sibimnahsehlaw a fiang ngai ko mi Baibal cawnpiaknak tu cu a tuah ding rian ah a ngeih. A sullam dikte le tlamtling te a hngaih khawhnak dingah a bawm khotu poahpoah a kawl i Thiang Thlarau banhnak ding zaangfah halin thla a cam tawn. Lungthin taktak tein thlacam bu he a kawlmi hna cungah biadik cu Thiang Thlarau nih a phuan ko lai a ti.DL 217.2

Zwingli nih, “Pathian cauk hi minung sinin a rami si loin, Fathian sinina rami an si. Fathian nih a ceuhmi a bia hna hi Eathian sinin a rami an si kha an theihter hna lai” a ti. Pathian bia cu zeitik hmanhah a hlawhcham lo. A ceu i amah le amah aa fianter, a phuang i zaangfahnak le khamhnak hmuhnak dingah lungthin a ceuter. Pathian bia cu Pathian ah aa hngat ngam, aa toidor, cu caah a lo i amah tein a sung i Pathian ah a lang ‘ban. Hi bia hna dikning hi Zwingli cungah a lang. Culio caan a umtuning a hnu a ‘ iainak ahcun, “Pathian cauk cawng dingin ka pum ka pek ka ahcun vawlei cung f imnak cawrpiaknak le Pathian bia cawnpiaknak hna cu keimah ahhin an i do. A donghnak ahcun hi bantukin ruahnak ka vun ngei. A ummi dihlak cu umter ko law Pathian sining cu a tluangtlammi le a thiang ngaimi bia hin cawng ko ka ti. Ka lungthin ceuh dingin Pathian ka hal i Pathian cauk fawi tein ka hmuh khawh hna”. - Ibid., b.8, ch,6.DL 218.1

Zwingli cawnpiaknak hi Luther sinin a hmuhmi a si lo. A chimmi hi Khriii doctrine an si. “Luther nih Khriii kong kha phung a chim ahcun ka tuah lio mi hi amah zong nih a tuah ve. Keimah nih Khrih sinah mi ka hruaimi hna nak tarn deuh piin Khrih sinah mi a hruai hna. Sihmanhsehlaw cucu a biapi lo. Khrih min hlei cun a ho min hmanh put kaa tim lo. A ralkap ka si i amah lawng hi ka Bawipa a si. Luther he ca kan i kua bal lo. Cuti a si ahcun zeicadah kan cawnpiak mi aa khah khawh kun? Kannih pahnih hi pakhat le pakhat thil'ha lo tuah dingah a thli te hnatlak ‘inak zong kanngei lo. Kan pahnih in Kbrih zumhnak kha ai khat bakin kan chim i hi Pathian Thiang Thlarau rian'uannak langhtertu a si” tiah Swiss Rsrh'hantu nihati. - D’ Aubigne , b.8, ch.9.DL 219.1

Kum 1516 ah Zwingli cu Einsiedeln khua convent ah phungchim dingin an sawm. Hi hmun ahhin thurhnomhnak f iang deuhin a hmuh khawh lai. A huham nih a chuahnak khua Alps pinlei pi tiang a va phan lai. Einsiedeln khuami lungthin a la bikmi cu Mari mui siasal a si i cu nihcun khuaruahhaar a tuah khawh an ti. Convent kutka cungah ‘hi ka ahhin sual ngaihthiamnak tling cikcek in hudi kbawh a si’ timicaan ‘ial. - Ibid., b.8, ch5. Ngaknu thiang thlan ahcun fur thlu lo, ‘hal thlu lo inmi tatpi an kal lengmang. Pathian sinin pumpeknak puai le bang ahcun kum fa tein Switzerland ram leiah France le German ram tiangin mi tampi an ra tawn. Zwingli nih cu hna a hmuh tikah cun a lungre a thei tuk i hi cawnpiaknak dik lo sal ah a tangmi hna sinah caanrem la in luatnak Thawng'ha bia a chimh hna. “Pathian cu a sermi hmundang ah urn loin hi biakinn theng te ahhin a urn tiah ruat hlah u. Khuazei ka ram in a ra mi nan si zongah nan pawng teah Pathian cu a um i an theih ko hna. ~hathnemak ngei lani rian, khual saupi tlawmak, thawhlawn, siasal, Mari le mithiang dang hna sin thlacamnak nih hin Pathian zaangfahnak an hmuhter hna lai maw? Bia tarrpi chimin Pathian sin thla kan cammi hi zei ‘hathnamak dah a um? A nal i a tleumi tlangbawi lukhuh, lu kawng ko i mehnak, angki fual pipi i aibnak le sui in ‘amhmi kedan hna nihhin zei ‘hatnak dah an ngeih? Pathian nihcun lungthin a zch i kan lungthin cu Pathian he an i hlat tuk fawn. Khrih cu vailam tahnak ah voikhat aa pe i a mah a zummi hna caah zungzal sual ngaihthiamnak dingah raithawinak a si”. - Ibid., b.8, ch. 5.DL 219.2

Mi tampi nihcun hi cawnpiaknak hi an pern kho lo. Ram hlapi in thadi ngaiin an ratnak zeihmanh lo a si ti an theih tikah an lung aa rawk ngaingai. Jesuh nih sual ngaihthiamnak man loin a pek hna kha an theithiam kho lo. Rom nih a sermi vancung kalnak lamhlun ahhin an lung a awi men i cu nakin a ‘ha deuh mi kawl cu an ngamh lo. A thiangmi lungthin kawlnak cun pope le tlangbawi hna kut i an khamnhak i bochan cu a fawi deuh.DL 220.1

Sihmanhsehlaw miding hna nih Khrih thawngin khamhnak thawng'ha cu lunglawm tein an oohlan. Rom nih khamhnak caah a tuahmi phungzulhnak nih an lumgthin hnangamnak a pe kho hna lo. Khrih thisen cu an sual raithawinak a si ti an zumh i an pcm. Hi hna hi an khualei ah an tlung i a sunglawi mi ceunak cu midang an chimh chin vine hna i biadik nihcun Mxate siseh, khuapi siseh, a cul dih i ngaknu thiang thlan a kaimi an tlawu tuk cang.DL 220.2

Thawhlawm a tlawm i Zwingli lahkhah zong a tlawmphah. Sihmanhsehlaw an zumhnak hman lomi an i hruhchihnak, a rawh cuahmah caah hi nihhin Zwingli cu a lung a lcmhter.DL 221.1

Zwingli rian'uannak a tlamtling cuahmah ti an thei ko nain Khrihfabu chung nawlngeitu hna cu kanmah leiah a ‘ang te kc lai ti ruahchannak an ngeih caah hnahnavhnak pe loin an i sum i a fak tuin an fak. Cu chung zongah cun biadik nihcun an lungthin chung ah rian a ‘uan peng ko.DL 221.2

Einsiedeln khua a rian'uannak nih hin hmunkau deuh i rian a ‘uannak dingah a timhtuah ter i cu hmun ahcun lut zau ding a si. Cu ka ah kumthum chung rian a ‘uan hnuah Zuric khua Cathedral ah phungchim dingin an kawh. Culio caanah cun cu khua cu Swizerland mi hna caah cun a biapi ngai mi khua a si. Hi khua thiltuah mi huham hi kau piin theih a si te lai. Zwingli cu thilthar zeihmanh luhpi an sianh lo i hi bantuk tuah dingin rian an pek.DL 221.3

“Biakinn caah na hman khawh mi poahpoah na hman lai i ngunkhuai tanpi na kholh lai i thil fa tete zong na hreih lai lo. Zumtu hna cu pulpit le sualphuamak hmun in ‘henhra ‘henkhat le ngunkhuai hna kha Khrihfabu an dawtnak langhtemak dingah tanpi pek dingin na forh hna lai. Khrihfa nawlpeknak in a lut mi tangka a karh khawhnak dingah mizaw mi le mass le mizapi sinin tangka tanpi na hmuh khawhnak dingah teimak na chuah a hau an ti. Bawipa zanriah phawt, phungchim le tuurun zchkhenh hi pastor rian an si. Hi bantuk tuah dingin aiawhtu na sawm khawh lai. Phungchim le bang ahcun aiawhtu na herh hrimhrim lai. Bawipa zanriah hi milian le minthang mi hna lawnglawng na pek lai i cu zcng cu pek dingin an in f ial tik lawngah na pek hna lai. A hohmanh thleidang loin tuah ding hi khap a si. -Ibid., b.8, ch.6.DL 221.4

Zwingli nih rian'uan ding an pekmi cu dai zirziar in a ngaih i cu ka hmunah phungchim dingin an kawh caah lunglarhnak bia a vun chim bnuah a ti dingcu a vun chim. ” Jesuh Khrih kong hi mi zapi hrangah thuhkanh a sinak caan a sau tuk cang. Ka phungchim ahhin Matthai cauk dihlak ka hman lai i ka phungchim mi cu Pathian cauk chung lavngin a si lai, a bia thuh ning ka tan lai i bia cheukbat cu a dang he ka vun zohchunh hna lai. Thlacamnak he a sullam hngalh kaa zuam lai. Pathian sunpamak ding, a Fapa Bhang” hatnak ding, thlarau hna khamh an sinak ding ah le biadik ah fek te an dir peng khawbnak dingah ka rian hi Pathiansinahkape”ati. - Ibid., b. 8, ch 6. Khrihfabahruaitu cbeukhat cu aa tinbmi kha an pcmpiak kho lo i cu bantuk ti lo dingin an lam nain Zwingli cu a dirhmun kel ah fek tein a dir peng ko. “Ihilthar luhpi ka tim lo, hlan lio caan tiang i Krifabu tining, thilhlun kaa zulh kaa tim” a ti.DL 222.1

Biadik a rak cawnpiak minih khan mi lungthin duhnak a rak ‘hangh cang i a bia ngai dingin mi tanpi nih an but hnawh. Biakinn a pal ballomi zong an ra. A phungchim thawhnak ah Thawng'ha bia cauk a vun kau i a rel tawn ah a bia ngaitu hna nih an hngalh khawhnak dingah Bawi Jesuh nun lio i a cawnpiak mi le a thihnak te hna a vun fianh hna. Einsiedeln ah a chimbantuk ‘hiam'hiam in Pathian bia lawng hi zumh ngam i Jesuh thihnak lawnglawng hi a thiang mi kan sual raithawinak a si ti a fianh hna. “Khamhnak hranpi, Khrih sinah hruai kan duh hna”ati. - Ibid., b.8, ch. 6. Phungchimtupawngahaoozah bawi hna, ca thiam sang pipi hna, kut rian'uan thiam hna le lothlo mi hna nih an buk lulh i a bia cu i biatak tein an ngaih. Khamhnak cu man lo in mi vialte caah pek mi a si ti lawng chim loin cu lio caan urami suainak, thil'ha lo zong ‘ihhleng loin amawhchiat hna. Ehthian thang'hat bu in biadik phung chim tu a si. “Kan Moses si ko lai. Egypt khuamuihnak chung in a kan hruai lai” an ti. - Ibid., b. 8, ch.6.DL 222.2

A hmasa bik ah cun a rian'uan mi cu thanuamngai in an oohlan ko nain, a rauh hlan ah ralchanhnak a hung chuak. Tlangbawi hmanh nih a cawnpiaknak an soi i a rian'uan knap an tilth. Cheukhat nih an serhsat bia in siseh, mithmai in siseh an nihsawhnak an langhter i cheukhat nih ruru hranghrang in an hro. Zwingli nih cun hi vialte hna hi zeihmnah let lo tein a in peng ko. “Misual hna kha Jesuh Khrih sin hruai kan duh ah cun hi bantuk thillak ah hin karmit kanchinhawkasi”ati. -Ibid., b.8, ch.6.DL 223.1

Hi lio can ah hin Khrihfa Remh'hamak bawmtu ding mi thar pakhat a urn. Cu pa cu Lucian a si i Khrihfa Remh'hannak ‘anhtu pa nih Luthar ca'ial mi hna he Basel khua in a vun thlah mi a si. Hi cauk hna hi kan zuar ah cun biadik karhtemak ding ah a ‘bahnsm lai a ti. Zwingli sinah hi tin cakuat a ‘ial. “Hi pa hi thiltuah hlanah ‘bateinaruat hmasa tu a si le si lo f ingte ‘ ial mi cauk Bawipa thlacamnak zapi caah a ‘ial mi hna hi khua te thlu lo, khuapi thlu lo in irxikip ah kalpi sehlaw mi nih an theih tarn poah le cawtu zeng an tarn lai” tiin. - Ibid., b.8, ch.6.DL 223.2

Pathian nih biaknak zumhnakpial an i hngaihlonak hrengkhenhnak thir cincik chah a tilth lio ahhin, Setan nih mi hna kha muihnak in khuh i an thir cincik fek chinchin ‘em'awn dingin biatak tein ‘an a lak ve. Jesuh Khrih thisen thawngin thiamconak le ngaihthiamnak phungchim dingin ramkip ah mi an dir lio ahhin, Rom Khrihfabu nih vawlei cung Khrihfa ram kipah phaisa i sual ngaihthiamnak zuar kha ‘hawnnak he rian'uan a thok ve.DL 224.1

Suainak kip nih man an ngei cio i Khrihfa tangka bawm a khah ah cun mi hna kha duhduh in sualtuahnak nawl an pek hna. Cawlcanghnak phunhnih an hung chuak; phunkhat cu sual ngaihthiamnak kha tangka in cawk ding a si i a dang phunkhat cu Khrih thawngin man loin sual ngaihthiamnak hmuh a si. Rom nih sualtuahnak licence a tuah i a chaw khonnak hrampi ah a hman; Remh'hantu hna nih cun suainak cu sual an phawt i Khrih cu chuahtu le sual raithawinak a si kha an hmuhsak hna.DL 224.2

German ram ah sual ngaihthiamnak ticket cu Dominican Friar hna kut ah ‘ uanvo an pek i thangchiat mi Tetzel nih a hruai hna. Switzeland ah cun Franciscan Friar kut ah ‘uanvo an pek i Italy mi tlangbawi Samson nih a zuar. Samson nih hin pope tangka bawn khahter dingin Khrihfa caah Ehil ‘ha ngai mi tanpi a rak tuah tawn. German in Switzerland ah khual a va tlawng i mi tanpi nth an but hnawh i lothlo mi sifak hna tangka ngeihchun a lakpiak hna i mirum sinin laksawng tanpi a lak tawn. Sihmanhsehlaw Remh'hannak nth hin mi lungthin a lak khawh ve caah an lungthin a damter ngai i an ticket zuar cu an kham kho na loin an tangka hmuhmi a zorter khawh. Samson cu a thilzuar ding he Switzerland ah a hung lut i Einsiedeln khua pawng ah aa ‘hum. Zwingli zong cu lio can ah Einsiedeln ah a umlio te a si i hi thawng a theih tikah Samson doh dingin rianrang tein a chuak nain an i hmu kho lo. Samson cu Zwingli nth rnual a phoh caah hmundang ah kal dingin hnek asL.DL 224.3

Kum 1519 ah Switzerland ah zawtnak ‘ha lo pul rai a tlung i cu nih cun Rem'hannak lungthin a ‘hawnter ngaingai. Rawk kho tu he hmaitonh tein an van i ton ah cun tu nai te i an cawk mi ngaihthiamnak kha santlaih nak zei hmanh a ngei lo ti an van theih i anzumh nak caah a fekmi hrambunh duhnak an vun hngalh. Zurich khua urn Zwingli zong hi rai nih a vun den ve i a thazang a ‘urn tuk i dam ‘ban dingin ruahchannak zong a urn ti lo, a thi cang tiah hmunkip ah thawng zong an thanh len cang. Cu bantuk lio zong ah Zwingli cu a lungthin rai ‘hatnak le ruahchannak cu aa hnin HeLilo.DL 225.1

Zumhnak in Calvary vailam an cuanh i a sual ngaihthiamnak tlamtling cu aa bochan. Ihihnak kutka cun a hong kir ‘han tikah Ihawng'ha bia cu uar chinchin le lung tho chinchin in a chim i a bia nih hin khuaruahhar mi thiltikhawhnak tarpi a chuahter. Ihihnak thlan in a hong kir “han mi, an dawtmi pastor cu lunglawmhnak he an cohlan. An mah zong thihnak le zawtfahnak tuamhlawnnak thawngin a dam i a rami an si. Hlan lio nakin Thawng'habia kha thuk chinchin in an hngaih phah ve.DL 225.2

Zwingli zong nih biadik cu f iang chinchin in theih hngaih khawhnak a ngei i Baibal nih hin amah hrimhrim hi thiltikhawahnak thar a hmuhbon ter ti kha fiang tein aa hngaih. Minung sual i kan tluknak le tlanhnak khuakhannak hi a uar bik mi an si. Adam ah kan dihlak in kan thi i thurhnamhnak le sualnak chung ah kan pil. - Wylie, b.8, ch. 9. “Khrih nih a dong kho lo mi tlanhnak in a kan cawk. A tuamak cu zungzal thawinak le zungzal damnak a si. A thihnak kha a fek mi le a hninsai lo mi zumhnak he a bochan mi hna caah hmual fakpi a ngei i cu thawinak nih cun Pathian dinnak kha zungzal in lung a awi ter. Sihmanhsehlaw Khrih veel thawngin, mi hna hi sualnak tuah pehzulh ding in luatnak kan nei lo tiah fiang tein a chim. Pathian zumhnak a urn nak hmun poah ah Pathian a urn i Pathian a umnak hmun paoh ah ‘annak a zual i hi nih hin mi hna kha thil ‘ha tuah dingin a forh i a hnek tawn hna”. D’ Aubigne, b.8, ch. 9.DL 226.1

Zwingli phungchimmi nih mi lungthin a lak khawh ngai i a phungchimmi ngai dingin biakin an khat zungzal. An theih hngalhkhawh tawkin biadik cu tlawm tete in a cawmpiak hna. An ngaihthiam khawh lo mi phungchim i mi thinphanter hi a herh lo mi thil chuahter a phan caah ralrin tein bia a chim. A rian biapi bik cu Khrih cawrpiaknak lei ah an lungthin hruai hi a si. A zangfahnak leiah an lungthin namter i Jesuh nuncaan an hmai i laughter hi a si. Thawng'habia cawnpiaknak a hram pi an bngalh ahcun an i hruhchih mi an zumhnak le an tuah tawnmi phungphai hna cu palh lo tein an teikbawh ko lai.DL 226.2

Remh'hamak cu Zurich khua ah karkhat hnu karkhat a ‘bangcbo i a ral hna cu an thin a phang i an ralchanh ‘ban. A liamcia mi kumkhat hrawng ah khan Wittenberg tlangbawi nih Worms khua urn pope le siangpahrang hrnaiah “asilo” a rak ti cang. Pope nih Zurich khua zong ah dohnak chuahter dawh a si. Zwingli cu fakpi in an sawi. Thawng'habia phuangtu hna cu pope nawlngeihnak hmun ahcun mei in an khangh pah lengmang hna. Cucu a za an ti rih lo i cawnpiaknak daiziar tein umter an duh. Cucaah Gcnstance bishop nih Zurich biacaih Oouncil lamkal pathum a thlah hna i Zwingli nih Khrihfabu nawibia buar dingin mi a cawnpiak hna i hi nih hin mibu lakah buainak a chuakter lai i ‘ihanunga ti. CubantukinZwingli apuhmi cuhitin bia a leh “Zurich khua ahhin Thawng'habia kumli chung ka cawnpiak cang bna i ramtang timi khuazei hmanhah hi bantukin bnangamnak le daihnak khua an urn lo. Cuti a si ahcun Khrihf a biaknak hi mibu hirnnak dingah i runvennak ‘habik a si ko lomaw?”. - Wylie, b.8, Ch.ll.DL 227.1

Nawlngeitu bna nih oouncil bawi cu khrihf abu ah peh dingin an forh bna. Hi bu lengah khambnak a urn lo anti. IWinglinihkdsualpuhnaknihkdtiin ‘ialhnahlahseh tiah a leh ve hna. “Peter nih zumhawkthlak cu a ‘anh caah Khrihf abu hrambunhnak lungpi Khrih ‘hiam'hiam nih khan Peter cu minthar a sak. Cu lungpi Khrih cu Khrihf abu a hngatchannak a si. Lungthin takin Bawi Jesuh a zum mi miphun kip hna kha Pathian nih a pom dih bna. Hikahin Khrihfabu pakhat a um. Cu leng i aummi a hohmanh khamh an si lai lo” tiah a leh hna. - D’ Augbigne, London, Ed., b. 8, ch. 1. Hi purrihnak i a phi chuak cu bishop chang tu pa pakhat nih Remh'hannak zumhnak a vun cohlan ve.DL 227.2

Biaceihnak oouncil nih Zwingli cu hrem an duh na loin Ran nih phundang in doh an timh ‘han. A ral hna nih a thlite doh an i tilth mi Zwingli nih a tbeih tikah, “Rat ter ko hna uh, aa thlai mi lungpang nih a tang i tilet a ‘ ih bantukinka ‘ihhna”ati. - Wylie., b.8, ch.ll. Khrihfabu hruaitu hna nih tei dingin an i zuamnak nihhin Zwingli cu hla chinchin a phanhter. Biadik cu a karh chin lengmang. Switzeland ram thawng'ha ‘hanchonak an hmuh tikah Luther nih a lohtak mi Gemany ram um Thawng'ha bia ‘anhtu a ngei mi hna cu an lungthin a hung tho ngaingai ‘han.DL 228.1

Remh'hannak nih Zurich khua ah hram a vun thlak tikah cun a theipar chuak hna cu: cu khua ahcun suainak a um ti lo. Rakhat le pakhat i pehtlaihnak a karh i, i rernak a um. Zwingli nih “Kan khua ah remnak nib hmun a khuar i i sik nak a um lo, chungthu lengnal a si mi hna zong an um ti lo. Hnahchuahnak le i ralchanhnak zong a um lo. Hi bantuk kan umnak hi Bawipa kan zumhnak thawngin a ra mi an si. Cu hna nih remnak le ‘hatnak theipar in an kan kbahted'ati.- Ibid., B.8, ch.15.DL 228.2

Remh'hannak hlawhtlinnak nihhin Rom mi hna hnahnawhnak a pek caah Remh'hannak hrawh dingin an i zum chinchin. Germany ram Luther rian'uan donghtemak dingah hremak an tuah mi nih san thlaihnak a ngei lo ti an hmuh caah Zwingli cu amah hriamnam in doh dingin bia an khiah. Zwingli he bia aimak an ngei lai i an timhtuah nak cu anmah kut chung ahaum lai. Teinak an hmuh khawhnak ding ah bia alnak hmun an thim lai. Council member zong an thim hna lai. Zwingli cu an kut chungah voikhat a urn ahcun an chuahter ti lai lo. Ahruaitu, holh kholo in an tuah ahcun an cawlcangbnak kha rianrang tein an rial dih lai. An i tinhmi belte ralring tein an thuh.DL 228.3

Barden khua ah bia alnak tuah ding in bia an khiah. Zwingli belte a kal lo. Zurich council nih Pope ‘anhtu hna thil ti ring hi an lung a hring . Pope nawl ngeihnak hmunah thawng'habia pomtu hna khanghnak dingah meiphu an kau zong an theihfawn. Cucaah cu ka hmun ah an pa bik thi ding i va kal cu an sianglo. Zurich khua ah Rope ‘anhtu hna zei tluk tarn an rat zcng ah bia al ding cun Zwingli cu timbcia a si. Barden khua belte biadik ruang ah nai te ah martar thisen chuahnak a urn caah cu khua a kal ahcun a thi ding hrimhrim a si. Zwingli ai rawltu ding Oecolarrpadius le Haller an thim hna. Rom mi hruaitu cu minthang ngaingai Dr. Eck a si i cathiam tampi le biaknak lei hruaitu hna nih an bcmh lai.DL 229.1

Bia aimak hmun ah Zwingli aa tel na loin huham a ngei ngaingai. Ca'ialtu hna cu pope ‘anhtu nih an thimmi an si i midang nih anmah nawl in an ‘ial ahcun thah ding an si . Sihmanhsehlaw Zwingli nih an i pumhkahmak thil tuah mi cu tling tein nifa tein a hngaih khawh. Bia ainak hmun a urn ve mi sianghngakchia pakhat nih chun i an bia alnak vialtecu zanleiaha ‘ialdih. Sianghngakchia pa nih a ‘ial mi cu Ceoolamdias nih Zwingli sinah cakuat a ‘ ialmi he sianghngakchia dang pakhat nih an tlikpi i Zwingli an pek tawn. Zwingli nih bialehnak ding le ruahnak pek a duh mi cu zan ah a ‘ ial ve i sianghngakchia pahnih nih zinglei ah Barden khua ah an tlik pi ‘ban. Khua pi inn ka a vengtu hna nih an congh peng mi hrial khawhnak dingah an bawm chung ah ar an chiah i an lucung ah an i khinh i dawnkhantu zei hmanh urn lo in luhnak nawl an pek hna.DL 229.2

Cu ticun Zwingli nih f imzir nakin a ral hna cu a hlen ve hna. Myconius nih cun, “Eai tein khua a ruahnak, zan ih lonak le lungthin cheuhnak Barden khua i a kuat mi hna hi amah hrimhrim nakin a ‘habnem deuh”. - D'Aubigne, b.ll, da. 13.DL 230.1

Rom mi hna nih Zwingli zong cu kan tei cang ti an rak i ruahchan i manfak ngai mi angkifual le a tleu zukmak mi lungvar mansung he Barden khua ah lunglawm tein an ra. An i nuam ngaingai. An rawl einak cabuai cu a thawmi phunkip le a ‘bami mitsur zu he a khat dih. A rit ngai mi an Khrihfabu rian a zaan khawbnak dingah nuamhnak in caan an hmang. Khatte lei cabuai cu rawlhal i a vak mi hna nakcun tlawmte cu a ‘ha deuh ko tiah mi nib an ti hna. Rerh'bantu hna cu khuasak thiamngai in an ei an din zong ah an tirawl nib sau a nguh hna lo.DL 230.2

Oecolampadias cu a khan chung i Baibal rel le thlacam i a um tawn kha a bawi nih a bmuh lengmang tikah a khuaruah har in, hipa hi zumbnakpial mi silo in biaknak leiah aabiatakmi a si lai a ti.DL 230.3

Conference pumhnak ah rumra nei ngai in an ‘ amh mi pulpit cungah cun Eck cu ruamkai ngai le porhlawtnak he a hung kai. Oecolampedias belte angkichia te he a dohtu hmaika thingtum cung ah hramhram in an ‘hut ter. - Ibid., b.ll, ch.13. Eck cuaawa thang ngai i amah le amah a zumh raihnak a ziam bal lo. Minthannak le chawle va he van hlorh ding a ruah tikah a ‘ang chinchin. Zumhnak him tein a rungvengtu hna cu laksawng tanpi pek an si tawn. Bia alnak a sungh ahsun sersatnak le chiatsertnak bia hmanh a hman tawn.DL 230.4

Oeoolampadius cu aa phorhlaw lo i amah le amah a bochan ngam lo mi a si. Hi dohnak hi a zenh ngai i a biachim thawk nak ah “Pathian bia dah ti lo cu a dang biaceih tahnak cu a dik tiah ka pom kho lo” tiah a ruah ciamran hnu ah a chim. - Ibid., b.ll, ch. 13. Hi pa hi a urn tu ziaza zoh ahcun mi awnem le ziaza dawh a si ko nain hamak ton ruangah hnulei kir loin ka ti khawh tiin amah le amah a hman tiah a langhter. Rom mi hna nih cun an ti tawn bantukin Khrihfa tining an i ‘anh chan i Rsrh'hantu nih cun Pathian cathiang kha fak tein aa tlaih. “Zulh tawn mi phunghi kan ram ukning he a ran lo ahcun kan Switzerland ram chungah nawl a ngei kho lo i a tu ahcun zumhnak kong ahcun Baikal hi kan i uknakphunga si a ti” . - Ibid., b.ll, ch.13.DL 231.1

Bia a al tu pehnih an i dannak nih a chuahter mi thil a urn. Khrihfa Remh'hantu nih bia an i al ahkhan nemte le toidor bu tein bia a chimmi nih mi lungthin a lakkhawh i aa uang thlar ngai mi le aw tbangpi in a aumi Eck cu anmertak.DL 231.2

An bia al nak hi ni 18 chung a si i a donghnak ah Rom mi hna nih teinak an oo. Biaceihtu tarn deuh nih Rom an ‘anh. Khrihfa Ranh'hantu cu tei nan si cang. Nanmah le an hruaitu Zwingli zong Krihfabu in chuah nan si tiah thawng an thanh hna. Sihmanhsehlaw an bia ainak theipar a bo lei ah dah “bathnemak a urn ti cu fiang tein a lang. i zuaranak nih Protestant chuahnak ding lungthin a awnter i a rauhhlan ah a biapi ngai mi Bern le Basel khuapi hna cu Remh'hannak khua an si tiah thawng an thanh bna.DL 231.3