поглавље 7—Бис Христостыйы ба?

Анайдарда, Христостыҥ Бойындагы кижи — ол jаҥы jайаан. Jебрендези öдÿп калган, эмди ончозы jаҥы» (2 Кор. 5:17).Xj 43.1

Кезикте кижи бойыныҥ Христоско баштанганыныҥ чике öйин ле jерин эмезе мынаҥ озо болгон ончо айалгаларды эске алынып болбойт. Jе мынызы ол эмдиге Кудайга баштангалак дегени эмес. Христос Никодимге мынайда айткан: «Салкын кайда согойын дезе, согор. Оныҥ шуултын угарын угуп jадыҥ, jе кайдаҥ келип, кайдаар барып jатканын билбезиҥ. Тыннаҥ туулган кажы ла кижиле андый болотон» (Ин. 3:8).Xj 43.2

Кижиниҥ jÿрегине Кудайдыҥ Тыны jетирип турган камаан эзин сокконына тÿҥей. Бис эзинди кöрбöйдис, jе оныҥ барын сезедис. Кижиниҥ кöзине илинбес орныктыраачы ийдекÿч jаҥы jÿрÿм берет. Ол jаҥы кижини Кудайдыҥ сÿркебериле jайап jат. Агару Тын араай ла билдирбезинеҥ иштейт, jе Оныҥ ижиниҥ турултазы иле. Кижиниҥ jÿреги Кудайдыҥ Тыныла jаҥыртылган болзо, ол jазымы jоктоҥ jÿрÿмде кöрÿнер. Бойысты кубултарга эмезе Кудайла эпкеjöпкö келерге, бойыс нени де эдип болбозыс. Бис бойыска эмезе jакшы керектериске иженбес те учурлу, jе Кудайдыҥ jакшылыгы бистиҥ öзöгисте бойыныҥ керегин эдип турган болзо, ол jажытту болуп артпас. Бистиҥ кылыкjаҥыста, бистиҥ темигÿбисте ле ÿредÿбисте билдирлÿ кубулталар болор. Улус башкыдагы ла jаҥы jÿрÿм ортодо jаан башкаланышты кöрöр. Кижиниҥ кылыкjаҥы болгобой эткен jакшы эмезе jаман керектерде ачылып турган эмес, ол нени айдып ла эдип турганында, оныҥ jÿрÿминик текши ууламjызында ачылат.Xj 43.3

Кижиниҥ jÿрÿми, эткентутканы тыш jанынаҥ jакшы ла Христостыҥ jаҥыртаачы ийдекÿчи jок болордоҥ айабас. Онызы чын. Улуска камаанын jетирип, ончозы алдында тоомjыда jÿрер кÿÿн бойысты jакшы тудундырар аргалу. Бойыныҥ кирезин билгени jаман керектер эттиртпейт. Бойын сÿÿген кижи jакшыны эдер аргалу.Xj 44.1

Айдарда, бис jакшынык эмезе jаманныҥ jанында болгонысты канайда билип алар? Бистиҥ jÿрегис кемдийи? Бистиҥ санаабысты кем ээлейт? Бис кем керегинде айдарга сÿÿйдис? Эҥ эрке сезимдерис кемге учурлалган, ийдекÿчисти кемге бередис? Бис Христостыйы болзобыс, биске Ол керегинде сананары недеҥ де jакшы. Бис Ого бойысты бойыс, не барыбысты ончозын бередис. Бис Оныҥ сÿркеберин алынарга, Оныҥ Тыныла толорго, Оныҥ кÿÿнтабын бÿдÿрерге ле Ого ончозында jараарга кÿÿнзейдис.Xj 44.2

Христос Иисус ажыра jаҥы jайалган боло берген кажы ла кижи, бойыныҥ jÿрÿминде Агару Тыннаҥ алатаны бу: «Сÿÿш, сÿÿнчи, амыр, узакка чыдажыш, быйанзыш, буурсаш, бÿдÿмjи, jобожыш, тудуныш» (Гал. 5:22,23). Андый улус башкыдагы кычаларына мынаҥ ары jай бербес, jе Кудайдыҥ Уулына бÿдÿп, Оны ээчий барып, Оныҥ кылыкjаҥын алынып, Ол ошкош ару болорго, бойын арутаар. Олорго башкыда jаман кöргöндöри jараар, башкыда сÿÿгендерин дезе, — jаман кöрöр. Улуркактар ла бойына иженеечилер jобош болор, сандырап ла тееркеп jÿргендер тöп лö керсÿ болор. Аракызактар эрÿÿл jÿрÿм jÿрер, чайдам кылыктулар ойгор болор. Jадынjÿрÿмдеги чÿмjаҥдар jектелер. Христиандарды «кийимниҥ кееркемjизи» эмес, «jобош ло тымык тынныҥ чалдыкпас jаражы» jилбиркедер (1 Петр. 3:3,4).Xj 44.3

Кижи тÿзелбеген соҥында, кинчегин акту jÿрегинеҥ алынбаганы ол. Кинчектÿ кижи ордына алганын, уурдаганын кайра jандырганда, кинчектерин чыгара айдынганда, Кудайды ла jуук улузын сÿÿп баштаганда, öлбöй, jÿрÿм алганына бÿдÿмjилÿ болор аргалу.Xj 44.4

Бойыстыҥ азып jÿргенисти ле кинчектеристи оҥдоп, Христоско келгенисте, Оныҥ кинчекти таштаар jакшылыгын алганыста, бистиҥ jÿректерис сÿÿшле толот. Кандый да кошjÿк уур деп билдирбес, нениҥ учун дезе, Христос салып турган кошjÿк jеҥил. Молjулар сÿÿнчи боло берет, бойын беринип иштеери дезе — макатыш.Xj 45.1

Алдында каракуйга бÿркелген jол Агарулыктыҥ Кÿниник чокторыла jарыйт.Xj 45.2

Христостыҥ кылыкjаҥыныҥ jаражы Оныҥ jолыла барып jаткандардаҥ кöрÿнер. Иисус Кудайдыҥ кÿÿнтабын сÿÿнип бÿдÿрген: Ол Кудайды сÿÿп, Оны макка чыгарарга кÿÿнзеген. Оныҥ нени ле эдип jÿргенине сÿÿш аҥылу учур берген. Сÿÿш Кудайдаҥ чыгат. Ол Кудайды билип албаган jÿректе табылбас. Ол jаҥыс ла Иисус каан болуп башкарып турган jерде jÿрÿп jат. «Бис сÿÿп jадыс, нениҥ учун дезе Ол бисти озо сÿÿген» (1 Ин. 4:19). Кудайдыҥ jакшылыгыла jаҥыртылган jÿректе сÿÿш башкараачы ийдекÿч болуп jат. Ол кылыкjаҥды кубултат, кÿÿнди башкарат, кычаларды, öштöжÿни токтодот, сезимди курчыдат. Jÿректе jÿрген бу сÿÿш кижини кежиктÿ эдип, эбире jÿрген улуска jакшы камаанын jетирет.Xj 45.3

Кудайдыҥ балдары, анчада ла Оныҥ jакшылыгына иженип баштаган улус аjарынар учурлу эки jеткер бар. Баштапкызында, öрö айдылганыла, Кудайла эпкеjöпкö бойыныҥ керектериле jедер арга бар деп сананбас керек. Бойыныҥ кÿчиле jасакты бÿдÿргени ажыра агарулыкка jедерге ченешкен улус шорлонып калат. Кижиниҥ Христос jокко эткениниҥ ончозы бойын сÿÿгениле, кинчекле быjартыган. Jаҥыс ла Кудайга бÿткени ажыра алылып турган Христостыҥ jакшылыгы бисти агару эдер.Xj 45.4

Христоско бÿткени, Кудайдыҥ jасагын бÿдÿрери керектÿ болгонынаҥ кижини jайымдап jат, бис Кудайга бÿткенисле Христостыҥ jакшылыгын алып турганыс учун, бисти jайымдаарында эткен керектеристик бир де камааны jок дегени — ол jаан jастыра.Xj 45.5

Сöсуккур болоры — некелтелерди jаҥду ла бÿдÿргени эмес, сÿÿп, Кудайга jалчыланганы дегенине аjару эдигер. Кудайдыҥ jасагы Кудайдыҥ бÿткен бÿдÿмин кöргÿзет. Ол сÿÿштиҥ улу ээжилерин бÿдÿрип, Кудайдык текеридеги ле jер деги башкартузыныҥ тöзöлгöзи болуп jат. Бистик бойыста Кудайдыҥ тÿҥейи бар болзо, jÿрегисте Кудайдыҥ сÿÿжи jÿрÿп турган болзо, Кудайдыҥ Jасагын бÿдÿретенис андый ла болор учурлу эмес пе? Сÿÿш кижиниҥ jÿрегин ээлеп турганда, оны jайаган Кудайдыҥ сÿркебери аайынча ол jаҥыртылганда, ого Jаҥы Кереесте бичилгени бÿдет: «Мен jасактарымды jÿректерине салып, санааларына бичиирим» (Евр. 10:16). Jасак jÿректе бичилген болзо, ол jÿрÿмге камаан jетирбес беди? Сÿÿп, сöсуккур болоры ла Кудайга бажырары — Христостыйы болгоныгардыҥ чындык керези. Чийимде айдылган: «Кудайдыҥ jакылталарын бÿдÿрип jÿргенисте, Оны сÿÿп jадыбыс»; «Оны билип алгам деп айдып, jакылталарын чеберлебей турган кижи тöгÿнчи, оныҥ бойында чын jок» (1 Ин. 5:3; 2:4). Кудайга бÿдери кижини сöсуккур болорынаҥ jайымдабайт. Ол биске Христостыҥ jакшылыгын берет, онызы биске сöсуккур болорына ийдекÿч кожот.Xj 45.6

Бис сöсуккур болгоныс учун аргадалбазыс. Кижи Кудайга бÿдÿп турза, Ол оны тегинге аргадайт. «Слер билеригер, Ол кинчектерди Бойына аларга ачылганын ла Оныҥ Бойында кинчек jогын. Оныла бирлик jÿреечи не ле кижи кинчек этпейт. Кинчек эдеечи не ле кижи Оны кöрбöгöн, Оны билип албаган» (1 Ин. 3:5,6). Анайып, бистиҥ Кудайга бÿдерис ченелет. Бис Христостыҥ Бойында, Кудайдыҥ сÿÿжи бистиҥ бойыста jÿрÿп турган болзо, бистиҥ сезимис, санааларыс, умзаныштарыс ла нени эткенис Кудайдыҥ агару jасагында айдылган Оныҥ кÿÿнтабыла бирге болор. «Балдар! Слерди кижи аскырбазын. Чынды эдеечи — акту, Ол акту болгоны чылап» (1 Ин. 3:7). Акту болорыныҥ кемjÿзи Синайда берилген Он Jакылтадаҥ турган Кудайдыҥ агару Jасагы болуп jат.Xj 46.1

Кижини Кудайга бактырбай турган Христоско бÿдери деп адалганы — Кудайга бÿдери эмес, бойына бойы иженери. «Слер Кудайга бÿдÿп, Оныҥ jакшылыгыла аргадалган инегер». Jе «кем бÿдÿп, керектер этпей турган, оныҥ бÿткени бойы таҥынаҥ бÿткени де эмес» (Еф. 2:8; Иак. 2:17). Иисус Бойы керегинде jерге келгелекте мынайда айткан: «Ээ, Кудайым, Мен Сеник кÿÿнтабыҥды бÿдÿрейин деп турум. Сениҥ Jасагыҥ Мениҥ jÿрегимде» (Cap. 39:9). Теҥериге кöдÿрилердеҥ бир эмеш озо, Ол мынайда угускан: «Мен Адамныҥ jакылталарын бÿдÿрип, Оныҥ сÿÿжинде jÿрÿп jа- дым» (Ин.15:10). Чийимде айдылган: «Оны билип алганысты Оныҥ jакылталарын чеберлеп jÿргенистеҥ кöрöдис... Оныҥ Бойында jÿрÿп jадым дегени, Ол чылап эдер учурлу» (1 Ин. 2:3—6). «Христос слерди Оныҥ изиле барзын деп, слерге тем артырып, слер учун шыралаган» (1 Петр. 2:21).Xj 46.2

Мöҥкÿ jÿрÿм аларыныҥ некелтези jаантайын болгондый, адаöбöкöлöрис кинчек эдердеҥ озо райда болгондый артканча, — ол Кудайдыҥ Jасагына бÿткÿлинче багары, толо кемдÿ акту jÿрÿм jÿрери. Мöҥкÿ jÿрÿмди аларыныҥ некелтези астадылган болзо, онызы бастыра Орчылаҥга чочыду эдер эди. Бойыла кожо туузылбас jеткертÿбек ле кыйыншыра экелип турган кинчекти мöҥкÿледер эди.Xj 47.1

Кинчек эдердеҥ озо баштапкы кижи Адам Кудайдыҥ Jасагына бакканы ажыра кылыкjакын jарандырарында оноҥ бийик jедимдерге jедер аргалу болгон. Jе ол бу jолло барбаган. Оныҥ кинчегинеҥ улам бис кижиниҥ кинчектÿ болуп бÿткен бÿдÿмин энчиленип, бойысты бойыс акту эдип болбойдыс. Бистиҥ, кинчектÿ ле jектÿ улустыҥ, агару jасакты толо бÿдÿрерге кÿчис jетпейт. Бис акту эмезис учун, Кудайдыҥ Jасагыныҥ некелтелерин бÿдÿрип болбойдыс. Jе Христос биске аргадалар jол ачкан. Ол jерде бис те учурап тургандый ченелтелерди öдÿп jÿрген; jе Оныҥ jÿрÿми кинчек jок болгон. Ол бис учун öлгöн, бÿгÿн Ол бисти кинчектердеҥ jайымдап, Бойыныҥ актузын берерге кÿÿнзейт. Слер бойыгарды Ого берип, Оны бойыгардыҥ Аргадаачыгар деп айдып турган болзогор, ол тушта, кинчектÿ де болзогор, Оныҥ эткениниҥ шылтузында акту деп бодолып, Христостыҥ кылыкjаҥын аладыгар. Кудай слерди качан да кинчек этпегенеердий, Бойына jуудып алат.Xj 47.2

Бого ÿзеери, Христос jÿректи кубултат; слер Ого ижемjигерди салганыгар учун, Ол слердиҥ jÿрегерде jÿрÿп jат. Слер Кудайга бÿткенигер ажыра Христосло бу колбуны тудуп, Ого jаантайын бойыгардыҥ кÿÿнтабыгарды бактырар учурлу. Бу айалгада болуп jÿрзегер, Ол слердиҥ бойыгарда «кÿÿн jайап, слерди ууландырып, Бойыныҥ jакшылыкту кÿÿниле эдер». Оныҥ учун слердиҥ мынайда айдар аргагар бар: «Эмди мен jÿрÿп турган эмезим, jе мениҥ бойымда Христос jÿрет. Эткандуда jÿрÿмимди алза, Кудайдыҥ Уулына бÿткенимле jÿрÿп jадым. Ол мени сÿÿп jат, мен учун Бойын бер- ген» (Гал. 2:20). Иисус Бойыныҥ ÿренчиктерине айткан: «Слер бойыгардаҥ айдар эмезигер, Адагардыҥ Тыны ичигердеҥ айдар» (Мф. 10:20). Ол тушта слердиҥ бойыгарда ижин эдип турган Христосло кожо бойыгарда андый ок тынду болуп, jакшы керектер — акту ла сöсуккур болорыныҥ керектерин эдеригер.Xj 47.3

Анайдарда, бистиҥ бойыста мактангадый не де jок. Бойысты бойыс бийиктединетен кичинек те тöзöлгö jок. Сок jаҥыс ижемjи — Христос Бойыныҥ Тыныла биске ле бис ажыра камаан jетирип, бисти акту эдери.Xj 48.1

Кудайга бÿдетени керегинде айдып, мындый немени аjаруга алар керек: чын болгон керектерди jаратканы — чынынча Кудайга бÿткени эмес. Öрö турган Кудайдыҥ бары, Оныҥ Сöзиниҥ чыны — керек дезе эрлик те бойыныҥ элчилериле кожо jектеп болбос чындык. Библия мынайда айдат: «Шилемирлер де бÿдÿп, сертилдеп jадылар» (Иак. 2:19). Jе мынызы Кудай бистеҥ сакып турган бÿдÿш эмес. Чындаптаҥ бÿдери сÿÿштиҥ керектеринеҥ кöрÿнип, тынjуланы арутайт — бу jаҥыс та Кудайдыҥ Сöзин jаратканы эмес, jе Ого бойыныҥ кÿÿнтабын бактырганы, Ого баккан ла тартылган jÿректиҥ бÿткилинче берингени. Анайда бÿткени кижини jаҥыртып, оныҥ бойында Кудайдыҥ сÿркеберин орныктырат. Мынаҥ озо кижи Кудайдыҥ Jасагына багынбаган, багынып та болбогон. Эмди дезе оны агару jакылталар сÿÿндирет, ол сарынчыла кожо кöдÿриҥилÿ айдат: «Мен Сениҥ jасактарыҥды кандый тыҥ сÿÿп jадым! Керетÿжине ол керегинде сананадым» (Cap. 118:97). Эмди jасактыҥ чындык некелтелери «этканныҥ кычазыла эмес, тынла» jÿрген бойыбыста бÿдет (Рим. 8:1).Xj 48.2

Христостыҥ ончо кинчектерди таштаар сÿÿжин кöргöн улус бар, олор акту jÿрегинеҥ Кудайдыҥ уулы эмезе кызы болор кÿÿндÿ. Jе олор бойлорыныҥ толо кемдÿ эмезин, jедикпестутактарын кöрÿп jадылар, онык учун jÿректери Агару Тынла jаҥыртылганына бÿтпей, эреҥистелип jадылар. Андый улуска мен: «Чöкöбöгöр» — деп айдар кÿÿним бар. Биске эмди де Христостыҥ будынык алдына канча катап jыгылып, бойыстыҥ jастыраларысты ла jедикпестутактарысты чыгара айдып, кородоп ыйлаарга келижер. Jе бис чöкöп, сÿрис тÿшпес учурлу. Керек дезе öштÿ jеҥип те турза, бисти Кудай артырбаган ла jектебеген. Jок, бис учун сураарга, Христос Кайраканныҥ алдында туруп jат. Иисустыҥ сÿÿген ÿренчиги Иоанн айткан: «Слерди кинчек этпезин деп, мыны слерге бичип турганым бу. Jе кем кинчек эткен болзо, бисте Акту Иисус Христос бар. Ол Ада алдында бис учун сурап jат» (1 Ин. 2:1). Христостыҥ мындый сöстöрин ундыбагар: «Ада Бойы бисти сÿÿп jат» (Ин. 16:27). Оныҥ арузы ла агарулыгы слердиҥ бойыгарда болзын деп, Ол слердиҥ бойыгарда Бойыныҥ сÿркеберин орныктырар кÿÿндÿ. Слер Ого баксагар ла, слердиҥ бойыгарда jакшы керек баштаган Кудай оны Иисус Христос ачылар кÿнге jетире эдер. Мÿргÿп, бÿдÿп турганыгарды тыҥыдыгар! Бойыстыҥ ийдекÿчистеҥ чöкöгöн бойыс, бисти Jайымдаачыныҥ кÿчине иженип, Оны, тынjулабысты Jазаачыны, мактайлы.Xj 48.3

Слер Христоско jууктаганыгар сайын, бойыгардыҥ кылыкjаҥыгардагы jедикпестутактарды jарт кöрÿп jадыгар, нениҥ учун дезе, ичкöгÿс байлык jанынаҥ кöрÿмшÿÿлтегер элбеп jат. Оныҥ агарулыгына кöрö, слердиҥ уйаныгар иле кöрÿнет. Онызы эрлик бойыныҥ jилбиркедижиле слерди олjолоп болбозы, Кудайдыҥ Тыныныҥ jÿрÿм берер камааны слерди ойгозып турганы керегинде айдат.Xj 49.1

Бойыныҥ кинчектÿзин оҥдобой турган кижи, Христосты сÿÿп болбос. Христостыҥ jакшылыгыла кубултылган jÿрек Онык Кудайлык кылыкjаҥын jаантайын кайкап jÿрер. Jе бис бойыстыҥ ичкöгÿс jÿрÿмистиҥ jедикпестутактарын кöрбöй турган болзобыс, онызы Христостыҥ кылыкjаҥыныҥ кеенjаражын ла толо кемдÿзин билип алгалагысты керелеп турганында алакзу jок.Xj 49.2

Бис улуркабай, мактанбай турган болзобыс, бистиҥ Аргадаачыбыстыҥ арузын ла бойына тартып турганын там баалайдыс. Кинчектÿ болгонысты оҥдогоныс, кинчектеристи jаантайын таштаар аргалу Кудайга апарарга бисти кÿÿнзедет. Бойына бойы болужып болбос тынjула Христосты бедирегенде, Ол ого Бойынык бастыра улуjаан ийдекÿчиле ачылат. Оны, Кудайдыҥ Сöзин канча ла кире керексигенисте, анча ла кире Оныҥ кылыкjаҥы керегинде кöпти билип, бойыстыҥ jÿрÿмис ажыра Оныҥ сÿркеберин толо кöргÿзерис.Xj 49.3