Loading...
Larger font
Smaller font
Copy
Print
Contents
  • Results
  • Related
  • Featured
No results found for: "".
  • Weighted Relevancy
  • Content Sequence
  • Relevancy
  • Earliest First
  • Latest First
    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents

    Bung 33—Bumna Lian Tham Hmasa Ber

    (The First Great Deception)

    CHITHLAHTU bul ber aṭang khân, mihring chhûngkaw pumpui bum tûrin Setana chuan a lo bei ṭan tawh a. Vâna helna chawk chhuaktu chuan, Pathian sorkâr a dodâlnaah hian, a lama ṭang tûrin leilung luahtute hi lâk vek a duh êm êm a. Evi leh Adama chuan Pathian dân zâwmin hlimna famkim an nei a, chu hlimna famkim chuan vâna Setana rahbi lo khuar tawh, ‘Pathian dân hian min rapbet a, A thilsiamte ṭhatna a dâl bawk,’ tih hi a titleu nasa hlê a. Sualna nei lo nupa tâna buatsaih hmun mawi tak mai chu a hmuhin a îtsîk a, tlâktîr dân kawng a zawng ta a. Tichuan, anni chu Pathian hnên ata engemawtia tihranga a thuhnuaia khalh luh leh, he lei hi neiha, Chungnungbera dodâla a lalram din ngheh nân hman a tum ta a ni.IR 531.1

    Setana chuan a ze dik tak chhuah sela chuan, a hlawhchham nghâl mai ang, Evi leh Adama chu he hmêlma hlauhawm tak lakah hian fîmkhur hlê tûra hrilh lâwk diam an ni sî a. Nimahsela, Setana chuan thim zîngah hna a thawh a, a tum chu a hlen ngei theih nân, a nihna dik tak chu a thup tlat a. Chutih laia rannung mawi tak mai, rûl hmangin Setana chuan Evi hnênah, “Pathianin, ‘Huana thing rah rêng rêng hi in ei tûr a ni lo,’ a ti elo maw?” tiin a rawn zâwt a. Evi chuan thlêmtu chu lo hnial khanglâng lo selang chuan a him mawlh ang, mahse hmêlma chu a biak zui tâk zêl avângin bumin a awm ta a. Hetiang hian mi tam tak chu bumin an la awm ta zêl a ni. Pathianina a phût thilte an ringhlelin an hnial kalh a; Pathian thupêkte zawm aiin mi ngaihdân zirtîrnate an pawm zâwk a, chûngte chu Setana bumna inthupte an ni si a.IR 531.2

    “Hmeichhia chuan rûl hnênah chuan, ‘Ti lo ve, huana thing rahte hi kan ei thei asin: huan lai taka thing awm rah erawh chu Pathianin, ‘In ei tûr a ni lo, tawh pawh in tawk tûr a ni lo, chutilochuan in thî ang,’ a ti a ni,” a ti a. Rûl chuan hmeichhe hnênah chuan, ‘Thi the suh e: in ei ni apang chuan in mit a lo vâr ang a, a chhia leh a ṭha hriain Pathian ang in lo ni dâwn tih Pathianin a hre reng a nih chu,’ a ti a,” (Genesis 3:2-5). ‘Pathian ang mai in lo ni ang a, tûn hmâ ai hlei hleiin in lo fing zâwk ang a, in dinhmun leh khawsak dân pawh a lo sâng zâwk dâwn a ni’ tiin Setana chuan a puang ve thung a. Chû thlêmnaah chuan Evi chu a tlu ta a, Adama pawh sualah a hruai lût ve ta a. Pathianin an hnênah thu a sawi ve mai mai ni anga Setanan a sawite chu an pawmpui ta zâwk a; Pathian dânte an bawhchhiat chuan an lo fing zâwk daihin an dinhmun pawh a sâng sawt dâwn nia rinna leh, an zalênna chu Siamtu’n a lo nêkchêpsak reng nia suangtuahnate pawh an lo nei ta hial a, an Siamtu chu an ringhlel ta a ni.IR 531.3

    “I ei chuan i ei nî lâ lâin i thi ngei tûr a ni,” tih awmzia hi Adaman, a sual hnu khân, engnge nia a hmuh chhuah tâk kha? Setanan âwihtîr a tum ang dinhmun leh khawsak dân sâng zâwk daih an neihna tûr ni ngeiin a hre ta em le? Bawhchhiatna lo awm ta aṭang chuan thil ṭha zir theih chu a awm teh meuh va, Setana chu mihringte duhsaktu ni chiah anga lantîrin a awm bawk. Mahse chutiang chu Pathian rorêlnaa thurel thlûk dân niin Adaman a hre thei ta awzâwng lo mai. ‘A sual manah, mihring chu siam chhuah a nihna vaivutah bawk a kîr leh tûr a ni,’ tiin Pathianin a puang ta a: “Vaivut i ni a, vaivutah i kîr leh tûr a ni,” tiin (Genesis 3:19). Setanan, “In mit a lo vâr ang,” a tih hi a thleng dik anga a lan theihna awm chhun chu hei hi a ni: Adama leh Evin Pathian thu an âwih loh aṭang khân, an sualzia hmu fiah tûrin an mit a lo vâr ta a, sual chu an hre ta zet mai; an bawhchhiatna rah kha tak mai chu an tem ta bawk a.IR 532.1

    Eden Huan lai takah chuan Nunna Thing, a rahtena nun tihlun thei a awm a. Adama chuan Pathian thu âwihin zâwm reng sela chuan, Nunna Thing chu zalên takin a ei reng thei ang a, chatuanin a nung reng mai tûr. Mahse a lo sual tâk avang khân chu thing rah ei lo tûr chuan tihhranin a awm ta a, thih a lo hmabâk ta a ni. Pathianin, “Vaivut i ni a, vaivutah i kîr leh tûr a ni,” a tih hi nun tâwp hlauh tûr thu sawina a ni.IR 532.2

    Thuâwihna avânga mihring hnêna thih theih lohna tiam chu bawhchhiatna avângin chân a ni ta. Adama chuan a neih loh pui chu a thlahte hnênah a pe chhâwng thei si lo va, Pathianin A Fapa hlânin, an ban phâkah thih theih lohna chu rawn pe leh lo phei selang chuan, suala tlu tawhte tân chuan beiseina a awm thlâwt lo a ni. “Mi zawng zawngin thil an lo tihsual avângin thihnain mi zawng zawng a fan chhuak” ta a, mahse Krista “Chanchin Ṭhain nunna leh boral theih lohna a tilang” ve ta thung a ni (Rom 5:12; 2 Timothea 1:10). Krista zârah chauh thih theih lohna chu neih theih a ni a. “Tupawh Fapa ring apiangin chatuan nunna an nei tawh; nimahsela, tupawh Fapa thu âwih lo apiangin nunna an nei lo vang,” tiin Isuan min hrilh (Johana 3:36). He malsâwmna, a hlutzia teh sên rual loh hi, tih tûr ṭûl ti duhtu apiangin dawn theih a ni. “Thil ṭha ti fan fan a, ropuina leh chawimawina leh boral theih lohna zawngtute hnênah chuan, chatuana nunna a pe ang,” (Rom 2:7).IR 532.3

    Adama hnêna thuâwih lohnaa nunna tiamtu chu bumtu ropuia a ni a. Eden Huana Evi hnêna, “Thi teh suh e,” tia rûlin a sawi kha, mihringin thi thei lo thlarau a nei anga zirtîrna hmasa ber a lo ni ta. Chû thu, Setana thuneihna liau liauva innghat chu, Kristian rama pulpit tam tak aṭangin puan chhâwn zêl a lo ni ta a, min thlahtu bulten an tih ang khân, mi tam zâwk chuan hre lovin an la pawm ta hmiah hmiah zêl mai zawng a ni a. Pathian thupuan chhuah chiang tak, “Thil tisualtu chu a thi tûr a ni,” tih chu, “thil tisualtu chu a thi lo vang a, a nung kumkhua ang,” tihnaah chantîr a lo ni ta. Pathian thuâwih kawnga mîte an sak êm êm mai leh, Setana thute awlsam têa mi’n an pâwng rin theih mai si dân hi a mak tih loh rual zawng a ni lo ve.IR 533.1

    Mihring chu a lo tlûk hnu khân a duh duha nunna thing a la khawih zêl phalsak ni sela chuan, chatuanin a nung reng ang a, sual pawh thi thei lovah a chang mai ang. Amaherawhchu, cherubte leh mei khandaih vir tawn zawk zawkte chu “Nunna Thing kawng” vêng tûrin dah an ni ta a, Adama chhûngte zînga mi tumahin dai chu an pelh a, nunna pe thei thing rah chu an ei phal a ni ta lo (Genesis 3:24). Chuvângin mi sual, thi thei si lo an awm lo a ni.IR 533.2

    Nimahsela, tlûkna lo awm hnu chuan, Setanan a vântirhkohte chu, mihringten thih theih lohna hi an rawn pianpui ve rêng anga an rin theih nân, thawk nasa zual sauh tûrin a tîr a. Chu zirtîrna dik lo chu an pawmtîr zet hnuah mi sualte chu chatuan hrehawmnaa nung reng tûr anga rinna an neihtîr lehzêl tûr a ni. Tûnahte hian thimna lalpa chuan, a hote hmangin Pathian chu phuba lâk hmang, lal râwng tak angah a sawi mêk zêl a, A duhzâwng ti lote chu hrem hmunah A paih lût nghauh nghauh zêl a, A thinurna chu a tuartîr tlawk tlawk mai ni angin a zirtîr bâwk a. Chutia chatuan meiin a kan vial tawp tawp lai chu, anmahni Siamtu chuan lungawi taka thlîr veng veng mai ang tein a puang darh bawk a.IR 533.3

    Chutiang chuan ramhuai lal chuan, ama mizia chu mihringte Duhsaktu, Siamtu miziaah a puh ta thên a. Nunrâwnna hi Setana mizia zawng a lo ni meuh mai. Pathian chu hmangaihna a ni a, A thilsiam zawng zawngte pawh, hel hmahruaitu ropuian sualna a rawn lâk luh hmâ chuan, an thianghlimin an mawi duhawm êm êm vek a ni. Setana ngei hi hmêlma, sual tûra mihringte thlêmtu, chu mi hnua, a theih chuan, tiboraltu chu a ni; a bumate chu a tân bêl chhûng sa mai an lo ni ta tih a hriat chian vêleh, mîte chunga chhiatna a rawn thlen avâng chuan a lâwm êm êm ṭhîn a ni. Phalsak ni phei selang chuan, mi zawng zawng mai hi a lênah a ûm âwk vek ang. Pathian thiltihtheihnain dang hlauh lo sela chuan, Adama thlahte zîngah tûmah hima chhuak an awm lo vang.IR 534.1

    Kan nû leh pâ hmasa berte chu, Siamtu an rinna tihnghînsakin leh, Siamtu rorêl thiamzia leh A dân felzia te rinhlelhtîr phawta Setanan a lo bum ta ang khân, tûn lai pawh hian mîte chu hneh tumin a la bei ta zêl a. A hote nên, an helna leh sualna punlun zêla thiam an inchantîr theih nân Pathian meuh pawh an aia sual zâwkah an sawi ta hial a ni. Bumtu ropuia chuan a nunrâwnna râpthlâk tak mai chu kan Pa vâna mî chungah bel a tum tlat a, chu chu rorêltu sual thuhnuaia a intukluh duh loh vânga vân aṭanga dik lo taka hnawh chhuaha awm angin inlantîr a duh vâng a ni. Zaidawh taka ro a rêlna hnuaia an zalênna tûr leh Jehova thupêk khauh takina a awp beh tlatna danglam nasatzia khawvêl mîte hmâah a târlang a, tichuan mîte chu Pathiana an rinawmna aṭangin a hruai bo ta ṭhîn a ni.IR 534.2

    Mi sual thi tâte chu mei leh kâta kâng, chatuan meipuiah chuan hrehawm taka nghaisak anga zirtîrna, an dam chhûng tawi têa an sualna avânga Pathian dam chhûng zawng mai nghaisaka awm tûr anga zirtîrna hi, hmangaihna te, zahngaihna te leh a dik leh fel kan hriatna te nên hian a va inpersan nasa êm! Mahse he zirtîrna hi a darh zau nasa hlê a, Kristian pâwl hrang hrangte thurin tam takah pawh hian a inzam lût nghet hlê a ni.IR 534.3

    Pathian thu lama mi thiam tak pakhat pawhin tihian zuk sawi a: “Hremhmuna innghaisakna an hmuh chuan, mi thianghlimte lâwmna chu chatuanin a tizual zêl ang. An nihna leh pian leh murna pawha an anpuiten, chutiang hrehawmnain a bawh lûkte an han hmuh chuan, an vânneih bîkzia an inhmu a,” tiin. Mi dang pawhin tihian a ti a: “Chatuan hremna tuar tûra ruatna thupêk chu thinurna nova chatuana hlen a nih chuan, anmanni nghaisakna meikhû chu zahngaihna entîr nân chatuanin a chho ve thung ang a, hetiang ang tuar ve lova a awm avâng chuan, ‘Amen, LALPA chu fakin awm rawh se,’ a ti ang,” tiin.IR 535.1

    Pathian lehkhabu khawi lai phêkah nge chutiang thu chu hmuh a nih? Chhandamte chuan vânramah chuan lainatna leh khawngaihna an hlohvin, mi nunrâwngte leh mi kawlhsenten mîte tawrhna engah mah an ngai lo ang lek hian, mi thianghlimte an awm ve dâwn em ni? Teuh lo mai; chutiang chu Pathian lehkhabu zirtîr dân a ni lo. Hêng thu, a chunga sawi lante tidarhtute chu lehkha thiam tak te, rilru ngîl tak te an ni thei e; mahse Setana zirtîrnaa bumte an ni. Khâkna leh rilru chhiatna mawi taka thluaithlum, Siamtu aṭanga chhuak ni lo, amâ phuahchawp ngei hmangin, Pathian ngai sual tûrin mîte chu a hruai kawi ṭhîn. “A nuna ka nun chhûng chu, mi suaksual thihnaah hian lâwmna ka nei lo; mahse mi suaksualin a sualna kalsana a nun hi ka lawmzâwng a ni, in kawng ṭha lo aṭang chuan kîr r’u, kîr r’u, engah nge in thih ang? tih hi LALPA thu hhuak a ni,” (Ezekiela 33:11).IR 535.2

    Pathian chu nghaisakna tâwp thei lo a hmuh pawha lâwmah ngai ila engnge hlâwk ang? A thilsiamte hremhmun meia an tuar lai, an rûm thâwm te, chiâuthâwm leh ânchhe lawh thâwm teah pawh a la lâwm cheu vang maw? Hêng thâwm râpthlâk takte hi Hmangaihna tâwp nei lo bengah rimawi a ni thei ang em? Mi sualte chu hrehawmna tâwp lo tuar tûr an nihna chuan, lei leh vâna muanna leh thuawihna tichhetu sualna chu Pathianin a huatzia a tilang a ni tiin an la puh lehnghâl a. Hetiang ngaihdân hi Pathian sawichhiatna râpthlâk a va ni tak êm! Pathianin sual a huat êm avânga chutianga kâng ta chawrh chawrh ni ang maiin an sawi a. Chûng Pathian thu thiamho zirtîr dân chuan, zahngaihna tel lova nghaisak zui rengna chuan a nghaisakate chu a tiâ a, thinrimna ânchhe lawhna leh Pathian sawichhiatna an chham chhuah chuan, an khawlohna phurrit chu chatuan atân an belhchhah mai a ni. Chutianga kumkhaw tlaitluana sualna châwm nun rengna chuan Pathian ropuina a belhchhah chuang lo.IR 535.3

    Chatuan nghaisakna a awm rinna zirtîrna dik lo hian sual a rawn hrin ṭhat lohzia hi, mihring suangtuah phâk loh a ni. Hmangaihna leh ṭhatna leh lainatnaa khat Bible zirtîrna sakhua chu, puithûna chuan a tithimin, hlauhnain a tuam vêl a. Pathian mi zia chu Setanan eng rawng dik lo nge a hnawih tih ngaihtuahin, kan Pathian zahngai thei chuan, hlauh te, ṭihbai te, leh huat hial pawh a hlawh hi a mak em ni? Pathian hmêl tuitang lo taka khawvêla lan darh zautîrtu, pulpit aṭanga zirtîrnate chuan, a sîng têlin, a ni, a maktaduai têlin, ringhleltu leh Pathian ring lotu te a siam chhuak a.IR 536.1

    Chatuan hremna thurin hi zirtîrna dik lo zînga pakhat, Babulon tenawmna uain, hnam zawng zawng a intîr, siam chhuaktu a ni a (Thupuan 4:8; 17:2). Chû kal sualna chu, Krista Chanchin Ṭha hriltuten lâwm taka pawmin, dawhkân thianghlim aṭanga an puang chhuak hi thurûk a ni. Chawlhni dik lo vang bawkin, hêng hi Rom aṭanga an hmuh a ni a. A dik a ni, hei hi mi ropui leh mi ṭhaten an zirtîr a; mahse hemi thua êng hian kan hnen a thleng angin an hnên a thleng ve lo. An hun laia êng an hmuh tawh chungah chauh mawhphurhna an nei a; keini pawh kan huna êng kan hmuhah hian mawh kan phur ve a ni. Kan pâten an zirtîr avânga thurin dik lo kan lo pawm a, Pathian Thu hriattîrna aṭanga kan kîr chuan, Babulon thiam loh chantîrnaah tlu lût vein, a bawlhhlawhna uain kan in ve dâwn a ni.IR 536.2

    Mi sualten chatuan nghaisakna tuar dâwn anga zirtîrna pawm thei lo mi tam tak, kal sualna kawng danga nawr luhte an awm bawk. Chûng mîte chuan Pathian Lehkhathuah Pathian chu hmangaih leh khawngaih thei tak a ni tih sawinate an hmuh avângin, chatuana kâng meidîlah A thilsiamte a paih lûtin an ring thei lo. Mahse, mihringin thi thei lo thlarau a rawn pianpui nia an rin avângin, a tâwpah chuan mi zawng zawng chhandam ni vek dâwnin an ring a, chu chu an zirtîrna pawh a ni a. Mi dang tam takin Bible-a vaukhânnate hi thuâwih tûra intihṭhaihna ang chauhvah an ngai a, lo thleng tak tak tûrah pawh an ruat hek lo. Chutichuan, mi sual chu Pathian phûtte ngaihthah a, hmasial nawmna pawh chên reng chung zêla, a tâwpa Pathian lâwmnaa la lût ve tho tûr niin an ring. Chutiang thurin, ‘Pathian chu zahngai thei a ni alawm,’ ti satliah ringawta, A felna leh rêldikna te ngaihthah leh si chu tîsa thinlung lâwmzâwng tak a ni a, chu chuan mi suaksualte chu an khawlohna kawng ngampa takin a zawhtîr zêl ṭhîn a ni.IR 537.1

    Mi zawng zawng chhandam an nih ringtuten (Universalists) an thurin- thlarau tiboraltu- vawn him nâna Pathian thu lâkkawi chu hmuhtîr tûr chuan, anmahni thu sawi ngei kha sawi leh a ṭûl ṭhîn a ni. Chêtsualnaa boral ta mai tlangval pakhat, sakhaw mi lo tak vuinaah an rawngbâwltu pakhat chuan, Pathian lehkhabuin Davida chungchâng a sawina a châng thlan a, “Amnona thih thuah thlamuanin a awm a,” (2 Samuela 13:39) tih hi.IR 537.2

    Thu sawitu chuan tihian a han ti a, “Sual nei reng chunga khawvêl chhuahsana thî te, zu ruih vang te, an puana sual senlâr kai sûk fai loh te, he tlangvâl thih anga thî te, sakhaw nunphung la nei ve ngai rêng rêng lote chan tûr chu min zâwt fo va. Pathian lehkhathûte hi kan lâwm tâwk khawp a; chûng chhânna chuan buaina nasa tak chu a chingfel mai dâwn a ni. Amnona chu a sual êm êm a, a sual a sim lo va, zu a in rui a, a ruih lai takin tihhlum a ni ta a. Davida chu Pathian zâwlnei a ni a; khawvêl lo awm leh tûr chu Amnona tân a ṭha dâwn nge, dâwn lo hriattîr a ni ngei ang. A thinlunga a thusawi chhuah chu engnge ni le?- Lal Davida thlarau chu Amnona hnênah kal a châk a; Amnona chungchângah chuan a thlamuang ta a, a thi tawh tih a hre si a,” (châng 39).IR 537.3

    “He ṭawngkam aṭang hian, eng thil nge kan chhuidawn theih le? A sakhaw rin dân kawi khat tê mah hi, kumkhaw tlaitluana tawrh chawrh chawrhna hian a siam lo a ni lo maw? Khawvêl pumpui thianghlimna leh muanna lâwmawm zâwk te, tih-ên zâwkna te, leh ngaihruatna zau zâwk te ṭanpui thei inhnialna chhânna hlawhtling tak chu kan hmu chhuak a ni. A fapa thih thu a hria a, a thlamuang ta a. Eng vâng kher nge ni? - Hrilhlâwkna mitin nakin hun ropui tak chu a han thlîr a, chû a fapa, thlêmna tinrêng laka hla taka lâk bo tâka chu a hmu a, sal tânna ata chhuah niin, sual tenawm lakah tlenfai a ni a, thianghlim tâwk leh fai tâwka siam a lo nih hnu chuan, thlarau kal chho tâte leh hlim takte hnênah chuan lâk luh a lo ni a. A thlamuanna awm chhun chu hei hi a ni, tûnah chuan sualna leh hrehawmna dinhmun aṭanga lâk bo niin, a fapa duh tak chu, a thlarau thim tak tih-ên nâna Thlarau Thianghlim thâwk khumna sâng ber pêk a nihna hmunah chuan a kal ta a; chutah chuan a rilru chu vân lam finna leh hmangaihna thlum ber, chuai ngai lo chuan thuam a ni ang a, dinhmun thianghlim tak nêna châwl leh vân-ho chênnaa inpâwl khâwmnatea hlim taka a awm dâwn vâng a ni a.IR 538.1

    “Hêng ngaihtuahnaahte hian vân lam chhandamna chu, he dam chhûnga kan thiltih theih engah mah a innghat lo tih kan hre thiam tûr a ni a. Tûna kan rilru inthlâkthlengnaah emaw, rinnaah emaw, kan sakhaw vawnah emaw pawh a innghat hek lo.”IR 538.2

    Chutiang chuan Krista rawngbâwltua inchhâl pakhat chuan Eden huana rûlin dâwt thu a sawi kha a sawi nawn a, “Thi teh suh e, in ei ni aṭang chuan in mit a lo vâr ang a, Pathian ang in lo ni ang,” tih hi. Mi sual tlâktlai lo ber- tual that te, rûkru te, uirê te,- pawh an thih hnuin lâwmna chuai thei lo hmunah lût tûra buatsaih an ni tiin an puang a.IR 538.3

    Eng thu aṭangin nge he Pathian thu la kawitu hian a thu tlângkawmna hi a lâk le? - Pathian enkawlnaa Davida a inpêkna thu châng mal aṭang mai khân a ni. A thlarau chu “Absaloma hnênah kal chhuah a châk a; Amnona chu a thi tih a hriatin a thlamuang ta a.” A lungngaihna nasa tak chu hunin a rawn tinêm a, a ngaihtuahna chu a fapa boral ta aṭangin a la dam, a thiltih sual chunga rorêlna dik tak hlauh vânga bi bo ta, lamah a hawitîr a. Hei hi a ni, thisen zawmpui a mutpui avâng leh zu ruih vânga thi ta Amnona chu, a thih vêleh hlimna hmunah chhohpui niin, chutah chuan tihthianghlima awma, vântirhkoh sual ve lote zînga chêng ve ta ni anga an sawina chhan chu ni. Hlimhlawp thawnthu fing, tîsa thinlung pûte tilawm tûra rem fel mai a ni! Hei hi Setana zirtîrna thupui chu a ni a, a hnathawhah a hlawhtling êm êm a ni. Chutiang kaihhruainaah chuan suahsualna a châm reng tih hi mak an ti dâwn em ni?IR 539.1

    Zirtîrtu dik lo pakhatin he hna a bawhzui hian mi dangte sawi pawh a hrilhfiah vek a ni. Bible châng aṭangin thu ṭhenkhat, an hrilhfiahna nêna inpersan daihte chu an la chhuak a, chûng thu inmil lo leh inkâwlkalh tak takte chu Pathian Lehkha thua nghahchhan nei hlei lo thurin sawifiah nân tak an hmang a. Amnona, zu rui chu vânah a awm tih chian nâna hriattîrna thu lâk chhuah hi chhuidawnna satliah mai a ni a, Bible thu tluang leh dik hian a hnial filthla hlauh va, zu rui mîten Pathian ram an luah dâwn si lo va (1 Korin 6:10). Chutiangin dâwihzep te, ring lo te, ringhlel te chuan thutak chu dâwtah an chantîr a. Mipuite chu an vervêknaa bumin an awm a, himna dawhâ thênbâwmah chuan awih mut an lo ni ta ṭhîn a ni.IR 539.2

    Mihringte thlarau chu thih veleha vâna kal ta nghâl zêl ni selang chuan, nun aiin thih hi a awhawm zâwk daih ang le. Hetiang rinna avânga intihlum ta hi tam tak an awm ta. Buaina te, manganna te leh beidawnna teina a chîm buai lai phei chuan, chatuan ram engthâwlnaa lût tûra nunna derdêp tak han tihtâwp mai chu thil tihâwm tak niin a lang thei a ni.IR 539.3

    A dân bawhchhetute chu A la hrem ngei dâwn a ni tih chu chiang takin Pathianin A thuah a târlang a. ‘Pathianin mi sualte chungah a rêldikna a lantîr tak tak lo vang, zah a ngai thei si a,’ tia ngaitute chuan Kalvari kraws en mai rawh se. Bawlhhlawh kai lo leh hmêlhem lo Pathian Fapa thihna hian, “sual man chu thihna a ni,” tih leh ‘Pathian dân bawhchhiatna tinrêngin dik taka thungrulhna an la dawng vek dâwn a ni,’ tih a lantîr a ni. Sual nei lo Krista chu mihring tân sualah a lo chang ta. A thinlung a hliam a, a nunna tâwp rak thlengin, a laka a Pain a hmêl a thupna leh bawhchhiatna mawh chu phurin a tuar chhuak ta a; mi sualte tlana an awm theih nân hetiang hian a tuar ta a ni. Chu chu sual avânga hremna lo awm tûr laka mite tihzalênna awm chhun a ni a, kawng dang a awm lo. Chuti fakauva tlanna ropui pawm duh lotu zawng zawngte chuan, awhchhiatna avânga hremna leh thiam loh chantîrna chu, an taksa ngeiin an tuar ngei dâwn a ni.IR 540.1

    Pathian ngaihsak lo te, sual sim lote chu, Universalist-ten vân ramah vântirhkoh thianghlim leh engthâwlte ang maiah an hlân-kai mai thuah Pathian lehkhabu zirtîrna chu i ngaihtuah chiang teh ang u.IR 540.2

    “Tuihâl apiang hnênah chuan nunna tuikhura mi a thlâwnin ka pe ang,” (Thupuan 21:6). He thutiam hi tuihâlte tân chauh a ni. Nunna tui mamawha inhria, thil engkim chân huama zawngtute chauh chu pêk an ni ang. “A hnehtu apiang chuan hêng hi an luah ang; kei an Pathian ka ni ang a, anni chu ka mîte an ni ang,” (Thupuan 21:7). Hetah pawh hian tiamkamnate chu siam vek a ni. Hêng zawng zawngte hi luah thei tûr chuan, sual kan dovin kan hneh tûr a ni. IR 540.3

    Zâwlnei Isaia hmangin LALPAN A sawi a, “Mi fel hnênah chuan, ‘An la ṭha dâwn,’ ti rawh u; an thiltih rahte chu an ei dâwn si a. Mi sual chung chu a pik e! An la chhe dâwn a ni; an kuta thiltih thungrulhna chu an hnênah pêk a la ni dâwn si a,” (Isaia 3:10, 11). “Mi sual chuan vawi za pawh thil sual tiin dam rei bawk mah sela, Pathian ṭihtuten Amah ngei an ṭih avângin a ṭha tho vang tih ka hria; mahse mi suaksual tân kha chuan a ṭha lo vang a, a nî tihseite pawh kha hlimthlâ ang lek a ni si a, Pathian ṭihna a neih loh avângin,” (Thuhriltu 8:12, 13). Paulan, mi sual chuan ama chungah “thinurna leh Pathian rorêlna fel tak lo lan nî atân chuan i chungah thinurna i inkhâwlkhâwm chawp a ni. Pathian chuan mi tin an thiltih ang zêlin A rêlsak ang, ... mahse kawhmawh bâwla, thutak zâwm lova, fel lohna zâwm zâwktute chungah chuan thinurna leh thinrimna te, hrehawmna leh lungngaihna nasa tak te a awm ang,” a ti a (Rom 2:5, 6, 9).IR 540.4

    “Mi ngaih chîng leh mi bawlhhlawh leh mi duhâmte rêng rêng chuan (mi duhâm chu milem betu a ni a) Krista leh Pathian ramah chuan chan rêng an nei lo tih in hre si a,” (Efesi 5:5). “Mi zawng zawng nêna inremna leh thianghlimna ûm rawh u, chû mi thianghlimna tel lovin tuman LALPA an hmu lo vang,” (Hebrai 12:14). “Nunna thing chungah chuan thu an neih theihna tûr leh, kawngkâah chuan khuaa an luh theihna tûra A thupêk zâwmtute chu an eng a thâwl e. Pâwnah chuan ui te, dawithiam te, inngaih chîng te, tual that te, milem bia te, dâwt ngainâ leh dâwt hmang apiangte chu an awm a,” (Thupuan 22:14, 15).IR 541.1

    Mihring hnênah Pathianin A nungchang puan chhuahna leh, sualna A la tih dân tûr A hrilh a. “LALPA Pathian chu lainatnaa khat, mi khawngaih thei, thinnel tak, ngilneihna leh thutak ngah, mi sang tam tak chunga khawngaihna lantîr ṭhîn, khawlohna te, bawhchhiatna te, sualna te ngaidam ṭhîn; thiam lova ruatte chu chhuah mai ngai lo ... A ni,” (Exodus 34:6, 7). “Mi sual zawng zawngte chu a tiboral ang.” “Bawhchhetute chu a ruala tihchhiatin an awm hlawm ang a, mi suaksualte tâwpna chu boralna a ni ang,” (Sâm 145:20; 37:38). Pathian sorkâr thiltihtheihna leh thuneihna chu helna tudai tûrin rawih a la ni ang a; mahse rulhna tûr fel tak tihlan zawng zawngte chu, Pathian nungchang zahngai thei, dawhthei, thil ṭha tih duhna nên a inrem vek ang.IR 541.2

    Pathian chuan tuma duh dân emaw ngaihdân emaw A tur lui lo. Sal thuâwihna ang chî hi A lâwmzawng a ni hek lo. Hmangaih tlâk A nih vângin A kutchhuak thilsiamten an hmangaih A duh a. A finna leh rêldikna leh ṭhat bîknate chu an ngaihhlut theihna tûra hriatna fing tak an neih avâng zâwka a thu an âwih a duh a. Hêng suangtuahna dik nei zawng zawngte hi chuan A nihna ngaihsânawm taka Amâ lama hîp an nih avângin Amah chu an hmangaih ang. IR 541.3

    Ngilneihna te, zahngaihna te leh hmangaihna chêtze dik te kan Chhandamtun A zirtîr leh A lo hrilhfiah tawhte chu, Pathian duhdân leh nungchang nemkaina a ni a. A Pa hnên aṭanga A hmuh chauh lo chu A zirtîr loh thu Kristan A sawi a. Pathian sorkâr kaihhruaina bul chu Chhandamtu thupêk, “In hmêlmâte chu hmangaih ula,” tih nên an inrem thlap a ni. Lei leh vân ṭhat nân leh, A hremna tuartute thleng pawha an lo ṭhat nân, Pathianin mi sualte chungah rorêlna A thlentîr ṭhîn. A sorkâr dânte leh A nungchang dikna rema thil A enkawl theih chuan an hlim hlê dâwn a ni. A hmangaihna chhinchhiahnain a hual vêl a, A dân a hriattîr a, A zahngaihna pêk tumin A zui reng a; mahse A hmangaihna an ngainêp a, A dân chu engmah lovah an chantîr a, A zahngaihna an hnar a. A thilpêkte dawng reng siin, a Petu an chawimawi lo; an sualnate chu A lungten tih an hriat avângin Pathian chu an hua a. An rilru kawi-herh tak chu LALPAN rei tak A dawh a; mahse a tâwpah, an pan tûr lam rêl felna chu a lo lang ngei dâwn si a. Hêng mi helte hi A kiangah A thlung mai ang em? A duhzâwng ti tûrin A tilui ang em le?IR 542.1

    An hruaitu atâna Setana thlang a, a thiltihtheihnaa a thununhote chu, Pathian hnêna kal tûrin an inbuatsaih lo a ni. Chapona te, bumna te, dân pawisak lohna te, nunrâwnna te chu an nungchangah a bet tlat a. Leia an hmuhsitte leh an huatte nêna chêng-za tûrin vânah an lût thei ang em le? Dâwt hmang tân chuan thutak chu a nêlawm ngai lo vang; zâwldawhna chuan inngaihlûte leh chapote chu a tilâwm chuang lo vang; mi bawlhhlawh tân chuan thianghlimna chu pawm nahawm a ni lo; mahni hmasialna tel lo hmangaihna chu, mahni hmasial tan a îtawm lo. Chûng khawvêl mi takte leh mahni ṭânghma sialhote hnênah chuan eng nawmna nge vânin a pek theih ang ni?IR 542.2

    An dam chhûng hun zawngte Pathian laka hel nâna hmang zotute chu thâwklehkhatan vân ram kaitîr ni thut ta sela, chutah chuan englai pawha thianghlimna leh ṭhat famkimna nei hmangaihnaa khat thinlung leh lâwmnaa khat hmêl pû hlîr, Berâm No leh Pathian chawimawina hla mawi rîin a tuam vêl, Lalṭhutphaha ṭhûa hmêl aṭanga tlante chunga êng chuai ngai lo zâm vêlte an han hmu ang- mahse an thinlungte Pathian leh thutak leh thianghlimna huatnaa khatte chuan, vân mipuite chu an khawsakpui theiin, fakna hlate an sakpui thei ang emaw chu le? Pathian leh Berâm No ropuina chu an tuar zo vang em? Hnai lo ve; vân ram nungchang an chher nân khawngaihna hun tam tak pêk an ni tawh a, mahse thianghlimna ngaina tûrin an rilru an sawizawi ngai lo va, vân ram ṭawng an zir ngai hek lo, tûnah chuan an tân a tlai lutuk ta. Pathian kalha an helna chuan vân rama chêng tlak lovah a siam ta a ni. Vân ram thianghlimna leh muanna chu an tân chuan hrehawmna mai a ni zâwk ang a, Pathian ropuina chu kan ral hmang mei a ni ang. Chu hmun thianghlim aṭang chuan tlan bo hmanhmawh an nâp ang. Anmahni tlan tûra thia hmêl lakah chuan thupa an awm hlen theih nân boral an châk hliah hliah ang a. Mi sualte tâwp hlenna tûr chu anmahni duhthlanna ngeiin rêl a ni a, vân ram an kai lohna chhan pawh anmahni duhthlanna ngêia innghat a ni, chu chu Pathian zahngaihna leh rêldikna ang zêla awm a ni bawk.IR 542.3

    Tuilêt laia tui ang mai khân, chu ni ropuia mei chuan, mi sualte chu tihdam theih loh an nihzia Pathian rorêlna chuan a tilang a. Pathian thuneihnaah an intulût lo va. An duhthlanna chu hel nân an lo hmang zo tawh a; nunna a lo tâwp hunin an ngaihtuahna kal vêl chu, chumi ep lama hertîr leh chu a tlai lutuk si a, bawhchhiatna aṭanga thuâwihnaa hawi leh, huatna aṭanga hmangaihnaa hawi kîr leh chu a tlai lutuk tawh a ni.IR 543.1

    Tual thattu Kaina nunna zuah a nihna khân, mi sualte chu an nun zêl phalsak pawh ni sela, a rah lo lang mai tûr, thunun loh sualna an chîn zui zêl tûr entîrna chu khawvêl hnênah Pathianin A pe a. Kaina zirtîrna leh a tih dân entawn vângin, “Leiah hian mihring sualzia chu nasa tak a ni tih leh an rilru suangtuahnate chu sual hlîr a nih fo,” thlengin a thlah mipui tam takte chu sualah hruai luh an ni a. “Lei hi Pathian mit hmuhin a chhe zo tawh a, lei hi inpâwngnêknain a khat zo tawh a,” (Genesis 6: 5, 11) .IR 543.2

    Zahngaihna avângin, khawvêla chêng mi sualte chu, Nova hun lai khân Pathianin A tiboral a. Zahngaihnain Sodom khuaa mi chêng sual takte chu A tiboral bâkah, Setana bumna thiltihtheihna avângin, thil sual tituten lainat leh ngaihsan an hlawh a, mi dangte pawh chutiangin helnaah an hruai zêl a. Chutiang chuan Kaina leh Nova hunah a lo awm a; Abrahama leh Lota hunah a lo awm bawk a; kan hunah pawh a lo awm ta. Lei leh vânah pawh hian zahngaihna avângin a ni Pathianin A khawngaihna hnartu sualte chu a tâwpah A la tihboral dâwn ni.IR 543.3

    “Sual man chu thihna a ni si a; Pathian thilthlâwnpêk erawh chu kan LALPA Krista Isua zârah chuan chatuan nunna a ni,” (Rom 6:23). Nunna chu mi felte rochan a nih laiin, mi suaksualte chan chu thihna a ni a. Mosian Israel fâte hnênah, “Tûnah hian in hmâah nunna leh thil ṭha, thihna leh thil ṭha lo ka dah a,” a ti (Deuteronomi 30:15). Heta thihna a sawi hi Adama hnêna sawi kha a ni lo, mi zawng zawngin a hremna chu an tuar mai a ni. “Thih hnihna,” Chatuan nunna nêna inpersan daih chu a sawi zâwk a ni.IR 544.1

    Adama sualna avangin, thihna chuan mi zawng zawng a fan a. Mi zawng zawng chu thuhmun rengin thlânah an chhuk a. Chhandamna ruahman lâwkna avângin mi zawng zawng chu an thlân ata hruai chhuah leh tûr an ni ta. “Mi felte leh fel lote thawhlehna pawh a awm ang,” (Tirhkohte 24:15). “Adama-ah chuan mi zawng zawng an thi ṭhîn ang hian, Kristaah chuan mi zawng zawng tihnunin an awm bawk ang” (1 Korin 15:22). Mahse koh chhuahhote chu pâwl hnihah thliar hran an ni a. “...Thlâna awm zawng zawngin A âw an hria ang a, an chhuak vek ang; thil ṭha titute chu nunna changing an tho leh ang a, thil sual titute chu thiam loh changin an tholeh ang,” (Johana 5:28, 29). “Thawhlehna hmasa bera telte chu an eng a thâwlin an thianghlim a ni, chûngho chungah chuan thih hnihna chuan thu rêng a nei lo. ...” (Thupuan 20:6) . Mahse sual simna leh rinna vânga ngaihdamna chang ve lote chuan, bawhchhiatna hremna “sual man,” chu an hmu ang. Hremna an tawrh hun chhûng leh an tawrh nasat dân chu “an thiltih ang zia zêlin” a hrang ṭheuh va, mahse thih hnihnain a tâwp vek tho dâwn a ni. Pathian tân chuan, a rêldikna leh zahngaihna avângin, mi sual chu a sual chawpin a chhandam mai thei si lo. Amâ bawhchhiatna leh amah leh amah tling lova a insiam avâng ngeiin nunna a chân a ni. Thlarau thâwk khuma ziaktu pakhat chuan, “Rei lotê achinah mi suaksual chu a awm tawh dâwn si lo,” (Sâm 37:10). Mi dang pawhin, “Piang lo vang mai an ni ang,” a ti (Obadia 16). Zahnain a tuam a, beisei tûr a awm ta lo, kumkhuaa theihnghilh hlen dêr tûr an lo ni ta a ni.IR 544.2

    Chutiang chuan sualna chu, chungpikna leh chhiatna a rawn thlen zawng zawngte nên chuan tihtâwp a la ni ang. Fakna hla siamtu chuan, “Mi suaksualte chu i tiboral a, an hming chu kumkhaw tlaitluan atân i thai bo ta a. Aw nang hmêlma, boralna chu a reh hlen ta,” a ti a (Sâm 9:5, 6). Thupuan-ah chuan, Johanan chatuan awm dân tûr thlîrin, inrem lohna them pawhin a tihbuai lohvin, fakna hla mawi rî a hria a. Lei leh vâna thilsiam tinrêngten Pathian hnênah ropuina an hlan thâwm chu hriat a ni a (Thupuan 15:13). Nghaisakna tâwpintâi nei lo an tuar avânga Pathian sawi chhe tûr thlarau bo an awm tawh lo vang a; hremhmuna na tuar âu rî pawhin chhandamte zai rî a pawlh buai hek lo vang.IR 545.1

    Thih theih lohna thurin dik lo bulpuia innghat chu, thih hnua hriat theihna nei ni anga inzirtîrna thurin- chatuana nghaisakna ang te, Pathian lehkha thu zirtîrna kalh tlat, suangtuahna zâwm tûra kan hriatna thunun hi a ni. Rinna lâr takah chuan, vâna chhandamte chuan leia thil thleng rêng rêngte chu hre vein, a bîkin an ṭhian an kalsan tâkte nun dân chu an hriain rin a ni a. Mahse mitthîten mi nung damte buaina an hriat te, an hmangaihte thil sual tih an hmuh te, lungngaihna an tawrh zawng zawng te, beidawnna te, dam chhûng hrehawmna an tuar te hmu reng chungin engtin nge hlimna bul a nih theih ang le? Leia an ṭhiante chunga lêng vêl ṭhînte chuan vân hlimna chu engtia nasa nge an chên ang le? Thâwin taksa a chhuahsan vêleh sual sim lote thlarau chu hremhmun meipuia paih a nih chuan a va râpthlâk tâwpkhâwk dâwn êm! Inpeih lova an ṭhiante thlâna kala, chatuan chungpikna leh sualnaa lût tûr hmutute lungngaihna a thûk tûrzia chû! Mi tam tak chu he tih-manganna hian âtnaah a khalh lût tawh ṭhîn rêng a ni.IR 545.2

    Hemi chungchâng hi Pathian lehkha thuin engtin nge a sawi le? Thi tâten engmah an hriat loh thu Davidan a sawi a. “A thâwin a chhuahsan a, ani chu a leilungah a kîr leh a; chumi nî ngei chuan a ngaihtuahnate chu a bo nghâl a ni,” tiin (Sâm 146:4). Solomona pawhin chû hriattîrna thu bawk chu a lo sawi a: “Mi nungdamte chuan an la thi dâwn tih an hria a; mitthîte erawh chuan engmah an hre lo. An hmangaihna te, an huatna te, an îtsîkna te chu a boral tawh a; ni hnuaia thiltihah hian chanvo an nei tawh lo. I kalna tûr thlânah chuan thiltih tûr emaw, hriatna emaw, finna emaw a awm si lo va,” (Thuhriltu 9:5, 6, 10) tiin.IR 545.3

    Hezekia ṭawngṭaina chu chhân a nih a, a nun chu kum sâwm leh pangâa tihsei a nih khân, A zahngaihna ropui tak avânga a lâwm avângin Pathian hnênah fakna a hlân a. He hlaah hian a lâwm chhan a sawi a: “Thlân hian a fak thei lo che a, thihna hian a chawimawi thei hek lo che; khuarkhuruma chhukte chuan i thutak chu an beisei thei lo a ni. Mi nungin, mi nung ngeiin, vawiina ka tih ang hian an fak ang che,” tiin (Isaia 38:18, 19). Zirtîrna tam tak hi chuan mi fel thîte chu vânah awm angin, hlimnaah lûta, ṭawih thei tawh lo lei chuan Pathian fak ta angin an entîr a; mahse Hezekia chuan, thihnaa hmabâk ropui tak chu a hmu thei sî lo a ni. A thusawite leh fakna hla siamtu hriattîrna thute chu a inrem a; “Thih hnû chuan nangmah hriat rengna a awm si lo va; seolah tuin nge lâwm thu hrilh dâwn che?” “Mitthîte chuan LALPA chu an fak lo va, hmun reh taka chhukte rêng rêng chuan an fak hek lo,” tiin (Sâm 6:5; 115:17).IR 546.1

    Penticos nîah chuan Peteran thlahtu Davida chu: “A thî a, phûmin a awm tawh a, a thlân pawh tûn thlengin kan hnênah a la awm reng a. Davida zawng vânah a la lâwn chho lo,” tiin a sawi (Tirhkohte 2:29, 34). Thawhlehna lo thlen hmâ loh chuan Davida chu thlânah a la awm rengna hian, thih vêleh mi felte chu vânah an lâwn nghâl mai lo tih a tilang a ni. Thawhlehna leh, Krista thawhlehna ropuina avâng chauhvin Davida chu hun tâwpah Pathian ding lamah a la ṭhu thei dâwn a ni.IR 546.2

    Paula pawhin, “Mitthîte kaihthawhin an awm sî loh chuan Krista pawh kha kaihthawhin A awm lo vang; Krista kha kaihthawhin A awm loh chuan in rin chu engmah lo a ni ang a, in sualnaah chuan in la awm fo a ni ang. Chuti a nih chuan Kristaa muhîl tawhte kha an boral ta a ni ang,” a ti a (1 Korin 15:1618). Kum sângli chhûng zawngin, mi felte chu vânah an kal dîng nghâl ni ta se, engtin nge Paulan, thawhlehna awm lo vang maia, “Kristaa muhîl tawhte chu an boral ta a ni ang,” a tih theih? Chutiang an nih chuan thawhlehna an mamawh dâwn sî lo va.IR 546.3

    Rinna avânga nunna hial lo hlântu, Tyndale-a chuan mitthîte chungchâng tihian a lo sawi a: “Mitthîte chu, Krista emaw, Pathian vântirhkoh thlan bîkte emaw awmnaah ropui takin an awm nghâl a ni tih hi ka pawm thei lo a ni. Ka rin dân pawh a ni hek lo; chutiang chu lo ni ta se, taksa thawhlehna thu zirtîrna hi engmah lo mai a ni ang.”— British Reformers—Tindal, Frith, Barnes, page 349.IR 547.1

    Thih hnu pawha thih theih loh beisei tlatna hian Biblea thawhlehna thurin thlahthlamna lo darh zau zêl nân a hruai tih hi phat rual a ni lo. Dr. Adam Clarke-an he thil awm dân chin hi a lo sawi a: “Thawhlehna chungchânga thurin hi tûn lai Kristiante ai chuan hmân lai Kristianten an ngaihven nasa zâwkin a lang! Hei hi engtizia nge ni le? Tirhkohte khân an puang châmchî a, chumi avânga taihmâk chhuah tûr te, thuâwih tûr te, lâwm tûr tein Pathian mîte chu an fuih thatho va. An aiawhtuten tûn laiin an tilang ve zen zen ta lo! Tirhkohte chuan an hril a, Kristian hmasaten an ring ta a; chutiangin keini pawhin kan hril a, tichuan kan thu hretuten an ring ve ta a. Chanchin Ṭhaa zirtîrna thurinah hian uar bîkna lai a awm chuang lo; tûn laia thurin hril dânah lah ngaihthah bîk a awm hek lo!” tiin.— Commentary, remarks on 1 Corinthians 15, para. 3.IR 547.2

    Thawhlehna thutak ropui tak chu a zavai deuhthawa thup vêl leh, Kristian khawvêlin a hmuh loh thlengin chû hna chu chhunzawm zêl a ni a. Chutiang chuan sakhaw lam thil ziaktu ropui ber pakhat chuan, Paula thu sawi, 1 Thesalonika 4:13-18 thu hi hrilhfiahin, hetiangin a ti a. “A taka thlamuannain a tum zawng zawngah, mi felte nun hlun duhawm chungchâng thurin hian kan tân, LALPA lo kal lehna thurina thil rinhlelhawm hi a thlâkthleng a. Kan tân LALPA chu A lo kal a. Hei hi kan nghah tûr leh kan inrin rengna tûr chu a ni. Mitthîte chu ropuinaah an kal daih tawh a. Rorêlsak an nih nân leh malsâwmsak nân tawtawrâwt hnuhnung ber an nghâk kher lo,” tiin.IR 547.3

    Mahse A zirtîrte A kalsan dâwn lai khân, A hnênah an kal thuai tûr thu Isuan anni chu A hrilh lo. “In tân hmun siamin ka kal dâwn hi, in tân hmun ka han siam chuan, ka lo kîr leh ang a, ka hnênah ka la ang che u, ka awmnaah nangni pawh in awm theih nân,” A ti zâwk a ni (Johana 14:2, 3). Paula pawhin hetiangin min hrilh a: “LALPA ngei chu âuthâwm nên, vântirhkoh chungnung ber âw nên, Pathian tawtawrâwt rî nên, vân aṭangin A lo chhuk dâwn si a; Kristaa thi tawhte chu an tho hmasa ang; chumi hnuah chuan keini nunga lo la awm rengate hi boruakah, LALPA hmuak tûrin, anmahni rualin, chhûm zîngahte khian, lâk chhohvin kan awm ang; chutichuan kumkhuain LALPA hnênah kan awm tawh ang,” (1 Thesalonika 4:16-18). “Hêng thûte hian inthlamuan tawn rawh u,” tiin a belh a (v.18). Chûng thlamuanna thûte leh Universalist rawngbâwltuin a hmâ lawka a sawite khaikhin chuan, inkâr hlat tak an ni. Mitthi chu eng anga sual pawh ni sela, a nunna thaw a chhuah tawh chuan, vântirhkohte zînga lawm luh tûr angin Universalist rawngbâwltu chuan a ṭhian lungngaite chu a thlamuan a. Paula erawh chuan a unaute hnênah, nakina LALPA lo kal hun, thihna khaidiatte tihchah a nih hun leh, “Kristaa thi tawhte” chu chatuan nun neia kaihthawh an nih hun tûr a sawi thung a ni.IR 547.4

    Malsâwmna changtute ina tumah an luh theih hmain, an chanchin chu endik vek tûr a ni a, an nungchangte leh an thiltihte chu Pathian hmâah en nawn leh rih vek tûr a ni. Mi zawng zawngte chu an thiltihte lehkhabua ziak angin rêlsak an ni ang a, an thiltih ang zêla lawman pêk an ni ang. He rorêlna hi thih vêleh a ni nghâl mai lo. Paula thu sawite hi chhinchhiah teh u: “Nî A tiam avângin chumi nîah chuan A mi Ruata chu leia mîte fel takin A ngaihtuahtîr ang; chû Mi chu Pathianin mitthi zîng ata kaithovin, mi zawng zawng hnênah A hriattîr tawh a ni,” tiin (Tirhkohte 17:31). Hetah hian tirhkoh chuan fiah takin, ni tiam, nakina mi tûr, khawvêl chunga rorêlna tûr ruat chu a sawi mai a ni.IR 548.1

    Chumi hun vêk chu Juda chuan a sawi a: “Vântirhkohte anmahni tirhkoh nihna pawm lova, an awmna pangngai kalsan zâwkte chu, ni ropui rorêlna atân, thim hnuaiah chatuan phuarnaa phuar chungin A khêk a ni,” tiin. Enoka thusawi a sawi leh a, “Ngai teh u, mi zawng zawng chunga rorêl tûrin, LALPA chu A mi thianghlim sîngkhatte nên A lo kal a ni,” tiin (Juda 6, 14, 15). Johana pawhin, “mitthîte, a lian a têin, Pathian hmâa ding,” a hmu a; “lehkhabute an kêu va, mitthîte chu, lehkhabutea ziak an thiltih ang zêla rêlsakin an awm ta a,” a ti a (Thupuan 20:12) .IR 548.2

    Nimahsela mitthîten vân lâwmna an chên emaw, hremhmun meipuiah an vial emaw a nih si chuan, nakina rorêlsak an ṭûlna a awm em ni? Hêng thu pawimawh chungchânga Bible zirtîrnate hi a chiang lo emaw a inkalh emaw a ni lo; rilru pângngai pawha hriat thiam theih an ni. Mahse he tûn lai zirtîrnaah hian mi rilru ngîlten finna emaw felna emaw an hmu thei em ni? Mi felten rorêlnaa an chung thu enfiah zawh a nih hnua, LALPA hnêna rei tak an chên tawh hnuin, “Bâwihh ṭha leh rinawm, i ti ṭha e, i pu lâwmnaah lût rawh,” (Matthaia 25:21), tia fakna chu an dawng chauh dâwn em ni? A nih leh, mi sualte chu nghaisakna hmun aṭanga koh lêt niin, khawvêl zawng zawng Rorêltu hnên ata, “Nangni ânchhe dawngte u, kumkhaw meipuiah chuan mi kal bosan rawh u,” (châng 41) tih hrilh an ni dâwn em ni? Aw! Pathian hmuhsitna nasa tak a ni! Pathian finna leh rêldikna sawisêlna zahthlâk tak a va ni êm!IR 549.1

    Thlarau thi thei lo a awm anga zirtîrna hi thurin dik lo, Rom-in ramhuai beho aṭanga a lâk chhâwn, Kristian kohhrana a rawn zeh luh zînga pakhat a ni a. Hei hi Martin Luther-a chuan “thawnthu phuahchawp râpthlâk tak a ni a, Rom bawlhhlawhna intiang vûm thûr zînga a ṭhenkhatte nên angkhat a ni,” tiin a sawi.—E. Petavel, The Problem of Immortality, p. 255. Solomonan Thuhriltu bua, ‘Mitthîte chuan engmah an hre lo,’ tia a sawi a hrilhfiahnaah chuan, Luther-a vêkin hetiangin a sawi a: “Hei hi mitthîten hriatna an nei lo tih fiahna dang chu a ni. Chutah chuan thawh tûr emaw, thiamna emaw, hriatna emaw, finna emaw a awm lo. Solomona chuan mitthîte chu muhil, engmah hre lo an ni, a ti a. Mitthîte chu an awm ringawt a, ni leh kumte an chhiar lo va, mahse kaihharh an nih hunah chuan minit khat lek han chhing sek ang chauh hian an lang ang.”—Martin Luther, Exposition of Solomon’s Booke Called Ecclesiastes, p. 152.IR 549.2

    Thih vêleh hian mi sualte chu hremhmunah an kal nghâl anga sawina emaw, mi felten lâwmman an dawng nghâla sawina emaw Pathian Lehkha Thianghlimah hian khawi laiah mah a awm lo. Chi Thlahtubulte leh zâwlneite pawhin chutiang zirtîrna hnutchhiah an nei hek lo. Krista leh a zirtîrte pawhin chutiang zâwnga sawi thawina an nei bawk lo. Thih vêleh mitthîte chu vânah an kal nghâl lo a ni, tih hi Bible zirtîrna chiang tak chu a ni zâwk. Thawhlehna nî a lo thlen hmâ zawnga muhil angin sawi an ni (1 Thesalonika 4:14; Joba 14:10-12). “Tangkaraw zai chu a chah a, rangkachak berhbû chu a keh” vêleh mihring ngaihtuahnate chu a ral nghâl ṭhîn a ni (Thuhriltu 12:6). Thlâna liam tâte chu thâwm nei tawh lovin an reh vawng vawng a, ni hnuaia thiltih rêng rêng hi an rawn hre tawh lo. Mi fel thi tâte tân chuan, hun chu a rei emaw, a tawi emaw, mitkhap kâr khat ang chauh a ni ang. Muhîl an ni a, Pathian tawtawrâwt chuan thih theih lohna ropui tak mai nei tûrin a kai harh leh dâwn a ni. “Tawrtawrâwt chu a ri dâwn si a, chutichuan, mitthîte chu ṭawih thei lova kaihthawhin an awm ang a.... Chutichuan, he ṭawih thei hian ṭawih theih lohna a sin a, he thi thei hian thih theih lohna a sin hunah, chu mi hunah ngei chuan, ‘Hnehnain thihna a lem zo ta,’ tih thu ziak hi a lo thleng ang,” (1 Korin 15:52-54). An muhîl lai kaihharh an nih hunah chuan, an ngaihtuahna a bo hun aṭang khân an ngaihtuah ṭan leh ang a, an thih dâwn ṭêpa an na tuar kha an hriat hnuhnun ber a ni a, thlân thiltihtheihna hnuaia an tlûk luh dâwn lai kha an ngaihtuah hnuhnun ber a ni bawk ang. Thlân aṭanga an lo thawh chhuah leh hunah erawh chuan, an rilrua lâwmna lo lût hmasa ber chu hnehna âuthâwm, “Aw thihna, i hnehna chu khawiah nge a awm tâk? Aw thihna, i tûr chu khawiah nge a awm tâk?” tih hi a ni ang (1 Korin 15:55).IR 549.3

    Larger font
    Smaller font
    Copy
    Print
    Contents