Ni Hus Nabalud
Idi isasangpetna idiay Constanza. ni Hus naiccan ti naananay a wayawaya. Saan la a daydi emperador ti nangted ti talged kencuana ngem ti papa nangibaon met ti pammatalgedna. Ngem saan nga agbayag nupay maisalungasing cadagitoy sagrado ken naulit a pammatalged, kinemmegda toy a Reformador gapu iti panagbilin ti papa ken dagiti cardinal, ket isut impisocda iti nacarimrimon a pagbaludan Calpasanna inyalisda iti maysa a nabakcrl a castillo idiay ballasiw ti Rin, ket isut inaywananda idiay a balud.DP 94.3
Ti papa, agsipud ta bassit laeng ti naganabna iti nagulib nga aramidna, saan nga agbayag naipisoe met iti dayta met la a pagbalulan. Napanecnecanda iti saclang ti concilio nga isu nacabasol iti calaadan a basol, a mainayon pay iti pammapatay, panagawat ti sucsuc, ken pannakicamalala, ‘‘basbasol a di rumbeng a mainaganan”. Casta ti kinuna ti concilio met laeng; ket iti camaudiananna naiccat ti coronana, ket naipisoc iti pagbaludan. Dagidi nakisalisal a papa naiccatda met iti saadda, ket sada nangpili ti maysa a baro a papa.DP 95.1
Ti pannacabalud ni Hus pinarasucna ti dackel a gura idiay Bohemia. Dagiti mannacabalin a natan-oc a tattao nangibaonda ti protestada idiay concilio a maibusor itoy a kinaulpit. Ti emperador, isu a narurud a mangpanuynuy iti pannacasalungasing ti maysa a pammatalged, binusorna dagiti naaramid iti vista a maibusor kencuana. Ngem dagiti cabusor ti Reformador nagulibda ken timmangkenda iti panggepda, ket nangabacda.DP 95.2
Calpasan ti pannacapacapuyna gapu iti sakit ken pannacabalud, — ta ti nadam-eg ken naangot nga angin idiay macarimrimon a pagbalodan inyegna ti gorigor isu a gistay namaggibus iti biagna,—ni Hus iti camaudiananna naiyeg iti saclang ti concilio. Idinto a natectecan cadagiti cawar, nagtacder iti saclang ti emperador, isu a nangipatalged ti dayaw ken tacnengna a mangicanawa kencuana. Cabayatan ti napaut a pannacasumariana sititibker a nagtalinaed iti pudno, ket iti saclang dagiti nagimpimong nga agtuturay ti iglesia ken estado, inaramidna ti maysa a naformal ken nalinteg a protesta a maibusor iti kinadakes ti kinasacerdote. Idi kiniddawda ken- cuana ti panagpilina no ibabawina dagiti doctrinana wenno agsagaba ti patay, inawatna ti gasat ti martir.DP 95.3
Ni Hus naiyeg manen iti saclang ti concilio, ket dayta ti camaudianan a pannacaisaclangna. Adda maysa idi a dackel ken narniag a puroc,—ti emperador, dagiti principes ti imperio, dagiti diputados ti arari, dagiti cardinal, obizpo, ken papadi, ken maysa a caadu ti tao immayda idiay nga agbuya iti mapasamac iti daydi nga aldaw. Manipud iti amin a paset ti sangcacristianoan immay nagtitipon dagiti manacsi itoy umuna a dackcl a sacrificio iti napaut a bacal isunto a pacagunodan ti wayawaya ti conciencia.DP 96.1
Idi pagsawenda ni Hus tapno ibagana ti maudi a pangngeddengna, imbunannagna ti panagmadina nga agbabawi, ket idinto a tinalgiapanna ti emperador isu a nakinsao ti pammatalged a nacababain ti pannacasalungasingna, kinunana, ” lnkeddengco, a sibubulos ti nakemco, ti agparang iti saclang toy a concilio, babaen ti napublicoan a panangicanawa ken talec ti emperador isu nga adda ditoy a sitatallaong. ” Limmabaga ti rupa ni Sigismundo idi dagiti matmata dagiti amin nga adda iti gimong naitaliawda kencuana.DP 96.2
Apaman a naikeddeng ti sentencia inrugida ti ceremonia ti panangibabain. Dagiti obizpo kinawesanda ti balud iti habito ti padi, ket idi incapetna ti cawes ti padi kinunana, “Ni Apotayo a Jesu-Cristo kinawesanda ti puraw a pangrabrabacda Kencuana idi isut pinaipan ni Herodes iti saclang ni Pilato. ” Ket idi pilitenda laeng nga agbabawi, simmungbat, a sitatalliaw cadagiti tao: “Anianto pay ngarud ti rupac a cumita sadi langit? Casanontot ikikitac cadagiti adu unay a tattao isuda a nangicascasabaac iti nadalus nga evangelio? Saan; adadda a pateg ti pannacaisalacanda ngem toy nacacaasi a bagi. isu a naipato ita ken patay.” Inucsobda dagiti cawesna a sinaggaysa, ket tunggal obizpo nangibalicas ti maysa a lunod idi inaramidna ti pasetna iti ceremonia. Iti camaudiananna “kinapaanda ti ulona ti maysa a timmirad a papel, isu a nacaipintaan dagiti nacabutbuteng a ladawan dagiti diablo, ag- raman ti sao a naisurat a nalatac iti masarangna: ‘Pangulo ti Herejes’. Ni Hus kinunana, ‘Siraragoac a mangicapet itoy corona ti panangibabain gapu Kenca, O Jesus, ta sica gapu caniac incapetmo ti balangat a siit.’ ”DP 96.3
Idi nacawesanda iti castan, “dagidi obispo kinunada, ‘Ita iyawatmi ti cararuam iti diablo.’ ‘Ket siac,’ kinuna ni Juan Hus, nga intangadna dagiti matana sadi langit, ‘icumitco ti espirituc cadagita imam, O Apo Jesus, ta Sica sinubbotnac.”DP 99.1