Loading...
Larger font
Smaller font
Copy
Print
Contents
  • Results
  • Related
  • Featured
No results found for: "".
  • Weighted Relevancy
  • Content Sequence
  • Relevancy
  • Earliest First
  • Latest First
    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents

    Bung 22—Hrilhlâwknate A Thlengfamkim

    (Prophecies Fulfilled)

    KUM 1844 ṭhâl laiin, LALPA lo kalna beisei hun hmasa ber a lo liam chuan - rinnaa A lo kalna thlîrtute chu hun rei lote chhûng, rinhlelhna leh mumal lohnain a tuam a. Anni chu hneh dêr tawh nia khawvêlin a ngaih lai leh, bumna kawng zawh tlat ni ngeia a hriat lai chuan, an thlamuanna bul ber chu Pathian Thu a la ni fan a. Mi tam takin Pathian lehkahbu zawng zêlin, an rinna bul chu endik thar zêlin, êng nasa zâwk chang tûrin hrilhlâwkna chu fîmkhur takin an zir zawm zêl a. An dinhmun thlâwptu Bible hriattîrna thu chu chiang leh fiah hlêin a lang a. Chhinchhiahna hai rual lohte chuan Krista lo kalna tûr chu hnai hlêin an tilang bawk a. Mi sualte piantharna leh Kristiante zînga thlarau lam nuna harhtharna LALPA malsâwmna bîk chuan, thuchah chu vâna mi ngei a nihzia a tilang a. Ringtute chuan an beidawnna chu an sawifiah thei lo nâin, an thil pal tlang tawhah chuan Pathianin a hruai tih an hre chiang a ni.IR 391.1

    A lo kal lehna lam kâwk nia an ngaih hrilhlâwkna nêna an ngaihdân chu, an chian lohna leh hmuh fiah lohna milin zirtîrna chu a bîk taka dah rem a ni a, tûna rinna lama an la hriat rih loh chu tihlan chian a nih hun tûr chu dawhthei taka nghâk tûra fuih an ni.IR 391.2

    Chûng hrilhlâwkna zînga mi chu Habakuka 2:1-4 thu hi a ni: “Ka vênnaah chuan ka ding ang a, kulh chungah ka chuang ang a, ka vui thu-ah khân ka hnênah engnge a sawi dâwn a, keiin engtin nge ka chhân dâwn tih hmu tûrin ka thlîr ang. LALPA chuan heti hian mi chhâng a: ‘Inlârna chu ziak la, a chhiartuin tlân paha a chhiar theih khawpa chiangin lung phêk chungah ziak rawh. Inlârna chu hun ruat chhûng atân mai a ni nghê nghê a, a kin nîah chuan thu a sawi ang a, a thlâwn lo vang; rei deuh mah se, nghâk rawh; a lo thlen ngei dâwn avangin, a tlai chuang lo vang. En teh, mi chapo chu, a rilru a ngîl lo a ni! Mi fel erawh chu a rinnain a nung ang,” tiin.IR 391.3

    1842 a lo thlen vêleh, he hrilhlâwknaa “Inlârna chu ziaka, a chhiartuin tlan paha a chhiar theih khawpa chianga ... ziak” tûra kawhhmuh chuan, Charles Fitch-a chu Daniela leh Thupuan hrilhlâwknate hrilhfiah nân a lem entîrna siam tûrin a nawr a. He entîrna lem chhut leh tih chhuahna hi Habakuka thusawi lo thlen famkimnaah ngaih a ni. Eng pawh ni se, inlârna lo thlen har chhan chiang tak—hun tlaina chu—chumi hrilhlâwkna vêkah chuan tihlan a ni tih tumahin an hre lo va. Beidawnna lo thlen hnu khân, he Pathian thu hi a lo lang chiang ta êm êm a. “Inlârna hi hun ruat atân mai a ni nghê nghê a, a kin nîah chuan thu a sawi ang a, a thlâwn lo vang; rei deuh mah se, nghâk rawh; a lo thlen ngei dâwn avângin, a tlai chuang lo vang. Mi fel chu a rinnain a nung ang.”IR 392.1

    Ezekiela hrilhlâwkna hlawm khat pawh hi ringtute tân chakna leh thlamuanna a ni: “LALPA thû chu ka hnênah a lo thleng leh a, ‘Mihring fapa, Israel rama he thufing tawi in neih hi eng tihna nge ni? ‘Ni khua a lo reiin inlârna apiang a thlâwn leh mai ṭhîn,’ in tih hi. Chuvângin LALPA Pathian chuan heti hian A ti a ni: nî chu a hnai tawh a, inlârna thlen dik nî tûr chu, ka sawi ang a, ka thu sawi chu hlen nghâl a ni ang a, khêk a ni lo vang.’ “Inlârna hmuhte chu nakina mi tûr an ni a, a sawi lâwkte pawh hla taka mi tûr a ni,’ an ti a ni. Chuvângin an hnênah chuan, LALPA Pathian chuan heti hian A ti a ni: ‘Ka thu engmah hi khêk a ni lo vang a, ka thu sawi apiang chu hlenin a awm zêl zâwk ang,’ tih hi LALPA Pathian thu chhuak a ni tiin hrilh rawh,’ A ti a” (Ezekiela 12:21-25, 27, 28).IR 392.2

    A bul aṭanga a tâwp thleng Hmutua chuan chhuan zawng zawng chu hmu tlang vekin, an beidawnna chu hre lâwkin, huaisenna leh beiseina thute A pêk an rin avângin, nghâktute chu an hlim êm êm a. Dawhthei taka nghâk hrâm tûr leh Pathian Thua an rinna vuan nghet tlat tûrin chûng Pathian thu chângte chuan fuih lo sela chuan, chu fiahna hun harsa takah chuan an rinna chu a thlâwn ngei ang. IR 392.3

    Matthaia 25-a Nula Thianghlim sâwm tehkhin thu pawhin Adventist-hote thil tawh chu a lo entîr bawk a. Matthaia 24-ah chuan A lo kal lehna leh khawvêl tâwpna chungchânga chhinchhiahna a zirtîrten an zawhna chu chhângin, he khawvêl leh kohhran chanchin,IR 392.4

    A lo kal hmasak aṭanga A lo kal lehna thleng tûr pawimawh berte: Jerusalem tihchhiatna te, milem biate leh pope tihduhdahna hnuaia kohhran buaina nasa tak te, nî leh thla thim te, arsi tlâk tûr te chu Kristan A kawhhmuh a. Hemi hnuah A lalrama A lo kal lehna tûr chu sawiin, A lo kal lehna thlîrtu mi chi hnihte awm dân tûr chanchin chu tehkhin thuin A sawi a. “Chumi hunah chuan vân ram chu nula thianghlim sâwm an khâwnvârte kenga moneitu hmuak tûra chhuakte nên chuan tehkhin a ni tawh ang,” tiin Matthaia 25 chu ṭan a ni a. Hetah hian bung 24 tâwp lama târlan ang bawkin, ni hnuhnung bera kohhran chu tihlan a ni a. He tehkhin thuah hian an thiltih dân chu khawchhakhote inneih dân phung anga entîr a ni.IR 393.1

    “Chu mi hunah chuan vân ram chu nula thianghlim sâwm an khâwnvâr kenga mo neitu hmuak tûra chhuakte nên chuan tehkhinṭ a ni tawh ang. An zînga pangâte chu an â a, pangâ an fing a. A âte chuan an khâwnvârte an kenin, a tui an keng tel si lo va; a fingteIR 393.2

    erawh chuan an khâwnvârte an keng a, a fingte chuan a tui an keng tel bawk a. Tin, moneitu chu A lo kal har avângin an zain an muthlû a, an lo muhil ta a. Tin, zânlai takah chuan, ‘Ngai teh u, Moneitu chu A lo kal e! A hmuak tûrin lo chhuak r’u khai!’ tiin au thâwm a lo awm ta a.”IR 393.3

    Krista lo kalna vântirhkoh pakhatna thuchahin a puan chu, Moneitu lo kalnain a entîr chu a ni tih hriat a ni a. A lo kal leh thuaina tûr thu puan darhna hnuaia siamṭhatna darh zau tak chuan, nula thianghlim kal chhuahna chu a entîr a. He tehkhin thuah hian, Matthaia 24 thû angin, pâwl hnihte chu târlan an ni a. An zain an khâwnvâr, Bible chu an keng ṭheuh va, a êngah chuan Moneitu hmuak tûrin an kal chhuak ṭheuh va. Mahse “a âte chuan an khâwnvârte an kenin, a tui an keng tel si lo va; a fingte chuan an khâwnvâr te leh a tui te an keng a.”IR 393.4

    A hnuhnung pâwl chuan Pathian zahngaihna tithar lehtu, tiêngtu Thlarau Thianghlim thiltihtheihna, an kê atâna khâwnvâr leh an kawng atâna êng chu an chang a. Pathian ṭihna neiin, thutak hre tûrin Pathian Thu an zir a, an thinlung leh nun thianghlim nân ṭhahnemngai takin an zawng a. Hênghote hian Pathian leh A Thua rinna, beidawnna leh khawtlaina te pawhin a hneh theih loh, mahnia daihriat an nei a. A dangte chuan “an khâwnvârte an keng a, a tuite an keng tel lo va.” Phûr thutna avângin an chhuak ve a. Thuchah khûn tak chuan an hlauhnate a chawk tho va; mahse an unaute rinnaah an innghat a, zauthauna mawihnai ve si, êng chuai tak si-ah, thutak hriatna ziktluak lo leh thinlunga zahngaihna hnathawh dik tak ni si lovah chuan an lâwm tâwk ve ngawt a. Chûngte chu beiseinaa khata lâwmman chan thuai beiseiin LALPA tawh tumin an chhuak a; mahse khawtlaina leh beidawnna atân an inbuatsaih lo. Hrehawm a lo thlenin an rinna a lo chau va, an êng a lo chuai ta ṭhîn a ni.IR 393.5

    “Moneitu chu A lo kal har avângin an zain an muthlû a, an lo muhîl ta a.” Mo neitu lo kal harna chuan LALPA an lo beisei hun liam ta, beidawnna leh khawtlaina nia lang chu a entîr a. He mumal loh hunah hian—mi pâwnlângte leh rilru bulbâl nei lote chu an lo khûr ṭanin an inthlah dul nghâl pang mai a; mahse Bible-a an rinna rem chhotute chuan, beidawnna tuifâwnin a len bo theih loh lungpuiah chuan an kê an nghat a. “An zain an muthlû a, an lo muhîl ta a;” pâwl khat chuan an rinna thlahthlamin an phatsan a, pâwl dang erawh chuan êng fiah zâwk pêk an nih thlengin dawhthei takin an nghâk thung a. Fiahna zânah chuan chûng a hnuhnung pâwlho chuan engemaw chen chu, an ṭhahnemngaihna leh an inhlanna pawh an hloh zovin a lang a. Rilru bulbâl nei lote leh pâwnlângte chu an unaute rinnaah an innghat reng thei ta lo. Mi tinrêng chu anmahnia ding tûr an ni si a.IR 394.1

    Hetih hun lai vêl hian rinnaa kal dik lohna chu a lo lang ṭan a. Ṭhenkhat, ṭhahnemngai taka thuchah ring inti si, Pathian Thu chu hruaitu dik lo thei lova pawm si lo, Thlarau hruai nia inngai site chuan anmahnia a lan dân te, an hmuh dân te, leh an suangtuah dân te chu an inthununtîr a. Mi ṭhenkhat, an ngaih dân bangbo tak si, mahse a dik bera ngaia mi dangte pawhin pawmpui ve tûra ngai tlat mai an awm a. Rinna kawng dik lova an ngaihdân leh thiltihte chu Adventist pâwl bulpuiin a pawmpui lo va; chuti chung chuan thutak hnathawh chu dem an la tum cheu va.IR 394.2

    Setanan hemi hmang hian Pathian hnathawh chu dâl leh tihchhiat a tum rân a. A lo kal lehna thuchah chuan nasa takin mipuite chu a chawk phûr a, mi sual sâng tam tak an piangthar a, khawtlaina hunah pawh mi rinawmte chu thutak puang tûrin an inpe zêl a. Sualna lal fapa chuan a khua leh tuite a chân zêl a; Pathian hnathawh sawichhiat nân, rinnaa awm inti ṭhenkhatte chu a hleihluak zâwnga che tûra nawr dân a dap a. Tichuan a tâna thawktute chu, chûngho dik lohna tinrêng te, tlin lohna tinrêng te, thiltih duhawm lo tinrêng te mansak zung zung tûr leh, a ênna nasa ber bâk chhama tilangin, Adventisthote leh an rinna chu ngeiawma lantîr tûr leh târ chhuak tûrin an inring reng a. Chutiang chuan mipui tam zâwk, lo kal leh rinna hna thawk tûra a koh khâwm laia a thiltihtheihnain an rilru a thunun theih site chu an tam poh leh, ringtu pâwl puma aiawhtute chungah remchânna nasa zâwk a nei thei dâwn a ni.IR 395.1

    Setana chu “kan unaute hêktu,” a ni a, LALPA mîte dik lohna leh tlin lohna te tlângzarh a nih laia an thil ṭha tihte sawi chhuah lohva liamtîr tûra, mîte chawk phûrtu chu a thlarau chu a ni. Thlarau chhandamna atâna Pathianin hna a thawhnaahte hian a lo phûr ve êm êm zêl a ni. Pathian fâte LALPA hmâa inlan tûra an lo kalin, Setana pawh an zîngah a tel ve zêl a. Harhtharna lo thlenna tawh phawtah chuan thinlunga thianghlim lote leh rilru âwn lam neite rawn hruai lût tûrin a inring reng a.IR 395.2

    Hêngte hian thutak ṭhenkhat an pawm a, ringtute zînga an lo tel chuan, anmahni hmangin, mi fîmkhur lote bum tûrin ngaihruatna thilte a rawn zep lût ṭhîn a ni. Pathian mîte zînga a awm mai vang leh, LALPA biakna inah leh LALPA dawhkânah te meuh pawh a awm avâng maiin tumah hi Kristian dik a ni tih fiahna a awm chuang lo. Chûngah chuan hun puithu berahte pawh, a hna thawka a hman theihte hmangin Setana chu a tel chawt ṭhîn a ni.IR 395.3

    Vân khawpui pana Pathian mîte an zinnaah hian sualna lalpa chuan, ram zunghmet tê chauh pawh hi chan tumin a bei reng a. Kohhran chanchin zawng zawngah hian, siamṭhatna engmah hi dodâlna nasa tak tâwk lovin thawh a ni ngai lo. Chutiang tak chuan Paula hunah a awm tawh a. Kohhran a phunna apiangah, rinna pawm anga inchhâla, kal sualna rawn la lût zâwk hlauh site an awm zêl a, chûngte chu pawm an nih chuan thutak hmangaihna an dîp ral zêl zâwk ang. Luther-a pawhin mi kal sualhote, anmahni kal tlangin Pathianin thu A sawi ṭhîn nia inngaite leh an suangtuahna leh ngaihdânte chu Pathian thu hriattîrna chung lama dahtute lakah chîâina leh manganna nasa tak a tuar tawh a.IR 395.4

    Mi tam tak, rinna leh daihriat nei lote, mahse mahni induh tâwkna nasa tak nei site, thil thar ṭhenkhatte hriat leh hril châkte chu, zirtirtu tharte tihdernaa bumin an awm a. Luther-a hnêna Pathianin sa tûra A tirh chu pawt ṭhiat tûrin, an hnathawhah chuan Setana hnathawktute chu an zawm a. Wesley-a hote leh mi dang te, an thiltih leh an rinnaa khawvêl malsâwmsaktute chuan, an rahbi tinah Setana bumna do lêtin, ṭhahnemngai hleihluak tak, âwn lam nei tlat leh tihthianghlim loh te chu kawng tinrêngin hleihluak takin a chêttîr a ni.IR 396.1

    Rindân dik lova hruaitute chu Williarn Miller-a chuan a dimdawih lo. Luther-a angin, thlarau zawng zawng chu Pathian Thuin fiah zêl tûr a ni tih a puang a. William Miller-a chuan, “Tûn lai hian mi ṭhenkhat chungah ramhuaiin nasa takin thu a nei a. Eng ang thlarau nge an nih engtin nge kan hriat tâk ang le? Bible chuan a chhâng a, ‘An rahah in hre mai ang,’ ... “Khawvêlah hian thlarau tam tak an lo chhuak tawh a; tin, thlaraute chu fiah tûra tih kan ni a. Harhfîm tak leh fel tak leh Pathian ngaihsak zâwnga min nuntîr lotu, tûn lai khawvêla thlaraute hi Krista Thlarau an ni lo. He hnathawh ṭha lo takah hian Setanan tih ve tûr a ngah hlê a ni tih ka ring tlat a ni....Kan zînga tam tak, tihthianghlim vek nih beiseite chuan mihringte thurochhiah an zâwm a ni, a lan dân maiah chuan chutiang beiseina siam lotu dangte chu thutak hre lo vang an ni.”— Bliss, pp. 236, 237.IR 396.2

    “Thlarau dik lo chuan thutak aṭangin min hruai pêng ang a, Pathian Thlarau chuan thutakah min hruai lût thung ang. Mahse, mi chu dik lohnaah awm siin, thutak neiah a inngai in ti mai thei e. Engtin nge ni ang le? Thu leh Thlarau chu an inrem, tiin kan chhâng a ni. Mi chu Pathian Thu hmanga amah a inenfiah a, thu tinrêng nêna an inremIR 396.3

    thlap chuan, chumi hnuah chuan thutak neiah a inngai chauh tûr a ni; mahse amah hruaitu thlarau leh Pathian dân leh lehkhabu chu an inrem loh chuan, fîmkhur takin kal sela, chuti lo chuan ramhuai thangah a âwk hlauh dah ang e.”— The Advent Herald and Signs of the Times Reporter, vol. 8, No. 23, Jan. 15, 1845.IR 397.1

    “Kristian rama rî-vâ zawng zawng ai mahin, mittui parawl ṭeuh leh, biang huh hnêp chung leh hnukulh ṭeuh chunga thu sawite aṭangin, chhûng lam nungchang ṭhatna chiang zâwk hi ka hmu fo a ni,” a ti a.—Bliss, p. 282.IR 397.2

    Siamṭhatna hun laite chuan thutak hmêlmaten, kal sualnaa thil dik lo zawng zawngte chu, chumi do a ṭhahnemngai tâwpa thawktute thiltihah an puh tlat a.. Chutiang chiah chuan A lo kal lehna thuchah puanna hnathawh dodâltute chuan an ti tawh bawk a. Mi hleihluak te leh kal sual te aiawh dik lo an nihna leh an tih dik loh te sawi uar si lovin, thutak anna chhetê pawh nei lo chanchinte chu an theh darh a. Chûng mîte chu pâwng duh lohna leh huatnain a tur tlat a. Krista chu kawngkhâr bulah A awm tawh tih thuchah chuan an thlamuanna a chawk buai a. A dik mai hlau siin, a nih rih loh an ring bawk si, hei hi Adventistte leh an rinna do nâna an thurûk chu a ni.IR 397.3

    Paula leh Luther-a te hunah pawh kal sualte leh bumtute an lo awm tawh ṭhîn a, mahse an hnathawh sawisêl leh demna tling a ni lo vangin, Adventist-ho zînga mahni duhdân kal tlangtîr tum kal sualte an awm ve avâng maiin a lo kal lehna puanna hnathawh chu Pathian hna a ni lo kan tihna tûr chhan a awm lo. Pathian mîte muhil chu lo harhin, sual simna leh siamṭhatna hna chu ṭhahnemngai takin thawk sela, Pathian Thutak chu Isua hnêna mi a ni tih chhui sela, an pumin Pathianah inhlân thianghlim sela, Setana chu a la harh vangin a ṭuan a la ṭha reng tih an hai lo vang. Bum theihna dân chi tinrêngin a thiltihtheihna chu lantîrin, a hnuaia vântirhkoh tlute ṭanpuina a zawng zêl dâwn a ni.IR 398.1

    Isua lo kal lehna tûr chanchin puan chhuahna kha kal sualna leh inṭhen darhna siamtu a ni lo. Adventist-hote chu an awm dân dik tak chungchânga rinhlelhna leh chî-âina dinhmuna an din lai, 1844 nipui laiin hêngte hi a lo lang a. Vântirhkoh pakhatna thuchah leh “zânlai âu thâwm” puanna chuan kal sualna leh ngaihdân inan lohna chu dâl nghâl mai a âwn a. Hêng thiltih khûn taka tel vête hi an inrem a; inhmangaih tawnna leh hmuh thuai an inbeisei Isua hmangaihnain an thinlung a luah khat a. Rinna hmun khat, beiseina lâwmawm hmun khat chuan mihring hûhângin a khuahkhirh phâk lovah a hlâng kai hlawm a; tin, Setana beihna atân phâw a nih an lantîr a.IR 398.2

    “Moneitu chu a lo kal har avângin an zain an muthlu a, an lo muhîl ta a. Zân lai takah chuan, ‘Ngai teh u, mo neitu chu a lo kal e! A hmuak tûrin lo chhuak r’u khai!’ tiin au thâwm a lo awm ta a. Chûng nula thianghlimhote chu an zain an tho vek a, an khâwnvârte chu an buatsaih a,” (Matthaia 25:5-7). Ni 2300 tâwp hun tûr nia an rin hmasak hun 1844 nipui lai leh, an hun ruat nawn, chumi kum vêk favâng inkârah chuan, Pathian Lehkha thu ang ngeiin, “Ngai the u, mo neitu chu a lo kal e!” tiin thuchah chu an puang zêl a.IR 398.3

    He pâwl hnathawhnaa hruaitu chu, Jerusalem sa ṭha leh tûra Artaxerxes thupêk an hmuh chhuahna, ni 2300 inṭanna BC 457 kum tîr lam ni lovin, favâng lam an lo rin hmasak chu a ni. BC 457 favâng aṭanga chhûtin, ni 2300 chu AD 1844 favângah a tâwp a ni.IR 398.4

    “Biak bûk thenfaina” lo awm tûrin a entîr Thuthlung Hlui huna inthawinate chungchâng sawinate chuan favâng hun chu a kâwk bawk a ni. Hlimthla rawngbâwlnain Krista lo kal hmasakna awm dân a lo entîr chu chhût a nih chuan, a lo thleng famkim tawh a ni tih chiang taka lantîr a ni a.IR 399.1

    Kalhlên Kûta berâm no an talh chuan Krista thihna a entîr a. Paulan, “Kan Kalhlên Kûtna tûr chu an talh tawh si a, Krista ngei chu” a ti (1 Korin 5:7). Buh thar hmasa phal, Kalhlên Kûta LALPA hmâa thên chuan, Krista thawhlehna a entîr bawk a ni. Paula chuan LALPA thawhlehna thu leh A mi zawng zawngte thu sawiin, “Krista chu thawh hmahruaitu a ni a; chumi hnua a lo kal lehnaah Krista tate chu,” a ti (1 Korin 15:23). Buh seng tak tak hmâa buh hmin hmasa ber phal thên a nih angin, Krista chu, nakin hnu thawhlehnaa thi thei lova Pathian buh zêma la seng khâwm tûr tlan sate hmahruaitu A ni a.IR 399.2

    Hêng entîrnate hi thil lo thleng satliah ang mai ni lovin, a hunah ngei an lo famkim a. Judate thla khatna ni 14 niah, kum zabi 15 chhûng zet an lo neih ṭhin, chumi nî takah chuan Kalhlên Kût beram no an talh a, Krista pawhin, Amah chu, “Pathian Berâm No, Khawvêl sual kalpuitu,” anga A thihna hriat chhuahtîr tûra ruahman, ruai chu A zirtîrte rualin A ei ve a. Chumi zân vêkah chuan khêngbeta tihhlum tûrin mi sualten an hruai a. Buhphal thênin a entîr kan LALPA chu ni thum nîin kaihthawhin A awm a, “muhîlte thawh hmahruaitu,” A lo ni a (1 Korin 15:20). Mi fel kaihthawh zawng zawngte entîr nân, “tlâwm lai taksa hi, ama taksa ropui anga awm tûrin a siam ṭha leh ang,” (Filipi 3:21).IR 399.3

    Chutiang bawkin, Krista lo kal lehna lam kâwktu entîrnate chu, hlimthla rawngbâwlnaa hun ruatah chuan hlen tûr an ni a. Mosia tih dânah chuan biak bûk thenfaina emaw, tlanna nî ropui chu, Judate thla 7-na ni sâwm nîin a lo awm a (Leviticus 16:29-34), puithiam lalber chu Israel zawng zawngte tân tlanna siam zovin, an sualte chu biak bûk aṭanga tibovin a lo chhuak leh a, mipuite chu mal a sâwm a. Tichuan kan Puithiam Lalber ropui tak chu sualna leh mi sualte tihboralnaa lei tithianghlim tûr leh, Amah lo nghâktute chu thih theih lohna malsâwmna pe tûra lo lang leh tûrin beisei a ni. Thla sarihna ni sâwmna, tlanna ni ropui tak, biak bûk thenfaina ni, 1844 October ni 22 chu LALPA lo kalna tûrah ngaih a ni a. Ni 2300 chu favânga tâwp tûr a ni tih fiahna tihlan tawh nên hei hi a inrem a, a tâwpna chu hnial rual niin a lang lo.IR 399.4

    Matthaia 25-a tehkhin thuah chuan Mo neitu nghah hun leh mutthlûkna hun chu A lo kalnain a rawn zui a. Hei hi hrilhlâwkna aṭang leh entîrnate aṭanga sawi lan tâkte nêna inrem an ni ve ve a. An thutaknaa rinna chak tak chu an chhawm zêl a; “zanlai au thâwm” chu ringtu sâng tam takin an puang ta a.IR 400.1

    Tuipui fâwn ang maiin, chu hnathawh chuan ram hi a tuam a. Khawpui aṭangin khawpui dangah, thingtlâng khua aṭangin thingtlâng khuaah, nghâktu Pathian mîte chu an zaa kaih harh an nih vek thlengin, ram hmun hla takahte chuan a kal zêl a. Zîng ni chhuakin vûr khal a tituiral ang maiin, he thutak puanna hian kal sualna chu a chim ral a. An rinhlelhna leh chî-âina chu tihkian a ni tih, ringtute chuan an hmu a, beiseina leh huaisenna chuan an thinlung a tinung thar leh a. Pathian Thu leh Thlarauvin mi a thunun theihna hnathawh tel lova mihring hleihluakhote zauthauna tihlan ṭhin aṭangin hna chu a fihlîm daih a ni.IR 400.2

    Chûng thuhnuairawlhna leh LALPA hnêna kîr leh huna hman lai Israelte zînga LALPA bâwihhte hnên ata zilhhauna thuchah pawmtute nungchang nên a inang a ni. Hun tinrênga Pathian hnathawhzia leh nihna bîk lantîrna a pu a. Hlim ruih bûng bûngna ni vak lovin, chîk taka thinlung endikna te, sual puanna leh khawvêl kalsanna a awm a. LALPA tâwk tûra inbuatsaihna chu thlarau tihhrehawmna a ni. Chutah chuan beidawng lova ṭawngṭaina leh khêk nei lova Pathiana inhlan thianghlimna a awm a.IR 400.3

    Chûng hna chungchâng sawiin Miller-a chuan, “Vân zawng zawng leh lei chu lâwmna sawi hleih theih loh leh ropuinaa khata an hlim za hun atâna khêkin an hlimna chu nasa taka lantîr a la ni lo va. Vâna au atân an khêk avângin au pawh an au hek lo. Zai mîte lah an reh ṭhuap a, vântirhkohte zai, vân ata zai pâwl zawm hun atân an inkhêk a ni. ... Ngaihdân han inkhak vêl lah a awm hek lo; mi zawng zawng chu Pathian hmâah thinlung leh rilru hmun khatin an awm vek si a.”— Bliss, pp. 270, 271.IR 400.4

    Chû thiltih chhimtu dang pakhat chuan hetiangin a sawi a. “Chu chuan thinlung enfiahna thûk ber leh rilru inngaihtlâwmna chu hmun tinah a awmtîr a. He khawvêl thil hmangaihna a bântîr a, inhnial buaina leh huatna a tireh a, thil dik lo tihte an puang a, Pathian hmâa inchhîrin leh simin, lungchhe taka A hnêna ngaihdamna leh pawmpui tûra dilna a thlentîr a. Mahni inphah hniamna leh rilrua inngaihtlâwmna tûn hmâa la neih ngai rêng rêng loh chu a neihtîr a. LALPA thupêkin zâwlnei Joelan, Pathian ni ropui tak a lo hnaih hun chuan, puan ni lovin, thinlung thlêrin, chaw ngheia, ṭapa, lungchhiaa LALPA hnên lam hawi leh hun thlentîr a nih tûr a sawi a (Joela 2:12). Pathianin zâwlnei Zakaria hmanga A lo sawi tawh angin, khawngaihna leh dilna thlarau chu A mîte chungah leih a ni ang a; an chhuna chu an la en ang a, ramah hian sûnna nasa tak a awm ang a.... LALPA nghâktute chuan A hmâah an nunna an tihrehawm ang (Zakaria 12:1 0).— Bliss in Advent Shield and Review, vol. 1, p. 271, January 1845.IR 401.1

    Zirtîrte hun hnu lama sakhaw lama hmalâkna ropui zawng zawng zîngah, mihringte famkim lohna leh Setana bumnate lakah 1844 favâng lai aiin tumah hi an la zalên ngai lo. Kum tam tak a ral hnu, tûnah pawh hian (he thu a ziah hun lai) chû hmalâknaa tel vete leh thutak dinna hmuna ding nghet zawng zawngte chuan, chû hna ropui hnûhma thianghlim chu an la chang reng a, Pathian aṭanga chhuak a ni tih an la hriatpui reng a ni.IR 401.2

    “Moneitu chu a lo kal e! A hmuak tûrin lo chhuak r’u khai!” tia au thâwmah chuan nghâktute chu “an tho va, an khâwnvârte chu an ti-alh a,” tûn hmâ zawnga an la hriat ngai loh, Pathian Thu chu tui takin an zir ta a. Beidawngte chu tiharh a, thuchah pawm tûra buatsaih hlawm tûrin, vân aṭangin vântirhkohte chu tirh an ni a. Hna chu mihringte finna leh thiamnaa innghat lovin, Pathian thiltihtheihnaah a innghat zâwk a. Kohna chhâng hmasa bertute chu mi thiltitheite ni lovin, mi inngaitlâwmte leh inpe zote an ni. Lo nei mîten an buhbâl ding laite an kalsan a, khâwl lam thiam mîten an hmanruate kalsanin, mittui tla chung leh hlim takin zilh lâwkna thu chu puang darh tûrin an chhuak a. Tûn hmâ lama hna kaihruai ṭhintute chu, he harhnaa tel hnuhnung berte an ni ta zâwk a. Kohhranten a tlângpuiin he thuchah hi an hnar a, chûng zînga lo dawngtu tam takte chu chuta ṭang chuan an inlamlêt leh a. Pathian kaihhruaiin, he thu puan chhuahna hian vântirhkoh pahnihna thuchah nêna ṭang dûnin, chu hna chu a tichak sauh va.IR 401.3

    Pathian Thua finfiahna chu a chiangin a fiah nachungin “Ngai the u, mo neitu chu a lo kal e!” tih thuchah chu inhnialna a ni vak lo. Thlarau chêttîr tûra turtu thiltihtheihna nên chutah chuan an kal kawp a. Rinhlelhna a awm lo va, zawh tûr a awm hek lo. Krista chu ropui taka Jerusalema A luh ṭum khân, kût hmang tûrin mipuite chu kil tin aṭangin an lo fuan khâwm a, Oliv Tlânga an pun khâwm a, Isua rawn kalpuitu mipui an zawm ve khân, chumi dârkâra thlarau thâwk khumna chu changin, “LALPA hminga lo kal chu A eng a thâwl e,” tiin an aupui a ni a (Matthaia 21:9). Chutiang chiah chuan, Adventist-ho intawh khâwmnaa ring lo mi lo awm vête, —ṭhenkhat dîlchhûtna avâng te, ṭhenkhat nuihsawh zâwnga lo thlîrtute avâng te chuan thuchah thlâwptu thiltihtheihnain mi a hneh theihna, “Ngai the u, mo neitu chu a lo kal e!” tih chu an hria a.IR 402.1

    Chutih lai chuan lâwmman hmuh thuai beiseina rinna ṭawngṭai chhânna rawn thlentu rinna chu a awm a. Lei tuihâl tak chunga ruah sûr ang maiin zahngaihna Thlarau chu, ṭhahnemngai taka zawngtute chungah A lo thleng a. Hmaichhana an Chhandamtu hmuh thuai beiseitute chuan hlimna thûk tak, sawi hleih theih loh an nei a. Ringtu mi rinawmte hnênah A malsâwmna chu nasa taka pêk a nih chuan Thalrau Thianghlim tihnêm theihna leh thunun thei thiltihtheihna chuan thinlung chu a titui a.IR 402.2

    Thuchah dawngtute chu an LALPA tawh an beisei hunah chuan fîmkhur tak leh urhsûn takin an lo kal chho va. Pathianin A pawm hlawm a ni tih hriatfiahna neih chu tûk tina an tih tûr hmasa ber niin an ngai a ni. Thinlung hmun khatin an lo awm a, an ṭawngṭai hovin an indîlsak tawn a. Pathian be tûrin hmun fianrialahte inhmu khâwmin, an dîlna awte chu lo leh ram pilril aṭangte chuan vân lamah a chho va. Chhandamtu pawmpuina hriat chianna chu, an nî tin ei tûr aiin a pawimawh zâwk a; tin chhûmin an rilru a tihthim chuan, tihkian a nih hmâ loh chuan an châwl lo va. Zahngaihnain ngaihdamna an chang tih an hriat chuan, an nunnain a hmangaiha chu hmuh an châk a.IR 402.3

    Mahse beidawnna tuar leh tûra ruat an ni a. An beisei hun a liam a, an Chhandamtu chu A lo la lang si lo. Rinna nghet takin A lo kal lehna an lo thlîr reng a, tûnah erawh chuan Chhandamtu thlâna Mari a lo kal a, thlân ruak a rawn hmuh a, ṭap chungin, “Ka LALPA an kal bopui a, amah an dahna ka hre si lo,” a tih lai ang mai kha niin an inhre ta a (Johana 20:13).IR 403.1

    Hun engemawti chhûng chu thuchah chu a dik mai palh ang tih an hlauhthâwnna chuan, ringhleltute chu a khap bet a. Chumi hun a liam hnû pawhin hei hi a lo lang nghâl mai lo; a tîrah chuan beidawnghote chu an hnehchhiah ngam rih mai lo va; mahse Pathian thinur lantîrna an hmuh tâk loh avângin, an hlauhna a lo reh a, an demin an hmusit zui leh ta a. LALPA lo kal lehna ring inti pâwl lianpui chuan an rinna chu an phatsan a. Inring tâwk tak ṭhenkhat chu, khawvêl tlânsan ni anga inhriaa, an chaponaah chuan nasa taka hliam an ni a. Jona ang khân Pathian lakah an phunnawi a, nun aiin thih an thlang hial a. Pathian Thu aṭang ni lo, mi dangte ngaihdân aṭanga an rinna nghattute chu, tûnah an thlîrna dân thlâkthleng tûrin an inpeih reng a. Nuihsantute chuan mi chak lote leh dawihzepte chu an lamah an la a, hêngte hi thukhat vuain hlauhna emaw beisei tûr emaw awm thei lo vangin an sawi a. Hun chu a liam a, LALPA chu A lo la kal si lo va, khawvêl lah chu a pângngai rengin kum sâng tam a la awm mai thei si a.IR 403.2

    Ringtu ṭhahnemngai leh rinawmte chuan Krista avânga engkim chânin, tûn hmâ aia nasain A awmpuina an chang a. An rin ang bawkin zilhna hnuhnung ber chu khawvêl hnênah an puang a, an Zirtîrtu thianghlim leh Vâna vântirhkohte hnêna lâk chhoh thuai an inbeisei avângin, thuchah dawng ve lote lakah an inthiar fihlîm a. “LALPA Isu, lo kal thuai rawh,” tiin nghâkhlel êm êmin an ṭawngṭai a. Mahse A lo kal rih si lo. Tûnah hian, dam chhûng khawsak ngaihtuahna leh buaina phur rit tak phurh leh, nuihsan ching khawvêl nuihzat bûrna leh demna tuar chhuah chu, rinna leh dawhtheihna kawnga harsatna râpthlâk tak chu a ni.IR 403.3

    He beidawnna hi chu Krista lo kal vawi khatnaa zirtîrten an tem tâk ang êm chuan a nasa lo. Isua chu ropui taka Jerusalema A luh lai khân, Amah zuitute chuan Davida ṭhutphaha ṭhua, anmahni hnehchhiahtute laka Israelte chu chhan chhuak mai tûrin an beisei a. Beiseina nasa tak leh hlim taka thlîr lâwkna nên, an Lalber chawimawina kawngah chuan an inel hlawm a. Mi tam takin an puante chu A kalna tûrah phahin, tûm kau buk takte an phah bawk a. An hlim thatho chuan, “Davida Fapa hnênah Hosanna!” tiin an au va. He hlim au thawm hian Farisaite a ti-thinur a, anni chuan Isua chu A zirtîrte zilhhau tûra an tih khân, Ani chuan, “Hênghote hi an ngawih reng chuan lungtê hi an lo au chhuak mai ang,” tiin A chhâng a (Luka 19:40) .IR 404.1

    Hrilhlâwkna chu thleng famkim ngei tûr a ni a. Pathian thil tum chu zirtîrten an hlen mêk a; mahse beidawnna nasa tak chu hmabâktîr an ni a. Mahse ni rei lo têah lungngai taka Chhandamtu thihna leh, thlâna an zalhte chu an hriatpui a. An lo beiseina pawh chu an hre chang tawh lo va, Isua thih rualin an beiseina chu a bo zo ta. An LALPA chu ropui taka thlân aṭanga A thawh leh hmâ loh chuan, “Krista chuan chûng chu tuarin, mitthi zîng ata tho leh tûr a ni reng a ni,” tih hrilhlâwkna chu an hre thei mai lo a ni (Tirhkohte 17:3).IR 404.2

    Kum zanga liam tâah khân, LALPAN zâwlnei Zakaria hmangin A lo puang tawh a, “Aw Zion fanu, nasa takin hlim rawh; Aw Jerusalem fanu, au chhuak rawh; ngai teh, i lal chu i hnênah a lo kal e; Mi fel a ni a, Hnehtu a ni; Inngaitlâwm takin sabengtung chungah a chuang a, sabengtung no chung ngeiah,” tiin (Zakaria 9:9). Rorêlnaah leh thihnaah Krista chu A kal dâwn tih zirtîrten hre ngat sela chuan, he hrilhlâwkna hi an tifamkim thei hauh lo vang le.IR 404.3

    Chutiang bawkin Miller-a leh a ṭhuihruaite chuan hrilhlâwkna chu tifamkimin, khawvêl hnêna puan tûr thuchah, Pathian thuin, a lo hril lâwk chu an puang a, mahse an beidawnna thlentu tûr hrilhlâwkna chu hmu chiang thei ni sela, an puan theih tâk loh, LALPA lo kal hmâa hnam zawng zawngte hnêna puan tûr thuchah dang chu pêk an ni ang. Vântirhkoh pakhatna leh pahnihna thuchahte chu a hun takah puan a ni a, an hlen chhuah tûra Pathian ruat chu an hlen a.IR 404.4

    Hun a lo ral a, Krista chu A lo lan tâk loh chuan, Adventist kalphung chu a zaa bânsan a nih ringin khawvêlin a thlîr reng a. Mahse thlêmna nasa tak kârah mi tam takin an rinna an phatsan laiin, a ṭhente chu ding nghet tlat an awm a. A lo kal beiseina hma lâkna rah chhuah, inngaihtlâwmna leh thinlung enflahna, khawvêl bânsanna leh nun siam thar lehna, chû hna rawn thlâwptu chuan, chu chu Pathian aṭanga chhhuak a nih a hriattîr a.IR 405.1

    Isua lo kal lehna thu puan darhnaah chuan Thlarau Thianghlimin A hriatpui tih an hnial ngam lo va, tin, hrilhlâwkna hun thu an chhûtnaa thil dik lo chu an hmu chhuak thei lo va. Anmahni dodâltute zînga tlângtla berte pawhin hrilhlâwkna hrilhfiah dân kawng hmang chu an hnial thla thei lo. Ṭhahnemngaia ṭawngṭaina leh Bible zirna aṭanga hnathawh dinhmun an lo thlen tawh chin leh, Pathian Thlarauva thinlung tih-ên tawhte leh, chumi thiltihtheihna nunga thinlung an lo chhêm alh tawh chu, Bible aṭanga fiahna tel lo chuan an hnâwl mai ngam si lo va; sawisêlna nasa ber leh, sakhaw zirtîrtu langsârte leh khawvêl thila fingten an dodâlna nasa ber dinhmun te, zirna leh thusawi thiamna inkawpa ding nghette leh, mi zahawmte leh mi hnuaihnungten angkhat renga an nuihsawhna leh dêuna chu an remtihpui lo.IR 405.2

    Thil lo thleng tûr an beisei chu a thlâwn a ni tih chu a dik e, mahse hei meuh pawh hian Pathian Thua an rinna chu a sawi nghing zo lo. Ninevi khawpui chu ni 40 chhûnga tihboral tûr a nih thu Ninevi tuallaiah Jonan a puan khân, Ninevi mipuihote inngaihtlâwmna chu LALPAN pawmin, an tâna khawngaihna hun chu A tisei a; chubâkah Jona thuchah chu LALPA hnêna mi a ni a, Ninevi khawpui chu A duh dân ngeia enfiah a ni a. Rorêlna chungchânga zilhna thu chu, chutiang bawka puang tûrin LALPAN A hruai hlawm a ni tih chu Adventistten an ring a. “Hei hian a hria apiangte thinlung a fiahin, LALPA lo lang se tia an duhna rilru a chawk tho va; a nih loh vêk leh huatna lang thei lian deuh emaw tê deuh emaw a tichhuak a, mahse A lo kalna tûr chu Pathian chauhvin A hria a. An thinlung enfiahte chuan, LALPA chu lo kal ta mai sela, khawi lamah nge an tel ang a, ‘Ngai teh u, hei hi kan Pathian chu A ni a, Ani hi kan nghâk reng a, tichuan min chhandam ang,’ tia hlim taka aute zîngah nge an tel ang a, Lalṭhutphaha Ṭhua leh Berâm No thinurna laka phên tûrin lungpuite leh tlângte chu anmahni delh tûrin an au dâwn, tih ramri kham a awm a. Kan rin ang ngeiin Pathianin, chutiang chuan A mîte chu A fiah ṭhîn a, an rinna A fiah a, harsatna hunah an tim mai dâwn nge tih enin, an awmna âwm dinhmuna hlân kai tlâka hmuh an nih theih nân, he khawvêl hi an thlah a, Pathiana rinngamna neia an innghah nân fiahin an awm a.”— The Advent Herald and Signs of the Times Reporter, vol. 8, No. 14, Nov. 13, 1844.IR 405.3

    Hun liam taa an thil tawhah Pathianin A hruai zêl a ni tih la ring fan-ho thinlungte chu William Miller-a thuahte hian sawi chhuah a ni a. “Hmâna hriat chianna ka neih ang kha neiin la dam zêl ni ta ila, Pathian leh mihring laka rilru dik tak pu chungin, ka tih ang bawk khân ka ti leh ang.” “Mihringte thisen lakah ka puante ka sûkfai tawh ka beisei a; ka theih chen chu thiam loh chantîrnaa khawlohna zawng zawng ata ka intifihlim tih ka hria.” “Vawi hnih lai tihbeidawn ka ni tawh nâin, tûnah pawh hian paih thlâk emaw, tihlunghnûr emaw ka la ni lo.” “Krista lo kal leh ka beiseina chu a la nasa reng a ni. Fîm taka kum engemaw zât ka ngaihtuah hnua ka tihte hi, ka tih tûr pawimawh tak, tih ngei tûr chu a ni tih ka hria. Ka tihdik loh pawhin, ka mihringpuite hmangaihna vang a ni a, Pathiana tih tûr ka neih vâng a ni.”IR 406.1

    “Thil pakhat ka hria, ka rinna chauh lo chu thu engmah ka hril lo; Pathianin min awmpui a, A thiltihtheihnain A thawk a, rah ṭha tak a chhuah a ni.” “Mi zawng zawnga a lan dânah, hun thu zirna hmangin mi sîng tam takte chu Pathian Thu zir tûra buatsaih an ni a; chumi hmang chuan rinna leh Krista thisen theh zârah, Pathian nên inremin an awm leh a.”—Bliss, pp. 256, 255, 277, 280, 281.IR 407.1

    “Mi chapo nui ka ngaihsak ngai lo va, khawvêlin hmai a thuarin ka tîm ngai hek lo. Tûnah hian an duhsakna ka hlawh lo vang a, an huatna chawk tho tûrin tih tûr bâk tiin ka kal hek lo vang. An kutah ka nunna ka vawntîr lo vang a, A enkawlna duhawm taka Pathianin thu A pêk chuan, ka nunna hloh palh mai hlauh thuah ka tîm lo vang tih ka beisei.”—J. White, Life of Wm. Miller, p. 315.IR 407.2

    Pathianin A mîte chu A theihnghilh lo; an êng dawnte thlauthla ṭhawt ṭhawt lote leh A lo kal lehna atâna hnathawh bânsan mai lote chu A Thlarauvin A la awmpui reng a ni. Hebrai mîte hnêna lehkha thawnah chuan, hemi hun harsa taka fiaha awmte leh nghâktute fuihna thu a chuang a: “Chutichuan in rinna lâwmman nasa tak nei chu paih bo suh u. Pathian duhzâwng in tih hnuin thutiam chu in hmuh theih nân chhelna in ngai asin. Rei lo tê achinah lo kal tûra chu a lo kal dâwn si a, rei a rial tawh lo vang. Nimahsela ka mi fel chu rinnain a nung ang; a hnungtawlh erawh chuan, ka rilruin amahah chuan lâwmna rêng a nei lo vang. Nimahsela keini zawng boral tûra hnungtawlh pâwla mi kan ni lo va; nunna humhim tûra rinna nei pâwla mi kan ni zâwk,” tiin (Hebrai 10:35-39).IR 407.3

    Hê zilhna hi ni hnuhnunga kohhrante hnêna pêk a ni tih, LALPA lo kal lehna hnaihzia tilangtu thu, “Rei lo tê achinah lo kal tûra chu A lo kal ang a, rei A rial tawh lo vang,” tihah hian a lang chiang a ni. LALPA chu muang anga langa khawtlai tûr angin chiang taka sawi a ni a. Heta zirtîrna tihlan hi, hetih hun laia Adventist-te thil tawhah dah rem bîk a ni a. Heta sawi lan mipuite hi rinna lawng keh siam hlauhthâwnawm dinhmunah an awm a. Pathian Thlarau leh A Thûa hruaina chu zuiin, A duhzâwng an ti a; mahse A hnathawh chu an thil tawh hmasakah chuan an hre fiah thei lo va, an hmâa kawng pawh an hmu thei hek lo va, Pathianin A hruai takzet hlawm emaw tih ringhlel tûra thlêmin an awm a. Hetih hun lai hian, “Mi fel chu rinnain a nung ang,” tih chu hman a rem hlê a.IR 407.4

    “Zânlai âu thâwm” êng fiah tak chuan an kawng chu a rawn chhun ên chuan, hrilhlâwkna thu char chu phelh a ni a, rang taka chhinchhiahna lo thleng famkim chuan Krista lo kalna a hnai tih a lantîr a, mita hmuh ang ngeiin, an lo thleng a. Mahse beidawnna avângin an kaikûn a, Pathian leh A Thuah chauh rinnain an ding thei a ni. Nuihsan hmang khawvêl chuan, “Bumin in awm a ni. In rinna chu bânsan ula, he thuchah hmalâkna hi Setana hnathawh a ni ti rawh u,” an ti a. Mahse Pathian thu chuan, “Mi tupawh a hnungtawlh chuan ka rilruin amahah lâwmna rêng a nei lo vang,” a ti a.IR 408.1

    Tûna an rinna bânsan leh, thuchah thawhpuitu Thlarau Thianghlim thiltihtheihna phatsan chu boralna lam pana hnungtawlhna a ni a. Paula thu hmangin ding nghet tûra fuih an ni a, “In rinna chu paih bo suh u, ... chhelna in ngai asin. ... Rei lo tê achinah lo kal tûra chu A lo kal dâwn a, rei A rial tawh lo vang,” tih hi. An tân chuan din theihna kawng awm chhun chu Pathian hnêna mi êng an dawn sa vawn reng leh, A thutiam vawn renga, Pathian thu zawn renga, dawhthei taka nghah leh êng nasa zâwk hmu tûra ven reng chu a ni si a.IR 408.2

    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents