Kapitulo 30—Ang Kaluwosan Gikan sa Asiria

Diha sa usa ka panahon sa grabe nga nasudnong katalagman, sa diha nga ang mga panon sa Asiria nanulong sa yuta sa Juda ug daw walay makaluwas sa Jerusalem gikan sa hilabihan nga kalaglagan, gipadasig ni Ezechias ang mga kasundalohan sa iyang gingharian sa pagsanta uban sa walay pagkunhod nga kaisug batok sa ilang pagano nga mga mandaugdaugon ug sa pagsalig diha sa gahum ni Jehova sa pagluwas. “Pagmalig-on ug pagmaisugon kamo, ayaw kahadlok ni maluya tungod sa hari sa Asiria, ni tungod sa tanan nga gidaghanon nga uban kaniya,” maoy awhag ni Ezechias ngadto sa mga katawhan sa Juda; “kay adunay labaw pa ka daghan uban kanato kay sa uban kaniya: uban kaniya anaa ang usa ka bukton nga unod; apan uban kanato mao si Jehova nga atong Dios aron sa pagtabang kanato, ug sa pagpakig-away sa atong mga gubat.” 2 Cronicas 32:7, 8.MH 317.1

Dili nga walay katarungan nga si Ezechias nakasulti uban sa kasigurohan sa sangputanan. Ang mapahitas-on nga Asirianhon, samtang gigamit sa Dios sulod sa usa ka panahon ingon nga latigo tungod sa Iyang kasuko alang sa pagsilot sa mga nasud, dili kanunay ang magdaug. Tan-awa ang Isaias 10:5. “Ayaw kahadlok sa mga Asinanhon,” mao kini ang mensahe ni Jehova pinaagi kang Isaias sa pipila ka mga tuig kaniadto ngadto kanila nga nagpuyo didto sa Sion; “kav sa dili madugay,...ug si Jehova sa mga panon magapalihok sa usa ka latigo batok kaniya, ingon sa pagpamatay didto sa Aladian duul sa bato sa Horeb: ug ang Iyang baras Iyang ibakyaw sa ibabaw sa dagat, ug Iya kini nga igabakyaw sama sa batasan sa Egipto. Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang iyang palas-anon makuha gikan sa imong abaga, ug ang iyang yugo gikan sa imong liog, ug ang yugo pagabalion pinaagi sa pagdihug.” Alga bersikulo 24-27.MH 317.2

Diha sa lain pa nga matagnaon nga mensahe, nga gihatag “sa tuig sa pagkamatay ni Hari Achaz,” ang manalagna nakapahayag nga nagingon: “Si Jehova sa mga panon nanumpa nga nagaingon, Sa pagkamatuod ingon sa Akong nahunahuna, ingon niana ang mahitabo; ug ingon sa Akong ginguha mao man ang mamatuman: nga Akong pagagun-obon ang Asirianhon sa Akong yuta, ug sa ibabaw sa Akong kabukiran pagatumban Ko siya: unya ang iyang yugo matangtang kanila ug ang iyang palas-anon makuha gikan sa ilang mga abaga. Kinii mao ang tuyo nga ginatinguha sa ibabaw sa dbuok yuta: ug kini mao ang kamot nga ginabakyaw ngadto sa ibabaw sa tanang mga nasud. Kay si Jehova sa mga panon maoy magbuot ug kinsay makapapakyas niini? ug ang Iyang kamot ginatuy-od na, ug kinsay makapahuyhuy niini?” Isaias 14:28, 24-27.MH 317.3

Ang gahum sa manlulupig mao ang pagabungkagon. Apan si Ezechias, diha sa sayong mga katuigan sa iyang paghari, nagpadayon sa pagbayag ug buhis ngadto sa Asiria, uyon sa gikasabutan nga gihimo ni Achaz. Sa kasamtangan ang hari “nagpakitambag sa iyang mga prinsipe ug sa iyang gamhanang mga tawo,” ug gihimo ang tanan nga mahimo alang sa panalipod sa iyang gingharian. Iyang gisiguro ang usa ka ubay-ubay nga tagana sa tubig didto sa sulod sa mga kuta sa Jerusalem, samtang didto sa gawas magnihit ang tubig. “Nagpalig-on usab siya sa iyang kaugalingon, ug gipahiuli ang tanang kuta nga nangagun-ob ug gipataas kini hangtud sa mga torre, ug ang ubang mga kuta sa gawas, ug gipalig-on angMillo nga diha sa siyudad ni David, ug naghimo sa mga hinagiban ug mga taming nga daghan. Ug nagbutang siya sa mga kapitan sa gubat sa ibabaw sa katawhan.” 2 Cronicas 32:3, 5, 6. Walay nahibilin nga wala mahimo nga pagahimoon diha sa pangandam alang sa usa ka paglikus.MH 318.1

Sa pagsaka ni Ezechias sa trono sa Juda, ang mga Asirianhon nakadala na ingon nga bihag sa daghang mga anak sa Israel nga gikan sa amihanang gingharian; ug sa pipila ka mga tuig tapus siya nakasugod sa pagmando, ug samtang nagapalig-on pa siya sa mga salipdanan sa Jerusalem, gilikusan ug gibuntog sa mga Asirianhon ang Samaria ug gipadbulaag ang napulo ka mga banay taliwala sa daghang mga probinsya sa gingharian sa Asiria. Ang mga udanan sa Juda pipila lamang ka rnilya ang kalay-on, ug ang Jerusalem dili na kaabut ug 50 ka milya ang kalay-on; ug ang mahalon nga mga inagaw nga makaplagan sa sulod sa templo makadani sa kaaway sa pagbalik.MH 318.2

Apan ang hari sa Juda nakahukom sa paghimo sa iyang bahin diha sa pag-andam sa pagsukol sa kaaway; ug, ingon nga nahimo na ang tanan nga mahimo sa tawhanon nga kabatid ug kusog, iyang natigum ang iyang mga kasundalohan ug gipadasig sila nga magmaisugon. “Daku ang Balaan sa Israel nga anaa sa taliwala kanimo” mao ang mensahe sa manalagna nga si Isaias ngadto sa Juda; ug karon ang hari uban sa pagtoo nga walay pagduhaduha nagpahayag nga nagingon, “Uban kanato mao si Jehova nga atong Dios aron sa pagtabang kanato ug sa pagpakiggubat sa atong mga gubat.” Isaias 12:6; 2 Cronicas 32:8.MH 318.3

Walay lain pa nga madali sa pagpadasig sa pagtoo kay sa pagbansay sa pagtoo. Ang hari sa Juda nakaandam na alang sa umalabut nga bagyo; ug karon, masaligon nga ang tagna batok sa mga Asirianhon pagatumanon, gipabilin niya ang iyang kalag diha sa Dios. “Ug ang katawhan mingsalig sa ilang kaugalingon diha sa mga pulong ni Ezechias.” 2 Cronicas 32:8. Bisan pa nga ang mga kasundalohan sa Asiria, nga bag-o pa nga gikan sa pagdaug sa kinadak-ang mga nasud sa yuta, ug madaugon batok sa Samaria sa Israel, karon moliso sa ilang mga kasundalohan batok sa Juda? Bisan pa sila magpangandak sa pagingon, “Ingon nga ang akong kamot nakakaplag sa mga ginghanan sa mga diosdios kansang mga larawan nga linilok minglabaw niadtong atua sa Jerusalem ug sa Samaria; dili ba akong pagabuhaton ngadto sa Jerusalem ug sa iyang mga diosdios, ang ingon sa gibuhat Ko ngadto sa Samaria ug sa iyang mga diosdios?” Isaias 10:10, 11. Ang Juda walay arang kahadlokan; tungod kay ang ilang pagsalig diha man kang Jehova.MH 319.1

Sa katapusan miabut ang dugay nang gipaabut nga krisis. Ang mga kasundalohan sa Asiria, nga nagadasdas gikan sa usa ka kadaugan ngadto sa sunod nga kadaugan, mitungha diha sa Judea. Masaligon sa kadaugan, ang mga pangulo nagbahin sa ilang mga kasundalohan sa duruha ka mga kompaniya, ang usa niini mao ang mosangka sa mga kasundalohang Egiptohanon ngadto sa habagatan, samtang ang usa ka kompaniya mao ang molikus sa Jerusalem.MH 319.2

Karon ang paglaum lamang sa Juda mao ang Dios. Ang tanang mahimo nga panabang gikan sa Egipto naputol na, ug walay uban nga nasud nga haduul nga makahatag ug hinigala nga panabang.MH 319.3

Ang mga kadagkuan sa Asiria, nga nakasiguro sa kusog sa ilang disiplinado nga mga kasundalohan, mipahigayon ug usa ka pagpakigsabut uban sa pangulong mga katawhan sa Juda, nga niining higayona sila sa mapahitas-on nangayo nga itugyan ang siyudad. Kining maong pangayo gipaubanan sa mapanamastamason nga mga pagbiaybiay batok sa Dios sa mga Hebreo. Tungod sa kaluya ug sa apostasiya sa Israel ug sa Juda, ang ngalan sa Dios wala na kahadloki taliwala sa mga nasud, kondili nahimong usa ka sumsumanan alang sa nagapadayon nga pagpakaulaw. Tan-awa ang Isaias 52:5.MH 319.4

“Umingon kamo karon kang Ezechias,” maoy awhag ni Rabsaces, usa sa mga pangulong opisyal ni Senakirib, “Kini mao ang giingon sa dakung hari, ang hari sa Asiria, Unsang pagsaliga ang imong gilauman? Ikaw namulong (apan sila pulos mga pulong nga walay hinungdan,) ako may tambag ug kusog alang sa gubat. Karon kang kinsa ang imong pagsalig, nga misukol man ikaw batok kanako?” 2 Hari 18:19, 20.MH 320.1

Ang mga punoan nanagsabutsabut didto sa gawas sa mga ganghaan sa siyudad, apan madungog sa mga bantay nga diha sa kuta; ug maingon nga ang mga tinugyanan sa Asirianhon nga han sa makusog nga tingog nag-awhag sa ilang mga sugot ngadto sa punoang mga tawo sa Juda, sila gihangyo sa pagsulti sa Sirianhon nga pinulongan inay sa Judiyo nga pinulongan, aron ang mga guwardiya nga anaa sa kuta dili mahibalo mahitungod sa mga kahimoan sa sabutsabut, misalta sa iyang tingog sa hataas pa, ug, sa nagapadayon sa pagsulti sa pinolongan nga Judiyo, nagingon:MH 320.2

“Pamatia ninyo ang mga pulong sa daku nga hari, ang hari sa Asiria. Mao kini ang giingon sa hari, Ayaw si Ezechias palimbonga kaninyo: kay siya dili makahimo sa pagluwas kaninyo. Ni pasagdan ninyo si Ezechias nga mopasalig kaninyo kangjehova, nga nagaingon, Si Jehova sa pagkatinuod magaluwas kanato: kining siyudara dili igatugyan sa kamot sa han sa Asina.MH 320.3

“Ayaw pagpatalinghug kang Ezechias: kay mao kini ang giingon sa hari sa Asiria, Paghimo kamo sa inyong pakigdait uban kanako, ug umari kamo kanako: ug pangaon ang tagsatagsa kaninyo sa iyang parras, ug ang tagsatagsa sa iyang kahoy nga igos, ug panginom ang tagsatagsa kaninyo sa mga tubig sa iyang kaugalingong atabay; hangtud nga ako moabut ug modala kaninyo ngadto sa usa ka yuta nga sama sa inyong kaugalingon nga yuta, sa usa ka yuta sa mais ug sa bag-ong bino, usa ka yuta sa tinapay ug kaparrasan.MH 320.4

“Pagbantay kamo kay tingali unya nga limbongan kamo ni Ezechias nga magaingon: Si Jehova magaluwas kanato. Aduna bay usa sa mga dios sa mga nasud nga nakaluwas sa iyang yuta gikan sa kamot sa hari sa Asiria? Hain man ang mga dios sa Hamath ug sa Arphad? Hain man ang mga dios sa Sepharvaim? ug giluwas ba nila ang Samaria gikan sa akong kamot? Kinsa ba niadtong mga dios niining mga yutaa, nga makaluwas sa ilang yuta gikan sa akong kamot, aron si Jehova magaluwas sa Jerusalem gikan sa akong kamot?” Isaias 36:13-20.MH 320.5

Niining maong mga kantalita ang mga anak sa Juda “wala magtubag kaniya bisan usa ka pulong.” Natapus ang komperensya. .Ang mga tinugyanan nga mga Judiyo namalik ngadto kang Ezechias “uban sa ilang ginisi nga mga saput, ug gisugilon kaniya ang mga pulong ni Rabsaces.” Mga bersikulo 21, 22. Ang hari, sa iyang pagkadungog sa mapasipalahong hagit, “iyang gigisi ang iyang mga saput, ug mitabon siya sa iyang kaugalingong saput nga sako, ug misulod sa balay ni Jehova.” 2 Hari 19:1.MH 321.1

Ang usa ka mensahero gipadala ngadto kang Isaias sa pagpahibalo kaniya sa gisangputan sa komperensya. “Kining adlawa mao ang adlaw sa kasamok, ug sa pagbadlong, ug sa pagpanamastamas,” mao ang pulong nga gipadala sa hari. “Tingali nga si Jehova nga imong Dios mamati sa mga pulong ni Rabsaces, nga gipadala sa han sa Asiria nga iyang agalon aron sa paghagit sa Dios nga buhi; ug mobadlong sa mga pulong nga nadungog ni Jehova nga imong Dios: busa ipatugbaw ang imong pagampo alang sa salin nga nahibilin.” Mga bersikulo 3, 4.MH 321.2

“Tungod niini nga hinugdan si Ezechias nga hari, ug si Isaias nga manalagna anak nga lalaki ni Amos, nagampo mahitungod niini, ug mingtuaw ngadto sa Langit.” 2 Cronicas 32:20.MH 321.3

Gitubag sa Dios ang mga pagampo sa Iyang mga alagad. Ngadto kang Isaias gihatag ang mensahe alang kang Ezechias nga nagaingon: “Kini mao ang giingon ni Jehova; Ayaw kahadlok sa mga pulong nga imong nadungog, nga pinaagi kanila ang mga sulogoon sa hari sa Asina nagpasipala Kanako. Ania karon, magapadala Ako ug usa ka huros sa hangin diha kaniya, ug siya makadungog ug usa ka hugonhugon, ug siya mopauli sa iyang kaugalingon nga yuta; ug himuon Ko nga mapukan siya pinaagi sa espada diha sa iyang kaugalingong yuta.” 2 Hari 19:6, 7.MH 321.4

Ang Asirianhon nga mga tinugyanan, tapus sa ilang pagpanamilit sa pangulong mga tawo sa Juda, mitaho diritso sa ilang hari nga didto sa pundok sa iyang mga kasundalohan nga nagbantay sa agianan nga gikan sa Egipto. Sa iyang pagkadungog sa taho, si Sennacherib nagsulat ug “mga sulat sa pagpanamastamas kang Jehova, ang Dios sa Israel, ug sa pagsulti batok Kaniya, nga nagaingon: Ingon nga ang mga dios sa mga nasud sa ubang kayutaan nga wala makaluwas sa ilang mga katawhan gikan sa akong kamot, ingon man ang Dios ni Ezechias dili makaluwas sa Iyang katawhan gikan sa akong kamot.” 2 Cronicas 32:17.MH 321.5

Ang mapangandakun nga hagit gipaubanan sa mensahe nga nagaingon: “Ayaw palimbonga kanimo ang imong Dios kang kinsa ikaw nagasalig, nga nagaingon, Ang Jerusalem dili igahatag ngadto sa kamot sa hari sa Asiria. Ania karon, ikaw nakadungog kong unsa ang nahimo sa mga hari sa Asiria sa tanan nga mga yuta, pinaagi sa paglaglag kanila paghurot: Ug ikaw pagaluwason ba? Nakaluwas ba ang mga dios sa mga nasud kanila, nga gipanglaglag sa akong mga katigulangan: Ang Gozan ug Haran, ug Rezeph, ug ang mga anak sa Eden nga diha sa Thelasar? Hain man ang hari sa Hamath, ug ang hari sa Arphad, ug ang hari sa siyudad sa Sepharvaim, ug sa Henah, ug sa Hivah?” 2 Hari 19:10-13.MH 322.1

Sa pagkadawat sa hari sa Juda sa makantalitahon nga sulat, gidala kini niya ngadto sa templo ug “gibuklad niya kini sa atubangan ni Jehova” ug nagampo uban sa malig-on nga pagtoo alang sa panabang sa langit, nga ang mga nasud sa yuta makaila unta nga ang Dios sa mga Hebreohanon buhi ug nagmando pa. Bersikulo 14. Ang kadungganan ni Jehova namiligro; Siya lamang ang makadala sa kaluwasan.MH 322.2

“Oh Jehova ang Dios sa Israel, nga nagalingkod sa ibabaw sa mga kirubin,” Ikaw ang Dios, Ikaw lamang sa tanang mga gingharian sa yuta; Ikaw ang nagbuhat sa langit ug sa yuta. Ikiling ang Imong igdulungog, Oh Jehova, ug pamatia ako; bukha ang Imong mga mata, Oh Jehova ug tuman-aw: ug pamatia ang mga pulong ni Sennacherib, diin siya nagpadala kaniya aron sa pagpaasdang sa Dios nga buhi. Sa pagkatinuod, Oh Jehova, ang mga hari sa Asiria naglaglag sa mga nasud, ug sa ilang mga yuta, ug nagasalibay sa ilang mga yuta, ug nagasalibay sa ilang mga dios ngadto sa kalayo: kay sila dili mga dios, kondili buhat sa mga kamot sa mga tawo, kahoy ug bato: busa ilang gilaglag kini. Busa karon, Oh Jehova, nga among Dios, luwason Mo kami, nagapakiluoy ako Kanimo, gikan sa iyang kamot, aron ang tanang gingharian sa yuta manghibalo nga Ikaw Jehova mao ang Dios nga usa ra.” 2 Hari 19:15-19.MH 322.3

“Patalinghug, Oh Magbalantay sa Israel,
Ikaw nga nagamando kang Jose sama sa usa ka
panon sa mga karnero;
Ikaw nga nagalingkod ibabaw sa kirubin, magpasidlak ikaw.
Pukawa ang Imong kagahum sa atubangan ni Ephraim
ug ni Benjamin ug ni Manases,
Ug uman Ka aron sa pagluwas kanamo.
Pabalika kami, Oh Dios,
Ug pasidlaka ang imong nawong; ug kami mamaluwas.

“Oh Jehova, Dios sa mga panon,
Hangtud anus-a ba Ikaw masuko batok sa pagampo sa
Imong katawhan?
Imong gipakaon sila sa tinapay sa mga luha;
Ug gihatagan Mo sila ug mga luha nga pagaimnon
sa hilabihan nga pagkadaghan.
Gihimo Mo kami nga usa ka pagkabingkil
sa among mga isigkatawo:
Ug ang among mga kaaway nanagpangatawa
sa taliwala sa ilang kaugalingon.
Pabalika kami, Oh Dios sa mga panon,
Ug pasidlaka ang Imong nawong, ug kami mamaluwas.

“Ikaw nagdala ug usa ka parras gikan sa Egipto:
Gipapahawa Mo ang mga nasud, ug gitanum Mo kini.
Nag-andam Ka ug dapit sa atubangan niini,
Ug gipatidlum ang iyang gamut niini, ug napuno ang yuta.
Ang kabukiran gitabonan sa landong mini;
Ug ang mga balagon niini maingon sa mga cedro sa Dios.
Ug mingkaylap ang mga sanga mini ngadto sa dagat,
Ug ang mga udlot niini ngadto sa Suba.

“Ngano man nga gipukan Mo ang mga kuta niini,
Sa pagkaagi nga ang tanan nga
managpanlabay sa dalan mamupo niana?
Ang baboy nga ihalas nga gikan sa kakahoyan
magapang-it niana,
Ug ang mga mananap nga ihalas
sa kapatagan magakaon niana.
Bumalik Ka, nagahangyo kami kanimo,
Oh Dios sa mga panon.
Sud-onga gikan sa langit, ug tan-awa,
ug duawa kining parrasa;
Ug ang ubasan nga gitanum sa Imong tuong kamot,
Ug ang sanga nga Imong gipalig-on
alang sa Imong kaugalingon,...MH 325.1

“Banhawon Mo kami, ug kami magatawag sa Imong ngalan.
Pabalika kami, Oh Jehova nga Dios sa mga panon;
Pasidlaka arfg Imong nawong, ug kami mamaluwas.” Salmo 80.MH 326.1

Ang mga pangamuyo ni Ezechias alang sa Juda ug alang sa kadungganan sa ilang Labing Gamhanan nga Han nahiuyon sa hunahuna sa Dios. Si Salomon, sa iyang panalangin diha sa paghalad sa templo, nagampo kang Jehova sa pagpalungtad “sa katungod sa Iyang katawhan nga Israel, sumala sa gikinahanglan sa adlaw-adlaw; aron ang tanang mga katawhan sa yuta manghibalo nga si Jehova, Siya ang Dios, nga wala nay lain pa.” 1 Han 8:59, 60. Si Jehova magpakita ug kaluoy ilabina diha sa mga panahon sa gubat o sa pagdaugdaug sa usa ka kasundalohan, nga ang pangulong katawhan sa Israel mosulod sa balay sa pagampo ug mangamuyo alang sa kaluwasan. Bersikulo 33, 34.MH 326.2

Wala biyai si Ezechias nga walay paglaum. Siya gipaadtoan ni Isaias nga nagaingon, “Kini mao ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ingon nga ikaw nangamuyo Kanako batok kang Sennacherib, hari sa Asiria, gipatalinghugan Ko ikaw. Kini ang gipamulong ni Jehova mahitungod kaniya:MH 326.3

“Ang anak nga babaye sa Sion nagyubit kanimo ug nagkatawa kanimo sa pagtamay; ang anak nga babaye sa Jerusalem naglingolingo sa iyang ulo kanimo.MH 326.4

“Kinsa man ang imong gihagit ug gipasipalahan? ug batok kang kinsa nga gipataas mo ang imong tingog ug gisulinga mo ang imong mga mata? bisan batok sa Balaan sa Israel. Pinaagi sa imong mga sulogoon gihagit mo ang Ginoo, ug nagaingon: Sa panahon sa akong mga karro ako nakadangat sa kinatas-on sa mga bukid, ngadto sa kinailadman sa Libano; ug pagaputlon ko ang mga hataas nga mga cedro niini, ug ang pinili nga mga kahoy nga ayaw niini; ug mosulod ako ngadto sa mga balay-abutanan sa iyang mga utlanan, ug ngadto sa kalasangan sa iyang Karmelo. Ako nakakalot ug nakainom sa lain nga mga tubig, ug sa lapalapa sa akong mga tiil napamala ko ang tanang mga suba sa mga dapit nga gilikusan.MH 326.5

“Wala ka ba makadungog dugay na karon kong giunsa Ko kini pagbuhat, ug sa dugay na karon nahimo Ko kini? Karon gipahinabo Ko kini aron malaglag mo ang kinutaan nga mga siyudad ngadto sa nangaguba nga mga tipun-og. Busa ang ilang mga pumopuyo may diyutay na lamang nga gahum, nangaluya ug nangagubot; sila sama sa mga balili sa kapatagan, ug sama sa malunhaw nga bunglayon, sama sa balili sa mga atop sa balay, ug sama sa liso nga nalaya sa wala pa makatubo.MH 326.6

“Apan Ako nahibalo sa imong puloy-anan, ug sa imong paggula ug sa imong pagsulod, ug kasuko batok Kanako. Tungod kay ang imong kasuko batok Kanako ug tungod sa imong pagkagarboso nga nadunggan sa Akong igdulungog, busa igabutang Ko ang Akong kaw-it sa imong ilong, ug ang Akong busal diha sa imong mga ngabil, ug pabalikon Ko ikaw sa dalan nga imong giagian.” 2 Hari 19:20-28.MH 327.1

Ang yuta sa Juda nalaglag sa kasundalohan nga nag-okupar niini, apan ang Dios nakasaad sa paghatag sa mga kinahanglanon sa katawhan sa katingalahan nga paagi. Ngadto kang Ezechias ang mensahe miabut nga nagaingon: “Kini mao ang ilhanan nganha kanimo, Kamo magakaon niining tuiga sa magatubo sa ilang kaugalingon lamang, ug sa ikaduha nga tuig niadtong nagaturok sa mao gihapon; ug sa ikarulo ka tuig magapugas kamo, ug magaani, ug magatanum sa mga kaparrasan, ug kan-on ninyo ang mga bunga niini. Ug ang salin nga nahabilin sa balay sa Juda manggamut paingon sa ubos ug mamunga paingon sa ibabaw. Kay gikan sa Jerusalem mogula ang usa ka salin, ug gikan sa Bukid sa Sion sila nga mogawas: ang mainiton nga tinguha ni Jehova sa mga panon magahimo niini.MH 327.2

“Busa mao kini ang gipamulong ni Jehova mahitungod sa hari sa Asina, Siya dili moanhi dinhi niining siyudara, ni mopana ug usa ka udvong didto, ni moanha siya sa atubangan niana nga may taming, ni maghimo ug usa ka bungdo batok niana. Sa dalan nga iyang giagian paingon nganhi, sa mao gihapon nga dalan siya mobalik, ug siya dili moanhi niining siyudara, namolong si Jehova. Kay Ako magapanalipod mining siyudara sa pagluwas niini, tungod sa Akong kaugalingon, ug tungod sa Akong alagad nga si David.” Mga bersikulo 29-34.MH 327.3

Niana gayud nga gabhiona miabut ang kaluwasan. “Ug nahitabo niadtong gabhiona nga ang manolunda ni Jehova migula, ug gipamatay sa kampo sa mga Asirianhon ang usa ka gatus ug kawaloan ug lima ka libo.” Bersikulo 35. Nangamatay ang “tanang gamhanang mga tawo sa kaisug, ug ang mga pangulo ug mga capitan diha sa kampo sa hari sa Asiria.” 2 Cronicas 32:21.MH 327.4

Ang balita mining maong makalilisang nga paghukom nga nahiaguman sa kasundalohan nga gipadala sa pagkuha sa Jerusalem, sa wala madugay nakaabut kang Sennacherib, nga nagguwardiya pa sa agianan paingon sa Judea gikan sa Egipto. Sa natugkan ug kahadlok, ang hari nga Asirianhon midali sa pagpahawa ug “mipaul uban sa nawong nga maulawon ngadto sa iyang kaugalingong yuta.” Bersikulo 21. Apan wala siya magdugay sa paghari. Uyon sa tagna nga nabungat mahitungod sa iyang kalit nga katapusan, siya gibuno niadtong sa iya rang kaugalingong puloy-anan, “ug si Esar-hadon nga iyang anak nga lalalkinaghari ilis kaniya.” Isaias 37:38.MH 328.1

Ang Dios sa mga Hebreohanon nakadaug batok sa garboso nga Asirianhon. Ang kadungganan ni Jehova napamatud-an diha sa mga mata sa naglibut nga mga nasud. Didto sa Jerusalem ang mga kasingkasing sa katawhan napuno sa balaan nga kalipay. Ang ilang mainiton nga mga pangamuyo alang sa kaluwasan natimboan sa pagsugid sa sala ug giubanan sa mga luha. Sa ilang daku nga panginahanglan sa kinatibuk-an sila nakasalig diha sa gahum sa Dios sa pagluwas, ug Siya wala magpakyas kanila. Karon ang mga sawang sa templo nagalanoglanog sa mga awit sa solemni nga pagdayeg.MH 328.2

“Ang Dios ginaila sa Juda:
Sa Israel daku ang Iyang ngalan.
Sa Salem usab atua ang Iyang tabemaculo,
Ug ang Iyang puloy-anan atua sa Sion.
Didto gipamali Niya ang mga udyong sa pana,
Ang taming, ug ang espada, ug ang gubat.

“Mahimayaon Ikaw ug halangdon
Gikan sa kabukiran sa pangayam.
Ang mga mabaskug sa kasingkasing gipangagawan,
Sila nahinanok sa ilang pagkatulog:
Ug walay bisan usa sa mga tawong lcusgan
nga nakakaplag sa ilang mga kamot.
Sa Imong pagbadlong, Oh Dios ni Jacob,
Silang duruha, ang carro ug ang kabayo
gipanghulog ngadto sa pagkatulog nga ikamatay

“Ikaw, bisan Ikaw gayud, ang angay pagakahadlokan:
Ug kinsa man ang makabarug sa Imong pagtan-aw
sa diha nga sa makausa Ikaw masuko?
Gikan sa langit gipadungog Mo ang paghukom;MH 328.3

Aron sa pagluwas sa tanang mga maaghop sa yuta.
“Sa pagkamatuod gayud ang kaligutgut sa tawo
tnagadayeg kanimo:
Ang nahabilin sa Imong kaligutgut Imong
igabakus sa ibabaw Nimo.
Manaad, ug mamavad kamo kang Jehova
nga inyong Dios:
Padad-a ug mga gasa kadtong tanan nga nanaglibut
ngadto kaniya nga takus pagakahadlokan
Pagaputlon Niya ang espiritu sa mga principe:
Siya inao ang gikalisangan sa mga hari sa yuta.” Salmo 76.MH 329.1

Ang pagsaka ug ang pagkalusno sa Asirianhon nga Gingharian dato sa mga leksyon alang sa mga nasud sa yuta karon. Ang tinuktukan nga sinulat nakapahisama sa himaya sa Asiria nga diha sa kinatumyan sa iyang kauswagan ngadto sa usa ka halangdon nga kahoy diha sa tanaman sa Dios, nga nagadungaw ibabaw sa nagalibut nga mga kahoy.MH 329.2

“Ang Asiriahanon maoy usa ka kahoy nga cedro sa Libano uban ang matahum nga mga sanga, ug uban ang landong nga sama sa lasang, ug tindog nga hataas; ug ang tumoy niini anaa sa madasok nga mga sanga...ilalom sa landong niini nanagpuyo ang tanang mga nasud nga dagku. Sa ingon niana maanyag siya sa iyang pagkadaku, diha sa gitas-on sa iyang mga sanga: kay ang iyang gamut diha man sa daplin sa dagkung katubigan. Ang mga cedro diha sa tanaman sa Dios wala makatago kaniya: ang mga haya dili sama sa iyang mga sanga, ug ang mga kahoy nga kastanyo dili sama sa iyang mga salingsing; ni may kahoy sa tanaman sa Dios nga sama niini sa iyang katahum.... Ang tanang mga kahoy sa Eden, nga diha sa tanaman sa Dios, nangasina kaniya.” Ezequiel 31:3-9.MH 329.3

Apan ang mga punoan sa Asiria, imbis nga maggamit sa llang talagsaong mga panalangin alang sa kaayohan sa katawhan, nahimong hampak sa daghang mga yuta. Walay mahigugmaong-kalolot, ug walay paghunahuna sa Dios o sa ilang mga masigkatawo, ilang gisunod ang walay pagkausab nga polisa sa paghimo sa tanang mga nasud nga mag-ila sa pagkalabing labaw sa mga dios sa Ninive, kinsa ilang gituboy ibabaw sa Labing Hataas Uyamot. Gipadala sa Dios si Jonas ngadto kanila uban sa usa ka mensahe sa pagpasidaan, ug sulod sa usa ka panahon ilang gipaubos ang ilang kaugalingon sa atubangan ni Jehova sa mga panon ug nagtinguha sa pasaylo. Apan sa wala madugay ningliso na man usab sila ngadto sa pagsimba sa mga diosdios ug ngadto sa pagbuntog sa kalibutan.MH 329.4

Si manalagna Nahum, diha sa iyang sumbong batok sa mga mamomuhat ug daotan sa Ninive misinggit sa pagingon:MH 330.1

“Alaut ka siyudad nga dugoon!
napuno ka sa tanang kabakakan ug sa tinikas;
Ang tukbonon wala makapahawa;

“Ang hinagiyos sa lapdos, ug ang mga kasaba
sa ligid nga nanagkagalkal,
Ug sa nagluksolukso nga mga kabayo, ug ang
nanag-untol-untol nga mga karro.
Nagatungtung na ang nagakabayo, ug ang
nagapangidlap nga espada ug ang nagasiga nga bangkaw:
Ug ang panon sa nangamatay....

“Ania karon, Ako batok kanimo,
Nagaingon si Jehova sa mga panon.” Nahum 3:1-5.MH 330.2

Uban sa dili masayop nga pagkatakdo ang Usa nga Walay Katapusan nagatipig gihapon sa sugilanon sa mga nasud. Samtang ang Iyang mahigugmaong-kalolot gipalumo, inubanan sa mga tawag ngadto sa paghinulsol, kining maong balasahon magapabilin nga inablihan; apan sa diha nga ang mga numero makaabut na sa usa ka gidaghanon nga gipiho sa Dios, ang pangalagad sa Iyang kaligutgut magasugod. Ang balasahon pagatakpan. Ang diosnon nga pailub mohunong. Ang mahigugmaong-kalolot dili na magapakiluoy alang kanila.MH 330.3

“Si Jehova mahinay sa Iyang pagkasuko, ug daku sa gahum, ug sa bisan unsang paagi dili gayud nga walay sala niadtong mga sad-an: ang dalan ni Jehova anaa sa alimpulos ug anaa sa bagyo, ug ang mga dag-um mao ang abug sa Iyang mga tiil. Iyang ginabadlong ang dagat, ug nagahimong mamala niana, ug ginapamala Niya ang tanang mga suba: Nagaanam pagkamatay ang Basan, ug ang Karmelo usab, ug ang bulak sa Libano nagaanam pagkalawos. Kaniya ang kabukiran minglinog, ug ang kabungtoran nangatunaw, ug ang yuta nasunog diha sa Iyang atubangan, oo, ang kalibutan ug ang tanan nga nanagpuyo niini. Kinsa ang makatindog sa atubangan sa Iyang kapungot? ug kinsa ang makapabilin sa kapintas sa Iyang kasuko? Ang Iyang kaligutgut ginahulad sama sa kalayo, ug ang bato Iyang ginapusgay.” Nahum 1:3-6.MH 330.4

Sa ingon niini nga ang Ninive, “ang malipayong siyudad nga nagapuyo sa walay pagtagad nga nagingon sa iyang kasingkasing: Ako mao man, ug walay lain gawas kanako;” nahimong usa ka biniyaan, ‘walay sulod, ug hawang, ug biniyaan,” “ang lungib sa mga leon, ug ang dapit nga lawoganan sa gagmayng mga leon, diin ang leon, bisan ang tigulang nga leon, nanagpanlakaw, ang ilang gagmayng mga leon, ug walay nagahadlok kanila.” Sofonias 2:15; Nahum 2:10, 11.MH 331.1

Sa magalantaw sa unahan ngadto sa panahon nga ang garbo sa Asiria igapaubos, si Sofonias nagtagna mahitungod sa Ninive nga nagingon: “Ang mga panon sa kahayopan managlubog sa kinataliwadan niya, ang tanang mga mananap sa mga nasud: lakip ang pelikano ug ang langgam nga nagaubog sa tubig magapuyo sa mga balabag ibabaw sa mga pultahan niini; ang ilang tingog magaawit diha sa mga tamboanan; ang pagkabinivaan anaa sa mga tugkaran sa pultahan: kay pagahuboan ang kasangkapan nga cedro.” Sofonias 2:14.MH 331.2

Daku ang himaya sa gingharian sa Asiria; ug daku usab ang iyang pagkapukan. Si manalagna Ezequiel nga nagadala sa unahan sa pasumbingay sa usa ka halangdon nga kahoy nga cedro, sa matin-aw nagtagna sa pagkapukan sa Asiria tungod sa pagkagarboso ug sa pagkapintas niini. Siya nagpahayag nga nagingon:MH 331.3

“Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova;...Siya nagpasulpot sa iyang tumoy taliwala sa madasok nga mga sanga, ug ang iyang kasingkasing gipataas nunot sa iyang gitas-on; busa gitugyan Ko siya ngadto sa kamot sa makagagahum sa mga nasud; sa pagkamatuod himoon niya ang angay kaniva: gihinginlan Ko siya tungod sa iyang pagkadaotan. Ug ang mga dumoluong, ang makalilisang sa mga nasud, maoy mingpunggot kaniya, ug mingbiya kaniya; sa kabukiran ug sa tanang mga walog, ang iyang mga salingsing nangatagak, ug ang iyang mga sanga nangabali daplin sa tanang mga sapa sa yuta; ug ang tanang mga katawhan sa yuta nanganaug gikan sa iyang landong, ug mingbiya kaniya. Diha sa iyang mga nagun-oban ang tanang mga langgam sa langit mopuyo ug ang tanang mga mananap sa kapatagan anha sa iyang mga sanga: sa katuyoan nga walay bisan unsa sa tanang mga kahoy daplin sa kadagatan mopatuybo sa ilang kaugalingon sa ilang gitas-on....MH 331.4

“Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa adlaw nga siya mikanaug sa Sheol Ako nagpabalata:...ug ang tanang mga kahoy sa kapatagan nangaluya alang kaniya. Akong gipakurog ang mga nasud sa dinaguok sa iyang pagkapukan.” Ezequiel 31:10-16.MH 332.1

Ang pagpagarbo sa Asiria ug ang pagkapukan niini mao ang mahimong usa ka madapaton nga leksyon ngadto sa katapusan sa panahon. Mahitungod sa mga nasud sa yuta karon nga diha sa pagkamapahitas-on ug sa garbo maglumbay sa ilang kaugalingon batok Kaniya, ang Dios nagapangusisa, “Sa kang kinsa man ikaw ipanigingon sa himaya ug sa pagkadaku sa taliwala sa mga kahoy sa Eden? bisan pa niana ikaw pagapukanon uban sa mga kahoy sa Eden ngadto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta.” Bersikulo 18.MH 332.2

“Si Jehova maayo man, malig-on nga dalangpanan sa adlaw sa kasamok; ug Siya makaila kanila nga modangop Kaniya. Apan uban sa dakung bul-og sa baha Iyang tibawason sa paglumpag ang iyang dapit” sa tanan nga maninguha sa pagtuboy sa ilang kaugalingon ibabaw sa Labing Hataas Uyamot. Nahum 1:7, 8.MH 332.3

“Ang garbo sa Asiria pagahugnoon, ug ang setro sa Egipto mawagtang kaniya.” Zacarias 10:11. Kini magamatuod dili lamang sa mga nasud nga nagtalay sa ilang kaugalingon batok sa Dios sa karaan nga mga panahon, kondili sa mga nasud karon nga mapakyas sa pagtuman sa diosnon nga katuyoan. Sa adlaw sa katapusang mga ganti, sa diha nga ang matarung nga Maghuhukom sa tibuok kalibutan “magaalig-ig sa mga nasud” (Isaias 30:28), ug sila nga nagtipig sa kamatuoran pagatugotan sa pagsulod sa Siyudad sa Dios, ug ang mga arko sa langit magabagting sa madaugong mga alawiton sa mga tinubos. “Magabaton kamo ug usa ka alawiton,” nagapahibalo ang manalagna, “ingon sa gabii sa pagsaulog sa usa ka balaan nga piesta; ug kalipay sa kasingkasing, ingon sa usa ka tawo nga magalakaw uban sa usa ka plawta aron sa pag-adto sa bukid ni Jehova, ngadto sa Bato sa Israel. Ug himuon ni Jehova nga ang Iyang mahimayaong tingog madungog.... Tungod sa tmgog ni Jehova ang Asirianhon mamaluya, nga naghampak sa usa ka baras. Ug tagsatagsa ka hampak sa tinudlo nga sungkod, nga igapahamtang ni Jehova sa ibabaw niya, pagaduyogan sa tmgog sa mga panderetas ug sa mga alpa.” Mga bersikulo 29-32.MH 332.4