Ang Praga sa Ilalum sa Pagsalikway sa Boma
Ang mga balita sa buhat sa Praga nadala ngadto sa Roma, ug gilayon si Hus gitawag sa pag-atubang sa papa. Ang pagtuman nagkahulogan sa ilang kamatayon. Ang hari ug reyna sa Bohemia, ang Universidad, ang mga halangdon, ug ang mga punoan sa kagamhanan, nagkahiusa sa paghangyo sa papa nga si Hus tugutan lamang sa pagpabilin sa Praga, ug ang pagtubag sa Roma pinaagi sa delegado. Inay unta nga kining hangyo uyonan, ang papa nagpadayon hinoon sa paghusay ug pagsilot kang Hus, ug unya nagingon nga ang siyudad sa Praga anaa sa ilalum sa pagsalikway.ADA 87.2
Niadtong panahona kong ikapamulong na ngani kana, makagubut kaayo sa kadaghanan. Ang mga ceremonias nga ginapauban niini ginapahiangay aron sa paglisang sa katawo han nga nagtan-aw sa papa ingon nga tinugyanan gayud sa Dios, nga nagdala sa mga yawe sa langit ug sa infierno, ug nagbaton ug gahum sa pagpahamtang sa pagkaespirituhanon ug yutan-on nga paghukom. Ginatohoan nga ang mga ganghaan sa langit natakpan batok niadtong dapit nga ginapakanaugan sa silot sa pagsalikway; nga samtang ang papa dili mahamuot sa pagkuha sa tunglo, ang mga minata7tinakpan gikan sa mga puloy-anang mga binulahan. Tungud niining makalilisang hitabu nga dautan, ang tanang bulohaton sa tinohoan ginahunong. Ang mga simbahan ginatakpan. Ang mga pagkasal ginahimo sa mga laguerta sa iglesia. Ang mga minatay wala na ilubong sa cementerio nga ginganlang yutang balaan, ginabutang sa mga lubnganan sa walay mga ceremonias, sa mga kanal kun sa mga kaumahan. Sa ingon niining buhata ang Roma naghunahuna sa pagmando kun paggahum gihapon sa mga hunahuna sa mga tawo.ADA 87.3
Ang Siyudad sa Praga napuno sa dakong kasamok. Ang kadaghanan nagingon nga si Hus mao ang hinungdan sa ilang tanang mga kadautan, ug nagsugo nga kinahanglan siya nga itugyan sa malagotong Roma. Sa pagpahilum sa mga kasamok nga ang Reformador mipahawa una sa iyang pinoy-anan. Si Hus wala muhonong sa iyang mga buhat, apan nagpadayon sa pagpanaw sa mga siyudad nga haduol, sa pagwali sa kadagha¬nan nga buot manalinghug. Tungud niini ang buhat sa papa sa pagsumpo sa ebangelio nahimo hinoon nga nahasabwag. “Kay wala kami, bisan unsa nga gahum batok sa kamatuoran, kondili ang uyon sa kamatuoran.”ADA 88.1
Sa miagi na ang panahon nga ang kaguliyang sa Praga nahumpay. Si Hus mibalik sa kapilya sa Bethlehem, sa pagpadayon sa labing dakong paningkamot ug kadasig sa pagwali sa pulong sa Dios. Sukad dinhi si Hus lamang usa ra ang nagtindog sa iyang bulohaton; apan karon si Jeronimo, samtang didto sa Inglaterra nagdawat sa mga pagtolon-an ni Wicleff, mitipon sa buhat sa reforma. Kining duruha sa human niini nagkahiusa ang ilang kinabuhi, ug ang kamatayon dili makabulag kanila. Ang pagkamaa.yong lake, pagkamaayong mamulong ug pagkamaalamon,— mao ang nakapabantog kang Jeronimo; apan si Hus labaw sa kinaiya sa pagkalig-on. Ang iyang mahusay nga paghukom silbi makapugong sa madalidaliong espiritu ni Jeronimo, nga matuod nga mapainubsanon, nakahibalo sa iyang katakus bisan pa mutoo sa iyang mga tambag. Sa ilalum sa ilang hiniusa nga buhat ang reformacion mikaylap labing matulin.ADA 88.2
Ang Dios nagtugut nga ang dakong kahayag mosidlak sa mga hunahuna niining mga tawong pinili, sa pagpahayag ka- nila sa daghang mga kasaypanan sa Roma; apan wala sila makadawat sa tanang kahayag nga igahatag sa kalibutan. Tungud niining Iyang mga alagad, ang Dios nagmando sa mga tawo gikan sa kangitngit sa Roma; apan adunay daghan ug dagkong mga kaulangan nga ilang igakahibalag, ug Iyang gimandoan sila sa hinayhinay kutub sa ilang maantus. Dili sila andam sa pagdawat sa tanang kahayag sa makausa lamang. Sama sa bug-os nga himaya sa ka-udtohong adlaw kadtong nanaglunang sa kangitngit magsalikway sa kangitngit kon pahayagan. Tungud niini nagpahayag siya sa mga pangolo sa tagidiotay sumala sa madawat sa mga katawohan. Gikan sa mga ginatus nga katuigan ngadto sa usa, ang laing mga matinumanong magbubuhat nagsunod sa pagmando sa mga tawo gihapon sa dalan sa reformacion.ADA 88.3
Ang panagbulag sa iglesia nagpadayon gihapon. Tolo ka mga papa nagkabingkil sa pagpili kong kinsa ang labing labaw kanila sa kagahum, ug ang ilang panag-away nakapuno sa Kakristianosan sa kadautan ug kasamok. Sa adlaw nagdugang ang kaisug ni Hus sa pagsupak sa mga kahugawan nga ginatugut.ADA 89.1
Ang siyudad sa Praga anaa naman sa “entredicho”, ug si Hus miadto sa iyang pinuy-anang barrio. Ang matinumanong pagpamatuod nga midilaab sa hinigugma niyng kapilia sa Bethlehem natapus na. Kinahanglan siya musulti sa labi pang halapad nga plataforma sa tibook nga Kakristianosan, sa dili pa niya itugyan ang iyang kinabuhi nga saksi alang sa kamatuoran.ADA 89.2
Aron sa pagtambal sa mga kadautan nga nakapasamok sa Uropa ang usa ka dakong tigum ginahimo sa Constanza. Ang nagtawag sa tigum mao si emperador Segismundo, usa sa mga tolo ka papa nga nanagpalabwanay, si Juan XXIII.ADA 89.3
Si Papa Juan miadto uban ang mga pagduhaduha ug wa-lay paglaum. Bisan pa misulod siya sa siyudad sa Constanza uban ang dakong kahalangdon, kinuyugan sa mga dagkong ta-wo sa simbahan, ug sinunod sa hataas nga laray sa mga tawong sakop sa hukmanan sa principe. Ang tanang kaparian ug ang tanang mga dagkong tawo sa siyudad, uban ang dakong kadaghanan sa pumopoyo misugat kaniya. Sa ibabaw sa iyang ulo dunay bulawanong palio, nga ginadala sa upat ka mga pangolong maghuhukom. Ang hostia ginadala sa atubangan niya, ug ang mga malahalong sapot sa mga Cardinal ug sa mga halangdong tawo nakahimo nga dako uyamut nga talan-awon.ADA 89.4