ပၤပၤအတၢ်ဆိၣ်ဃီအကလုၢ်သီၣ်

‘က ၠနံဘၣ်’ ဘၣ်တၢ်မၤပျံၤမၤဖု:လၢ ပၤပၤအတၢ်ဆိၣ်ဃီအကလုၢ် လီၤ. ပၤပၤအတၢ်ပၢလၢအမၤစီၤပၤအတၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒီ:ဘီမုၢ်စီၤပၤသ့ၣ် တဖၣ်ကဟ့ၣ်လီၤကသ:လၢအတၢ်ပၢတၢ်ပြ:အဖီလာ်လီၤ. အဃိဝ့ၢ်ဆံ:ဖိ တဖျၢၣ်အံၤ ကတြီဆၢမၤနၢၤက့ၤပၤပၤဒ်လဲၣ်. {GC 234.1}GCsk 228.1

တၢ်ဆီလဲတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ခီဖျိကွံာ်ခီၣ်ခါအခီၣ်ထံ:တတီၤလံ. ဒ်သိ:ကမၤဒၢၣ်ကွံာ်ပှၤဆီလဲတၢ်ဘူၣ် တၢ်ဘါတဖၣ်အဂီၢ် ရိမ့ၤကိ:ဃီၤဂံၢ်ဘါအသီသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒု:အိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်အကရၢတခါလၢတၢ်ကိ:အီၤလၢက ၠံစူ:အံ: (Jesuits) လီၤ. တၢ်အကရၢ အံၤ မ့ၢ်တၢ်ကရၢလၢတၢ်မၤအၢမၤန:တၢ်အဆူၣ်ကတၢၢ်, တအိၣ်ဒီ: တၢ်တၢ်ဘျၢကတၢၢ်, ဒီ:ကရၢတဖုလၢအဂံၢ်အဘါဆူၣ်ကတၢၢ် လၢပၤပၤ အကရၢအကျါလီၤ. တအိၣ်ဘၣ်ဒီ:တၢ်သ:ကညီၤအန့ဆၢၣ်ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်အကရၢအမဲာ်ညါ တပာ်ကဲဘၣ်ပှၤနီတဂၤဘၣ်. ဒ်သိ:ဒီ:သုတပျံၤ ဘၣ်ထူၣ်စုညါ, တၢ်စၢဃာ်အဃိာ်, မ့ၣ်အူတဖၣ်ဒီ: ကသူၣ်ထီၣ်တၢ်မ့ၢ် တၢ်တီအဂီၢ် တူၢ်ဆၢတၢ်မၤအၢမၤန:ကန့ၢ်အဂီၢ်ဒီ: သုတပျံၤစ့ၢ်ကီ:တၢ်ခုၣ်, တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိဒီ: တၢ်လီၤဘှံ:လီၤတီၢ်အဂီၢ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်သ:ခုကစီၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤနာ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. တၢ်ဒု:သဂၢၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်န: တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဒီ:ဘၣ်တၢ်ထု:န့ၢ်အပျဲၢ်တဖၣ်အသ:လၢပှၤ ‘က ၠံစူ:အံ:’ ဖိလၢအထီဒါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်အံၤလီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် တၢ်ဒဲ:ဘ: လၢမၤဝဲတဘူၣ်တအိၣ်ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်. လၢကမၤတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအဂီၢ် တၢ်ပာ်မၤသ:လၢအမၤဝဲတသ့ကီကီခဲခဲတအိၣ်ဘၣ်ဝဲနီတမံၤစ့ၢ်ကီ:ဘၣ်. အတၢ်ပညိၣ်အခိၣ်ကျၢၢ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်မၤဟ:ဂီၤကွံာ်ဖရိၣ်ထဲ:စတဲ:အတၢ်နာ်ဒီ: သူၣ်ထီၣ်က့ၤပၤပၤအတၢ်စိတၢ်ကမီၤလီၤ. {GC 234.2}GCsk 228.2

ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကူသိ:ထီၣ်တၢ်ကူတၢ်သိ:ကဆှဲကဆှီဒီ: လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤဝဲဆူအံၤဆူနုၤဃုာ်ဒီ:လၢကစၢ်ခရံာ်အမံၤစီဆှံ ဆူဃိာ်ပူၤ, ဆူတၢ်ဆါဟံၣ်, လဲၤဝဲဒီ:အိၣ်သကိ:ပှၤဆူ:ပှၤဆါ, ပှၤဖီှၣ်ဖိယာ်ဖိအအိၣ်ဒီ: မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢအတၢ်မၤဂ့ၤပှၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်မၤဘၢဃ:အတၢ်ကူၣ် တၢ်ဆ:အၢသီမ:တဖၣ်လၢ အတပူၤဖျဲ:ဘၣ်ဒီ:တၢ်ဒဲ:ဘ:အကျဲတဖၣ်အံၤ လၢတၢ်ပူၤဖျဲ:ဒီ:တၢ်ကမၣ်အက့ၢ်အဂီၤလၢအဖီလာ်လီၤ, တၢ်အကရၢအံၤ အတၢ်ဘျၢအဂံၢ်ခိၣ်တခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်အဘျု:အဖှိၣ်မ့ၢ်အိၣ်လၢအဂီၢ်န့ၣ် တၢ်လၢအတတီတလိၤဒၣ်လဲာ်တၢ်မၤအီၤသ့” တမံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လီ တၢ်ဝ့ၤ, တၢ်ဟုၣ်တၢ်ဘျၣ်တၢ်, တၢ်ဆိၣ်လီၤသ:တတီတလိၤဘၣ်, တၢ်မၤသံမၤဝီတဖၣ်အံၤ မ့မ့ၢ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဘျု:အဂီၢ်ဒီ: တၢ်ပာ်အီၤလၢ တၢ်စံ:ဘျု:စံ:ထီၣ်ပတြၢၤအတၢ်မၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဘၢဃ:အက့ၢ်အဂီၤ အလီၤတံၢ်လီၤဆဲ:နီၢ်နီၢ်တဖၣ်ဒီ: ဒု:အိၣ်ထီၣ်ထံကီၢ်အတၢ်ဘျၢသ့ၣ်တဖၣ် အဃိ ကဲထီၣ်ဘၣ်စီၤပၤအပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ် အပှၤဒိၣ်ပှၤပှၢ်လၢထံကီၢ်ဝဲၤလီၢ် သ့ၣ်တဖၣ်အပူၤလီၤ. မၤစ့ၢ်ကီ:ပှၤကွၢ်ဃုာ်တၢ်အတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. လၢပှၤတူၢ်ဒိၣ်ကီၤဒိၣ်တဖၣ် ကထီၣ်ဘၣ်ဖ ၠၣ်စိမိၤတဖၣ်ဒီ: လၢပှၤဖှီၣ်ဖိ ယာ်ဖိအဂီၢ် က ၠိယိယိဖိတဖၣ် အဝဲသ့ၣ်သူၣ်ထီၣ်န့ၢ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ဖိသၣ်တဖၣ် လၢဟဲလီၤစၢၤလၢဖရိၣ်ထဲ:စတဲ:မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲန့ၣ်လွဲန့ၣ်အီၤ လၢပၤပၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဃိ ဖိလံၤတဖၣ်အတၢ်သ:တီ တအိၣ်ဘၣ်ဝဲဒီ: တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအတၢ်သဘျ့လၢအဖုအဖံသ့ၣ်တဖၣ် ဒိ:န့ၢ်ဒီ:တဒီဃာ်ဝဲတခါအံၤအဖီခိၣ်လၢၤဘၣ်. ဖဲက ၠံစူ:အံ:တုၤဃီၤတၢ်လီၢ် ကိ:ပူၤဒဲ:န့ၣ် ပၤပၤအတၢ်စိတၢ်ကမီၤဟဲက့ၤမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. {GC 235.1}GCsk 229.1

ဒ်သိ:ကဟ့ၣ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤအါထီၣ်လၢ က ၠံစူ:အံ:သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ထု:ထီၣ်တၢ်ကလုၢ်တခါလၢအကိ:ဝဲလၢ တၢ်ပစီသမံသမိ:တၢ်အတၢ်ရဲၣ် တၢ်ကျဲၤ (Inquisition) န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံၣ်ညီၣ်အဂၤလၢအလီၤပျံၤမ:အံၤ ဘၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤကဒီ:လၢပၤပၤဒီ:အပှၤကရၢဖိတဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်စၢဃာ် အဒၢ:သ့ၣ်တဖၣ်အပူၤ သူဝဲတၢ်မၤအၢမၤန:လီၤပျံၤလီၤဖု:သ့ၣ်တဖၣ် ဖဲအသံကွၢ်သံဒိ:တၢ်အခါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ထံကီၢ်အါဘ့ၣ်အပှၤ ကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ်ဒီ: အပှၤတီပှၤလိၤပှၤဂ့ၤပှၤဝါအါမ:, တနီၤဘၣ်တၢ်မၤသံ ကွံာ်ဒီ: တနီၤဘၣ်ဃ့ၢ်ဟ:ဖျိ:ကွံာ်ဆူထံကီၢ်အဂၤလီၤ. {GC 235.2}GCsk 230.1