Kapitulo 9—Si Elias nga Tisbinhon

Taliwala sa kabukiran sa Galaad, sa silangan sa Jordan, dihay nagpuyo sa mga adlaw ni Achab usa ka tawo nga may pagtoo ug pagampo kinsang pangalagad nga walay kahadlok natagana sa pagsumpo sa tulin nga pagkanap sa apostasya sa Israel. Halayo gikan sa bisan unsa nga inila nga siyudad, ug nagpuyo sa dili taas nga kahimtang sa kinabuhi, si Elias nga Tisbinhon, bisan pa niini, misulod sa iyang misyon nga masaligon diha sa katuyoan sa Dios sa pagandam sa dalan sa atubangan niya ug sa paghatag kaniya sa madagayaon nga kalampusan. Ang pulong sa pagtoo ug sa gahum mao ang diha sa iyang mga ngabil, ug ang iyang tibuok nga kinabuhi nahalad ngadto sa buhat sa reporma. Siya mao ang tingog sa usa nga nagasinggit diha sa kamingawan sa pagbadlong sa sala ug sa pagsanta sa sulog sa pagkadaotan. Ug samtang mianha siya ngadto sa katawhan ingon nga usa ka magsasaway sa sala, ang iyang mensahe nagtanyag sa balsamo sa Galaad ngadto sa nasakit sa sala nga mga kalag sa tanan nga nagtinguha nga mamaayo.MH 110.1

Sa nakita ni Elias ang Israel nga nagkahalalum pagka unlod ngadto sa pagsimba sa mga diosdios, nabalaka ang iyang kalag ug napukaw ang iyang kalagot. Nahimo sa Dios ang dagkung mga butang alang sa Iyang katawhan. Iyang naluwas sila gikan sa kaulipnan ug gihatagan sila sa “mga yuta sa mga nasud,...aron mabantayan nila ang Iyang kabalaoran, ug sa ilang pagtuman sa Iyang mga kasugoan.” Salmo 105:44, 45. Apan ang matinabangong mga laraw ni Jehova hapit na makalimti. Ang pagkawalay pagtoo makusog nga nagbulag sa pinili nga nasud gikan sa Tuboran sa ilang kusog. Sa iyang paglantaw niining maong apostasya gikan sa iyang puloy-anan sa bukid, si Elias nasanapan sa kaguol. Diha sa kasakit sa kalag siya nagpakiluoy sa Dios sa pagtaral sa kanhing nahimut-an nga katawhan diha sa ilang daotan nga paglakat, sa pagduaw kanila sa mga paghukom, kong gikinahanglan man kini, aron madala unta sila sa pagtan-aw diha sa tinuod nga kahayag niini sa ilang pagttipas gikan sa Langit. Gihandum niya sa pagtan-aw kanila nga nadala ngadto sa paghinulsol sa dili pa sila moabut sa maong gitas-on sa pagbuhat ug daotan nga makahagit ni Jehova sa paglaglag kanila sa hingpit.MH 110.2

Ang pagampo ni Elias natubag. Ang kanunay nga ginabalikbalik nga mga pakiluoy, mga pagmulo, ug mga pasidaan napakyas sa pagdala sa Israel ngadto sa paghinulsol. Ning-abut na ang takna nga ang Dios kinahanglan makigsulti kanila pinaagi sa mga paghukom. Tungod kay ang mga magsisimba ni Baal nag-angkon man nga ang mga bahandi sa langit, ang yamog ug ang ulan, wala magagikan ni Jehova, kondili gikan sa nagamando nga mga puwersa sa kinaiyahan, ug nga pinaagi sa enerhiya sa adlaw nga ang yuta napatambok ug nakabunga sa madagayaon, ang tunglo sa Dios maoy mahiaguman sa nahugawan nga yuta. Ang apostata nga mga banay sa Israel pagapakitaan sa binuang sa pagsalig sa gahum ni Baal alang sa lumalabay nga mga panalangin. Hangtud nga sila moliso ngadto sa Dios uban sa paghinulsol, ug moila Kaniya ingon nga gigikanan sa tanang panalangin, walay yamog o ulan ang mahulog sa ibabaw sa yuta.MH 111.1

Ngadto kang Elias napiyal angmiusyon sa paghatud ngadto kang Achab sa mensahe sa Langit mahitungod sa paghukom. Siya wala mangita nga mahimong mensahero sa Ginoo; ang pulong ni Jehova miabut nganha kaniya. Ug masibuton alang sa kadungganan sa kawsa sa Dios, wala siya magduhaduha sa pagtuman sa diosnon nga tawag, bisan pa nga ang pagtuman daw mag-imbitar sa tulin nga kalaglagan diha sa kamot sa daotan nga hari. Ang manalagna migikan dayon ug mipanaw sa gabii ug sa adlaw hangtud siya nakaabut sa Samaria. Diha sa palasyo siya wala mohangyo nga pasudlon, ni naghulat nga ipahibalo sa pormal. Sinaputan sa sapnoton nga sinina nga sagad gisul-ob sa mga manalagna sa maong panahon, milabay siya sa mga bantay, nga daw wala himatikdi, ug nagtindog sa makadiyut sa atubangan sa natingala nga hari.MH 112.1

Si Elias wala mangayo ug pasaylo tungod sa iyang kalit nga pagtungha. Ang Usa nga Daku pa kay sa hari sa Israel ang nagsugo kaniya sa pagsulti; ug, binakyaw ang iyang kamot ngadto sa langit, sa solemni iyang gimatud-an pinaagi sa buhi nga Dios nga ang mga paghukom sa Labing Hataas Uyamot hapit na mahulog sa ibabaw sa Israel. “Ingon nga buhi si Jehova, ang Dios sa Israel, sa kang kinsang atubangan ako nagatindog,” siya mipahayag, “walay tun-og bisan ulan mining mga tuiga, kondili sumala sa akong pulong.”MH 112.2

Diha lamang sa paggamit sa kusgan nga pagtoo diha sa walay pagkapakyas nga gahum sa pulong sa Dios nga si Elias naghatud sa iyang mensahe. Kong wala pa siya magbaton sa hingpit nga pagsalig diha sa Usa nga iyang gialagaran, siya dili gayud makapakita sa atubangan ni Achab. Sa iyang pagpaingon ngadto sa Samaria, gilabyan ni Elias ang walay pagkutat nga mga sapa, mga kabungtoran nga gihabolan sa lunhaw nga mga tanum, ug mahabog nga mga kalasangan nga daw dili maabut sa hulaw. Ang tanan nga makita sa mata gibisdhan sa katahum. Ang manalagna dngali nakapamalandong kong sa unsa kaha nga ang mga kasapaan nga wala gayud mohunong sa ilang pagilig, mahimong maughan, o sa unsa nga paagi kadtong mga kabungtoran ug mga kawalogan masunog sa hulaw. Apan wala niya hatagi ug lugar ang pagkawalay pagtoo. Sa hingpit siya nagtoo nga ang Dios magapaubos sa apostata nga Israel, ug nga pinaagi sa mga paghukom sila modangop ngadto sa paghinulsol. Napagula ang dekrito sa Langit; ang pulong sa Dios dili mapakyas; ug diha sa katalagman sa iyang kinabuhi si Elias sa walay kahadlok nagtuman sa iyang sugo. Sama sa usa ka linti gikan sa usa ka masanag nga langit, ang mensahe mahitungod sa dili mabangbang nga paghukom nadungog sa daotan nga hari; apan sa wala si Achab maulii gikan sa iyang kahingangha, o sa wala pa siya makabalay sa iyang tubag, si Elias nawala ingon ka kalit sa iyang pag-abut, nga wala maghulat sa pagsaksi sa epekto sa iyang mensahe. Ug si Jehova ning-una kaniya nga naghimo nga mahapsay ang agianan. “Lumiso ka paingon sa silangan,” gimandoan ang manalagna, “ug magtago ka sa sapa sa Cherith nga anaa sa Jordan. Ug mahitabo nga ikaw magainom gikan sa sapa; ug gisugo Ko ang mga langgam nga uwak sa pagpakaon kanimo didto.”MH 112.3

Gihimo sa hari ang matubayon nga pakisusi, apan ang manalagna wala hipalgi. Ang rayna nga si Jezabel, nga nasuko batok sa mensahe nga maoy naglukob sa mga bahandi sa langit, wala maglangan sa pagpakitambag sa mga sacerdote ni Baal, kinsa mihiusa uban kaniya sa pagtunglo sa manalagna ug sa pagharang sa kapungot ni Jehova. Apan bisan pa sa ilang tinguha sa pagkaplag kaniya nga nagbungat sa pulong sa kalisdanan, nagapadulong sila sa pagsugat sa pagkabalo. Wala sila makatabon gikan sa uban sa kasayuran mahitungod sa paghukom nga gipakanaug agi ug sangputanan sa nagalabi nga apostasya. Ang mga balita sa pagsaway ni Elias sa mga sala sa Israel, ug mahitungod sa iyang tagna mahitungod sa tulin nga magaabut nga silot, dali ra nga mikanap sa tibuok yuta. Ang mga kahadlok sa uban napukaw, apan diha sa kadaghanan ang langitnon nga mensahe gidawat uban ang pagbiaybiay ug pagbugalbugal.MH 113.1

Ang mga pulong sa manalagna mng-epekto dihadiha dayon. Sila nga sa sinugdan mihilig sa pagyubit sa panghunahuna mahitungod sa kalisdanan, sa wala madugay nakahigayon alang sa seryoso nga pagpamalandong; kay tapus sa pipila ka mga bulan ang yuta, wala mapabugnaw sa tunog o sa ulan, nauga, ug ang mga tanum nangalaya. Sa paglabay na sa panahon, ang mga sapa nga wala gayud mahibaloi kaniadto nga mohubas, misugod na sa pagkunhod, ug ang mga gagmay nga mga sapa misugod na sa pagkauga. Apan bisan pa niini ang katawhan gihulhugan sa ilang mga pangulo sa pagbaton ug pagsalig diha sa gahum ru Baal ug gipatagad ingon nga walay pulos nga mga pulong ang tagna ni Elias. Sa gihapon ang mga sacerdote namugos sa pagpatoo nga ang ulan nahulog pinaagi sa gahum ru Baal. Dili ninyo kahadlokan ang Dios ni Elias, ru mokurog sa Iyang pulong, mao ang ilang sugyot. Si Baal mao ang nagapahitabo sa pangani diha sa panahon niini ug nagahatag sa pagkaon alang sa tawo ug sa mananap.MH 113.2

Ang mensahe sa Dios ngadto kang Achab naghatag m Jezabel ug sa iyang mga sacerdote ug sa tanang mga sumosunod ni Baal ug Astaroth ug higayon sa pagsulay sa gahum sa ilang mga dios, ug, kong mahimo, sa pagmatuod nga ang pulong ni Elias dili tinuod. Batok sa mga pasalig sa ginatus sa diwatahang mga sacerdote, ang tagna ni Elias nagbarug nga nag-inusara. Kong, bisan pa sa pahayag sa manalagna, si Baal makahatag gihapon ug tun-og ug ulan, nga makapadayon sa mga sapa sa pag-ilig ug sa pagpalambo sa mga tanum, nan pasimbaha kaniya ang han sa Israel ug pasultiha ang katawhan nga siya usa ka Dios.MH 114.1

Sa tinguha nga mapadayonan paglimbong ang katawhan, ang mga sacerdote ni Baal nagpadayon sa paghalad ngadto sa ilang mga dios ug sa pagsangpit kanila sa gabii ug sa adlaw sa pagpabugnaw sa yuta. Uban sa mahalon nga mga halad naninguha ang mga sacerdote sa pagpuypuy sa kasuko sa ilang mga dios; uban sa usa ka kasibut ug sa pagpadavon nga takus sa usa ka maayong kawsa sila nagpabilin libut sa ilang paganong mga halaran ug nagampo sa mainiton alang sa ulan. Sa matag gabii diha sa tibuok yuta nga naalaut, ang ilang mga singgit ug mga pangamuyo nagsaka. Apan walay nagpakita nga mga dag-um diha sa kalangitan aron sa pagsanta sa nagasunog nga mga silaw sa adlaw. W alay tun-og ug ulan ang nagpabugnaw sa nagmala nga yuta. Ang pulong ni Jehova nagabarug nga walay pagkabalhin pinaagi sa bisan unsa nga gihimo sa mga sacerdote ni Baal.MH 114.2

Ang usa ka tuig ninglabay, ug bisan pa niini walay ulan. Napagba ang yuta nga daw may kalayo. Ang makakaging nga init sa adlaw naglaglag sa nahibilin nga buhi nga tanum. Ang mga kasapaan nangauga, ug ang nag-inga nga kabakahan ug ang nagbahihi nga mga karnero nanaglaroylaroy bisan asa nga walay makaon. Ang kaniadto nga malambuon nga mga kaumhan nahimong sama sa naglagiting nga balas sa deserto, usa ka dapit nga biniyaan. Ang mga lasang nga gipahinungod ngadto sa pagsimba sa mga diosdios walay mga dahon; ang mga kahoy sa lasang nga nahimong maniwang nga mga kabukogan sa kinaiyahan, dili makahatag ug landong. Ang hangin uga ug makatuok; ang mga huros sa abog makabuta sa mga mata ug hapit makapahunong sa pagginhawa. Ang kaniadtong mga siyudad ug mga balangay nga mauswagon nahimong mga dapit sa pagbalata. Ang kagutom ug ang kauhaw nagatug-an sa tawo ug sa mananap sa makahahadlok nga kamatay. Ang gutom, uban sa tanang mga kalisang niini nagapadayon ug kaduul.MH 115.1

Apan bisan pa niining maong mga ebidensya sa gahum sa Dios, ang Israel wala maghinulsol, ni nakakat-on sa leksyon nga buot sa Dios nga ipakat-on kanila. Wala nila makita nga Siya nga nagbuhat sa kinaivahan nagamando sa iyang mga kasugoan, ug makahimo kanila nga mga galamiton sa panalangin o sa kalaglagan. Mapahitason ug kasingkasing, ug nalumay sa ilang mini nga pagsimba, wala silay gusto mopaubos sa ilang kaugalingon ilalum sa kusganong kamot sa Dios, ug misugod sila sa pagpangita ug ubang mga hinungdan nga kapasanginlan sa ilang mga pag-antos.MH 115.2

Hingpit si Jezabel nga nagdumili pag-ila sa hulaw ingon nga usa ka paghukom gikan kang Jehova. Dili matarug sa iyang paghukom sa paghagit sa Dios sa langit, siya, uban sa hapit tibuok Israel, mihiusa diha sa pagkondinar ni Elias ingon nga mao ang hinungdan sa tanan nilang pagkamakaluluoy. Wala ba siya magpanghimatuod batok sa ilang mga paagi sa pagsimba? Kong lamang mapahilum siya, siya nangatarungan, ang kasuko sa ilang mga dios mapuypuy ra, ug matapus usab ang ilang mga kasamok.MH 115.3

Inawhag sa rayna, si Achab naghimo sa usa ka labing matubayon nga pagpangita sa dapit nga gitagoan sa manalagna. Ngadto sa nagalibut nga mga nasud sa halayo ug sa duul, iyang gipadala ang mga mensahero sa pagpangita sa usa ka tawo nga iyang gidumtan, apan gikahadlokan; ug sa iyang kahingawa sa paghimo sa pagpangita nga mahimong ganid kutob sa mahimo, iyang gikinahanglan nga kining maong mga gingharian ug mga nasud maghimo ug panumpa nga sila wala masayud kong hain ang manalagna. Apan ang pagpangita wala magpulos. Luwas ang manalagna gikan sa daotan nga tuyo sa hari kinsang mga sala maoy hinungdan sa hulga nga nag-abut sa yuta gikan sa usa ka Dios nga nasuko.MH 116.1

Sa napakyas sa iyang panlimbasug batok kang Elias, si Jezabel mihukom sa pagpanimalus pinaagi sa pagpatay sa tanang mga manalagna ni Jehova diha sa Israel. Walay usa ang mahibilin nga buhi. Ang nasuko nga babaye nagtuman sa iyang katuyoan diha sa pagpamatay sa daghan sa mga sulogoon sa Dios. Hinoon, dili tanan ang nangamatay. Si Abdias, ang gobernador sa balay ru Achab, apan madnumanon ngadto sa Dios, “mikuha sa usa ka gatus ka mga manalagna,” sa risgo sa iyang kaugalingon nga kinabuhi, “ug gitagoan sila sa tinagkalim-an didto sa usa ka langob, ug gipakaon sila sa tinapa yug sa tubig.” 1 Hari 18:4.MH 116.2

Ninglabay ang ikaduha ka tuig sa gutom, ug sa gihapon ang walay kaluoy nga mga langit wala maghatag ug ilhanan sa ulan. Ang hulaw ug ang gutom nagpadayon sa ilang paglaglag sa dbuok nga ginghanan. Ang mga amahan ug mga inahan, nga walay ikahumpay sa mga pagantus sa ilang mga anak, napugos sa pagtan-aw kanila nga mamatay. Apan sa gihapon ang apostata nga Israel nagdumili sa pagpaubos sa ilang mga kasingkasing sa atubangan sa Dios ug mipadayon sa pagbumbol batok sa tawo pinaagi sa kang kinsang pulong kining makalilisang nga mga paghukom nag-abut kanila. Sila daw wala makasabut niining ilang pag-antos ug kagul-anan sa usa ka pagtawag ngadto sa paghinulsol, usa ka diosnon nga pagpatunga sa pagluwas kanila gikan sa paglakang sa ikamatay nga lakang nga mosaylo na sa utlanan sa pagpasaylo sa Langit.MH 116.3

Ang apostasiya sa Israel maoy usa ka kadaotan nga labaw pa ka makalilisang kay sa tanan nga napilopilo nga mga kahadlok sa gutom. Ang Dios naninguha sa pagpagawas sa katawhan gikan sa ilang pagkanalimbongan ug dad-on sila sa pagsabut sa ilang pagkamapangayoan ug husay sa Usa nga Kaniya ilang nautang ang ilang kinabuhi ug sa tanang mga butang. Naninguha Siya sa pagtabang kanila nga mabawi ang nawala nilang pagtoo, ug gikinahanglan nga Iyang ipahiagum nganha kanila ang daku nga kasakitan.MH 117.1

“May kalipay ba Ako sa kamatayon sa tawong daotan? nagaingon ang Ginoong Jehova: ug dili magapanghinaut hinuon nga siya mobalik gikan sa iyang dalan, ug mabuhi?” “Isalibay gikan kaninyo ang tanan ninyong kalapasan, diin kamo makasala; ug magbag-o kamo sa kasingkasing ug magbag-o sa espiritu: kay ngano ba nga mamatay kamo, Oh balay sa Israel? Kay Ako walay kalipay sa kamatayon niya nga mamatay, nagaingon ang Ginoong Jehova: busa bumalik kamo ug mangabuhi.” “Bumiya kamo, bumiya kamo gikan sa inyong daotan nga mga dalan; kay ngano man nga magpakamatay, kamo Oh balay sa Israel?” Ezequiel 18:23, 31, 32; 33:11.MH 117.2

Ang Dios nagpadala ug mga mensahero ngadto sa Israel, uban sa mga pakiluoy sa pagbalik ngadto sa ilang gidapigan. Kong ila pang gipamadan kining maong mga pakiluoy, kong miliso pa sila gikan ni Baal ngadto sa buhi nga Dios, dili unta gayud ikahatag ang mensahe sa paghukom ni Elias. Apan ang pasidaan nga mahimo unta nga usa ka alimyun sa kinabuhi ngadto sa kinabuhi nagmatuod ngadto kanila nga usa ka baho sa kamatayon ngadto sa kamatayon. Sa nasamaran ang ilang garbo, napukaw ang ilang kasuko batok sa mga mensahero, ug karon ilang gitagad uban sa hilabihan nga pagdumot ang manalagna nga si Elias. Kong lamang mahulog siya sa ilang mga kamot, sa malipayon ilang ihatud siya ngadto kang Jezabel—nga daw pinaagi sa pagpahilum sa iyang dngog ilang mapahunong ang katumanan sa iyang mga pulong! Diha sa atubangan sa kalisdanan sila nagpadayon sa pagbarug nga malig-on sa ilang pagkadiwatahan. Sa ingon niini sila nagadugang ngadto sa sala nga nagdala sa mga paghukom sa Langit diha sa ibabaw sa yuta.MH 117.3

Alang sa nadapatan nga Israel diha lamay usa ka ikatabang—ang usa ka pagliso gikan sa mga sala nga maoy nakadala diha kanila sa pamadlong nga kamot sa Labaw nga Makagagahum, ug diha sa pagliso ngadto kang Jehova uban sa tugob nga katuyoan sa kasingkasing. Ngadto kanila nahatag ang kasigurohan nga nagingon, “Kong takpan Ko ang mga langit aron walay ulan, o kong sugoon Ko ang dulon sa paglamoy sa yuta, o kong magpadala Ako ug kamatay taliwala sa Akong katawhan; kong ang Akong katawhan, nga gihinganlan sa Akong ngalan magmapainubsanon sa ilang kaugalingon, ug magampo ug mangita sa Akong nawong, ug motalikod gikan sa ilang mga daotang dalan; nan, Ako magapatalinghug gikan sa langit, ug magapasaylo sa ilang sala, ug magaayo sa ilang yuta.” 2 Cronicas 7:13, 14. Mao ang pagpanabo niining bulahang sangputanan nga ang Dios mipadayon sa pagtungina gikan kanila sa tun-og ug sa ulan hangtud nga mahitabo ang usa ka piho nga repormasyon.MH 117.4