ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10ο - Η ΜΗΤΕΡΑ - ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ
38. - Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Ισοβάθμια με τον άνδρα. Η γυναίκα πρέπει να κατέχει τη θέση την οποία της καθόρισε ο Θεός από την αρχή: να είναι ίση με τον άνδρα της. Ο κόσμος χρειάζεται μητέρες που να είναι μητέρες όχι μόνο κατ’όνομα, αλλά με όλη τη σημασία της λέξης. Μπορούμε δι-καιολογημένα να πούμε ότι τα χαρακτηριστικά καθήκοντα της γυ-ναίκας είναι πιο ιερά από αυτά του άνδρα. Η γυναίκα ας αναλογισθεί τον ιερό χαρακτήρα του έργου της, και με τη δύναμη και το φόβο του Θεού να εκπληρώσει την αποστολή της ζωής της. Πρέπει να εκπαιδεύσει τα παιδιά της να είναι χρήσιμα στον κόσμο αυτόν, προσβλέποντας να κατοικήσουν σε έναν καλύτερο κόσμο.ΧΟ 168.1
Η σύζυγος και μητέρα ας μην αγνοήσει την ικανότητά της και να αφήσει τις δυνάμεις της να αδρανήσουν, στηριζόμενη εξολοκλήρου στον άνδρα της. Η προσωπικότητά της δεν πρέπει να συγχωνευθεί με τη δική του. Να αισθανθεί ότι είναι ισάξια του συζύγου της και να σταθεί στο πλευρό του, πιστή εκείνη στον τομέα του καθήκοντος και εκείνος πιστός στο δικό του. Το έργο της για την ανατροφή των παιδιών της είναι, εξεταζόμενο από κάθε άποψη, τόσο ανυψωτικό και εξευγενιστικό όσο το καθήκον που εκείνος μπορεί να κληθεί να εκτελέσει, και αν ακόμη του έμελλε να εξελιχθεί σε ανώτατη δικαστική προσωπικότητα του έθνους.ΧΟ 168.2
Η βασίλισσα του σπιτιού. Ούτε ο βασιλιάς στο θρόνο του δεν έχει καθήκον ανώτερο από εκείνο της μητέρας. Η μητέρα είναι η βασίλισσα του σπιτιού της. Έχει τη δύναμη να διαπλάσει το χαρακτήρα των παιδιών της, ώστε αυτά να γίνουν κατάλληλα για την ανώτερη, την αθάνατη ζωή. Ένας άγγελος δε θα μπορούσε να ζητήσει μια ανώτερη αποστολή, επειδή κάνοντας αυτό η μητέρα προσφέρει υπηρεσία στο Θεό. Αρκεί μόνο να κατανοήσει το σπουδαίο χαρακτήρα του καθήκοντός της, και αυτό θα την εμπλήσει θάρρος. Ας αναλογισθεί την αξία του έργου της και ας περιενδυθεί την ακέραια πανοπλία του Θεού για να μπορέσει να αντισταθεί στον πειρασμό να συμμορφωθεί με τους κανόνες του κόσμου. Το έργο της είναι τοσο για τη ζωή αυτή όσο και για την αιωνιότητα.ΧΟ 168.3
Η μητέρα είναι η βασίλισσα του σπιτιού και τα παιδιά της είναι οι υπήκοοί της. Πρέπει να κυβερνάει το σπιτικό της με σύνεση και με την αξιοπρέπεια της μητρότητας. Η επιρροή της στο σπίτι να είναι υπέροχη, ο λόγος της να είναι νόμος. Αν είναι χριστιανή και βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο του Θεού, θα εμπνέει σεβασμό στα παιδιά της.ΧΟ 168.4
Τα παιδιά πρέπει να διδαχθούν να θεωρούν τη μητέρα τους όχι σαν σκλάβα που το έργο της είναι να τα υπηρετεί, αλλά σαν βασί-λισσα που τα καθοδηγεί και τα διδάσκει «στίχον επί στίχον, διδα-σκαλίαν επί διδασκαλίαν” (Ησ. κη’[28]10).ΧΟ 169.1
Μια κλίμακα αξιών. Σπάνια η μητέρα εκτιμάει την εργασία της, και συχνά τόσο χαμηλή αξία της αποδίδει, ώστε να τη θεωρεί αγγα-ρεία. Τον ίδιο πάντα κάνει κύκλο κάθε μέρα, κάθε εβδομάδα χωρίς εμφανή αποτελέσματα. Στο τέλος της ημέρας δεν μπορεί να λογα-ριάσει όλα τα μικροπράγματα που κατόρθωσε να κάνει. Συγκρίνοντας τον εαυτό της με τα επιτεύγματα του συζύγου της, αισθάνεται ότι δεν έκανε τίποτε το αξιόλογο.ΧΟ 169.2
Πολλές φορές ο πατέρας έρχεται στο σπίτι με ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του την ικανοποίηση και εξιστορεί με περηφάνια ό,τι κατόρθωσε να κάνει στο διάστημα της ημέρας. Τα σχόλιά του φανε-ρώνουν πως πρέπει να υπηρετηθεί από τη μητέρα που δεν έκανε τίποτε περισσότερο από το να προσέξει τα παιδιά, να μαγειρέψει και να τακτοποιήσει το σπίτι. Δεν είναι έμπορος να αγοράζει και να πουλάει. Δεν έχει κτήματα να σκάβει τη γη. Δεν είναι μηχανικός. Επομένως δεν έχει κάνει τίποτε που να την κουράσει. Ο σύζυγος επικρίνει, κατηγορεί και δίνει διαταγές σαν να είναι αυτός ο κύριος της δημιουργίας. Αυτό γίνεται ακόμη πιο οδυνηρό για τη μητέρα, επειδή αυτή αισθάνεται εξαντλημένη από την ολοήμερη εκπλήρωση των καθηκόντων της, και μη μπορώντας να δει τι έχει κάνει, απο-καρδιώνεται πραγματικά.ΧΟ 169.3
Αν μπορούσε να τραβηχθεί το παραπέτασμα, και αν ο πατέρας και η μητέρα μπορούσαν να δουν την εργασία της ημέρας όπως τη βλέπει ο Θεός, και να διακρίνουν το έργο του ενός και του άλλου με τον τρόπο που το εγκρίνει το άπειρο μάτι του Θεού, η αιώνια αποκάλυψη θα τους εξέπληττε. Ο πατέρας θα έβλεπε τους μόχθους του με μεγαλύτερη μετριοφροσύνη, ενώ η μητέρα θα αποκτούσε καινούργιο θάρρος και καινούργια ενεργητικότητα για να εκπληρώ-σει την εργασία της με σύνεση, με επιμονή και υπομονή, επειδή τότε θα αναγνώριζε την αξία της. Ενώ ο πατέρας ασχολείται με φθαρτά και πρόσκαιρα πράγματα, η μητέρα ασχολείται με τη διαμόρφωση της διάνοιας και του χαρακτήρα, εργαζόμενη όχι μόνο για τώρα, αλλά και για την αιωνιότητα.ΧΟ 169.4
Ο Θεός υπέδειξε το έργο της. Θα ήταν ευχής έργο αν κάθε μητέρα αναγνώριζε πόσο μεγάλη σημασία έχουν τα καθήκοντα και οι ευθύνες της και πόσο μεγάλη είναι η αμοιβή της πιστότητάς της.ΧΟ 170.1
Η μητέρα που χαρούμενα αναλαμβάνει τα ανατιθέμενα καθήκοντά της, θα νιώσει την πολυτιμότητα της ζωής, επειδή ο Θεός τής έχει αναθέσει κάποιο έργο να εκτελέσει. Για την εκπλήρωση του έργου αυτού δεν είναι ανάγκη ούτε το νου της να περιστείλει, ούτε να επιτρέψει να εξασθενήσουν οι διανοητικές της ικανότητες.ΧΟ 170.2
Της μητέρας το έργο έχει ανατεθεί από το Θεό για να αναθρέψει τα παιδιά της με τη γαλούχηση και την παραίνεση του Κυρίου. Η αγάπη και ο φόβος του Κυρίου πρέπει πάντοτε να προβάλλονται μπροστά στο τρυφερό μυαλό τους. Όταν τους επιβάλλονται διορθώσεις, να διδαχθούν ότι αυτές ορίζονται από το Θεό, ότι Εκείνος δυσαρεστείται με την εξαπάτηση, την ανειλικρίνεια και τις κακές πράξεις. Έτσι, συνάπτεται η σκέψη των παιδιών με το Θεό, ώστε ό,τι λέγουν και κάνουν να γίνεται για τη δόξα Του. Και στα χρόνια που θα ακολουθήσουν, δε θα είναι σαν το φτερό στον άνεμο, συνεχώς ταλαντευόμενα μεταξύ ροπής και καθήκοντος.ΧΟ 170.3
Να οδηγούνται τα παιδιά στο Χριστό δεν είναι το μόνο που απαιτείται. Πρέπει να διδαχθούν να γίνουν μαθητές του Χριστού «διά να ήναι οι υιοί ημών ως νεόφυτα, αυξάνοντες εις την νεότητα αυτών. Αι θυγατέρες ημών ως ακρογωνιαίοι λίθοι τετορνευμένοι προς στολισμόν παλατιού». (Ψαλμ. ρμδ’[144]12). Αυτό το έργο της διάπλασης, του εκλεπτυσμού και της στίλβωσης ανήκει στη μητέρα. Ο χαρακτήρας του παιδιού πρέπει να σχηματισθεί. Η μητέρα οφείλει να χαράξει επάνω στις σάρκινες πλάκες της καρδιάς μαθήματα αιώνιας διάρκειας, και θα έρθει οπωσδήποτε αντιμέτωπη με τη δυσαρέσκεια του Θεού αν παραμελήσει το καθήκον αυτό ή αν επιτρέψει οτιδήποτε να παρεμβληθεί σε αυτό. Η χριστιανή μητέρα έχει το καθορισμένο από το Θεό έργο της, το οποίο δε θα αγνοήσει αν είναι στενά συνδεδεμένη με το Θεό και εμποτισμένη με το ‘Αγιο Πνεύμα.ΧΟ 170.4
Η μεγάλη και ευγενής αποστολή της. Υπάρχουν ανεκτίμητες ευκαιρίες, αφάνταστα πολύτιμες που προσφέρονται σε κάθε μητέ-ρα. Ο ταπεινός κύκλος των εργασιών που οι γυναίκες βλέπουν σαν ανιαρή απασχόληση, είναι το μεγαλύτερο έργο. Η μητέρα έχει το προνόμιο να ευεργετήσει τον κόσμο με την επιρροή της, και κάνοντας αυτό χαροποιεί και τη δική της καρδιά. Χαράζει ίσια μονοπάτια για τα βήματα των παιδιών της που οδηγούν στα ένδοξα ύψη του ουρανού, είτε τα πράγματα πηγαίνουν καλά, είτε πλακώνονται από συννεφιά. Αλλά μόνο όταν ακολουθεί στη δική της ζωή τα διδάγμα- τα του Χριστού, μπορεί η μητέρα να ελπίζει ότι θα αναπτύξει το χαρακτήρα των παιδιών της κατά το θεϊκό πρότυπο.ΧΟ 170.5
Από όλες τις ασχολίες της ζωής, το πιο αξιοσέβαστο καθήκον της μητέρας είναι το καθήκον απέναντι στα παιδιά της. Πόσο συχνά όμως αυτό παραμερίζεται για χάρη κάποιας φίλαυτης ατομικής ευ-χαρίστησης! Στους γονείς είναι εμπιστευμένο τόσο το προσωρινό όσο και το αιώνιο συμφέρον των παιδιών τους. Αυτοί οφείλουν να κρατούν τα ηνία της διακυβέρνησης και να καθοδηγούν την οικογένειά τους προς τη δόξα του Θεού. Ο νόμος του Θεού πρέπει να εί-ναι ο κανόνας τους, και η αγάπη να κυβερνάει τα πάντα.ΧΟ 171.1
Κανένα έργο δεν είναι μεγαλύτερο και αγιότερο. Οταν οι παντρεμένοι άνδρες φεύγουν για τη δουλειά τους, αφήνοντας τις γυναίκες τους στο σπίτι να φροντίσουν τα παιδιά τους, η σύζυγος και μητέρα επιτελεί ένα εξίσου σπουδαίο έργο όπως ο σύζυγος και πατέρας. Ενώ ο ένας βρίσκεται σε ιεραποστολικό αγρό, η άλλη εί-ναι σε ιεραποστολή του σπιτιού, της οποίας οι ευθύνες, η αγωνία και τα βάρη συχνά υπερβαίνουν κατά πολύ αυτά του συζύγου και πατέρα. Το έργο της είναι ιερόπρεπο και σπουδαίο. Στον εξωτερικό ιεραποστολικό αγρό ο σύζυγος μπορεί να απολαμβάνει τους επαί-νους των ανθρώπων, ενώ η δουλεύτρα του σπιτιού δεν απολαμβά-νει καμιά ανθρώπινη αναγνώριση για τη δουλειά της. Αν όμως ερ-γάζεται για το ανώτερο συμφέρον της οικογένειάς της προσπαθώ-ντας να διαμορφώσει χαρακτήρες σύμφωνα με το θεϊκό υπόδειγμα, ο καταχωρητής άγγελος γράφει το όνομά της ως ένα των μεγαλύ-τερων ιεραποστόλων του κόσμου. Ο Θεός δε βλέπει τα πράγματα όπως τα αντιλαμβάνεται η περιορισμένη αντίληψη των ανθρώπων.ΧΟ 171.2
Η μητέρα είναι του Θεού συνεργάτης για να κάνει θεοσεβή την οικογένειά της. Οφείλει έμπρακτα να εξηγεί τη θρησκεία της Βίβλου σποδεικνύοντας πως η επιρροή της πρέπει να ελέγχει τις καθημε-ρινές υποχρεώσεις και απολαύσεις μας, και διδάσκοντας τα παιδιά ότι μπορούν να σωθούν αποκλειστικά με τη χάρη διαμέσου της πί-στης που είναι το δώρο του Θεού. Η συνεχής αυτή διδασκαλία τι είναι ο Χριστός για μας και γι’αυτά, η αγάπη Του, η καλοκαγαθία Του και η ευσπλαχνία Του, όπως αποκαλύπτονται στο λυτρωτικό έργο Του, θα σχηματίσει μια ιερή εντύπωση στην καρδιά. Η ανα-τροφή των παιδιών αποτελεί ένα σημαντικό μέρος του σχεδίου του Θεού για την απόδειξη της δύναμης της Χριστιανοσύνης. Ιερή ευ-θύνη βαρύνει τους γονείς να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους έτσι ώστε αυτά να βγουν στον κόσμο και να κάνουν καλό και όχι κακό σε αυτούς με τους οποίους συναναστρέφονται.ΧΟ 171.3
Ένας συνεργάτης με τον ιεροκήρυκα. Ο ιεροκήρυκας έχει τη χαραγμένη πορεία εργασίας και η μητέρα έχει τη δική της. Πρέπει να φέρει τα παιδιά της στο Χριστό ζητώντας την ευλογία Του, να τρέφεται με τα λόγια του Χριστού και να τα διδάσκει στα παιδιά της. Από τη βρεφική ηλικία τους ας τα πειθαρχεί στην αυτοσυγκράτηση, στην αυταπάρνηση και να τα συνηθίσει στην ευπρέπεια και στην ευταξία. Η μητέρα μπορεί να μεγαλώσει τα παιδιά της, έτσι ώστε με προθυμία να πηγαίνουν για να ακούσουν το Λόγο του Θεού από τους δούλους Του. Ο Κύριος χρειάζεται μητέρες οι οποίες σε κάθε μορφή της οικογενειακής ζωής να βελτιώνουν τα θεόδοτα τάλαντά τους και να καταστήσουν τα παιδιά τους κατάλληλα για την οικογέ-νεια του ουρανού.ΧΟ 172.1
Ο Θεός λατρεύεται το ίδιο ή και περισσότερο από το έργο που γίνεται στο σπίτι παρά από εκείνον ο οποίος κηρύττει το Λόγο Του. Όπως πραγματικά συμβαίνει με τους δασκάλους στο σχολείο, έτσι και οι γονείς πρέπει να αισθάνονται ότι είναι οι δάσκαλοι των παι-διών τους.ΧΟ 172.2
Της χριστιανής μητέρας η σφαίρα της χρησιμότητας δεν περιο-ρίζεται μόνο στην οικογενειακή της ζωή. Την ευεργετική επιρροή που ασκεί στον οικογενειακό κύκλο της, πρέπει και μπορεί να την κάνει αισθητή σε ευρύτερη χρησιμότητα στη γειτονιά της και στην εκκλησία. Το σπίτι δεν είναι φυλακή για την αφοσιωμένη σύζυγο και μητέρα.ΧΟ 172.3
Μια αποστολή ζωτικής σημασίας. Ας συνειδητοποιήσει η γυ-ναίκα την ιερή σημασία του έργου της και με δύναμη και φόβο Θεού ας αναλάβει την αποστολή της. Ας εκπαιδεύσει τα παιδιά της να εί-ναι χρήσιμα στον κόσμο αυτόν και να καταστούν άξιοι για το μέλλοντα κόσμο. Απευθυνόμαστε σε χριστιανές μητέρες. Σας ικετεύουμε να αποκτήσετε τη συναίσθηση της υπευθυνότητάς σας ως μητέρες και να ζείτε όχι για τη δική σας ευχαρίστηση αλλά για τη δόξα του Θεού. Ο Χριστός δεν ευχαριστούσε τον Εαυτό Του αλλά έλαβε δούλου μορφή.ΧΟ 172.4
Ο κόσμος είναι γεμάτος από την επίδραση της διαφθοράς. Η μόδα και οι συνήθειες ασκούν μεγάλη επιρροή στους νέους. Αν η μητέρα αδυνατεί να κάνει το καθήκον της διδάσκοντας, καθοδηγώντας και συγκροτώντας τα παιδιά της, τότε φυσικό είναι αυτά να ακολουθήσουν το κακό, αποστρεφόμενα το καλό. Ας πηγαίνει η κάθε μητέρα συχνά στο Σωτήρα της με την προσευχή: «Δίδαξον ημάς τί πρέπει να κάμωμεν εις το παιδίον, και τί να γείνη εις αυτό.” (Κριτ. ιγ’[13] 12). Ας δώσει προσοχή στην καθοδήγηση που χορηγεί ο Θεός στο λόγο Του, και θα της χορηγηθεί η σύνεση σύμφωνα με τις ανάγκες της.ΧΟ 172.5
Σμιλεμένο κατά θεϊκή ομοιότητα. Υπάρχει ένας Θεός εκεί ψη-λά, και το φως και η δόξα που απαυγάζει από το θρόνο Του, ανα-παύεται επάνω στην πιστή μητέρα, ενώ αυτή προσπαθεί να διδάξει στα παιδιά της να αντισταθούν στη δύναμη του κακού. Κανένα άλλο έργο δεν μπορεί να παραβληθεί με το δικό της σε σπουδαιότητα. Δεν έχει να ζωγραφίσει όπως ο ζωγράφος επάνω στο κανναβάτσο, ούτε μπορεί όπως ο γλύπτης να σμιλέψει το μάρμαρο. Δεν έχει, όπως ο συγγραφέας, να ενσαρκώσει κάποια ευγενική σκέψη με δυναμικά λόγια, ούτε όπως ο μουσικοσυνθέτης να εκφράσει ένα ευγενικό αίσθημα χρησιμοποιώντας τη μελωδία. Αυτό που έχει να κάνει, με τη βοήθεια του Θεού, είναι να δημιουργήσει σε μια ανθρώπινη ψυχή τη θεϊκή εικόνα.ΧΟ 173.1
Η μητέρα που εκτιμάει αυτό, θα θεωρήσει τις ευκαιρίες πολύτι-μες. Θα φροντίσει ειλικρινά με το χαρακτήρα της και με τους τρό-πους της διαπαιδαγώγησης να παραστήσει στα παιδιά της το ανώ-τερο ιδανικό. Με προθυμία, υπομονή και θάρρος θα προσπαθήσει να βελτιώσει τις δικές της ικανότητες ώστε να μπορέσει να χρησι-μοποιήσει σωστά τις ανώτερες διανοητικές δυνάμεις για την αγωγή των παιδιών της. Με ειλικρίνεια θα ρωτάει σε κάθε βήμα: «Τι είπε ο Θεός;” Με προσοχή θα μελετάει το Λόγο Του. Θα διατηρεί τα μάτια προσηλωμένα στο Χριστό έτσι ώστε η δική της καθημερινή πείρα στα ταπεινά επίπεδα της φροντίδας και του καθήκοντος να είναι μια πραγματική αντανάκλαση της μιας και αληθινής Ζωής.ΧΟ 173.2
Η πιστή μητέρα καταχωρημένη στο «βιβλίον ενθυμήσεως”. Η αυταπάρνηση και ο σταυρός είναι ο κλήρος μας. Θα τον δεχθού-με; Κανείς από μας δεν πρέπει να περιμένει πως όταν μας βρουν οι τελευταίες μεγάλες δοκιμασίες, ένα πνεύμα πατριωτισμού και αυτο-θυσίας θα παρουσιασθεί αυτοστιγμεί επειδή χρειάζεται. Όχι. Στην πραγματικότητα το πνεύμα αυτό πρέπει να συνυπάρχει στην καθη-μερινή εμπειρία μας και να εμφυτευθεί στη διάνοια και στην καρδιά των παιδιών μας τόσο με τη διδασκαλία όσο και με το παράδειγμα. Οι χριστιανές μητέρες μπορεί να μην είναι οι ίδιες πολεμίστριες, αλ-λά μπορούν να αναθρέψουν πολεμιστές που να ενδυθούν ολόκλη-ρη την πανοπλία, και σθεναρά να συμμετέχουν στις μάχες του Κυ-ρίου.ΧΟ 173.3
Μητέρες, το πεπρωμένο των παιδιών σας βρίσκεται κατά μεγά-λο βαθμό στα χέρια σας. Αν αποτύχετε στο καθήκον σας, ίσως να τα κατατάξετε στις τάξεις του εχθρού και να τα καταστήσετε πρά- κτορές του για την καταστροφή των ψυχών. Με το ευσεβές παράδειγμά σας όμως και με τη σταθερή πειθαρχία μπορείτε να τα οδη-γήσετε στο Χριστό και να τα κάνετε όργανα στα χέρια Του για τη σωτηρία πολλών ψυχών. Το έργο της χριστιανής μητέρας, αν εκτελείται πιστά εν Κυρίω, θα απαθανατισθεί. Οι θιασώτες του συρμού ούτε θα δουν ούτε θα καταλάβουν ποτέ την αθάνατη ομορφιά του έργου της χριστιανής μητέρας και θα την ειρωνευθούν για τις απαρ-χαιωμένες ιδέες της και το απλό, ανεπιτήδευτο ντύσιμό της, ενώ η Μεγαλειότητα του ουρανού θα καταγράψει το όνομα της πιστής μη-τέρας στο «βιβλίον της ενθυμήσεως».ΧΟ 173.4
Οι στιγμές είναι ανεκτίμητες. Ολόκληρη η κατοπινή ζωή του Μωυσή, η μεγάλη αποστολή που εκπλήρωσε ως αρχηγός του λαού Ισραήλ, αποδεικνύει τη σημασία του έργου της χριστιανής μητέρας. Κανένα άλλο έργο δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτό. Οι γονείς οφείλουν να κατευθύνουν τη διδαχή και την εκπαίδευση των παιδιών τους όταν ακόμη αυτά είναι πολύ μικρά, με σκοπό να τα κάνουν Χριστιανούς. Αυτά έχουν ανατεθεί στη φροντίδα μας για να καταρτισθούν όχι ως κληρονόμοι του θρόνου μιας επίγειας αυτοκρατορίας, αλλά ως βασιλείς του Θεού για να βασιλεύσουν στους ατελεύτητους αιώνες.ΧΟ 174.1
Κάθε μητέρα πρέπει να καταλάβει ότι οι ώρες της είναι πολύτι-μες. Το έργο της πρόκειται να δοκιμασθεί στην επίσημη ημέρα των τελικών λογαριασμών. Τότε θα αποδειχθεί ότι πολλά από τα κρίμα-τα και τις αποτυχίες των ανδρών και γυναικών ήταν αποτέλεσμα της άγνοιας και της αμέλειας εκείνων που είχαν το καθήκον να κα-θοδηγήσουν τα παιδικά τους βήματα στο σωστό μονοπάτι. Τότε θα φανεί ότι πολλά άτομα που ευεργέτησαν τον κόσμο με το φως της μεγαλοφυΐας, της αλήθειας και της αγιοσύνης οφείλουν τις αρχές οι οποίες σφυρηλάτησαν την επιρροή και την επιτυχία τους σε μια χριστιανή, προσευχόμενη μητέρα.ΧΟ 174.2