Κεφάλαιο 27—Ο Νομοσ Παραδιδεται στον Ισραηλ

(Βασίζεται στο βιβλίο Έξοδος, κεφ. 19: - 24:)ΠΠ 279.1

Λίγο μετά την κατασκήνωση στο Σινά, ο Μωυσής κλήθηκε να συναντήσει το Θεό ψηλά στο βουνό. Σκαρφάλωσε μόνος το τραχύ απόκρημνο μονοπάτι και πλησίασε μέχρι το σύννεφο που σημείωνε το μέρος της παρουσίας του Κυρίου. Ο λαός του Ισραήλ επρόκειτο τώρα να έρθει σε μια ιδιαίτερη και στενότερη σχέση με τον Ύψιστο, να περάσει στη διακυβέρνηση του Θεού ως εκκλησία και ως έθνος. Το ακόλουθο διάγγελμα δόθηκε στο Μωυσή για το λαό:ΠΠ 279.2

«Σεις είδετε όσα έκαμα εις τους Αιγυπτίους, και σας εσήκωσα ως επί πτερύγων αετού, και σας έφερα προς Εμαυτόν. Τώρα λοιπόν, εάν τωόντι υπακούσητε εις την φωνήν Μου, και φυλάξητε την διαθήκην Μου, θέλετε είσθαι εις Εμέ ο εκλεκτός από πάντων των λαών, διότι ιδική Μου είναι πάσα η γη και σεις θέλετε είσθαι εις Εμέ βασίλειον, ιεράτευμα και έθνος άγιον.»ΠΠ 279.3

Ο Μωυσής επέστρεψε στο στρατόπεδο και αφού κάλεσε τους πρεσβυτέρους του Ισραήλ, επανέλαβε σε αυτούς το θεϊκό μήνυμα. Η απάντησή τους ήταν: «Πάντα όσα είπεν ο Κύριος, θέλομεν πράξει.» Συνήψαν έτσι μια επίσημη Διαθήκη με το Θεό, υποσχόμενοι να Τον δεχθούν ως αρχηγό τους,. Σε αυτή τη βάση έγιναν κατά ένα ιδιαίτερο τρόπο οι υπήκοοι της εξουσίας Του.ΠΠ 279.4

Ο αρχηγός τους ανέβηκε πάλι στο βουνό και ο Κύριος του είπε: «Ιδού, Εγώ έρχομαι προς σε εν νεφέλη πυκνή, διά να ακούση ο λαός όταν λαλήσω προς σε, και έτι να πιστεύη εις σε πάντοτε.»ΠΠ 279.5

Όταν στο δρόμο τους συναντούσαν δυσκολίες, είχαν την τάση να παραπονούνται εναντίον του Μωυσή και του Ααρών. Τους κατηγορούν ότι οδηγούσαν τα στρατεύματα του Ισραήλ έξω από την Αίγυπτο με σκοπό να τους καταστρέψουν. Ο Κύριος θα τιμούσε τώρα το Μωυσή μπροστά τους ώστε τελικά να δείχνουν εμπιστοσύνη στις οδηγίες του.ΠΠ 279.6

Ο Θεός είχε σκοπό να κάνει την υπαγόρευση του νόμου Του μια μεγαλόπρεπη σκηνή, ανάλογη με την επισημότητα του χαρακτήρα του. Οι άνθρωποι έπρεπε να εμπεδώσουν την εντύπωση ότι καθετί που σχετίζεται με την υπηρεσία του Θεού έπρεπε να θεωρείται αντικείμενο ύψιστης σημασίας. Ο Κύριος είπε στο Μωυσή: «Ύπαγε προς τον λαόν, και αγίασον αυτούς σήμερον και αύριον, και ας πλύνωσι τα ιμάτια αυτών, και ας ήναι έτοιμοι εις την ημέραν την τρίτην. Διότι εν τη ημέρα τη τρίτη θέλει καταβή ο Κύριος επί το όρος Σινά, ενώπιον παντός του λαού.»ΠΠ 280.1

Τις ημέρες που μεσολαβούσαν, όλοι έπρεπε να διαθέσουν τον καιρό τους κάνοντας σοβαρή προετοιμασία για να παρουσιαστούν μπροστά στο Θεό. Τόσο αυτοί όσο και τα ενδύματά τους έπρεπε να καθαριστούν από κάθε λεκέ. Καθώς ο Μωυσής θα τους ενημέρωνε για τις αμαρτίες τους, αυτοί όφειλαν να επιδοθούν στην ταπείνωση, στη νηστεία και στην προ-σευχή ώστε οι καρδιές τους να εξαγνισθούν από κάθε ρυπαρότητα.ΠΠ 280.2

Οι προετοιμασίες εκτελέστηκαν σύμφωνα με την εντολή. Και εκτελώντας μια κατοπινή παραγγελία, ο Μωυσής πρόσταξε να τοποθετηθεί ολόγυρα στο βουνό ένας φράχτης, ώστε ούτε άνθρωπος ούτε ζώο να πλησιάσει τον ιερό χώρο. Αν τολμούσε κανείς ακόμη και να τον αγγίξει, η τιμωρία θα ήταν ακαριαίος θάνατος.ΠΠ 280.3

Το πρωί της τρίτης ημέρας, ενώ τα μάτια όλου του λαού ήταν στραμμένα στο βουνό, η κορυφή του ήταν καλυμμένη από ένα μαύρο πυκνό σύννεφο που κυλούσε προς τα κάτω, μέχρι που ολόκληρο το βουνό σκεπάστηκε από μαυρίλα και από ένα μυστηριακό δέος. Τότε ένας ήχος σαν από σάλπιγγα ακούστηκε, καλώντας το λαό να συναντηθεί με το Θεό. Ο Μωυσής τους οδήγησε στους πρόποδες του βουνού.ΠΠ 280.4

Από το πυκνό σκότος ξεπηδούσαν δυνατές αστραπές, ενώ τρομερές βροντές ηχούσαν και αντηχούσαν στα γύρω υψώματα.ΠΠ 280.5

«Το δε όρος Σινά ήτο όλον καπνός, διότι κατέβη ο Κύριος εν πυρί επ’ αυτό, ανέβαινε δε ο καπνός αυτού ως καπνός καμίνου και όλον το όρος εσείετο σφόδρα.»ΠΠ 280.6

Στα μάτια του συγκεντρωμένου πλήθους «η δόξα του Κυρίου ήτο ως πυρ καταναλίσκον επί της κορυφής του όρους» και «η φωνή της σάλπιγγος προέβαινεν αυξανομένη σφόδρα». Τόσο τρομερά ήταν τα τεκμήρια της παρουσίας του Κυρίου, ώστε τα πλήθη του Ισραήλ έτρεμαν από το φόβο και έπεσαν κατά πρόσωπον ενώπιον του Θεού. Ακόμη και ο Μωυσής είπε: «Κατάφοβος είμαι και έντρομος.» (Εβρ. 12:21).ΠΠ 280.7

Κάποτε οι βροντές έπαψαν, η σάλπιγγα δεν ακουγόταν πια και η Γη ηρέμησε. Μεσολάβησε μια περίοδος άκρας σιγής και κατόπιν ακούστηκε η φωνή του Θεού. Μιλώντας μέσα από το πυκνό σκοτάδι που Τον περιέβαλλε ενώ έστεκε στην κορυφή του βουνού, περικυκλωμένος από συνοδεία αγγέλων, ο Κύριος κατέστησε γνωστό το νόμο Του. Περιγράφοντας τη σκηνή ο Μωυσής λέει:ΠΠ 281.1

«Ο Κύριος ήλθεν εκ Σινά, και επεφάνη εις αυτούς εκ Σηείρ. Επέλαμψεν εκ του όρους Φαράν και ήλθε μετά μυριάδων αγίων, εκ της δεξιάς Αυτού εξήλθε πυρ νόμου δι’αυτούς. Ναι, ηγάπησε τον λαόν. Υπό την χείρα Σου είναι πάντες οι άγιοι Αυτού, και εκάθηντο εις τους πόδας Σου διά να λάβωσι τους λόγους Σου.» (Δευτ. 33:2,3).ΠΠ 281.2

Ο Κύριος παρουσιάστηκε όχι μόνο με την τρομερή μεγαλοπρέπεια του δικαστή και νομοθέτη, αλλά και σαν ευσπλαχνικός φύλακας του λαού Του: «Εγώ είμαι Κύριος ο Θεός σου, ο εξαγαγών σε εκ γης Αιγύπτου, εξ οίκου δουλείας.» Αυτός ο οποίος είχαν γνωρίσει ως αρχηγό και απελευθερωτή τους, Αυτός ο οποίος τους είχε ήδη βγάλει από την Αίγυπτο σχίζοντας τη θάλασσα για να τους κάνει δρόμο, ανατρέποντας το Φαραώ και τα στρατεύματά του. Ήταν Αυτός που αποδείχθηκε πάνω από όλους τους θεούς της Αιγύπτου, Αυτός ήταν που τώρα τους γνωστοποιούσε το νόμο Του.ΠΠ 281.3

Ο νόμος δεν υπαγορεύθηκε τη φορά αυτή αποκλειστικά για το καλό των Εβραίων. Ο Θεός τους τίμησε κάνοντάς τους φύλακες και τηρητές του νόμου Του, αλλά αυτός έπρεπε να τηρηθεί ως ιερή παρακαταθήκη για όλο τον κόσμο. Οι εντολές του δεκαλόγου είναι προσαρμοσμένες για όλη την ανθρωπότητα και δόθηκαν για τη διδασκαλία και τη διακυβέρνηση όλων.ΠΠ 281.4

Δέκα εντολές σύντομες, περιεκτικές και επιτακτικές αποτελούν το καθήκον του ανθρώπου προς το Θεό και το συνάνθρωπό του. Όλες στηρίζονται επάνω στη βασική αρχή της αγάπης. «Θέλεις αγαπά Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της διανοίας σου, και τον πλησίον σου ως σεαυτόν.» (Λουκά 10:27, Δευτ. 6:4,5.Λευιτ. 19: 18).ΠΠ 281.5

Στις δέκα εντολές οι αρχές αυτές εκφέρονται λεπτομερώς και ε-φαρμόζονται σε κάθε ανθρώπινη κατάσταση.ΠΠ 281.6

«Μη έχης άλλους θεούς πλην Εμού.»ΠΠ 282.1

Ο Κύριος, ο αιώνιος, ο αυθύπαρκτος, η πηγή και η συντήρηση των πάντων, Αυτός δικαιούται μόνο τον ύψιστο σεβασμό και τη λατρεία. Ο άνθρωπος απαγορεύεται να αποδώσει σε οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο την πρώτη θέση των αισθημάτων του και της λατρείας του. Οτιδήποτε αγαπάμε πολύ τείνει να ελαττώσει την αγάπη μας προς το Θεό ή παρεμβάλλεται στην υπηρεσία που Του οφείλουμε. Έτσι, καταντάει θεός μας.ΠΠ 282.2

«Μη κάμης εις σεαυτόν είδωλον, μηδέ ομοίωμα τινός, όσα είναι εν τω ουρανώ άνω, ή όσα εν τη γη κάτω, ή όσα εν τοις ύδασιν υποκάτω της γης, μη προσκυνήσης αυτά, μηδέ λατρεύσης αυτά.»ΠΠ 282.3

Η δεύτερη εντολή απαγορεύει τη λατρεία προς τον αληθινό Θεό με εικόνες και με ομοιώματα. Πολλά ειδωλολατρικό έθνη ισχυρίζονταν ότι οι εικόνες τους ήταν μόνο μορφές ή σύμβολα μέσω των οποίων λατρευόταν η θεότητα. Ο Θεός όμως έχει δηλώσει ότι αυτού του είδους η λατρεία είναι αμαρτία. Η προσπάθεια να παρασταθεί ο αιώνιος Θεός με υλικά αντικείμενα θα περιόριζε την αντίληψη του ανθρώπου για το Θεό. Όταν η σκέψη στραφεί από την απεριόριστη τελειότητα του Κυρίου, τότε αυτή έλκεται περισσότερο προς το κτίσμα παρά προς τον Κτίσαντα. Όταν η αντίληψή για το Θεό μειώνεται, ο άνθρωπος υποβιβάζεται.ΠΠ 282.4

«Εγώ Κύριος ο Θεός είμαι Θεός ζηλότυπος.»ΠΠ 282.5

Η στενή και ιερή σχέση του Θεού με το λαό Του συμβολίζεται με την εικόνα του γάμου. Επειδή η ειδωλολατρία θεωρείται πνευματική μοιχεία, η απέχθεια που αισθάνεται για αυτήν ο Θεός, ορθά καλείται ζηλοτυπία.ΠΠ 282.6

«Ανταποδίδων τας αμαρτίας των πατέρων επί τα τέκνα έως τρίτης και τετάρτης γενεάς των μισούντων Με.»ΠΠ 282.7

Είναι αναπόφευκτο να μην υποφέρουν τα παιδιά από τις συνέπειες των λαθών των γονέων. Δεν τιμωρούνται όμως αυτά από την ενοχή των γονέων τους, εκτός αν συμμετέχουν στις αμαρτίες τους. Συμβαίνει όμως συνήθως τα παιδιά να βαδίζουν στα ίχνη των γονέων τους. Τόσο από κληρονομικότητα όσο και με το παράδειγμα τα παιδιά συμμετέχουν στις πατρικές αμαρτίες. Κακές κλίσεις, διεστραμμένες ορέξεις, ξεπεσμένο φρόνημα, σωματικές ασθένειες καθώς και εκφυλισμός μεταδίδονται σαν κληροδότημα από πατέρα σε γιο μέχρι την τρίτη και την τέταρτη γενεά. Η φοβερή αυτή αλήθεια θα έπρεπε να έχει καταπληκτική δύναμη στο να εμποδίσει τους ανθρώπους να ακολουθούν το δρόμο της αμαρτίας.ΠΠ 282.8

«Κάμνων έλεος εις χιλιάδας γενεών των αγαπώντων Με και φυλαττόντων τα προστάγματά Μου.»ΠΠ 283.1

Η δεύτερη εντολή εμποδίζει τη λατρεία των ψευδών θεών. Ζητεί από εμάς τη λατρεία του αληθινού Θεού. Σε αυτούς που προσφέρουν πιστά τη λατρεία τους. Τότε, δίνεται η υπόσχεση του ελέους όχι μόνο μέχρι την τρίτη ή τέταρτη γενιά όπως στην περίπτωση της οργής με την οποία απειλούνται όσοι Τον μισούν, αλλά σε χιλιάδες γενεών.ΠΠ 283.2

«Μη λάβης το όνομα Κυρίου του Θεού σου επί ματαίω, διότι δεν θέλει αθωώσει ο Κύριος τον λαμβάνοντα επί ματαίω το όνομα Αυτού,»ΠΠ 283.3

Η εντολή αυτή όχι μόνο απαγορεύει την ψευδορκία και τις συνηθισμένες βλασφημίες, αλλά μας απαγορεύει να χρησιμοποιούμε το όνομα του Θεού με τρόπο επιπόλαιο και άστοχο, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τη φοβερή σημασία του. Αναφερόμενοι απερίσκεπτα στο όνομα του Θεού σε κοινές συζητήσεις, επικαλούμενοι Αυτόν για ασήμαντα πράγματα, επαναλαμβάνοντας συχνά και άστοχα του όνομά Του, Του στερούμε την τιμή. «Άγιον και φοβερόν το όνομα Αυτού.» (Ψαλμ. 111:9) Όλοι οφείλουν να συλλογίζονται τη μεγαλειότητα, την αγνότητα και την αγιότητά Του, ώστε η καρδιά να εντυπωσιαστεί από την αίσθηση του αξιύμνητου χαρακτήρα Του. Το άγιο όνομά Του πρέπει να προφέρεται με σεβασμό και ιεροπρέπεια.ΠΠ 283.4

«Ενθυμού την ημέραν του σαββάτου διά να αγιάζης αυτήν. Έξ ημέρας εργάζου, και κάμνε πάντα τα έργα σου, η ημέρα όμως η εβδόμη είναι σάββατον Κυρίου του Θεού σου. Μη κάμης εν αυτή ουδέν έργον, μήτε συ, μήτε ο υιός σου, μήτε η θυγάτηρ σου, μήτε ο δούλος σου, μήτε η δούλη σου, μήτε το κτήνος σου, μήτε ο ξένος σου ο εντός των πυλών σου. Διότι εις έξ ημέρας εποίη- σεν ο Κύριος τον ουρανόν και την γην, την θάλασσαν και πάντα τα εν αυτοίς, εν δε τη ημέρα τη εβδόμη κατέπαυσε. Διά τούτο ευλόγησε Κύριος την ημέραν του σαββάτου και ηγίασεν αυτήν.»ΠΠ 283.5

Το Σάββατο δε γίνεται γνωστό σαν μια νέα σύσταση, αλλά όπως είχε εγκαθιδρυθεί στη δημιουργία. Πρέπει να έρχεται στη θύμηση και να τηρείται ως αναμνηστικό του έργου του Δημιουργού. Καταδεικνύοντας το Θεό ως Ποιητή Ουρανού και Γης, το αναμνηστικό ξεχωρίζει τον πραγματικό Θεό από τους ψευδείς θεούς. Όσοι τηρούν την έβδομη ημέρα, δείχνουν ότι είναι λατρευτές του Κυρίου. Με τον τρόπο αυτό το Σάββατο γίνεται το σημείο αφοσίωσης του ανθρώπου στο Θεό, όσο οι άνθρωποι εξακολουθούν να βρίσκονται στη Γη για να Τον λατρεύουν. Η τέταρτη εντολή είναι η μόνη από τις δέκα στην οποία αναφέρεται το όνομα καθώς και ο τίτλος του Νομοθέτη. Είναι η μόνη που δείχνει με τίνος την εξουσία δίνεται ο νόμος. Περιέχει τη σφραγίδα του Θεού επισυναπτόμενη στο νόμο Του ως αποδεικτικό στοιχείο της αυθεντικότητας και του δεσμευτικού κύρους του.ΠΠ 284.1

Ο Θεός έδωσε στους ανθρώπους έξι ημέρες για να εργάζονται και απαιτεί να τελειώνουν την εργασία τους στις έξι εργάσιμες ημέρες. Εργασίες που υπαγορεύονται από την ανάγκη και την ευσπλαχνία, επιτρέπονται το Σάββατο. Φροντίδα πρέπει να δίνεται πάντα στους ασθενείς και σε όσους υποφέρουν. Εργασία όμως που δεν είναι απαραίτητη, πρέπει να αποφεύγεται αυστηρά.ΠΠ 284.2

«Εάν αποτρέψης τον πόδα σου από του σαββάτου, από του να κάμνης τα θελήματά σου εν τη αγία Μου ημέρα, και ονομάζεις το σάββατον τρυφήν, αγίαν ημέραν του Κυρίου, έντιμον, και τιμάς αυτό, μη ακολουθών τας οδούς σου, μηδέ ευρίσκων εν αυτώ το θέλημά σου.» (Ησ. 58:13). Η απαγόρευση δε σταματάει εδώ. «Μηδέ λαλών τους λόγους σου», λέει ο προφήτης. Αυτοί που συζητούν επιχειρηματικές υποθέσεις ή καταστρώνουν σχέδια την ημέρα του Σαββάτου, θεωρούνται από το Θεό σαν να επιδίδονται σε πραγματική επιχειρησιακή εργασία. Προκειμένου να τηρηθεί το Σάββατο άγιο, δεν πρέπει ούτε με τη σκέψη μας να ασχολούμαστε με κοσμικά θέματα. Η εντολή συμπεριλαμβάνει επίσης όλους όσοι μένουν κάτω από τη στέγη μας. Τα μέλη της οικογένειας πρέπει να θέτουν κατά μέρος τις κοσμικές επιχειρήσεις κατά τις άγιες ώρες. Όλοι πρέπει ενωμένοι να τιμούν το Θεό με πρόθυμη υπηρεσία κατά την αγία Του ημέρα.ΠΠ 284.3

«Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου, διά να γείνης μακροχρόνιος επί της γης, την οποίαν σοι δίδει Κύριος ο Θεός σου.»ΠΠ 285.1

Στους γονείς ανήκει μέχρι ένα σημείο αγάπη και σεβασμός που δεν οφείλονται σε κανένα άλλο άτομο. Ο ίδιος ο Θεός τούς έχει καταστήσει υπεύθυνους για τις ψυχές που έχουν ανατεθεί στη φροντίδα τους. Ο Θεός διέταξε οι γονείς να παίρνουν τη θέση του Θεού έναντι των παιδιών τους κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Όποιος απορρίπτει τη δικαιωματική εξουσία των γονέων του, απορρίπτει την εξουσία του Θεού. Η πέμπτη εντολή απαιτεί όχι μόνο τα παιδιά να δείχνουν σεβασμό, υποταγή και υπακοή στους γονείς αλλά και να τους προσφέρουν αγάπη και στοργή, να ελαφρώνουν τις φροντίδες τους, να περιφρουρούν την υπόληψή τους, να τους βοηθούν και να τους ανακουφίζουν στα γεράματά τους. Εντέλλεται επίσης σεβασμός στους ιεροκήρυκες, στους κυβερνήτες και σε όσους ο Θεός έχει αναθέσει εξουσία.ΠΠ 285.2

Αυτή, λέει ο απόστολος, είναι «εντολή πρώτη με επαγγελίαν.» (Εφεσ. 6:2). Για τους Ισραηλίτες που σε λίγο περίμεναν να μπουν στη Χαναάν, αυτή αποτελούσε υπόσχεση και μακροημέρευση στην καλή εκείνη γη για τους υπάκουους. Έχει όμως μια ευρύτερη έννοια: συμπεριλαμβάνει ολόκληρο τον λαό του Ισραήλ του Θεού και υπόσχεται αιώνια ζωή επάνω στη Γη όταν αυτή θα έχει πια καθαριστεί από την αμαρτία.ΠΠ 285.3

«Μη φονεύσης.ΠΠ 285.4

Όλες οι άδικες πράξεις τείνουν να ελαττώσουν τη ζωή, το πνεύμα του μίσους και της εκδίκησης. Η υπόθαλψη οποιουδήποτε πάθους που οδηγεί σε πράξεις επιβλαβείς για τους άλλους ή που μας κάνει να ευχόμαστε ενδόμυχα το κακό τους (επειδή «όστις μισεί τον αδελφόν αυτού είναι ανθρωποκτόνος»), η φίλαυτη αμέλεια για τη φροντίδα των ενδεών και των πασχόντων, η μαλθακότητα ή η χωρίς λόγο στέρηση, η υπερβολική εργασία που τείνει να βλάψει την υγεία, όλα αυτά αποτελούν λίγο-πολύ παραβάσεις της έκτης εντολής.ΠΠ 285.5

«Μη μοιχεύσης.»ΠΠ 285.6

Η εντολή αυτή απαγορεύει όχι μόνον ανήθικες πράξεις αλλά και σαρκικές σκέψεις και επιθυμίες. Γενικά, κάθε συνήθεια που τις διεγείρει. Απαιτείται αγνότητα όχι μόνο στην εξωτερική ζωή αλλά και στους κρυφούς σκοπούς και στα πάθη της καρδιάς. Ο Χριστός δίδαξε την ανυπολόγιστης σημασίας υποχρέωση προς το νόμο του Θεού, χαρακτήρισε την πονηρή σκέψη ή το πονηρό βλέμμα αμαρτία ισόβαθμη με την παράνομη πράξη.ΠΠ 285.7

«Μη κλέψης.»ΠΠ 286.1

Η απαγόρευση αυτή περιλαμβάνει τόσο τα δημόσια όσο και τα ιδιωτικά αδικήματα. Η όγδοη εντολή καταδικάζει την κλοπή από μέρους του ανθρώπου, τη δοσοληψία του με τη σκλαβιά και τους κατακτητικούς πολέμους. Καταδικάζει την κλοπή και τη ληστεία. Απαιτεί απόλυτη ακεραιότητα και στις ελάχιστες λεπτομέρειες των δοσοληψιών της ζωής. Απαγορεύει την εξαπάτηση στο εμπόριο και απαιτεί τη δίκαιη πληρωμή χρεών και μισθών. Δηλώνει ότι κάθε προσπάθεια να επωφεληθεί κανείς από άγνοια, αδυναμία ή ατυχία του άλλου στα κατάστιχα του Ουρανού καταχωρείται ως απάτη.ΠΠ 286.2

«Μη ψευδομαρτυρήσης κατά του πλησίον σου μαρτυρίαν ψευδή.»ΠΠ 286.3

Το ψέμα σε οποιαδήποτε μορφή, κάθε προσπάθεια ή σκοπός να εξαπατήσει κανείς τον πλησίον του συμπεριλαμβάνεται στην εντολή αυτή. Η πρόθεση να εξαπατήσουμε κάποιον δημιουργεί το ψέμα. Ένα ψέμα μπορεί να ειπωθεί εξίσου αποτελεσματικά με ένα βλέμμα των ματιών, με μια κίνηση των χεριών όπως και όταν διατυπώνεται με λόγια. Κάθε σκόπιμη υπερβολή, κάθε υπαινιγμός ή μεγαλοποίηση με σκοπό να προκαλέσει λαθεμένη ή διογκωμένη εντύπωση, ακόμη και η μετάδοση γεγονότων με σκοπό την αποπλάνηση, είναι ψέμα. Η εντολή αυτή απαγορεύει κάθε προσπάθεια που αποβλέπει να βλάψει την υπόληψη του πλησίον μας με παραποίηση ή με ψευδείς εικασίες, με συκοφαντία ή με σπερμολογία. Η σκόπιμη απόκρυψη της αλήθειας μπορεί να καταλήξει σε βλάβη άλλων και θεωρείται παράβαση της ένατης εντολής.ΠΠ 286.4

«Μη επιθυμήσης την οικίαν του πλησίον σου, μη επιθυμήσης την γυναίκα του πλησίον σου, μηδέ τον δούλον αυτού, μηδέ την δούλην αυτού, μηδέ τον βουν αυτού, μηδέ τον όνον αυτού, μηδέ παν ό,τι είναι του πλησίον σου.»ΠΠ 286.5

Η δέκατη εντολή χτυπάει στη ρίζα όλες τις αμαρτίες με το να απαγορεύει την εγωκεντρική επιθυμία από την οποία πηγάζει η αμαρτωλή πράξη. Εκείνος που υπακούοντας στο νόμο του Θεού, αποφεύγει να υποθάλπει έστω και μια αμαρτωλή επιθυμία για κάτι που ανήκει σε άλλον, δε θα ενοχοποιηθεί για καμιά αδικοπραγία έναντι των συνανθρώπων του.ΠΠ 287.1

Αυτές είναι οι ιερές εντολές του δεκαλόγου που εκφωνήθηκαν ανάμεσα από βροντές και φλόγες, σε μια θαυμάσια επίδειξη της δύναμης και της μεγαλοπρέπειας του μεγάλου Νομοθέτη. Ο Θεός συνόδευσε τη διακήρυξη του Νόμου Του με καταφανή τεκμήρια της δύναμης και της δόξας Του ώστε ο λαός Του να μη μπορέσει ποτέ να λησμονήσει τη σκηνή και να χαραχθεί βαθιά μέσα του ο σεβασμός στον Εκπονητή του νόμου, το Δημιουργό του Ουρανού και της Γης. Ήθελε επίσης να δείξει σε όλους τους ανθρώπους την ιερότητα, τη σημασία και τη μονιμότητα του νόμου Του.ΠΠ 287.2

Ο λαός του Ισραήλ κυριεύθηκε από φόβο. Η τρομερή δύναμη των λόγων του Θεού φαινόταν να είναι παραπάνω από ότι μπορούν να αντέξουν οι τρεμάμενες καρδιές τους. Επειδή με την παρουσίαση του μεγάλου θεϊκού γνώμονα του δικαίου, συναισθάνθηκαν όπως ποτέ μέχρι τότε τον αποκρουστικό χαρακτήρα της αμαρτίας και τη δική τους ενοχή μπροστά σε έναν άγιο Θεό, τα πλήθη φώναξαν στο Μωυσή: «Συ λάλησον προς ημάς, και θέλομεν ακούσει, και ας μη λαλήση προς ημάς ο Θεός, διά να μη αποθάνωμεν.» Ο ηγέτης απάντησε: «Μη φοβείσθε, διότι ο Θεός ήλθε διά να σας δοκιμάση, διά να ήναι ο φόβος Αυτού έμπροσθέν σας, διά να μη αμαρτάνητε.» Ο λαός όμως εξακολουθούσε να παραμένει σε απόσταση καθώς ο Μωυσής «επλησίασεν εις την ομίχλην όπου ήτο ο Θεός».ΠΠ 287.3

Ο νους των ανθρώπων, τυφλωμένος και υποβιβασμένος από τη σκλαβιά και την ειδωλολατρία, δεν ήταν προετοιμασμένος να δεχτεί τις ευρείες αρχές των δέκα εντολών του Θεού. Για να αντιληφθούν καλύτερα και να εκτελέσουν τις υποχρεωτικές αξιώσεις του δεκαλόγου, απαιτούνταν πρόσθετα διατάγματα που απεικόνιζαν και εφάρμοζαν τις αρχές των δέκα εντολών. Οι βοηθητικοί νόμοι ονομάζονται κρίσεις, όχι μόνο γιατί είχαν διατυπωθεί με άπειρη σοφία και ισότητα αλλά και γιατί οι δικαστές θα έκριναν σύμφωνα με αυτούς. Αντίθετα προς τις δέκα εντολές, οι νόμοι αυτοί δόθηκαν ιδιαίτερα στο Μωυσή ο οποίος όφειλε να τους μεταδώσει στο λαό.ΠΠ 287.4

Ο πρώτος από αυτούς τους νόμους αφορούσε τους δούλους. Παλιότερα, οι εγκληματίες καταδικάζονταν κάποτε από τους δικαστές να πουληθούν για σκλάβοι. Σε μερικές περιπτώσεις οι πιστωτές αγόραζαν τους οφειλέτες τους. Η φτώχεια ανάγκαζε τους ανθρώπους να πουληθούν οι ίδιοι ή να πουλήσουν τα παιδιά τους. Ένας Εβραίος όμως δεν μπορούσε να πουληθεί σε ισόβια σκλαβιά. Το ανώτερο όριο της δουλείας ήταν έξι χρόνια. Τον έβδομο χρόνο έπρεπε να αφεθεί ελεύθερος. Η ανθρωποκλοπή, το προμελετημένο έγκλημα και η ανταρσία ενάντια στην πατρική εξουσία είχαν σαν τιμωρία το θάνατο.ΠΠ 287.5

Η απόκτηση σκλάβων μη ισραηλιτικής καταγωγής επιτρεπόταν αλλά η ατομική ζωή τους προστατευόταν αυστηρά. Όποιος φόνευε ένα σκλάβο, έπρεπε να τιμωρηθεί. Αν ο κύριός του σκλάβου προκαλούσε κακώσεις, έστω και την απώλεια ενός δοντιού, έφθανε για να ελευθερωθεί.ΠΠ 288.1

Οι ίδιοι οι Ισραηλίτες υπήρξαν σκλάβοι μέχρι πρόσφατα και τώρα μπορούσαν να έχουν δούλους στην εξουσία τους. Για αυτό το λόγο, έπρεπε να είναι προσεκτικοί και να μην υποθάλπτουν το σκληρό και απαιτητικό πνεύμα με το οποίο τους βασάνιζαν οι Αιγύπτιοι επόπτες τους. Η θύμηση της δικής τους πικρής σκλαβιάς θα έπρεπε να τους κάνει να βάλουν τον εαυτό τους στη θέση των σκλάβων και να αποδειχθούν αγαθοί και πονόψυχοι, συμπεριφερόμενοι στους άλλους όπως θα ήθελαν να τους συμπεριφερθούν οι άλλοι.ΠΠ 288.2

Το δίκαιο της χήρας και του ορφανού προστατευόταν με ιδιαίτερο τρόπο και επιβαλλόταν τρυφερή φροντίδα για την απελπιστική τους κατάσταση. Δήλωσε ο Κύριος: «Εάν καταθλίψητε αυτούς οπωσδήποτε, και βοήσωσι προς Εμέ, θέλω εξάπαντος εισακούσει της φωνής αυτών και ο θυμός Μου θέλει εξαφθή, και θέλω σας θανατώσει εν μαχαίρα, και αι γυναίκες σας θέλουσιν είσθαι χήραι και τα τέκνα σας ορφανά.» Οι αλλογενείς που είχαν ενωθεί με τους Ισραηλίτες, έπρεπε να προστατευθούν από την αδικία και την καταπίεση. «Ξένον δεν θέλεις καταδυναστεύσει, διότι σεις γνωρίζετε την ψυχήν του ξένου, επειδή ξένοι εστάθητε εν τη γη της Αιγύπτου.»ΠΠ 288.3

Απαγορευόταν να κατακρατείται τόκος από τους φτωχούς. Το πα-νωφόρι ή η κουβέρτα ενός φτωχού που είχε παρθεί για ενέχυρο, έπρεπε να επιστραφεί με το ηλιοβασίλεμα. Όποιος ενοχοποιείτο για κλοπή, όφειλε να αποδώσει την αξία του κλοπιμαίου δυο φορές. Επιβαλλόταν σεβασμός για τους δικαστές και τους κυβερνήτες. Οι δικαστές προειδοποιούνταν να μη διαστρέφουν την κρίση, να μην υποστηρίζουν εσφαλμένες υποθέσεις και να μη δωροδοκούνται. Η συκοφαντία ή η δυσφήμιση απαγορευόταν, ενώ ακόμη και για τους προσωπικούς εχθρούς έπρεπε να πράττουν καλοσυνάτες πράξεις.ΠΠ 288.4

Και πάλι γινόταν υπενθύμιση στο λαό για την ιερή υποχρέωση της τήρησης του Σαββάτου. Ετήσιες τελετές συστάθηκαν κατά τις οποίες όλοι οι άνδρες του έθνους έπρεπε να συναχθούν στην παρουσία του Κυρίου, φέροντας προσφορές της ευγνωμοσύνης τους και την πρωτοκαρπία των αγαθών τους. Ο σκοπός όλων αυτών των διατάξεων είχε οριστεί. Δεν προερχόταν από καμιά άσκηση κάποιας αυθαίρετης κυριαρχικής εξουσίας. Όλες απέβλεπαν στο καλό του Ισραήλ. Ο Κύριος είπε: «Άνδρες άγιοι θέλετε είσθαι εις Εμέ» - άξιοι να αναγνωρισθούν από ένα Θεό άγιο.ΠΠ 289.1

ΟΙ νόμοι αυτοί έπρεπε να γραφούν από το Μωυσή και να φυλαχθούν προσεκτικά ως το θεμέλιο της εθνικής νομοθεσίας. Μαζί με τις δέκα εντολές αποτελούσαν τους όρους για την εκπλήρωση των υποσχέσεων του Θεού στον Ισραήλ.ΠΠ 289.2

Ο Κύριος τους έστειλε τώρα το ακόλουθο μήνυμα:ΠΠ 289.3

«Ιδού, Εγώ αποστέλλω Άγγελον έμπροσθέν σου, διά να σε φυλάττη εν τη οδώ, και να σε φέρη εις τον τόπον τον οποίον προητοίμασα. Φοβού Αυτόν, και υπάκουε εις την φωνήν Αυτού. Μη παροργίσης Αυτόν, διότι δεν θέλει συγχωρήσει τας παραβάσεις σας, επειδή το όνομά Μου είναι εν Αυτώ. Εάν όμως προσέχης να υπακούης εις την φωνήν Αυτού, και πράττης πάντα όσα λέγω, τότε Εγώ θέλω είσθαι εχθρός των εχθρών σου, ενάντιος των εναντίων σου.»ΠΠ 289.4

Σε όλες τις περιπλανήσεις του λαού του Ισραήλ, ο Χριστός με τη στήλη της φωτιάς και της νεφέλης ήταν ο αρχηγός τους. Υπήρχαν βέβαια οι τύποι που έδειχναν το μελλοντικό Σωτήρα, αλλά υπήρχε και ο παρών Σωτήρας που έδινε οδηγίες στο Μωυσή για το λαό. Εκείνος είχε τεθεί μπροστά τους ως μοναδικό κανάλι ευλογίας.ΠΠ 289.5

Όταν κατέβηκε από το βουνό, «ήλθεν ο Μωυσής, και διηγήθη προς τον λαόν πάντας τους λόγους του Κυρίου και πάντα τα δικαιώματα Αυτού. Απεκρίθη δε πας ο λαός ομοφώνως, και είπε, Πάντας τους λόγους τους οποίους ελάλησεν ο Κύριος, θέλομεν κάμει.» Η υπόσχεση αυτή καθώς και οι λόγοι του Κυρίου οι οποίοι τους δέσμευαν να υπακούσουν, γράφτηκαν σε βιβλίο από το Μωυσή.ΠΠ 289.6

Τότε ακολούθησε η επικύρωση της Διαθήκης. Ένας βωμός κα-τασκευάσθηκε στους πρόποδες του βουνού και πλάι του στήθηκαν δώδεκα στύλοι «κατά τας δώδεκα φυλάς του Ισραήλ», ως μαρτυρία ότι αποδέχονται τη διαθήκη. Στη συνέχεια προσφέρθηκαν θυσίες από νεαρούς που είχαν επιλεγεί για την υπηρεσία αυτή.ΠΠ 289.7

Αφού ο Μωυσής ράντισε το βωμό με το αίμα των προσφερόμενων θυσιών, «λαβών το βιβλίον της διαθήκης, ανέγνωσεν εις τα ώτα του λαού». Έτσι, οι όροι της Διαθήκης επαναλήφθηκαν με επισημότητα και όλοι ήταν ελεύθεροι να διαλέξουν αν θα ήθελαν να συμμορφωθούν με αυτούς ή όχι. Είχαν αρχικά υποσχεθεί να υπακούσουν τη φωνή του Θεού. Στο μεταξύ είχαν ακούσει τη διακήρυξη του νόμου Του. Οι αρχές είχαν αναφερθεί λεπτομερώς ώστε να συνειδητοποιήσουν τα όσα εμπεριέχονται στη Διαθήκη. Και πάλι ο λαός απάντησε ομόφωνα: «Πάντα όσα ελάλησεν ο Κύριος, θέλομεν κάμνει, και θέλομεν υπακούει.» «Αφού πάσα εντολή του νόμου ελαλήθη υπό του Μωυσέως προς πάντα τον λαόν, λαβών το αίμα . . . ερράντισε και αυτό το βιβλίο και πάντα τον λαόν, λέγων, Τούτο είναι το αίμα της διαθήκης, την οποίαν διέταξεν εις εσάς ο Θεός.» (Εβρ. 9:19,20).ΠΠ 290.1

Τώρα έπρεπε να γίνουν σχέδια για την πλήρη εγκαθίδρυση του εκλεκτού έθνους κάτω από την αιγίδα του Κυρίου ως βασιλιά τους. Ο Μωυσής έλαβε την εντολή: «Ανάβηθι προς τον Κύριον, συ και ο Ααρών, Ναδάβ και Αβιούδ, και εβδομήκοντα εκ των πρεσβυτέρων του Ισραήλ και προσκυνήσατε μακρόθεν, και ο Μωυσής μόνος θέλει πλησιάσει προς τον Κύριον.» Ενώ ο λαός προσκυνούσε στους πρόποδες του, οι άνδρες αυτοί είχαν κληθεί να ανεβούν στο βουνό. Οι εβδομήντα πρεσβύτεροι θα βοηθούσαν το Μωυσή στη διακυβέρνηση του Ισραήλ. Ο Θεός έθεσε το Πνεύμα Του επάνω τους και τους τίμησε δείχνοντας τη δύναμη και τη μεγαλοσύνη Του.ΠΠ 290.2

«Και είδον τον Θεόν του Ισραήλ, και υπό τους πόδας αυτού ως έδαφος έστρωμένον εκ λίθου σαπφείρου και ως το στερέωμα του ουρανού κατά την καθαρότητα.» Δεν είδαν τη Θεότητα, αλλά είδαν τη δόξα της παρουσίας Του. Προηγουμένως δε θα μπορούσαν να αντέξουν μια τέτοια σκηνή. Η επίδειξη όμως της δύναμης του Θεού τους είχε δημιουργήσει το δέος για μετάνοια. Ενατένισαν τη δόξα, την αγνότητα και την ευσπλαχνία Του μέχρι να μπόρεσουν να πλησιάσουν περισσότερο Εκείνον που ήταν το αντικείμενο του στοχασμού τους.ΠΠ 290.3

Ο Μωυσής και ο θεράπων του ο Ιησούς του Ναυή, κλήθηκαν να συναντήσουν το Θεό. Επειδή θα απουσίαζαν για ένα διάστημα, ο αρχηγός διόρισε τον Ααρών και τον Ωρ να τον αντικαταστήσουν, βοηθούμενοι από τους πρεσβυτέρους. «Ο Μωυσής λοιπόν ανέβη επί το όρος, και η νεφέλη εσκέπασε το όρος. Και εκάθησεν η δόξα του Κυρίου επί του όρους Σινά.» Έξι ημέρες το σύννεφο σκέπαζε το βουνό σαν δείγμα της ιδιαίτερης παρουσίας του Θεού, χωρίς όμως την αποκάλυψή Του ή τη γνωστοποίηση του θελήματός Του.ΠΠ 290.4

Στο διάστημα αυτό ο Μωυσής περίμενε να κληθεί στην αίθουσα της παρουσίας του Υψίστου. Του είχε δοθεί η προσταγή: «Ανάβηθι προς Εμέ εις το όρος και έσο εκεί» και παρόλο ότι η υπομονή και η υπακοή του δοκιμάστηκαν, εκείνος δεν κουράστηκε να περιμένει, ούτε εγκατέλειψε τη θέση του. Το διάστημα της παραμονής ήταν για αυτόν καιρός προετοιμασίας και προσεκτικού αυτοελέγχου. Ούτε και ο ευνοούμενος δούλος του Θεού μπορούσε να πλησιάσει αμέσως την παρουσία Του και να αντέξει την επίδειξη της δόξας Του. Έξι ημέρες έπρεπε να διατεθούν για να καθιερώσει τον εαυτό του στο Θεό. Αυτό έπρεπε να γίνει με την έρευνα της καρδιάς του, με την αυτοσυγκέντρωση και την προσευχή. Μόνο έτσι θα ήταν ετοιμα-σμένος για την άμεση επικοινωνία με τον Πλάστη του.ΠΠ 291.1

Την έβδομη ημέρα που ήταν Σάββατο, ο Μωυσής κλήθηκε να εισέλθει μέσα στο σύννεφο. Το πυκνό σύννεφο άνοιξε μπροστά στα μάτια των Ισραηλιτών και η δόξα του Θεού ξεχύθηκε σαν καταναλίσκουσα φωτιά. «Και εισήλθεν ο Μωυσής εις το μέσον της νεφέλης, και ανέβη επί το όρος, και εστάθη ο Μωυσής επί το όρος τεσσαράκοντα ημέρας.» Η αργοπορία των σαράντα ημερών δε συμπεριλάμβανε τις έξι προκαταρκτικές ημέρες. Στο διάστημα των έξι ημερών ο Ιησούς του Ναυή ήταν μαζί με το Μωυσή. Οι δύο τους έτρωγαν μάννα και έπιναν από το ρυάκι που κατηφόριζε από το βουνό. Ο Ιησούς του Ναυή όμως δεν μπήκε μέσα στο σύννεφο μαζί με το Μωυσή. Έμεινε από έξω και τρεφόταν και έπινε καθημερινά περιμένοντας την επιστροφή του Μωυσή. Ο Μωυσής όμως νήστεψε και τις σαράντα ημέρες.ΠΠ 291.2

Στο διάστημα της παραμονής του στο βουνό, ο Μωυσής έλαβε οδηγίες για την κατασκευή ενός αγιαστηρίου μέσα στο οποίο η θεϊκή παρουσία θα γινόταν ιδιαίτερα αισθητή. «Ας κάμωσιν εις Εμέ αγιαστήριον, διά να κατοικώ μεταξύ αυτών» ήταν η προσταγή του Θεού. Τρίτη φορά δόθηκε η εντολή για την τήρηση του Σαββάτου. «Τούτο είναι σημείον μεταξύ Εμού και των υιών Ισραήλ διαπαντός», δήλωσε ο Κύριος, «διά να γνωρίζητε ότι Εγώ είμαι Κύριος ο αγιάζων υμάς. Και θέλετε φυλάττει το σάββατον διότι είναι άγιον εις εσάς . . . πάς όστις κάμη εργασίαν εν αυτώ, η ψυχή εκείνη θέλει εξολοθρευθή εκ μέσου του λαού αυτής.» (Έξ. 25:8, 31:17,13, 14).ΠΠ 291.3

Οι οδηγίες για την άμεση κατασκευή του αγιαστηρίου για τη λατρεία του Θεού είχαν μόλις δοθεί. Στο σημείο αυτό ο λαός μπορούσε να συμπεράνει ότι αφού επρόκειτο για τη δόξα του Θεού και η ανάγκη για τον τόπο της λατρείας ήταν επείγουσα, θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν αν εργάζονταν στην κατασκευή την ημέρα του Σαββάτου. Η προειδοποίηση τους δόθηκε για να τους φυλάξει από το λάθος αυτό. Ούτε ο ιερός χαρακτήρας, ούτε η επιτακτικότατα του ιδιαίτερου εκείνου έργου για το Θεό έπρεπε να τους κάνει να παραβιάσουν την αγία ημέρα της ανάπαυσης.ΠΠ 291.4

Από εδώ και στο εξής ο λαός επρόκειτο να τιμηθεί με τη μόνιμη παρουσία του Βασιλιά του. «Θέλω κατοικεί εν μέσω των υιών Ισραήλ και θέλω είσθαι Θεός αυτών», «και η σκηνή θέλει αγιάζεσθαι με την δόξαν Μου» (Έξ. 29:45,43), ήταν η διαβεβαίωση που δόθηκε στο Μωυσή. Σαν σύμβολο της εξουσία του Θεού και της εκπροσώπησης του θελήματός Του, δόθηκε στο Μωυσή ένα αντίγραφο του Δεκαλόγου, χαραγμένο με το δάκτυλο του ίδιου του Θεού επάνω σε δύο πέτρινες πλάκες. (Δείτε Δευτ. 9:10, Έξ. 32:15, 16). Αυτές έπρεπε να φυλαχθούν ευλαβικά μέσα στο αγιαστήριο, το οποίο όταν θα κατασκευαζόταν, θα γινόταν το ορατό επίκεντρο της λατρείας του έθνους.ΠΠ 292.1

Από μια δουλική φυλή οι Ισραηλίτες είχαν εξυψωθεί πάνω από όλους τους λαούς για να γίνουν ο ιδιόμορφος θησαυρός του Βασιλιά των βασιλιάδων. Ο Θεός τους είχε ξεχωρίσει από τον κόσμο με την πρόθεση να τους αναθέσει μια ιερή αποστολή. Τους είχε κάνει θεματοφύλακες του νόμου Του και σκόπευε μέσω αυτών να καταστεί ο Ίδιος γνωστός μεταξύ των ανθρώπων. Έτσι, το φως του Ουρανού έμελλε να λάμψει σε έναν κόσμο βυθισμένο στο σκοτάδι και μια φωνή επρόκειτο να ακουστεί καλώντας όλους τους λαούς να στραφούν από την ειδωλολατρία τους και να λατρεύσουν το ζώντα Θεό. Αν οι Ισραηλίτες έμεναν πιστοί στην υποχρέωσή τους, θα γίνονταν μια δύναμη στον κόσμο. Ο Θεός θα τους υπερασπιζόταν και θα τους εξύψωνε επάνω από όλα τα άλλα έθνη. Το φως και η αλήθεια θα φανερώνονταν διαμέσου αυτών και θα προχωρούσαν κάτω από τη σοφή και άγια ηγεσία Του σαν παράδειγμα της ανώτερης λατρείας Του πάνω από κάθε είδος ειδωλολατρίας.ΠΠ 292.2