Ti Baro a Tulag iti Saot Ingles

Itan ti panggepna nga inrugina nga inayayat, nga isu ti panangtedna iti Baro a Tulag cadagiti umili iti bucodda a pagsasac, napatalgedanen, ket isut sinangonan a trabajoen.Idinto ta napagtalaw manipud iti ilina gapu iti pannacaidadanes, napan idiay Londres ket idiay ti nangitulovanna ti trabajona iti mano a tiempo a di nasingsinga.DP 190.1

Ngem gapu iti kinaranggas dagiti Catolicos Romanos napilit manen a pimmanaw. Isuamin nga Inglaterra cas la nacarikep idi a bumusor keneuana, ket inkeddengna ti apan agcamang idiay Alemania. Ditoy ti nangirugianna ti pannacaimolde ti Baro a Tulag iti saot Ingles. Namindua a napagsardeng toy a trabajo; ngem no iparitda ti pannacaimoldena iti maysa a ciudari. mapan iti sabali.DP 190.2

Iti camaudiananna naeapan idiay Worms, isu a nangsaranayan ni Lutero iti evangelio iti sangoanan ti Concilio, idi saan pay unay nabayag iti masangoanan. Iti dayta daan a eiudad adda adu idi a gayyem ti Reformacion, ket ni Tyndale intuloyna sadiay ti trabajona nga awanen ti laplapped. Iti saan a mabayag adda agtalloribu a copia ti Baro a Tulag a nalpas, ket iti dayta met la a tawen nangaramidda manen ti sabali pay.DP 190.3

Ni Tyndale nayawat iti imima dagiti cabusorna, ket naminsan a nagsagaba ti pannacabalud iti adu a bulan. Iti camaudianan sinacsianna ti pammatina gapu iti ipapatavna a cas maysa a martir; ngem dagiti armas nga insaganana nacatulongda cadagiti sabali a soldado a makirupac iti amin a panawen agpa panpay itoy tiempotayo.DP 190.4

Ni Latimer manipud iti pulpito ingunamgunamna a ti Biblia rebbengnat mabasa iti pagsasao dagiti umili. Da Barnes ken Frith, a matalec a gagayyem ni Tyndale, timmacderda a mangsaranay iti pudno. Sa simmaruno dagiti Ridleys ken Cranmer. Dagitoy a pangulo ti Reformacion nga Ingles isudat de adal a tattao, ket ti caadduanda nabigbigda a nangato a tattao gapu iti kinaanep ken kinasingpetda nga agtungpal iti comunion Ro mana. Ti pannacaammoda cadagiti palimed ti Babilonia, isu pay ti namapigsa iti pammanecnecda a maibusor iti Babilonia.DP 190.5

Ti naindaclan a principio a sinarsaranay dagitoy a Refor. mador—nga isu met laeng ti pinati dagiti taga Valdenses, ken da Wicleff, Lutero, Zuinglio. ken dagiti kimmanapon cadacuada — isu ti di mariro nga autoridad ti Nasantoan a Surat a cas pagannurotan ti pammati ken aramid. Naglicudanda ti calintegan dagiti papa, concilio, amma, arari, a mangituray iti conciencia no maipapan iti religion. Ti Biblia isut autoridadda, ket gapu cadagiti isursurona suutenda dagiti amin a doctrina ken amin nga ipapatida. Ti pammatida iti Dios ken iti Saona isut nangsaranay cadagitoy nasantoan a tattao idi inyawatda ti biagda idiay pagpuuran a pasoc. “Agliwliwaca,” kinuna nga in_ laaw ni Latimer idi cadduana a martir idi nganngani pagulimeken dagiti apuy ti timecda, “gapu ti gracia ti Dios, sindian. ta iti daytoy nga aldaw ti maysa a silaw ditoy Inglaterra, ket namnamaee nga uray caanoman dinto maeddep.”^{4“Works of Hugh Latimer,” Vol 1, p. XIII (ed. Parker Society).}DP 191.1