Rozdział 56 — Nauka w szkołach średnich i wyższych

Wielu gubi właściwą drogę w świeckich szkołach — Jakżeż to straszna rzeczywistość, mogąca wstrząsnąć sercami rodziców, że w wielu szkołach, do których wysyłają swoje dzieci, aby zdobyły wykształcenie i podniosły poziom moralności, przeważają wpływy deformujące charakter, odrywające umysł od właściwych celów życia i obniżające poziom moralności. Przez kontakt z niewierzącymi, miłującymi przyjemności i zepsutymi osobami bardzo wielu młodych zatraca prostotę i skromność oraz wiarę w Boga i poświęcenie, które ich chrześcijańscy rodzice pielęgnowali w nich przez rozważne nauczanie i gorące modlitwy.JWD 239.1

Wielu tych, którzy wstępują do szkoły z zamiarem przygotowania się do jakiejś bezinteresownej służby, zostaje zaabsorbowanych świeckimi studiami. Ambicja jest pobudzana do zdobywania wyróżnień na polu naukowym oraz do uzyskania pozycji i uznania w świecie. Cel, który im przyświecał, gdy szli do szkoły, zagubili gdzieś, a życie zostało poświęcone samolubnym i świeckim dążeniom. Przyjęte zwyczaje rujnują często życie doczesne i przyszłe. — Śladami Wielkiego Lekarza 286.JWD 239.2

Wpływy religijnego domu ulegają osłabieniu — Modlicie się: “Nie wódź nas na pokuszenie”. Mateusza 6,13. Zatem nie zgadzajcie się, by wasze dzieci znajdowały się tam, gdzie będą je otaczać pokusy, których można uniknąć. Nie posyłajcie ich do szkół, gdzie będą narażone na wpływy, które będą jak ciernie zasiane na glebie serca.JWD 239.3

W szkole domowej, w pierwszych latach ich życia, uczcie i dyscyplinujcie wasze dzieci w bojaźni Bożej. Potem zaś bądźcie ostrożni, by nie umieszczać ich tam, gdzie religijne pouczenia, jakie przyjęły, zostaną zatarte, a miłość Pana zostanie wymazana z ich serc. Niech ułuda wysokich zarobków czy rzekome korzyści edukacyjne nie prowadzą was do posyłania waszych dzieci tam, gdzie nie będziecie mieli na nie wpływu i gdzie będą one wystawione na pokusy. “Albowiem cóż pomoże człowiekowi, choćby cały świat pozyskał, a na duszy swej szkodę poniósł? Albo co da człowiek w zamian za duszę swoją?” Marka 8,36-37. — Manuscript 30, 1904.JWD 239.4

Nasze uczelnie zostały założone na Boże polecenie — Gdy anioł Boży wskazał mi, że należy założyć instytucję w celu nauczania naszej młodzieży, zobaczyłam, że będzie to jeden z najważniejszych środków zarządzonych przez Pana dla ratowania dusz. (...). Jeśli wpływ naszej uczelni jest taki, jaki powinien być, młodzi ludzie, którzy się tam uczą, będą potrafili poznawać Boga przez Jego dzieła i wielbić Go. Rozwijając zdolności dane im przez Pana, będą się przygotowywać do pełnienia skuteczniejszej służby dla Niego. — Testimonies for the Church IV, 419-422.JWD 240.1

Młodych ludzi należy zachęcać do wstępowania do naszych szkół, które powinny stawać się coraz bardziej podobne do szkół proroków. Nasze szkoły zostały powołane do istnienia przez Pana. — Fundamentals of Christian Education 489.JWD 240.2

Korzyści z nauki w szkole z internatem — W wielkim stopniu dzieci otrzymujące wykształcenie w naszych szkołach poczynią większe postępy, jeśli zostaną odseparowane od kręgu rodziny, w której otrzymały błędne wychowanie. Dla niektórych rodzin może się okazać konieczne przeniesienie się tam, gdzie będą mogli zapisać dzieci do szkoły i oszczędzić sobie w ten sposób dodatkowych kosztów, ale w wielu przypadkach okaże się to raczej przeszkodą, a nie błogosławieństwem. — Tamże 313.JWD 240.3

Internat dla krnąbrnej córki — Wróg działał bez ograniczeń na twoją córkę, aż jego sidła spętały ją jak żelazne łańcuchy. Trzeba usilnych i wytrwałych starań, by uratować jej duszę. Jeśli masz odnieść sukces w tym dziele, żadne połowiczne środki nie wystarczą. Nawyków ukształtowanych przez lata nie da się łatwo zmienić. Twoją córkę należy umieścić tam, gdzie znajdzie się pod stałym, mocnym i trwałym wpływem. Radzę ci posłać ją do college'u w X. Niech znajdzie się pod wpływem dyscypliny w internacie. Powinna była znaleźć się tam przed laty.JWD 240.4

Internat jest prowadzony według planu, dzięki któremu jest odpowiednim miejscem. Warunki panujące tam mogą nie odpowiadać upodobaniom niektórych młodych ludzi, ale jest tak dlatego, że wychowano ich według fałszywych teorii, nauczono pobłażliwości i zaspokajania zachcianek, a wszystkie ich nawyki i zwyczaje zostały niewłaściwie ukształtowane. Droga siostro, zbliżamy się do końca czasu, więc nie powinniśmy dostosowywać się do gustów i praktyk świata, ale do usposobienia Bożego, bacząc na to, co mówi Pismo Święte, i postępując stosownie do światła, które dał nam Pan. Nasze skłonności, zwyczaje i praktyki nie mogą dominować. Słowo Boże jest naszym standardem. — Testimonies for the Church V, 506.JWD 240.5

Miejscowi uczniowie — Wydaje się, że niektórzy nauczyciele uważają, że żadne z dzieci, których rodzice mieszkają w pobliżu szkoły, nie powinno mieć szkolnych przywilejów, jeśli nie mieszka ono w internacie. Dla mnie jest to nowy i dziwny pogląd.JWD 241.1

Niektórzy młodzi ludzie w domu rodzinnym znajdowali się pod takim wpływem, że byłoby dla nich bardzo dobrze, gdyby przez jakiś czas zamieszkali w dobrze prowadzonym internacie. Dla tych, którzy z konieczności muszą opuścić dom rodzinny, by uczęszczać do szkoły, internat jest wielkim błogosławieństwem. Jednak dom rodzinny, w którym domownicy boją się Boga i są mu posłuszni, jest i zawsze będzie najlepszym miejscem dla młodszych dzieci. Tam właśnie, dzięki właściwemu wychowaniu przez rodziców, mogą się cieszyć opieką i dyscypliną religijnej rodziny, sprawowaną przez najbliższe im osoby. (...).JWD 241.2

Co do młodzieży w odpowiednim wieku, by uczęszczała do szkoły z internatem, unikajmy tworzenia zbędnych i arbitralnych reguł, które będą odłączać młodych ludzi od rodziców mieszkających w pobliżu naszych szkół. (...).JWD 241.3

Jeśli rodzice nie są przekonani, że najlepiej będzie dla ich dzieci, gdy zostaną poddane dyscyplinie szkolnej, powinni jak najdłużej zatrzymać je pod swoim wpływem. W niektórych miejscach rodzice mieszkający w pobliżu szkoły mogą dojść do wniosku, że ich dzieci skorzystają na tym, że będą mieszkać w internacie, gdzie otrzymają określone pouczenia, jakich nie będą w stanie odebrać w domu rodzinnym. Jednak nie należy wywierać nacisku, by w każdym przypadku odłączenie dzieci od rodziców było warunkiem przyjęcia dzieci do którejś z naszych szkół. (...).JWD 241.4

Rodzice są naturalnymi opiekunami swoich dzieci i mają święty obowiązek nadzorować ich wychowanie i kształcenie.JWD 241.5

Czy nie powinniśmy zrozumieć, że rodzice, którzy przez lata czuwali nad rozwojem swoich dzieci, powinni najlepiej wiedzieć, jakiego rodzaju nauczania i kierownictwa potrzebują one, by rozwijać najlepsze cechy ich charakteru? Radzę, by dzieci mieszkające w odległości trzech czy pięciu kilometrów od szkoły mogły do niej uczęszczać, przebywając w swoim domu, i jednocześnie zachować dobrodziejstwa wpływu rodziców. Gdziekolwiek jest to możliwe, rodzina powinna trzymać się razem. — Letter 60, 1910.JWD 242.1

Wszystkie dzieci powinny mieć możliwość korzystania z edukacji — Kościół śpi i nie zdaje sobie sprawy z doniosłości edukacji dzieci i młodzieży. Niektórzy mówią:JWD 242.2

— Dlaczego mielibyśmy być tak bardzo zainteresowani gruntownym edukowaniem naszej młodzieży? Wydaje mi się, że wystarczy poświęcić szczególną uwagę wybranym osobom, które chcą zdobyć określony rodzaj wykształcenia wymagający szczególnej dyscypliny. Nie jest konieczne, by cała młodzież miała dostęp do tak dobrego nauczania. Czy takie wybiórcze podejście nie zaspokoi wszystkich istotnych potrzeb?JWD 242.3

Odpowiadam:JWD 242.4

— Nie, zdecydowanie nie. (...). Cała nasza młodzież powinna mieć dostęp do błogosławieństw i przywilejów edukacji w naszych szkołach, aby była inspirowana do stawania się Bożymi współpracownikami. Wszyscy młodzi ludzie potrzebują wykształcenia, aby mogli się stać użyteczni oraz przygotowani do zajęcia odpowiedzialnych stanowisk w życiu prywatnym i publicznym. — The Review and Herald, 13 luty 1913.JWD 242.5

Wyważony program szkolny — Zdolności umysłu wymagają rozwijania, aby mogły być używane dla chwały Boga. Należy zwrócić baczną uwagę na rozwój intelektualny, aby poszczególne organy odpowiedzialne za funkcjonowanie umysłu były jednakowo silne dzięki właściwemu ćwiczeniu, pełniąc swoje szczególne funkcje. Jeśli rodzice pozwalają dzieciom podążać za skłonnościami ich umysłów, upodobaniami i pragnieniami, ze szkodą dla wierności obowiązkom, wówczas charaktery dzieci zostaną ukształtowane według tego wzorca, tak iż nie będą one zdolne piastować żadnego odpowiedzialnego stanowiska. Pragnienia i skłonności młodych ludzi powinny być kontrolowane, ich słabe punkty charakteru wzmacniane, a nadmiernie silne dążenia tłumione.JWD 242.6

Jeśli jakaś zdolność pozostaje uśpiona albo jest skierowana w niewłaściwą stronę, zamiar Boży nie jest realizowany. Wszystkie zdolności powinny być właściwie rozwijane. Należy starannie podchodzić do każdej z nich, gdyż każda ma wpływ na inne, a więc wszystkie muszą być używane, aby umysł mógł być należycie zrównoważony. Jeśli jeden czy dwa organy są rozwijane i stale używane, gdyż upodobaniom waszych dzieci odpowiada kierowanie siły umysłu w jedną stronę, z zaniedbaniem innych sił umysłowych, wówczas dzieci będą dorastać w braku równowagi umysłu i charakteru. Będą zdolne i silne w jednym kierunku, ale będą wykazywać poważne braki w innych kierunkach, nie mniej ważnych. Nie będą kompetentnymi ludźmi. Ich braki dadzą o sobie znać i staną się skazą na ich charakterze. — Testimonies for the Church III, 26.JWD 243.1

Niebezpieczeństwo nieustannego intensywnego studiowania — Wielu rodziców pozwala dzieciom pozostawać w szkole niemal przez okrągły rok. Takie dzieci przyzwyczajają się do mechanicznej rutyny uczenia się, ale nie zapamiętują tego, czego się uczą. Wielu z tych ciągle uczących się młodych ludzi wydaje się niemal całkowicie pozbawionymi życia intelektualnego. Monotonia ciągłego uczenia się wyczerpuje umysł, więc wykazują bardzo niewielkie zainteresowanie tym, czego się uczą. Dla wielu z nich nauka z podręczników staje się bolesnym mozołem. Nie mają wewnętrznego upodobania do myślenia ani ambicji zdobywania wiedzy. Nie pielęgnują w sobie nawyków rozmyślania i poszukiwania. (...).JWD 243.2

Niewielu jest takich, którzy potrafią dogłębnie rozumować i myśleć logicznie, gdyż błędne wpływy ograniczają rozwój intelektualny młodzieży. Założenie rodziców i nauczycieli, że ciągłe uczenie się wzmocni intelekt, okazuje się błędne, gdyż w wielu przypadkach działa właśnie odwrotnie. — Counsels to Parents, Teachers, and Students 84-85.JWD 243.3

Słuszna krytyka często pod adresem rodziców — Nie należy oczekiwać, że nauczyciel wykona dzieło, które należy do rodziców. Wielu rodziców dopuszcza się poważnego zaniedbania obowiązku. Podobnie jak Heli nie wywierają ograniczającego wpływu, a potem posyłają swoje niezdyscyplinowane dzieci na uczelnię, by tam nauczyły się tego, czego rodzice powinni nauczyć je w domu.JWD 243.4

Niewielu docenia zadanie spoczywające na nauczycielach. Gdy udaje się im zreformować krnąbrną młodzież, rzadko spotyka ich za to pochwała. Gdy młodzi wybierają towarzystwo złych rówieśników i sami stają się coraz gorsi, wówczas nauczyciele są potępiani, a szkoła krytykowana. Jednak w wielu przypadkach słuszna krytyka powinna spotkać rodziców. To oni mają pierwszą i najważniejszą okazję opanowania i nauczania ich dzieci, gdy były one skłonne uczyć się, a umysł i serce łatwo poddawały się kształtowaniu. Jednak wskutek lenistwa rodziców pozwala się dzieciom postępować według własnej woli, tak iż utwierdzają się one w złym postępowaniu. — Tamże 91-92.JWD 244.1

Rodzice mają popierać autorytet nauczyciela — Jednymi z największych trudności, z jakimi nauczyciele muszą się borykać, są te, które wynikają z zaniedbania ze strony rodziców, którzy nie współpracują z uczelnią w utrzymywaniu dyscypliny. Jeśli rodzice zobowiążą się popierać autorytet nauczyciela, wiele nieposłuszeństwa, występków i rozwiązłości można będzie uniknąć. Rodzice powinni wymagać, by ich dzieci szanowały autorytet i były mu posłuszne. Powinni pracować z nieustanną troską i pilnością, ucząc, prowadząc i ograniczając swoje dzieci, aż właściwe nawyki zostaną mocno ugruntowane. Dzięki takiemu wychowaniu młodzi ludzie będą przestrzegać porządku społecznego i ograniczeń wynikających z moralnych zobowiązań. — Testimonies for the Church V, 89.JWD 244.2

Nie do młodzieży należy ocena, czy dyscyplina na uczelni jest rozsądna, czy nie. Jeśli rodzice mają dostateczne zaufanie do nauczycieli i systemu edukacji stosowanego w szkole, by posłać tam swoje dzieci, niech wykażą się rozsądkiem i moralną odpornością, wspierając nauczyciela w utrzymywaniu dyscypliny. (...).JWD 244.3

Mądrzy rodzice będą wdzięczni, że istnieją szkoły, gdzie żadne bezprawie nie będzie tolerowane i gdzie dzieci będą uczone posłuszeństwa, a nie pobłażliwości, podlegając dobrym wpływom.JWD 244.4

Niektórzy rodzice świadomie posyłają swoje zdemoralizowane dzieci do szkoły, bo nie są w stanie skorygować ich charakteru w domu. Czy ci rodzice poprą nauczycieli w ich dziele dyscypliny, czy raczej będą dawać posłuch wszystkim fałszywym doniesieniom? — Manuscript 119, 1899.JWD 244.5

Rodzice powinni popierać szkolną dyscyplinę — Niektórzy z rodziców, którzy posłali swoje dzieci do X, powiedzieli im, że jeśli będzie się wymagać od nich czegoś nierozsądnego, nie muszą się podporządkowywać, bez względu na to, kto będzie tego od nich wymagał. Cóż za lekcja zostaje w ten sposób udzielona dzieciom! Jak na podstawie swojego doświadczenia mogą one decydować, co jest rozsądne, a co nie?JWD 245.1

Gdy przyjdzie im do głowy, by wyjść wieczorem, nie mówiąc, dokąd się udają, a nauczyciele czy wychowawcy zażądają wyjaśnień, ci uznają to za nierozsądne i potraktują jak naruszenie ich praw. Nie życzą sobie wtrącania się w ich sprawy. Jaki wpływ mogą wywierać zasady i autorytet na takich młodych ludzi, skoro traktują oni wszelką dyscyplinę jak bezzasadne ograniczanie ich wolności?JWD 245.2

W wielu przypadkach ci młodzi ludzie pozostawali w szkole jedynie przez krótki czas i wracali do domu niezadowoleni z edukacji, pragnąc zachować wolność w podążaniu za skłonnościami źle wykształconych i niezdyscyplinowanych pragnień, których nie mogli realizować w szkole. Lekcje pobłażliwości przekazane im przez niemądrego ojca i niemądrą matkę wykonały swoje dzieło dla doczesności i wieczności, a strata tych dusz obciąży ich konto. — Manuscript 119, 1899.JWD 245.3

Edukacja poza programem nauczania uczelni — Dzieci i młodzież powinni rozwijać nawyk staranności w kwestii edukacji. Programy nauczania w szkołach nie obejmują całego wykształcenia, jakie powinni oni otrzymać. Młodzi mogą się stale uczyć z tego, co widzą i słyszą. Mogą studiować od przyczyny do skutku, ucząc się z otoczenia i okoliczności życia. Mogą się uczyć każdego dnia o tym, czego powinni unikać, a co powinni praktykować, aby podnosić się na wyższy poziom i uszlachetniać, nadając stałość charakterowi i wzmacniając zasady, które są podstawą szlachetnego człowieczeństwa.JWD 245.4

Jeśli przystępują do zdobywania wykształcenia z obojętnością, zadowoleni z tego, że zdają z klasy do klasy, bez szczególnego wysiłku ze swej strony, to nie osiągną standardu wyznaczonego im przez Boga. — The Youth's Instructor, 21 kwiecień 1886.JWD 245.5