Dagiti Adadalan ni Cristo

Dagiti adadalan inkaskasabada ti nailansa ken nagungar a Mangisalakan a binuyogan ti dakkel a pannakabalin. Inaramidda dagiti pagilasinan ken datdatlag iti nagan ni Jesus, naagasan dagiti masaksakit, ket maysa a lalaki a pilay nanipud pannakayanakna naisubli iti naananay a pannakaagasna ket simrek iti templo a kaddua da Pedro ken Juan, a magmagna ken lumaglagto ken agdaydayaw iti Dios iti imatang dagiti amin a tao. Naisaknap ti damag, ket dagiti tattao nangrugida nga agaribungbung iti lawlaw dagiti adalan. Adu dagiti nagtaray nga aggigiddan, a dakkel ti panangidayawda gapu iti pannakaagas a naaramid.IAS 206.1

Idi natay ni Jesus, impagarup dagiti papadi a saanen a maaramid dagiti milagro kadakuada, ket ti pannakakibur agpatinggan ken dagiti tattao apanda manen kadagiti ugugalida. Ngem adtoy! iti tengngada met laeng dagiti adadalan agararamidda iti milagro, ket dagiti tattao napnoda iti pannakasdaaw. Nailansa idin ni Jesus, ket nagsiddaawda no adino ti nangalaan dagiti adalan itoy a pannakabalin. Idi sibibiag pay, impagarupda nga inikkanna ida ti pannakabalin; ngem idi natayen inururayda nga agsardengen dagiti milagro. Naawalan ni Pedro ti pagrikutanda ket kinunana kadakuada, “O lallaki nga Israelita, apayapay a pagsiddaawanyo daytoy? wenno apayapay matmatandakami a kas la ket gapu iti talugading wenno ti kinasingpetmi pinapagnami daytoy? Ti Dios da Abraham ken Isaac, ken Jacob, ti Dios dagiti ammatayo inikkanna ti dayag ni Adipenna a Jesus isu nga inyawatyo ken tinallikudanyo iti sangoanan ni Pilato, idi pinanggepna nga ibbatan. Ngem tinallikudanyo daydi Santo ken Nalinteg, ket dinawatyo a maited kadakayo ti maysa a nakapapatay; ket pinatayyo ti Principe ti biag, isu a pinagungar ti Dios kadagiti natay, isu a masaksianmi. Ket gapu iti pammati iti nagan ni Jesus napatibker daytoy a tao a makitayo ken amammoyo.” Aramid 3:12-16.IAS 206.2

Saan a naibturan dagiti turayen dagiti papadi ken panglakayen dagitoy a sasao, ket iti panagbilinda natiliw da Pedro ken Juan ket naipanda iti pagbaludan. Ngem rinibribu dagiti naconvertir ken naiturong a mamati iti panagungar ken yuuli ni Cristo babaen iti panangdengngegda iti maymaysa la a kasaba dagiti adalan. Nariribuk dagiti papadi ken panglakayen. Pinapatayda ni Jesus tapno dagiti isisip dagiti tattao maiturongda la kadakuada; ngem ti banag isut dakdakes ngem iti kasakbayanna. Nalatak ti panangpabasol dagiti adalan nga isudat nangpapatay iti Anak ti Dios ket dida met maikeddeng no kasano ti panagadu dagitoy a banag wenno no kasano ti pamanunutan dagiti tattao kadakuada. Naragsakda koma a mangpapatay manen kada Pedro ken Juan, ngem dida naitured, ta kabutengda dagiti tattao.IAS 207.1

Iti sumuno nga aldaw naipan dagiti apostol iti pangokoman. Adda idiay idi dagidi met la lallaki a nagikkis a sigaganetget unay iti dara ti Nalinteg. Nangngegda idi nga inlibak ni Pedro ti Apona a napakuyogan iti panangilunod ken panagsapata idi a napabasol a maysa met kadagiti adalan ket nanginanamada a mapabutengda manen. Ngem naconvertiren ni Pedro, ket idi nakitana ti gundaway a panangikkatna iti mansa ti nadarasudos ken nakababain a panangilibak ken iti panangitanok iti nagan nga imbabainna. A napakuyogan iti nasantoan a kinatured, ken iti pannakabalin ti Espiriu, inlatakna nga awanan buteng kadakuada, “Iti nagan ni Jesu-Cristo a taga Nazaret, isu nga inlansayo iti krus, ket pinagungar ti Dios kadagiti natay, gapu Kenkuana daytoy a tao adda a nasalun-at iti saklangyo. Isu ti bato nga imbellengyo a managaramid iti balay isu a nagbalin a bato a panuli. Ket awan ti sabali a pakaisalakanan, uray siasino; ta awan sabali a nagan iti babaen ti langit, a naited kadagiti tao, a pakabalinantayo a maisalakan.” Aramid 4:10-12.IAS 207.2

Nagsiddaaw dagiti tattao iti tured da Pedro ken Juan ket nabigbigda a nakikadkadduada ken Jesus; ta ti natakneng ken awan butengna a garawda pumada met la ti garaw idi ni Jesus no adda iti ayan dagiti kabusorna. Babaen iti ikikita ti asi ken ladingit, ni Jesus binabalawna ni Pedro idi nailibaknan, ket idi a situtured a nangbigbig iti Apona, ni Pedro isut naanamongan ken nabendicionan. Kas pakakitaan ti pananganamong ni Jesus, isut pinunno ti Espiritu Santo.IAS 208.1

Saan a naitured nga iparang dagiti papadi ti gurada kadagiti adadalan. Binilinda a rummuar da Pedro kenIAS 208.2

Juan iti pangokoman, nagsasaoda nga isisuda, a kinunada, “Anianto ti aramidentayo kadagitoy a tao? ta pudno nga amin dagiti agnaed ditoy Jerusalem ammoda nga isuda nangaramidda ti maysa nga agdindinamag a datdatlag ket daytoy ditay mabalin a libaken.” Nagbutengda a maisaknap ti padamag daytoy naimbag nga aramid kadagiti tattao. No sapasapen ti pannakaammo Kenkuana, marikna idi dagiti papadi a mapukawdan ti pannakabalinda, ket isudanton ti mapabasol a nangpapatay ken Jesus. Nupay kasta ti la naituredda nga aramiden isu ti panangbutbutengda kadagiti adalan ken panangbilin kadakuada a dida agsaon iti nagan ni Jesus, di la ket ta mapapatayda. Ngem inlatak ni Pedro a situtured a dida mabalin a di sawen dagiti banag a nakita ken nangngegda.IAS 208.3

Gapu iti pannakabalin ni Jesus intuloy dagiti adadalan ti panangagas kadagiti agsagsagaba ken masaksakit a naipan kadakuada. Ginasut dagiti nagpailista iti inaldaw iti babaen ti wagayway ti nailansa, napagungar, ken immuli a Mangisalakan. Dagiti papadi ken panglakayen, ket nangnangruna dagiti tumultulong kadakuada, nariribukda. Impisokda manen dagiti apostol iti pagbaludan, a nanginanamada a bumassit ti gulogulo. Nagragsak ni Satanas ken dagiti angelna; ngem dagiti angel ti Dios inlukatda dagiti ruangan ti pagbaludan, ket, maisuppiat iti bilin dagiti turayen dagiti papadi ken panglakayen, imbilinda kadagiti apostol, “Inkayo, agtakder ken agsaokayo idiay templo, ket ipalawagyo kadagiti tattao dagiti amin a sasao a maipapan itoy a Biag.” Aramid 5:20.IAS 209.1

Naguurnong ti concilio ket pinaayabanda dagiti balud. Linukatan dagiti turayen dagiti ruangan ti pagbaludan; ngem dagiti sapsapulenda awandan idiay. Nagsublida ket impakaammoda kadagiti papadi ken panglakayen, a kinunada, “Kinapudnona nasarakmi ti pagbaludan a siririkep iti nalagda unay, ket dagiti agbanbantay a sitatakder kadagiti ruangan; ngem itay linukatanmi, awan nasarakanmi a tao iti uneg.” “Ket immay ti maysa nga impakaammona kadakuada a kunana: Adtoy dagiti lallaki nga impisokyo iti pagbaludan, addada a sitatakder idiay templo, ket sursurroanda dagiti umili. Idin napan ti capitan agraman dagiti oficial, ket inyegda ida a saan a pinilit, ta nagbutengda nga uburen ida dagiti umili. Ket idi inyegda ida, insaklangda ida iti consejo: ket ti panguloen a padi inintuodna kadakuada, a kinunana: Saanmi nga imbilin iti nairut kadakayo a dikay mangisuro iti daytoy a nagan? ket adtoy, a pinunnoyo ti Jerusalem iti sursuroyo, ket kayatyo nga ipabasol kadakami ti dara daytoy a tao.” Aramid 5:25-28.IAS 209.2

Managinsisingpet dagiti panguloen dagiti Judio; inayayatda ti panangidayaw dagiti tattao nga adadda ngem ti panagayatda iti Dios. Kasta unay ti pannakapatangken dagiti puspusoda a kadagiti kapapannakabalinan nga inaramid dagiti apostol nagrurudanda laeng. Ammoda idi a no dagiti adadalan ikaskasabada ni Jesus, ti pannakailansa, panagungar, ken yuulina, padagsenenna laeng ti basol kadakuada a kas mammapatay. Awanen kadakuada ti tarigagay nga umawat iti dara ni Jesus a kas idi inyikkisda a sipipigsa, “Agtinnag ti darana kadakami ken kadagiti anannakmi.” Mateo 27:25.IAS 210.1

Situtured dagiti apostol a nagkuna a rebbengda a pagtulnogan ti Dios a nangnangruna ngem dagiti tattao. Kinuna ni Pedro: “Ti Dios dagiti ammatayo pinagungarna ni Jesus, isu a pinapatayyo nga imbitin iti maysa a kayo, isu intan-ok ti Dios iti makanawanna a kas maysa a Principe ken Mangisalakan, tapno itedna iti Israel ti panagbabawi ken ti panangikkat kadagiti basbasol. Ket dakami ti makasaksi kadagitoy a banag, ken kasta met ti Espiritu Santo, isu nga inted ti Dios kadagiti agtulnog Kenkuana.” Aramid 5:30-32. Naparurod dagiti mammapatay kadagitoy natured a sasao, ket inkeddengda a rugitan manen dagiti imimada iti dara babaen ti panangpapatayda kadagiti apostol. Panpanunutenda nga aramiden daytoy, idi a ti maysa nga angel tinignayna ti puso ni Gamaliel a patigmaananna dagiti papadi ken tu rayen: “Dikay biangan dagitoy a tattao ket baybay-anyo ida; ta no daytoy a panggep wenno daytoy nga aramid naggapu kadagiti tao, marbanto: ngem no naggapu iti Dios, dikayto mabalin a rebbaen; di la ket ta masarakanto a ti Dios ket ti busbusorenyo.” Aramid 5:38, 39. Dagiti dakes nga angel ti agtigtignay kadagiti papadi ken panglakayen iti pannakapapatay dagiti apostol; ngem imbaon ti Dios ti angelna a manglapped babaen ti maysa a timek a naggapu met laeng kadagiti pangpangulo a Judio a maiparabur kadagiti adipenna. Saan pay a nalpas idi ti aramid dagiti apostol. Masapul a maisaklangda iti sangoanan dagiti arari tapno saksianda ti nagan ni Cristo ken paneknekanda dagiti banag a nakita ken nangngegda.IAS 210.2

Sikekedked a pinalubosan dagiti papadi dagiti baludda, kalpasan ti pannakabaotda ket imbilinda kadakuada a didan agsao iti nagan ni Jesus. “Ket pimmanawda a siraragsak, iti sangoanan ti consejo agsipud ta naibilangda a maikari a nagsagaba iti nakababain gapu iti nagan ni Jesus. Ket inaldaw-aldaw iti templo ken dagiti balbalay, dida namingga a manursuro ken mangikasaba a ni Jesus isu ti Cristo.” Aramid 5:31, 32. Iti kasta ti sao ti Dios rimmang-ay ken immadu. Dagiti adalan situtured a pinaneknekanda dagiti banbanag a nakita ken nangngegda, ket babaen iti nagan ni Jesus inaramidda dagiti nakaskasdaaw a milagro. Situtured nga impabasolda ti dara ni Jesus kadagidiay a napalalo ti tarigagayda nga umawat idi maipalubos kadakuada nga adda pannakabalinda iti Anak ti Dios.IAS 211.1

Nakitak a naibilin kadagiti angel ti Dios nga aywananda a naisangsangayan dagiti nasagradoan, nasken a kinapudno isuda nga agserbi kas sinepete dagiti adadalan ni Cristo kadagiti amin a kaputotan. Naiparabaw a naisangsangayan ti Espiritu Santo kadagiti apostol, isuda a nakaimatang iti pannakailansa, panagungar, ken yuuli ti Apo—nasken a kinapudno nga isuda ti inanama ti Israel. Masapul a kumita dagiti amin iti Mangisalakan ti lubong a kakaisuna a namnamada, ket magnada iti dalan a linukatanna babaen iti sacrificio ti biagna met laeng, ken salimetmetanda ti linteg ti Dios ket agbiagda. Nakitak ti kinasirib ken kinaimbag ni Jesus iti panangitedna ti pannakabalin kadagiti adalan a mangipan iti daydi met la nga aramid isu a nakaguraan ken nakapapatayanna babaen dagiti Judio. Iti naganna dagiti adalan adda pannakabalinda a mangabak kadagiti aramid ni Satanas. Adda naraniag a lawag ken dayag iti kanito ti ipapatay ken panagungar ni Jesus, nga aramidenna a di matay ti sagrado a kinapudno nga isu ti Mangisalakan ti lubong.IAS 211.2

*****