مارتین لوتر در پیشاپیش کسانی بود که کلیسا را از تاریکی سیستم پاپ به نور خالص تر ایمان هدایت می کردند. او فردی غیور، پر حرارت، و وقف شده بود و ترسی را نمی شناخت بجز خداترسی، و بنیاد اعتقاد مذهبی را تنها بر مبنای کلام مقدس گذارده بود. لوتر مرد زمان خود بود و از طریق او خداوند کار بزرگی را برای اصلاحات کلیسا و روشنگری جهان انجام داد.DR 309.1

لوتر در حالی که یک روز کتاب ها را در کتابخانۀ دانشگاه بررسی می کرد، با کتاب مقدس لاتین روبرو شد. او پیش از این، از بخش های اناجیل و رساله های پولس رسول در دعاهای عمومی شنیده بود و خیال می کرد که آنها تمام کلام خدا هستند. حال، برای اولین بار، او به تمامی کتاب مقدس نگاه می کرد. با تحیری آمیخته از هیبت، او صفحات مقدس را ورق می زد؛ با ضربان نبض و قلب به تپش در آمده، او واژه های حیات را برای خود می خواند، و گهگاهی مکث نموده تا بگوید « آه، چه می شد اگر خدا چنین کتابی را به خود من می داد! ». فرشتگان آسمان در کنار او بودند و پرتوهای نوراز بارگاه خدا، خزائن حقیقت را برای درکاو آشکار می نمود. او همیشه ترس داشت که مبادا خدا را برنجاند، ولی اینک خود را عمیقا از شرایطی که در آن قرار داشت محکوم تر می دید. او مشتاقانه خواهان رهایی از گناه و یافتن آرامش در خدا بود و سرانجام هدایت گردید تا وارد دِیری گردد تا خود را در زندگی یک راهب، وقف او نماید.DR 309.2

او هر زمان که خود را فارغ از وظایف روزانه می دید، به مطالعه مشغول می شد، خود را از خواب محروم می کرد و حتی از صرف لحظه ای برای خوردن غذای مُحقّر محروم می نمود. فراتر از هر چیز دیگری، او از مطالعۀ کلام خدا محظوظ بود. او یافت که کتاب مقدس به دیوار دِیر زنجیر شده است و اغلب در آنجا پاتوقداشت.DR 310.1

لوتر به عنوان کشیش تدهین شد و از دِیر فرا خوانده شد تا در دانشگاه ویتنبرگ 0 کرسی استادی بگیرد. در اینجا او به مطالعۀ کلام در زبان اصلی 1 مشغول شد. او شروع به تدریس کتاب مقدس نمود؛ و کتاب مزامیر، اناجیل، و رساله ها گشوده شدند تا جماعت شنونده از درک آن محظوظ گردند. او در کلام زبردست بود و فیض خدا با او همراه شد. فصاحت او شنوندگانش را مسحور می نمود، وضوح و قدرتی که به موجب آن، او حقیقت را ارائه می نمود، باعث تفهیم آنان می شد و آتش او قلب های ایشان را لمس نمود.DR 310.2

اصالحات گسترده شد

رهبر اصلاحات