ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΔΙΚΗ

«Τα διατάγματά Σου υπήρξαν εις εμέ
ψαλμωδίαι εν τω οίκω της παροικίας μου.»
(Ψαλμ. 119:54)

Οι αρχαιότερες και διαπρεπέστερες γνωστές στον άνθρωπο ποιητικές εκφράσεις βρίσκονται στην Αγία Γραφή. Πριν ακόμη ψάλλει ο αρχαιότερος των ποιητών του κόσμου, ο βοσκός της Μαδιάμ καταχώρησε τα λόγια εκείνα του Θεού στον Ιώβ με όλη τους τη μεγαλοπρέπεια, ασύγκριτη, απρόσιτη από τις ανώτερες δημιουργίες της ανθρώπινης ευφυΐας:XE 146.1

«Πού ήσο ότι εθεμελίονον την γην;...
Ή τίς συνέκλεισε την θάλασσαν με θύραν,
Ότε εξορμώσα εξήλθεν εκ μήτρας;
Ότε περιέβαλον αυτήν με νεφέλην,
Και με ομίχλην εσπαργάνωσα αυτήν,
Και περιώρισα αυτήν δια προστάγματος Μου
Και έβαλον μοχλούς και πύλας,
Και είπα, Έως αυτού θέλεις έρχεσθαι
Και δεν θέλεις υπερβή,
Και εδώ θέλει συντρίβεσθαι
Η υπερηφανία των κυμάτων σου.
Προσέταξας συ την πρωίαν επί των ημερών σου;
Έδειξας εις την αυγήν τον τόπον αυτής;...
Εισήλθες έως των πηγών της θαλάσσης;
Ή περιεπάτησας εις εξιχνίασιν της αβύσσου;
Ηνοίχθησαν εις σε του θανάτου αι πύλαι;
Ή είδες τας θύρας της σκιάς του θανάτου;
Εγνώρισας το πλάτος της γης;
Απάγγειλον εάν ενόησας ταύτα.
Πού είναι η οδός της κατοικίας του φωτός;
Και του σκότους πού είναι ο τόπος αυτού;...
Εισήλθες εις τους θησαυρούς της χιόνος
Ή είδες τους θησαυρούς της χαλάζης;
Διά τίνος οδού διαδίδεται το φως, Ο ανατολικός άνεμος διαχέεται επί την γην
Τίς ήνοιξε ρύακας διά της ραγδαίας βροχής
Ή δρόμον δια την αστραπήν της βροντής;
Δια να φέρη βροχήν επί γην ακατοίκητον,
Εις έρημον όπου άνθρωπος δεν υπάρχει,
Διά να χορτάση την άβατον και ακατοίκητον,
Και να αναβλαστήση τον βλαστόν της χλόης;...
Δύνασαι να δεσμεύσης
Τας γλυκείας επιρροάς της Πλειάδος
Ή να λύσεις τα δεσμά του Ωρίονος;
Δύνασαι να εκβάλης τα Ζώδια εις τον καιρόν αυτών;
Ή δύνασαι να οδηγήσης τον Αρκτούρον
Μετά των υιών αυτού; Ιώβ 38:4-27, 31,32XE 146.2

Για την ομορφιά της εκφραστικότητας διαβάστε επίσης την περιγραφή της άνοιξης.XE 147.1

«Ιδού, ο χειμών παρήλθεν, η βροχή διέβη, απήλθε.
Τα άνθη φαίνονται εν τη γη,
Ο καιρός του άσματος έφθασε
Και η φωνή της τρυγόνος ηκούσθη εν τη γη ημών.
Η συκή εξέφερε τους ολύνθους αυτής,
Και αι άμπελοι με τα άνθη της σταφυλής
Διαδίδουσιν ευωδίαν.
Σηκώθητι, αγαπητή μου, ωραία μου, και ελθέ.” Άσμα Ασμάτων 2:11-13XE 147.2

Και του Βαλαάμ η αθέλητη προφητεία της ευλογίας του λαού Ισραήλ δεν υστερεί σε ομορφιά.XE 147.3

«Βαλάκ ο βασιλεύς του Μωάβ με έφερεν εκ της Αράμ,
Εκ των ορέων των προς ανατολάς λέγων,
Ελθέ, καταράσθητί μοι τον Ιακώβ
Και ελθέ, αναθεμάτισον τον Ισραήλ.
Πώς να καταρασθώ τον οποίον ο Θεός δεν καταράται;
Ή πως να αναθεματίσω
Τον οποίον ο Κύριος δεν αναθεμάτισε;
Διότι από της κορυφής των ορέων βλέπω αυτόν, Και από των λόφων θεωρώ αυτόν.
Ιδού, λαός όστις θέλει κατοικήσει μόνος,
Και δεν θέλει λογαριασθή μεταξύ των εθνών ...
Ιδού, ευλογίαν παρέλαβον, και ευλόγησε,
Και εγώ δεν δύναμαι να μετατρέψω αυτήν.
Δεν εθεώρησεν ανομίαν εις τον Ιακώβ,
Ουδέ είδε διαστροφήν εις τον Ισραήλ.
Κύριος ο Θεός αυτού είναι μετ’αυτού,
Και αλαλαγμός βασιλέως είναι μεταξύ αυτών ...
Βεβαίως ουδεμία γοητεία δεν ισχύει κατά του Ιακώβ,
Ουδέ μαντεία κατά του Ισραήλ.
Κατά τον καιρόν θέλει λαληθή περί του Ιακώβ
Και περί του Ισραήλ, Τί κατώρθωσεν ο Θεός!...
Είπεν εκείνος όστις ήκουσε τα λόγια του Θεού,
Όστις είδεν όρασιν του Παντοδυνάμου ...
Πόσον ωραίαι είναι αι κατοικίαι σου, Ιακώβ,
Αι σκηναί σου, Ισραήλ!
Ως κοιλάδες είναι εξηπλωμέναι,
Ως παράδεισοι εις όχθας ποταμού,
Ως δένδρα αλόης τα οποία εφύτευσεν ο Κύριος,
Ως κέδροι πλησίον των υδάτων.”
«Είπεν εκείνος όστις ήκουσε τα λόγια του Θεού
Και έλαβε την γνώσιν του Υψίστου ...
Θέλω ιδεί Αυτόν, αλλ’ουχί τώρα,
Θέλω θεωρήσει Αυτόν, αλλ’ουχί εκ του πλησίον.
Θέλει ανατείλει άστρον εξ Ιακώβ
Και θέλει αναστηθή σκήπτρον εκ του Ισραήλ. ...
Και θέλει εξέλθει εξ Ιακώβ ο εξουσιάζων.» Αριθμοί 23:7-23, 24:4-6,16-19XE 147.4

Η μελωδία της δοξολογίας είναι η ατμόσφαιρα του ουρανού. Και όταν εγγίζει ο ουρανός τη γη, δημιουργούνται άσματα και μουσική - «δοξολογία και φωνή αινέσεως» (Ησ. 51:3).XE 148.1

Επάνω από τη νεοδημιουργημένη γη, όπως φάνταζε ό-μορφη και άσπιλη, κάτω από το χαμόγελο του Θεού, «τα άστρα της αυγής έψαλλον ομού, και πάντες οι υιοί του Θεού ηλάλαζον.” (Ιώβ 38:7). Έτσι απαντούσαν οι ανθρώπινες καρδιές στην αγαθότητα του Θεού με μουσική και δοξολογία, συμφωνώντας με τον ουρανό. Πολλά από τα γεγονότα της ανθρώπινης ιστορίας έχουν αποδοθεί συνδεδεμένα με τρα-γούδια.XE 148.2

Το αρχαιότερο από τα ανθρώπινα χείλη τραγούδι καταχωρημένο στη Γραφή είναι εκείνο το ένδοξο ξέσπασμα ευ-χαριστίας από τα πλήθη του Ισραήλ στην Ερυθρά Θάλασσα.XE 149.1

«Ας ψάλλω προς τον Κύριον, διότι εδοξάσθη ενδόξως.
Τον ίππον και τον αναβάτην αυτού
Έρριψεν εις την θάλασσαν.
Ο Κύριος είναι η δύναμίς μου και το άσμα μου,
Και εστάθη η σωτηρία μου.
Αυτός είναι ο Θεός μου και θέλω δοξάσει Αυτόν,
Θεός του πατρός μου, και θέλω υψώσει Αυτόν.”
«Η δεξιά Σου, Κύριε, εδοξάσθη εις δύναμιν,
Η δεξιά Σου, Κύριε, συνέτριψεν εχθρόν ...
Τίς όμοιος Σου, Κύριε μεταξύ των θεών;
Τίς όμοιος Σου ένδοξος εις αγιότητα,
Θαυμαστός εις ύμνους, ενεργών τεράστια!”
«Ο Κύριος θέλει βασιλεύει εις τους αιώνας των αιώνων.
Ψάλλετε εις τον Κύριον, διότι εδοξάσθη ενδόξως.” Έξοδος 15:1,2, 6-11, 18-21XE 149.2

Μεγάλες ευλογίες δέχθηκαν οι άνθρωποι σαν απάντηση στους ύμνους της δοξολογίας. Τα λίγα λόγια που εξιστορούν την εμπειρία του Ισραήλ στην περιπλάνησή τους στην έρημο, περιέχουν ένα μάθημα που αξίζει την προσοχή μας:XE 149.3

«Και εκείθεν ήλθον εις Βηρ. Τούτο είναι το φρέαρ περί του οποίου είπε Κύριος προς τον Μωυσήν, Σύναξον τον λαόν, και θέλω δώσει ύδωρ εις αυτούς.” (Αρ. 21:16). Τότε ο Ισραήλ έψαλε αυτό τον ύμνο:XE 149.4

«Ανάβα, ω φρέαρ. Ψάλλετε εις αυτό.
Οι άρχοντες έσκαψαν το φρέαρ,
Οι ευγενείς του λαού έσκαψαν Διά της προσταγής του νομοθέτου
Με τας ράβδους αυτών.” Αριθμοί 21:17,18XE 149.5

Πόσες φορές η ιστορία αυτή επαναλαμβάνεται στην πνευματική ζωή μας! Πόσες φορές αποσφραγίζονται με λόγια ιερής υμνωδίας στην ψυχή οι πηγές της μετάνοιας, της πίστης, της ελπίδας, της αγάπης και της χαράς!XE 150.1

Ήταν με ύμνους δοξολογίας που τα στρατεύματα του Ισ-ραήλ προχώρησαν προς τη μεγαλύτερη απελευθερωτική προσπάθεια κάτω από την ηγεσία του Ιωσαφάτ. «Μέγα πλήθος έρχεται εναντίον σου” είχε φθάσει η είδηση, «οι υιοί Μωάβ και οι υιοί Αμμών και μετ’αυτών άλλοι.» «Και εφοβήθη ο Ιωσαφάτ και εδόθη εις το να εκζητή τον Κύριον, και εκήρυξε νηστείαν διά παντός του Ιούδα. Και συνήχθησαν οι άνδρες Ιούδα, διά να ζητήσωσι βοήθειαν παρά Κυρίου. Εκ πασών έτι των πόλεων Ιούδα ήλθον διά να ζητήσωσι τον Κύριον.” Στέκοντας στην αυλή του ιερού, παρουσία του λαού του, ο Ιωσαφάτ προσευχήθηκε από τα μύχια της καρδιάς του επικαλούμενος τις υποσχέσεις του Θεού και εξομολογούμενος την απέλπιδα κατάσταση του Ισραήλ. Είπε: «Δεν υπάρχει εις ημάς δύναμις διά να αντισταθώμεν εις τούτο το μέγα πλήθος το οποίον έρχεται εφ’ημάς, και δεν εξεύρομεν τί να κάμωμεν. Αλλ’επί Σε είναι οι οφθαλμοί ημών.” (Β’Χρον. 20:2,1,3,4,12).XE 150.2

«Τότε ήλθε Πνεύμα Κυρίου επί τον Ιααζιήλ ... και είπε, Ακούσατε πας ο Ιούδας και οι κατοικούντες την Ιερουσαλήμ, και συ βασιλεύ Ιωσαφάτ. Ούτω λέγει Κύριος προς υμάς, Μη φοβείσθε σεις, μηδέ πτοηθήτε από προσώπου τούτου του μεγάλου πλήθους, διότι η μάχη δεν είναι υμών αλλά του Θεού ... Δεν θέλετε πολεμήσει σεις εν ταύτη τη μάχη. Παρουσιάσθητε, στήτε και ιδέτε την μεθ’υμών σωτηρίαν του Κυρίου . . . Μη φοβείσθε, μηδέ πτοηθήτε. Αύριον εξέλθετε εναντίον αυτών, και ο Κύριος μεθ’ημών.” (Β’Χρον. 20:14-17).XE 150.3

«Και εξεγερθέντες το πρωί, εξήλθον προς την έρημον Θεκουέ.” (Β’Χρον. 20:20). Προηγουμένου του στρατεύματος, πήγαιναν ο ψαλτωδοί, υψώνοντας τις φωνές τους της δοξο- λογίας στο Θεό - δοξολογώντας Τον για τη νίκη που τους είχε υποσχεθεί.XE 150.4

Τέσσερες μέρες αργότερα ο στρατός επέστρεφε στην Ιε-ρουσαλήμ φορτωμένος με τα λάφυρα των εχθρών του και ψάλλοντας δοξολογίες για τη νίκη που είχε κερδιθεί.XE 151.1

Με ύμνους ο Δαβίδ μέσα στις αντιξοότητες της διαρκώς μεταβαλλόμενης ζωής του, επικοινωνούσε με τον ουρανό. Πόσο πολύτιμες οι πείρες του καθώς σαν βοσκόπουλο εκ-φραζόταν με τους ακόλουθους συλλογισμούς:XE 151.2

«Ο Κύριος είναι ο Ποιμήν μου.
Δεν θέλω στερηθή ουδενός.
Εις βοσκάς χλοεράς με ανέπαυσεν,
Εις ύδατα αναπαύσεως με οδήγησε . . .
Και εν κοιλάδι σκιάς θανάτου εάν περιπατήσω,
Δεν θέλω φοβηθή κακόν, διότι Συ είσαι μετ’εμού.
Η ράβδος Σου και η βακτηρία Σου,
Αύται με παρηγορούσι.” Ψαλμοί 23:1-4XE 151.3

Στην ανδρική ηλικία του καταδιωκόμενος φυγάς, αναζη-τώντας καταφύγιο στα βράχια και στα σπήλαια της ερήμου, έγραψε:XE 151.4

«Θεέ, Συ είσαι ο Θεός μου. Από πρωίας Σε ζητώ.
Σε διψά η ψυχή μου, Σε ποθεί η σάρξ μου,
Εν γη ερήμω, ξηρά και ανύδρω . . .
Εστάθης βοήθειά μου,
Διά τούτο υπό την σκιάν των πτερύγων Σου θέλω χαίρει»
«Διά τί είσαι περίλυπος, ψυχή μου;
Και διά τί ταράττεσαι εντός μου;
Έλπισον επί τον Θεόν, επειδή έτι θέλω υμνεί Αυτόν.
Αυτός είναι η σωτηρία του προσώπου μου
Και ο Θεός μου.»
«Ο Κύριος είναι φως μου
και σωτηρία μου,
Τίνα θέλω φοβηθή;
Ο Κύριος είναι η δύναμις της ζωής μου, Από τίνος θέλω δειλιάσει;” Ψαλμοί 63:1-7, 42:11, 27:1XE 151.5

Την ίδια εμπιστοσύνη αποπνέουν τα λόγια που έγραψε όταν, εκθρονισμένος και χωρίς στέμμα, ο Δαβίδ έφευγε από την Ιερουσαλήμ, κατά την επανάσταση του Αβεσαλώμ. Κα-ταπονημένος από τη θλίψη και την εξαντλητική κόπωση της φυγής, είχε αποζητήσει μαζί με τη συνοδεία του λίγη ανάπαυση για μερικές ώρες πλάι στον Ιορδάνη, όταν τον ξύπνησαν με την έκτακτη ανάγκη της άμεσης φυγής. Στα σκοτεινά έπρεπε ολόκληρη εκείνη η συνοδεία από άνδρες, γυναίκες και μικρά παιδιά να διαβούν το βαθύ και ορμητικό ποτάμι, επειδή από πίσω τους κατέφθαναν οι δυνάμεις του προδότη γιου.XE 152.1

Την ώρα εκείνη της σκληρής δοκιμασίας ο Δαβίδ έψαλε:XE 152.2

«Έκραξα με την φωνήν μου προς τον Κύριον,
Και εισήκουσέ μου εκ του όρους του αγίου Αυτού.
Εγώ επλαγίασα και εκοιμήθην, και εξηγέρθην,
Διότι ο Κύριος με υποστηρίζει.
Δεν θέλω φοβηθή από μυριάδων λαού
των αντιπαραταττομένων κατ’εμού κύκλω.” Ψαλμοί 3:4-6XE 152.3

Μετά το μεγάλο του αμάρτημα, μέσα στην αγωνία των τύ-ψεων και της αυτοβδελυγμίας, πάλι στράφηκε προς το Θεό, ως τον καλύτερο φίλο του:XE 152.4

«Ελέησόν με, ω Θεέ, κατά το μέγα έλεός Σου,
Και κατά το πλήθος των οικτιρμών Σου
Εξάλειψον τα ανομήματά μου . . .
Ράντισόν με με ύσσωπον και θέλω είσθαι καθαρός,
πλύνον με και θέλω είσθαι λευκότερος χιόνος.» Ψαλμοί 51:1-7XE 152.5

Στη μακρόχρονη ζωή του ο Δαβίδ δε βρήκε τόπο ανά-παυσης και είπε:XE 152.6

«Είμεθα ξένοι ενώπιόν Σου και πάροικοι,
Καθώς πάντες οι πατέρες ημών.
Αι ημέραι ημών επί της γης είναι ως σκιά,
Και μονιμότης δεν υπάρχει.» Α’Χρον. 29:15

XE 153.1

«Ο Θεός είναι καταφυγή ημών και δύναμις,
Βοήθεια ετοιμοτάτη εν ταις θλίψεσι.
Διά τούτο δεν θέλομεν φοβηθή και αν σαλευθή η γη,
Και μετατοπισθώσι τα όρη εις το μέσον των θαλασσών.”
«Ποταμός και οι ρύακες αυτού
Θέλουσιν ευφραίνει την πόλιν του Θεού,
τον άγιον τόπον των σκηνωμάτων του Υψίστου.
Ο Θεός είναι εν τω μέσω αυτής. Δεν θέλει σαλευθή.
Θέλει βοηθήσει αυτήν ο Θεός Από του χαράγματος της αυγής . . .
Ο Κύριος των δυνάμεων είναι μεθ’ημών.
Προπύργιον ημών είναι ο Θεός του Ιακώβ.”
«Ούτος ο Θεός είναι ο Θεός ημών Εις τον αιώνα του αιώνος.
Αυτός θέλει οδηγεί ημάς μέχρι θανάτου.» Ψαλμοί 46:1,2,4-7, 48:14XE 153.2

Με ύμνους ο Χριστός αντιμετώπιζε τον πειρασμό στην επίγεια ζωή Του. Συχνά όταν άσχημα, τσουχτερά λόγια προφέρονταν, συχνά όταν η ατμόσφαιρα γύρω Του ήταν βαριά από την κατήφεια, τη δυσαρέσκεια, τη δυσπιστία και τον καταθλιπτικό φόβο, ακουγόταν πιστή και χαρούμενη η υμνωδία Του.XE 153.3

Τη θλιβερή εκείνη νύχτα το πασχαλινού δείπνου, ενώ βάδιζε προς την προδοσία και το θάνατο, η φωνή Του υψώθηκε με τον ύμνο:XE 153.4

«Είη το όνομα του Κυρίου ευλογημένον,
Από του νυν και έως του αιώνος.
Από ανατολών ηλίου έως δυσμών αυτού
Ας αινείται το όνομα του Κυρίου.» «Χαίρω ότι ο Κύριος εισήκουσε της φωνής μου,
Των δεήοεών μου,
Ότι έκλινε το ωτίον Αυτού προς εμέ,
Και ενόσω ζω, θέλω επικαλείσθαι Αυτόν.
Πόνοι θανάτου με περιεκύκλωσαν
Και στενοχωρίαι του Άδου με εύρηκαν,
Θλίψιν και πόνον απήντησα.
Και επεκαλέσθην το όνομα του Κυρίου,
Ω Κύριε, λύτρωσον την ψυχήν μου.
Ελεήμων ο Κύριος και δίκαιος,
Και εύσπλαχος ο Θεός ημών.
Ο Κύριος φυλάττει τους απλούς.
Εταλαιπωρήθην, και με έσωσεν.
Επίστρεψον, ψυχή μου, εις την ανάπαυσίν σου,
Διότι ο Κύριος σε ευηργέτησε.
Διότι ελύτρωσας την ψυχήν μου εκ θανάτου,
Τους οφθαλμούς μου από δακρύων,
Τους πόδας μου από ολισθήματος.” Ψαλμοί 113:2,3, 116:1-8XE 153.5

Μέσα από τις πυκνές σκιές της τελικής κρίσης της γης, το φως του Κυρίου θα λάμψει φωτεινότερο, και το τραγούδι της ελπίδας και της εμπιστοσύνης θα ακουσθεί με ευκρινείς και μεγαλόπρεπους ήχους:XE 154.1

«Εν εκείνη τη ημέρα
Το άσμα τούτο θέλει ψαλθή εν γη Ιούδα.
Έχομεν πόλιν οχυράν,
Σωτηρίαν θέλει βάλει ο Θεός
Αντι τειχών και περιτειχισμάτων.
Ανοίξατε τας πύλας και θέλει εισέλθει το δίκαιον έθνος
Το φυλάττον την αλήθειαν.
Θέλει φυλάξει εν τελεία ειρήνη
Το πνεύμα επί Σε επιστηριζόμενον, διότι επί Σε θαρρεί.
Θαρρείτε επί τον Κύριον πάντοτε,
Διότι εν Κυρίω τω Θεώ είναι αιώνιος δύναμις.» Ησαϊας 26:1-4XE 154.2

«Οι λελυτρωμένοι του Κυρίου
Θέλουσιν επιστρέψει
Και ελθεί εν αλαλαγμώ εις την Σιών.
Και ευφροσύνη αιώνιος
Θέλει είσθαι επί της κεφαλής αυτών.
Αγαλλίασιν και ευφροσύνην θέλουσιν απολαύσει.
Η λύπη δε και ο στεναγμός θέλουσι φύγει.»
«Θέλουσιν ελθεί και ψάλλει επί του ύψους της Σιών,
Και θελουσι συρρεύσει εις τα αγαθά του Κυρίου ...
Και η ψυχή αυτών θέλει είσθαι
Ως παράδεισος περιποτιζόμενος,
Και παντελώς δεν θέλουσι λυπηθή πλέον.» Ησ.35:10, Ιερ. 31:12XE 155.1