Kapitulo 54—Usa ka Badlong Batok sa Pangilad

Ang kuta sa Jerusalem wala pa matapus sa diha nga gitawag ang pagtagad ni Nehemias ngadto sa dili malipayon nga kahimtang sa kabus nga mga matang sa katawhan. Diha sa wala pa mahusay nga kahimtang sa nasud, sa usa ka bahin ang panguma napasagdan. Labut pa, tungod sa hinakog nga paagi nga gisunod sa uban nga nakapauli ngadto sa Judea, ang panalangin ni Jehova wala mahiluna ibabaw sa ilang yuta, tungod niini dihay kanihit sa kalan-on.MH 576.1

Aron makakuha ug pagkaon alang sa ilang mga pamilya, ang mga kabus napugos sa pagpamalit pinaagi sa pag-utang ug sa hilabihan ka mahal nga prisyo. Napugos usab sila sa pagpanghulam ug kuwarta nga gipatuboan aron ilang ibayad sa mabug-at nga mga buhis nga gipahamtang kanila sa mga hari sa Persia. Aron madugangan ang kalisud sa mga kabus, ang mga bahandianon taliwala sa mga Judiyo nangokasyon sa ilang mga kinahanglanon, ug pinaagi niini nagpadato sila sa ilang kaugalingon.MH 576.2

Si Jehova nagsugo sa Israel, pinaagi kang Moises, nga sa matagikatulo ka tuig pagatigumon ang usa ka ikapulo alang sa mga kabus; ug may usa pa ka dugang nga paigo nga nagmando sa dili pag-uma sa yuta sa matag-ikapito ka tuig, aron ang kinaugalingon nga mga abut niini pagahimuslan sa mga kabus nga nagkinahanglan. Ang pagkamadnumanon sa paghatag niining maong mga halad ngadto sa pagtabang sa mga kabus ug ngadto sa ubang mga malolotong mga kagamitan makapalab-as kanunay diha sa atubangan sa katawhan sa kamatuoran nga ang Dios mao ang tag-iya sa tanan, ug sa ilang higayon nga mahimong mga sandayong sa panalangin. Maoy tuyo ni Jehova nga ang mga Israelihanon makabaton ug usa ka pagbansay nga makawagtang sa kadalo, ug maugmad ang gilapdon ug ang kahamili sa taras.MH 576.3

Nagpahimangno usab ang Dios pinaagi kang Moises nga nagingon: “Kong ikaw magapahulam ug salapi sa bisan kinsa sa Akong katawhan Kining kapituluha gisukad sa Akong katawhan nga kabus nga anaa uban kanimo, dili ka makigsama sa magpapautang kaniya, m magapaulos ka kaniya tungod sa tubo.” “Dili ka magpahulam nga may patubo sa imong igsoon; patubo sa salapi, bisan patubo sa makaon, bisan patubo sa bisan unsang butanga nga papahulaman nga may patubo.” Exodo 22:25; Deuteronomio 23:19. Nagingon pa Siya, “Kong diha kanimo may tawong kabus, usa sa imong mga igsoon, sa sulod sa bisan unsa sa imong mga ganghaan diha sa imong yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, dili mo pagapagahion ang imong kasingkasing, kun pagakumkumon ang imong kamot gikan sa imong igsoon nga kabus: hinonoa, pagabuklaron mo kaniya ang imong kamot, ug magatabang ka kaniya sa igo sa iyang kinahanglan sa butang nga iyang gitinguha.” “Kay dili mawala ang mga kabus gikan sa yuta: tungod niana nagasugo Ako kanimo, nga nagaingon, Pagabuklaron mo ang imong kamot sa imong igsoon, sa nagkinahanglan kanimo, ug sa imong kabus, diha sa imong yuta.” Deuteronomio 15:7, 8, 11.MH 576.4

Usahay sunod sa pagpamauli sa mga hininginlan gikan sa Babilonia, ang dato nga mga Judiyo mihimo ug supak niining maong mga mando. Sa diha nga ang mga kabus napugos sa paghulam aron ilang ibayad sa buhis ngadto sa hari, ang mga dato nagpahulam kanila ug salapi, apan nagsukot ug usa ka taas nga tubo. Pinaagi sa pagkuha ug prenda sa mga yuta gikan sa mga kabus, sa hinayhinay ilang ginudnud ang walay palad nga mga utangan ngadto sa hilabihan nga kakabus. Daghan ang napugos sa pagbaligya sa ilang mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye ngadto sa pagkaulipon; ug daw walay paglaum alang sa pagpauswag sa ilang kahimtang, walay paagi nga malukat ang ilang mga anak o ang ilang mga yuta, ang palaabuton nga diha sa ilang atubangan mao lamang ang kanunay nga nagatubo nga kagulanan, uban sa walay puas nga kawalad-on ug kaulipnan. Apan bisan pa niini sila gikan ra sa sama nga nasud, mga anak sa sama nga pakigsaad, sama sa ilang mga kaigsoonan nga maayo ug kahimtang.MH 577.1

Sa katapusan gipresentar sa katawhan ang ilang kahimtang sa atubangan ni Nehemias. “Ania karon,” sila miingon, “among gidala ngadto sa kaulipnan ang among mga anak nga lalaki ug ang among mga anak nga babaye, aron mahimong ulipon, ug ang uban sa among mga anak nga babaye naulipon na: wala na sa among gahum ang paglukat kamla; kay ang laing mga tawo nanag-iya na sa among mga yuta ug sa among kaparrasan.”MH 577.2

Sa nadungog ni Nehemias kining mabangis nga pagdaugdaug, ang iyang kalag napuno sa kapungot. “Ako nasuko sa hilabihan,” nagaingon siya, “sa nadungog ko ang ilang pagtuaw ug niining mga pulonga.” Nakita niya nga kong magmalampuson siya diha sa pagbungkag sa madaugdaugon nga kabatasan sa pagpatubo kinahanglan siya maghimo ug usa ka piho nga baruganan alang sa kaangayan. Uban sa kinaiyanhon nga kalagsik ug kamatinguhaon mibuhat siya sa pagdala ug kahumpayan ngadto sa iyang mga kaigsoonan.MH 578.1

Ang kamatuoran nga ang mga madaugdaugon mga tawo nga bahandianon kinsang pagbulig gikinahanglan pagayo sa buhat sa pagpahauli sa siyudad, bisan sa usa ka gutling wala makainpluwensya ni Nehemias. Sa tataw iyang gibadlong ang mga harianon ug ang mga punoan, ug sa diha nga iyang natigom ang usa ka dakung katiguman sa katawhan iyang gihikyad diha sa ilang atubangan ang mga gikinahanglan sa Dios kalabut sa kaso.MH 578.2

Iyang gitawag ang ilang pagtagad ngadto sa mga hitabo nga nahanabo sulod sa paghan ni Hari Achaz. Iyang gisulti pag-usab ang mensahe nga gipadala sa Dios niadtong panahona ngadto sa Israel aron sa pagbadlong sa ilang kabangis ug pagdaugdaug. Ang mga anak sa Juda, tungod sa ilang pagdiwata, gitugyan ngadto sa mga kamot sa ilang labaw pang diwatahang mga kaigsoonan, ang katawhan sa Israel. Ang naulahi nagpatuyang sa ilang pagdumot pinaagi sa pagpamatay diha sa gubat sa mga linibo sa mga lalaki sa Juda ug gipanagdakup ang tanang kababayen-an ug mga kabataan, nga naglaraw sa paghimo kanila nga mga ulipon o sa pagbaligya kanila ngadto sa kaulipnan ngadto sa mga hentil.MH 578.3

Tungod sa mga sala sa Juda, si Jehova wala magpatunga aron sa pagsanta sa gubat; apan pinaagi ni manalagna Obed Iyang gibadlong ang mabangis nga laraw sa madaugon nga mga kasundalohan: “Karon kamo nagtinguha sa paghimo sa mga anak sa Juda ug sa Jerusalem nga mga ulipon nga lalaki ug mga ulipon nga babaye alang kaninyo: apan wala ba diha kaninyoy nga kalapasan sa inyong kaugalingon batok kang jehova nga inyong Dios?” 2 Cronicas 28:10. Gipasidanan ni Obed ang katawhan sa Israel nga ang kasuko ni Jehova nahaling batok kanila, ug nga ang ilang paagi nga walay kaangayan ug panglupig magapakanaug sa Iyang mga paghukom. Sa pagkadungog niining maong mga pulong gibiyaan sa mga armadong mga tawo ang mga bihag ug ang inagaw diha sa atubangan sa mga prinsipe ug sa tanan nga katilingban. Unya ang pangulong mga tawo sa banay ni Ephraim “midala sa mga binihag, ug gikan sa mga butang nga inagaw, gisuloban ang walay saput kanila, ug gipabisdhan sila, ug gipasapinan sila, ug gihatagan sila sa pagkaon ug sa pag-inom, ug gidihugan sila, ug gitungtung sa mga asno ang mga maluyahon kanila, ug gidala sila ngadto sa Jenco, ang siyudad sa mga palma, ngadto sa ilang mga kaigsoonan.” Bersikulo 15.MH 578.4

Gilukat ni Nehemias ug sa mga uban ang pipila ka mga Judiyo nga nabaligya ngadto sa mga hentil, ug karon iyang gibutang kini nga paagi kasupak sa pagdumala nila nga tungod sa ganansya nga kalibutanon nag-ulipon sa ilang mga kaigsoonan. “Ang butang nga inyong gibuhat dili maayo;” siya miingon, “dili ba kinahanglan nga kamo magalakat sa kahadlok sa Dios, tungod sa pagyubit sa mga nasud nga atong mga kaaway?”MH 579.1

Gipakita ni Nehemias kanila nga siya sa iyang kaugalingon, ingon nga gipagamhan sa hari sa Persia, makapangayo unta ug dagkung mga amot alang sa iyang kaayohan personal. Apan sa baylo mini siya wala magkuha bisan niadtong butang nga sumala sa hustisya iyaha, apan gihatag sa walay pagpugong sa pagtabang sa mga kabus diha sa ilang pagpanginahanglan. Siya nag-awhag sa mga Judiyo nga nakasala sa pagpangilad, sa paghunong niining maong daotan nga buhat; sa pag-uli sa mga yuta ngadto sa mga kabus, ug ang tubo usab sa salapi nga ilang gisukot gikan kanila; ug sa pagpahulam kanila nga walay garantiya o tubo.MH 579.2

Kining mga pulonga gisulti diha sa presensya sa tibuok nga katilingban. Kong mipili pa ang mga punoan sa pagpamatarung sa ilang kaugalingon, may higayon sila sa paghimo niini. Apan wala silay gihatag nga pamalibad. “Among ipanguli kanila,” sila mipahayag, “ug dili mangayo kanila bisan unsa; sa ingon niini among buhaton sumala sa imong gipamulong.” Niini, si Nehemias, diha sa presensya sa mga sacerdote ug iyang “gipapanumpa sila nga sila magabuhat sumala niini nga saad.”MH 579.3

Kini nga kaagi nagatudlo ug usa ka importante nga leksyon. “Ang pagkamahigugmaon ug salapi mao ang gamut sa tanang pagkadaotan.” 1 Timoteo 6:10. Niining kaliwatana ang tinguha alang sa ganansya mao ang makapaikag nga pagbati. Sa kasagaran ang kadato mabatnan pinaagi sa limbong. Adunay daghan kaayo nga nagapaldgbisug batok sa kakabus, nga napugos sa pagtrabaho pagayo alang sa gamay nga suhol, nga dili makakuha bisan sa labing ubos nga mga kinahanglanon sa kinabuhi. Ang paghago ug ang kahangol, nga walay paglaum alang sa maayong mga butang, maghimo sa ilang palas-anon nga mabugat. Ingon nga nahago ug gilupigan, sila wala mahibalo kong asa modagan alang sa kahumpayan. Ug kining tanan aron ang mga dato may kabulig sa ilang pag-usik-usik o sa pagpatuyang diha sa ilang tinguha sa pagtigom sa tinago!MH 579.4

Ang paghigugma sa salapi ug ang paghigugma sa pagpasundayag maoy naghimo niining kalibutana nga usa ka lungib sa mga kawatan ug sa mga tulisan. Ang mga Kasulatan naghulagway sa kadalo ug sa pagpanglupig nga maoy magpasulabi sa dayon na ang ikaduha nga pag-anhi ni Cristo. “Nan, mga dato,” si Santiago nagasulat; “kamo nagatigom ug bahandi alang sa katapusang mga adlaw. Ania karon, nagatu-aw ang mga suhol nga inyong gitikas gikan sa mga mamumuo nga nanag-ani sa inyong mga uma; ug ang mga pagtu-aw sa mga mag-aani nahidangat sa mga dalunggan sa Ginoo sa Kasundalohan. Dinhi sa yuta kamo nanagpuyo sa kaluho ug sa pagpatuyang sa kalipayan; kamo nanagpatambok sa inyong mga kasingkasing aron ihawon alang sa adlaw sa ting-ihaw. Inyong gihukman ug silot, inyong gipatay ang matarung; siya dili lang mosukol kaninyo.” Santiago 5:1, 3-6.MH 580.1

Bisan taliwala niadtong nag-angkon nga nagalakaw diha sa kahadlok kang Jehova, adunay uban nga nagbuhat sa pagsubli pag-usab sa paagi nga gisunod sa mga harianon sa Israel. Tungod kay anaa man sa ilang gahum ang pagbuhat sa ingon, ilang gisukot ang labaw pa ka makatarunganon, ug sa ingon niini nahimo sila nga malupigon. Ug tungod kay ang pagkamakisapi ug ang pagkamalimbongon nakita diha sa mga kinabuhi nila nga nagpangalan sa ngalan ni Cristo, tungod kay ang iglesya nagahawid pa man diha sa iyang basahon sa mga ngalan niadtong nakahupot sa ilang mga katigayonan pinaagi sa panlupig, gitamay ang tinuohan ni Cristo. Ang pag-usik-usik, ang pagkabintahoso, ug ang pangilad, maoy nagdaot sa pagtoo sa kadaghanan ug nagaguba sa ilang pagkaespirituhanon. Sa dakung bahin ang iglesya mao ang manubag sa mga sala sa iyang mga sakop. Sama siya nga nag-uyon sa daotan kong siya mapakyas sa pagpataas sa iyang tingog batok niini.MH 580.2

Ang mga batasan sa kalibutan dili mahimong mga sumbanan alang sa Cristohanon. Dili siya magasundog sa mga pagginawi niini nga mapintas, sa pagkabintahaan mini, ug sa pangilad niini. Ang matagbuhat nga dili matarung ngadto sa usa ka isigkatawo maoy usa ka paglapas sa bulawanon nga lagda. Ang matag sayop nga mabuhat ngadto sa mga anak sa Dios nabuhat ngadto kang Cristo sa Iyang kaugalingon diha sa persona sa Iyang mga balaan. Ang matag-pagsulay sa pagpamintaha sa pagkawalay kahibalo, sa kaluya, o sa kalisdanan sa lain nga tawo narehistro ingon nga panglimbong diha sa talaan sa langit Siya nga sa tininuod may kahadlok sa Dios, mopili sa pagbudlay sa adlaw ug sa gabii, ug magakaon sa tinapav sa kakabus, kay sa paglunang sa paninguha alang sa ganansya nga nagalupig sa mga babaye nga balo ug sa mga ilo sa amahan o magliso sa dumoluong gikan sa iyang katungod.MH 580.3

Ang labing gamay nga pagtipas gikan sa katarung nagaguba sa mga ali ug nagaandam sa kasingkasing sa paghimo ug daku pa nga panglupig. Kong sa diha lamang nga ang usa ka tawo makabintaha alang sa iyang kaugalingon nga dili makapulos sa lain nga tawo, ang iyang kalag mahimong kublan sa inpluwensya sa Espiritu sa Dios. Ang ganansya nga nabatnan sa maong bili maoy usa ka makahahadlok nga kapildihan.MH 581.1

Kita nga tanan utangan ngadto sa diosnon nga katarung, apan wala kitay bisan unsa nga atong ikabayad sa mao nga utang. Unya ang Anak sa Dios, nga naluoy kanato, mibayad sa bili sa atong katubsanan. Siya nahimong kabus aron nga pinaagi sa Iyang kakabus kita unta mahimong dato. Pinaagi sa mga buhat sa pagkamanggihatagon ngadto sa Iyang mga kabus kita makahimo sa pagmatuod sa pagkatininuod sa atong pagpasalamat tungod sa mahigugmaong kalolot nga gipakaylap nganhi kanato. “Buhaton ta ang maayo ngadto sa tanang mga tawo, si Pablo mipadasig “ilabina kanila sa mga sakop sa pammalay sa pagtoo.” Galacia 6:10. Ug ang iyang mga pulong nahauyon sa mga pulong sa Manluluwas nga nagaingon: “Ang mga kabus kanunay nga anaa kaninyo, ug bisan kanus-a nga buot ninyo, makahimo kamo ug maayo alang kanila.” “Buhati ang mga tawo sa bisan unsay buot ninyo nga ilang pagabuhaton kaninyo: kay mao kini ang kasugoan ug ang mga profeta.” Marcos 14:7; Mateo 7:12.MH 581.2