အဆၢဒိၣ် (၃၂)—မုၣ်ကီၤလံၢ်အထုဒီ:အတ့ၤခီၣ်တဖၣ်

ကစၢ်ခရံာ်ဒီ:မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်ဒု:ဖ:ဒိၣ်န့ၣ် တယံာ်လၢၤဘၣ် ကဝံၤဝဲဒီ: မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢတမၤနၢၤဘၣ်ကစၢ်ခရံာ်အဃိ အဝဲ ဃုမၤဟ:ဂီၤတၢ်လၢာ်သူၣ်လၢာ်သ:လီၤ. ကျဲ:စၢ:ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်ဒ်သိ:ဒီ: ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်အသုတအိၣ်ဒီ:တၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသ:ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ် ခရံာ်မၤဘၣ်လိာ်ဖိ:ဒ့က့ၤတၢ်လၢ ယွၤဒီ:ပှၤကညီအဘၢၣ်စၢၤလီၤ. {GC 518.1}GCsk 552.1

ဖဲပှၤကညီ သ့ၣ်တဖၣ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ အသ:တဂီာ်စါဘၣ်တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါန့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤတအိၣ်ဘၣ်ဆၣ်, မ့မ့ၢ်ဖဲပှၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိသ့ၣ် တဖၣ် သံကွၢ်ထီၣ်တၢ် “ဒ်သိ:ပကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ် မ့ၢ်ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်” န့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤဟူ:ထီၣ်ဂဲၤထီၣ်အသ:ဒီ: ဃုဝဲကျဲဒ်သိ:ကမၤဟ:ဂီၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. {GC 518.2} GCsk 552.2

ဘၣ်တနံၤကစၢ်ယွၤအကလူ:လၢမူခိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဟဲဘူၣ်ထီၣ် ဘါထီၣ်ကစၢ်ယွၤလၢယွၤအမဲာ်ညါလီၤ. ဖဲန့ၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်စ့ၢ်ကီ: ဟဲဃုာ်ဒီ: မူခိၣ်ကလူ:တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲတတီၤလီၤလၢယွၤအမဲာ်ညါ ဘၣ်အခိၣ် တလိၣ်ကွၢ်တၢ်လၢအမဲာ်အိၣ်ဒီ:တၢ်သ:ဟ့ယွၤဒီ:ကျဲ:စၢ:ကူၣ်ထီဒါယွၤ ဆူညါလီၤ. ၆) ဒီ:မုၢ်အိၣ်ဝဲတနံၤလၢ ယွၤအဖိခွါတဖၣ်ဟဲပာ်အသ: လၢယွၤအမဲာ်ညါ, ဒီ:မုၣ်ကီၤလံၢ်ဟဲစ့ၢ်ကီ:ဝဲလၢအကျါလီၤ.” ယိၤဘ: ၁:၆. မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် ဒ်သိ:ကထု:န့ၢ်ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤတဖၣ် အသ:အဂီၢ် အဝဲညီနုာ်အိၣ်ဃုာ်ဒီ:ပှၤလၢအဘါယွၤတဖၣ်အကျါလီၤ. ကစၢ်ယွၤအပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤမ့ၢ်ဖ:မၤလိအသ:လံာ်စီဆှံန့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ် ပာ်အသ:ဒီ:မၤနီၣ်မၤဃါတၢ်လၢပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤန့ၣ် ဖ:တၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤဒီ:အဝဲလဲၤဝဲဆူပှၤလၢအလ့ပစီပာ်တ့ၢ်ဝဲတဖၣ် အအိၣ်ဒီ:ကျဲ:စၢ:ဝဲဒ်သိ: တၢ်ကစီၣ်အသုတဟဲတုၤဃီၤဝဲအဂီၢ်လီၤ. အဝဲသူတၢ်ကဘျံ:ကဘျၣ် ကိ:ကပၤဒဲ:လီၤ. ဒ်သိ:ဒီ:ပှၤလၢအကြၢ:နၢ်ဟူဘၣ်တၢ်ကစီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် တနၢ်ဟူဘၣ်တၢ်အဂီၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်လ့ပစီပှၤအသ:လၢ ပှၤကမၤ တၢ်ဃုကျိာ်ဃုစ့တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်ဆၢကတီၢ်တလၢတလီၢ်လၢပှၤသ့ၣ်တဖၣ် န့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ် ဒီ:မုၣ်ကီၤလံၢ်သူဝဲကျဲအဘိဘိလၢ တၢ်ကမၤ တံာ်တာ်တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အတၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. {GC 518.3}GCsk 552.3

မုၣ်ကီၤလံၢ်ထံၣ်လၢ ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်အိၣ်ဒီ:တၢ်ဝံတၢ်ယိ: အဃၢလၢ ကဘၣ်မၤတၢ်လၢယွၤအဘီအမုၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီ:ထံၣ်စ့ၢ်ကီ:ဝဲ ယွၤအတၢ်မၢဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဒ်သိ:အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကၢၣ် တၢ်ကျူဒီ: တၢ်သူၣ်သပ့ၤသ:သပ့ၤတဖၣ်ကဟါမၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. ဒီ:ဖဲန့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤလီၤကတြူၤပှၤအသ:ခီဖျိဟ့ၣ်သဆၣ်ကတဲာ်ကတီၤဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီအါပှဲၤလုၣ်ကွံာ်အီၣ်လုၢ်ကိအီလုာ်ကပာ်ဒီ:အသ:လီၤသပ့ၤ လၢတၢ်ဃုထံၣ်ကွၢ်ဆ:ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါလီၤ. {GC 519.1}GCsk 553.1

မုၣ်ကီၤလံၢ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တုၤမ့ၢ်ပှၤတဂၤဂၤတပာ်လ့ၤပာ်ကဲလၢၤ တၢ်ဖ:ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ, ဒီ:တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်လီၤ ဘၣ်ဝဲဆူအဝဲအစုဖီလာ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဃုထီၣ်ကျဲအါဘိ ဒ်သိ: ကပၢၤဘၣ်ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်အသ:လီၤ. ဖဲလၢကစၢ်ခရံာ်အတၢ်မၤအါလၢ ပှၤကညီအဂီၢ်အခါ မုၣ်ကီၤလံၢ်စ့ၢ်ကီ:အတၢ်မၤအါလၢကမၤဟ:ဂီၤပှၤကညီ လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်အစုဒုၣ်စုတီၤအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ဃုလ့ပစီပှၤပိာ်ခရံာ်အခံ သ့ၣ်တဖၣ်ထီဘိထီဘိလီၤ. ဒ်သိ:ကဒု:အိၣ်ဖျါကမၣ်ယွၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အကျဲအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤန့ၣ် ကဘၣ် ရၤလီၤတၢ်ကတိၤကဘျံ:ကဘျၣ်တဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤန့ၣ် ဒ်သိ: ပှၤလၢအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂံၢ်စၢ်တဖၣ်အသ:ကကဒံကဒါအဂီၢ် ကကဲထီၣ် တၢ်သ:ဒ့ဒီန့ၣ် ဘၣ်မၤဝဲဒၣ်လီၤ. {GC 519.2} GCsk 553.2

ဘၣ်ဆၣ်ပှၤကညီတဖၣ်မ့ၢ်မတၤအဖိမုၣ် ဖိခွါလဲၣ်, မ့ၢ်အမၤမတၤတဂၤအတၢ်မၤလဲၣ်န့ၣ် အိၣ်ဖျါဝဲဒၣ်ဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. “၁၀) ဒီ:ယနၢ်ဟူတၢ်ကလုၢ်သီၣ်ဖ:ဒိၣ်လၢမူခိၣ်စံ:ဝဲဒၣ်, ခဲကနံၣ်အံၤ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ, ဒီ:တၢ်အစိအကမီၤ, ဒီ:ပကစၢ်အဘီအမုၢ်, ဒီ:ခရံာ် အတၢ်ပၢတၢ်ပြ:ကဲထီၣ်လံလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလၢအပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါ လၢမုၢ်ဆါဆဲ:လၢမုၢ်နၤတဂၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤကွံာ် အီၤလီၤ.” လီၣ်ဖျါ ၁၂:၁၀. {GC 519.3}GCsk 553.3

မုၣ်ကီၤလံၢ်ကတဲာ်ကတီၤတၢ်ဟ:ဂီၤအကျဲ ဒ်သိ:ကမၤဟ:ဂီၤကွံာ် ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ဒီ: ကျဲ:စၢ:ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လီၤ. ကျဲ:စၢ:မၤဒု:အိၣ်ထီၣ် တၢ်သ:ဒ့ဒီလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤဒီ: ဒ်သိ:တၢ်မၤတံာ်တာ်ကအိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီကအါထီၣ်ဂီၢ်ထီၣ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်ဃုကျဲတဖၣ်လီၤ. မၤစ့ၢ်ကီ:ဝဲဒ်သိ:တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပတီၢ်ကလီၤဖုၣ် ဒီ:တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ်ကကဒံကဒါဝဲအဂီၢ် ဒုနုာ်လီၤဝဲပှၤလၢ အတၢ်စူၢ် တၢ်နာ်တအိၣ်ဘၣ်တဖၣ်ဆူတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤဒီ: ကဲထီၣ်ပှၤခရံာ်ဖိအဘျၣ် လီၤ. လၢတၢ်အံၤအဃိ ဒီ:လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီကဲထီၣ်ဝဲတၢ်ကမူၤကမၣ် န့ၣ်လီၤ. {GC 520.1}GCsk 554.1

ယွၤအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ထီၣ်အသ:လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အဖီခိၣ်ဒီ: မၤစီဆှံပှၤကညီသ့ဝဲန့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်သ့ၣ်ညါဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲ: လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိ:တၢ်ကမူၤကမၣ်ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ယွၤအပှၤ နာ်တၢ်အကျါန့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်သွံနုာ်လီၤပှၤကညီအတၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်ပှၤကညီ အတၢ်ထိၣ်တယာ်အတၢ်ဘၣ်ထွဲ, တၢ်တဲမုာ်နၢ်ပူတဖၣ်လၢယွၤအကလုၢ် ကထါအပူၤလီၤ. ကစၢ်ယွၤအပှၤတၢ်မၢဖိသ့ၣ်တဖၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဝံအဘျၣ် သရၣ်အဘျၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအမၤန:မၤဖှီၣ်တၢ်ဒီ:မ့ၢ်ပှၤတဖၣ်လၢအဆှၢ ပှၤအသ:သမူဆူတၢ်ဟ:ဂီၤအပူၤလီၤ. ဒီ:ပာ်စ့ၢ်ကီ:ဝဲလၢဝံအဘျၣ်သရၣ် အဘျၣ်တဖၣ်သိၣ်လိတၢ်ဒ်သိ:ပှၤအသ:ကစဲဘူ:ဒီ:တၢ်ဟ:ဂီၤသ့ဝဲစ့ၢ်ကီ:လီၤ. ဝံအ့ၤလံယၤ, ဝံယၡါယၤ, ဝံယံ:ရမံယၤဒီ: စီၤပီလူ:သ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အထီဒါပၢၢ်ဆၢပှၤလၢအဆှၢကမၣ်ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. ပှၤစီဆှံ သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တဟ့ၣ်တၢ်ခွဲ:တၢ်ယာ်ဒ်သိ:ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ကမၤ အသ:စူၤလ့ၤဘျ:ထီလၢတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အမ့ၢ်အတီအပူၤဘၣ်. {GC 520.2}GCsk 554.2

ပှၤကညီအတၢ်ဆိကမိၣ်လၢမ့ၢ်ကဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်, မ့ၢ်ကမ့ၢ်သ့ၣ် သ့ၣ်ဧါ, ဒီ:တၢ်ညဲလိာ်ခူၣ်လိၣ်ဘၣ်ဃ:တၢ်ကွဲ:အသ:န့ၣ် မၤသဘံၣ်ဘုၣ် ပှၤခရံာ်ဖိအတၢ်လဲၤအကျဲလီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်စ့ၢ်ကီ: ကျဲ:စၢ:ဝဲဒ်တၢ်ကကဲ ထီၣ်ဝဲဒ်န့ၢ်အသိ:လီၤ. လၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကဒဲကဒဲတဖၣ်အကျါ တၢ်ညဲလိာ်ခူၣ်လိၣ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲဒီ: တၢ်သ:တလီၤပလိာ်ဘၣ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်လၢအမၤခိၣ်ခံခိၣ်ချၢလံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဃိလီၤ. ပှၤအိၣ်ဝဲတနီၤ ဒ်သိ:ကဟံ:ဃာ်တၢ်သိၣ်လိကမၣ်တၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ဃုထၢထီၣ်ဝဲလံာ်စီဆှံ တဆၢလၢတၢ်ဘၣ်ဝဲအသ:ဒီ:လံာ်စီဆှံအဂၤတဆၢလၢအစံ:ကတိၤဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်အသ:အဘၣ်အပှိၤတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ခူသူၣ်ဃာ်ဝဲလီၤ. တၢ်က့ၣ် တၢ်ကျူလီၤဂာ်ဒီ:ဂုာ်လၢသီတဘိ ကူၣ်ထီၣ်တၢ်လၢကသိၣ်လိကမၣ်ပှၤဂၤ ဒ်သိ:ကလူၤဘၣ်အသ:လီၤ. တနီၤနီၤလံာ်စီဆှံစံ:တၢ်အဒိန့ၣ် ထု:ထီၣ်က့ၤဝဲ အခီပညီဒ်အတၢ်ဆိကမိၣ်ဒီ: ပာ်မၤအသ:ဒ်လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်တၢ်သီဒီ: ဟ:လူၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လီၤ. {GC 520.3}GCsk 555.1

ပမ့ၢ်ပာ်လီၤပသ:ဒ်သိ:ပကအိၣ်မူဒ်လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီ:တုၤပမၤလိသ့ၣ်ညါလံာ်စီဆှံအတၢ်ဘၣ်ထွဲန့ၣ် ပကနၢ်ပၢၢ်အီၤဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် လီၤ. ကြၢ:လၢပမၤလိသိၣ်လိလံာ်စီဆှံဒီဘ့ၣ်ညါ ဒ်အတၢ်ကွဲ:အသ:အိၣ်ဝဲ အသိ:န့ၣ်လီၤ. {GC 521.1}GCsk 555.2

ကစၢ်ယွၤဒု:အိၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ကမၤအသ:သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ဝံသ့ၣ် တဖၣ်ကတိၤဆိပာ်တၢ်တဖၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိ: ကစၢ်ခရံာ်အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဒီ:မူခိၣ်ကလူ:တဖၣ်စံ:ဝဲဒၣ်, တၢ်ကမၤအသ:လၢတယံာ်လၢၤဘၣ် ကကဲထီၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်တဲဖျါထီၣ်ဆူဝံဒၤနံ:ယ့လ:ဒီ: ဝံယိၤဟၣ် အအိၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤတမၤသဘံၣ်သဘုၣ်တၢ်ကစီၣ်လၢအအဲၣ်ဒီ:ဟ့ၣ်လီၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢအဃုသ့ၣ်ညါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီယိယိဖိတဖၣ်ဘၣ်. ပှၤလၢ အဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဒီ: မၤလိနၢ်ပၢၢ်အသ:ယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ် ကသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လီၤ. {GC 522.1}GCsk 555.3

ပှၤအါဂၤစံ:ဝဲ “မၤတၢ်တခီတၢၤတဂ့ၤပာ်သုသ:လဲၢ်လဲၢ်” လၢတၢ်ကတိၤအံၤအဃိ မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤဘျီၣ်ကွံာ်ပှၤအမဲာ်ခဲလၢာ်လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒၢနုာ်လီၤပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်လၢလံာ်စီဆှံအတၢ်ကွဲ: အသ:အလီၢ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် လုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ်ကွံာ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ် ဒီ:ကိ:သတြီထီၣ်ဝဲလၢ ပအိၣ်ဒီ:တၢ်သဘျ့, ပအိၣ်ဒီ:တၢ်ပူၤဖျဲ:အခါ ဘၣ်တၢ်စၢဃာ်အီၤဒံ:ဒၣ်လၢတၢ်ဒဲ:ဘ:အပျံၤဒံ:န့ၣ်လီၤ. {GC 522.2}GCsk 556.1

ကစၢ်ယွၤဒု:ထံၣ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်လၢ စဲအ့ၣ် အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီ: လူလီၤန့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အတၢ်သ့ၣ်ညါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤတဂၤလၢအသ့ဒၣ်လဲာ်စဲအ့ၣ်အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တခီ မီာ်န့ၣ်မ့ၢ်တထိၣ်တယာ်အသ:ဘၣ်ဒီ: ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပှၤကလီလီၤ. ပှၤကညီအါဒၣ်တၢ်တက့ၢ် မ့ၢ်ထံၣ်တၢ်ကဲထီၣ်လၢ အမဲာ်မ:နာ်တၢ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်မၤကွၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ လၢစဲအ့ၣ်အတၢ်ကူၣ်သ့တလိၤတဃိၤ” ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. “၂၀) စီၤတံၤမသ့:ဧၢ, ပၢၤတၢ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်လီၤနၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဟ:ဆှဲ:တၢ်အၢတၢ်သီအတၢ် ကတိၤကလီကလီ, ဒီ:တၢ်လၢပှၤကိ:ကမၣ်ဝဲလၢတၢ်သ့ၣ်ညါန့ၣ်, အတၢ် တဲ:လိာ်ဃိလိာ်တက့ၢ်.” ၁တံၤ ၆:၂၀. တၢ်ကဒု:အိၣ်ဖျါထီၣ်န့ဆၢၣ်လၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်ဒီ:တၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ်န့ၣ်တညီဘၣ်. ဆိကမိၣ်ဝဲဒၣ် တကူာ်သ့ၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ် တလီၤသန့ၤသ: ဘၣ်လီၤ. ပှၤလၢအသ:ဒ့ဒီဝဲလၢလံာ်စီဆှံအလီၢ်လံၤဒီ:အသီခံဘ့ၣ်အလိၤန့ၣ် တနာ်ဝဲလၢယွၤအိၣ်ဝဲဘၣ်. မ့ၢ်လၢအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဂၢၢ်တကျၢၤဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်လဲၤတရံ:အသ:ကဝီၤဝီၤကဝီၤဝီၤလၢအတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. {GC 522.4}GCsk 556.2

မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအဒိၣ်ကတၢၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်, အလီၤလ: ကတၢၢ် မ့ၢ်ဝဲဒ်သိ:ပှၤကလီၤထွံလၢတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်ဘၣ်ဃ:လၢကစၢ်ယွၤ တပာ်ဖျါထီၣ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. လူစံၢ်ဖၢၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်အသ:ဆါလၢ ကစၢ်ယွၤတပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ခူသူၣ်ခဲလၢာ်ဆူအအိၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ. ဒီ:အဝဲကွဲလ့ပစီန့ၢ်ပှၤကညီတဖၣ် ဒ်သိ:အသ:ကဆါကစၢ်ယွၤအတၢ်ခူသူၣ် အဂ့ၢ်တဖၣ်လီၤ. {GC 523.1}GCsk 557.1

တုၤမ့ၢ်အဝဲတစံ:ကတိၤတၢ်ဘၣ်ဃ:တၢ်ဟ့ၣ်လီၤသ:တၢ်ညိကွံာ် လီၤက့ၤသ:အဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် အသူၣ်ဘၣ်အသ:ဘၣ်အါထီၣ် အီၤလီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသ:လၢ ကလူၤဘၣ်ပှၤကညီတဖၣ် အသ:လီၤ. အါန့ၢ်အန့ၢ်မၤကဒံကဒါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်လီၤ. ရိမ့ၤအတၢ် အိၣ်ဖှိၣ်ဃုကျဲဒ်သိ:န့ၣ်ဒီ:ဃုာ်န့ၢ်ပှၤကညီတဖၣ်အသ:လီၤ. ဒီ:ပှၤဖရိၣ် ထဲ:စတဲ:ဖိတဖၣ် သမၢကွံာ်တၢ်တီတၢ်လိၤလၢ အဘၣ်ဃ:ထူၣ်စုညါဒီ: လူၤပိာ်ထွဲကျဲလီၢ်လံၤအခံလီၤ. ပှၤလၢတအဲၣ်ဒိ:မၤလီၤဖ:အသ:ဒီ: ပှၤအအံၤ တဃာ်တဖၣ်ဃုထၢထီၣ်ကျဲတဘိလၢ “မၤဒ်သိ:အီၣ်ဒ်သိ:” အကျဲန့ၣ်လီၤ. “၁) ဘၣ်ဆၣ်ဒီ:ဝံအဘျၣ်အိၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီ:လၢပှၤဂီၢ်မုၢ်အကျါ, ဒ်သရၣ် အဘျၣ်ကအိၣ်စ့ၢ်ကီ:ဝဲလၢသုကျါအသိ:န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကဒု:နုာ်ခူသူၣ် တၢ်စုတလီၤဃုာ်ဘၣ်, ဘၣ်ဃ:ဒီ:တၢ်ဟ:ဂီၤ, ဒီ:ကသမၢကွံာ်ကစၢ်လၢ အပှ့ၤက့ၤအီၤ, ဒီ:ကထု:လီၤတၢ်ဟ:ဂီၢ်လၢအလိၤဒၣ်ဝဲချ့သဒံ:လီၤ.” ၂ပ့: ၂:၁. ပှၤတဂၤလၢအခိ:ကွၢ်တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤလၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖု:အပူၤန့ၣ် အသ:ကအိၣ် တူၢ်လိာ်တၢ်လၢအဂၤတခါလီၤ. “၁၁) မၤသ:ဒ်န့ၣ်ဒီ: ယွၤကမၢလီၤ တၢ်လီဆူၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အလိၤ, ဒ်သိ:အကနာ်တၢ်ကဘျံ:ကဘျၣ်, ၁၂) ဒ်သိ: ကယဲၢ်ပှၤလၢအတနာ်ဘၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်, ဒီ:အဲၣ်ဒိ:တၢ်တတီတလိၤ ဘၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်, ကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်အီၤလီၤ.” ၂သ့:စၤလနံ ၂:၁၁-၁၂. {GC 523.2}GCsk 557.2

တၢ်ကိ:က့ၤကွဲက့ၤပှၤဝံပှၤကလၤအတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤ တမံၤလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤနၢၤတခါလီၤ. ပှၤကညီတဖၣ် တုၤမ့ၢ်အညိကွံာ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဘျီဃီ ဘၣ်ကဲထီၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်အဆၣ်အီၣ် လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်လီန့ၢ်အီၤတဘျီဃီလီၤ. {GC 524.1}GCsk 557.3

တၢ်အကမၣ်လၢ အသိၣ်ကမၣ်သီကမၣ်တၢ်အဂၤတမံၤ မ့ၢ်ဝဲ တၢ်သိၣ်လိဘၣ်ဃ:ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ်လီၤ. စံ:ဝဲဒၣ်တချု:လၢယ့ၣ်ရှူ: ဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံ:ဘၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤန့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်တအိၣ်တ့ၢ်လၢပျၢၤပျၢၤ ဘၣ်လီၤ. တၢ်သိၣ်တမံၤအံၤ မ့ၢ်အထီဒါလိာ်သ:ဒီ: ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကတိၤ လၢအစံ:ဝဲတချု:လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤကဲထီၣ်ဝဲဘၣ်န့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်အိၣ်ဝဲတပူၤဃီ ဒီ:အပၢ်ကစၢ်န့ၣ်လီၤဘၣ်. ဒီ:တၢ်တခါအံၤ မ့ၢ်အမၤဘၣ်ဒိတၢ်နာ်ဘၣ်ဃ: လံာ်စီဆှံလၢအမ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါလၢအလီၣ်ဖျါထီၣ်န့ၣ်ပှၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ကတိၤအါတၢ်ဒီ:ပှၤလၢအတနာ်ဘၣ် ကစၢ်ခရံာ် မ့ၢ်အအိၣ်တ့ၢ်လံလၢပျၢၤပျၢၤဘၣ်ဒီ: ကဲဒၣ်တၢ်ကလီကလီလီၤ. တၢ်လၢကမၤဒု:နၢ်ပၢၢ်အီၤတမ့ၢ်ကအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. ထဲဒၣ်ပှၤလၢတဟံ:ဃာ် တၢ်အကမၣ်အံၤန့ၣ် ကသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ခရံာ်ကစၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်ကစၢ်ဒီ: တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. {GC 524.2}GCsk 558.1

တၢ်နာ်အကမၣ်လၢအဂၤတမံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပှၤတနာ်ဘၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်အိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဒၣ်ပှၤအဲၣ်ဒိ:ပာ်ဖျါထီၣ်ပှၤကညီအတၢ်က့ၣ် တၢ်ကူဒီ: အကမူၤကမၣ်အဃိ ဒီ:လံာ်စီဆှံသူဝဲတၢ်ကတိၤမုၣ်ကီၤလံၢ်လီၤ စံ:ဝဲဒၣ် ပှၤနာ်တၢ်ဒ်န့ၣ်အသိ:အိၣ်ဝဲဒၣ်အါမ:လီၤ. {GC 524.3}GCsk 558.2

တုၤပှၤကညီတဂၤသံဒီ:ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူ:ဟဲဆူအအိၣ်လၢတၢ်သံ အပူၤ, တၢ်နာ်ဒ်သိ:န့ၣ်တဖၣ် အဲၣ်ဒီ:စံ:ဝဲလၢ အမ့ၢ်ဒၣ်ကစၢ်ခရံာ်ဟဲလီၤ ခံဘျီတဘျီအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဒ်သိ:ဒီ:ကမၤတဒၢကွံာ်တၢ်ကစီၣ်လၢ ကစၢ် ကဟဲဟီၣ်ခိၣ်ကဟူ:ကစၢၢ်ကလိကစံၣ်ပြူ:ပြူ: ဒီ:ကစၢ်ခရံာ်ကဟဲက့ၤဒိ: တၢ်အၢၣ်, တၢ်အမဲာ်ခဲလၢာ်ကထံၣ်ဘၣ်အီၤလီၤ. ပှၤမ့ၢ်စံ:လၢကစၢ်ခရံာ် အိၣ်ဖဲန့ၣ် အိၣ်ဖဲအံၤဒီ: မ့ၢ်မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအဃိ ပှၤလၢအနာ် အီၤတဖၣ် ကတုၤဆူတၢ်ဟ:ဂုၤဟ:ဂီၤလီၤ. “၂၃) တုၤနုၤတစု, ပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်စံ:ဘၣ်သု, ကွၢ်ကွၢ်, ခရံာ်အိၣ်ဖဲအံၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဖဲန့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤဒီ:, သုတနာ် အီၤတဂ့ၤ. ၂၄) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ခရံာ်အဘျၣ်တဖၣ်, ဒီ:ဝံအဘျၣ်တဖၣ် ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲ, ဒီ:ကဒု:နဲၣ်တၢ်အပနီၣ်လီၤလ:, ဒီ:တၢ်လီၤလ:ဖ:ဒိၣ် သ့ၣ်တဖၣ်တုၤမ့ၢ်သ့ဒီ:, ကလီန့ၢ်ပှၤလၢတၢ်ဃုထၢအီၤတဖၣ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ် လီၤ. ၂၅) ကွၢ်ကွၢ်, ယစံ:ဘၣ်ပာ်စၢၤသုလီၤ. ၂၆) မၤသ:ဒ်န့ၣ်ဒီ: ပှၤမ့ၢ်စံ:ဘၣ်သု, ကွၢ်ကွၢ်, အဝဲဒၣ်အိၣ်လၢပှၢ်မုၢ်ကနၢန့ၣ်ဒီ:, ဟ:ထီၣ် တဂ့ၤ, ကွၢ်ကွၢ်, အဝဲဒၣ်အိၣ်လၢဒၢ:တဖၣ်အပူၤန့ၣ်ဒီ:, နာ်အီၤတဂ့ၤ.” မ:သဲ ၂၄:၂၃-၂၆. {GC 525.1}GCsk 558.3

ပှၤသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်စဲအ့ၣ်အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ်စံ:ကဒီ:ဝဲ ကစၢ်ယွၤဒိကနၣ်ပှၤကညီအတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကလီဒီ: တၢ်လၢ အခီပညီတအိၣ်ဘၣ်လီၤ. ဒီ:တမ့ၢ်တၢ်လၢအအိၣ်အသ:အတၢ်နီၢ်နီၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဒၣ်န့ဆၢၣ်အတၢ်လီၤဆီအကဲထီၣ်အသ:တမံၤလီၤ. န့ဆၢၣ်အတၢ်ဒိၣ်စိ အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်အသ:ခဲလၢာ်အဃိ ကစၢ်ယွၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ် လဲၤတၢ်ခီဖျိန့ဆၢၣ်အတၢ်လဲတရံ:အသ:တသ့ဘၣ်. ဘၣ်လူၤပိာ်ထွဲဝဲတခီ လီၤ. မၤထီၣ်ဝဲကျဲဒ်အံၤဒီ:စံ:ဝဲလၢကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ်န့ၣ် တလိၣ်လၢ ပှၤကလူၤပိာ်အီၤလၢၤဘၣ်. တၢ်မၤလိာ်န့ၣ် စံ:ဝဲလၢမ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ဝံတၢ်ယိ:ဒီ: တၢ်မၤဆီၣ်တံၢ်ဆၢတံၢ်တၢ်လီၤ.GCsk 559.1

တၢ်သိၣ်လိဒ်သိ:န့ၣ် မ့ၢ်အထီဒါလံာ်စီဆှံအတၢ်အုၣ်အသ:လီၤ. ကစၢ်ခရံာ်ဒီ:တၢ်မၢဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဒု:နဲၣ်တ့ၢ်တၢ်လီၤလ:လၢအလီၤလ:တဖၣ် လံလီၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ပှၤအုၣ်ခီၣ်တၢ်ကစၢ်ခရံာ်န့ၣ် ဟ:ထီၣ်က့ၤလီၤတ့ၢ်ဝဲ လၢပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်အကျါဒီ: ဆိၣ်ဂ့ၤဆိၣ်ဝါတၢ်လီၤ. ခဲအံၤစ့ၢ်ကီ: အသ:အိၣ်ဒိကနၣ်ဝဲပှၤစူၢ်တၢ်နာ်တၢ်အတၢ်ထုကဖၣ်လၢကဟဲထီၣ်ဆူ အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအမၤအသ:ဒ်မုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဆါတဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ကဲထီၣ် အသ:ဒီ:တၢ်လီၤလ:တဖၣ်ဒီ:လဲၤတလၢအစၢ:န့ၣ်ဒံ:န့ဆၢၣ်အတၢ်လဲၤတြံ: အသ:လီၤ. ပမ့ၢ်တဃ့ဘၣ်တၢ်န့ၣ် ယွၤတဟ့ၣ်လီၤပှၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တုၤမ့ၢ်ပဃ့တၢ်လၢတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ်ဒီ: ယွၤကတဲာ်ကတီၤပာ်တၢ်လၢ ကဟ့ၣ်လီၤပှၤလီၤ. {GC 525.2}GCsk 559.2

တၢ်ကမူၤကမၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သိၣ်လိမၤဃုၤထွဲတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သု:ကွံာ်လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤတ့ၢ်အီၤလၢ ပျၢၤပျၢၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်ထဲစှၤဂၤလ အပၢၢ်ဆၢတၢ်သိၣ်ကမၣ်သီကမၣ် တဖၣ်ဒီ: ဟံ:န့ၢ်ကျၢၤဃာ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤအါဂၤန့ၣ် ညိကွံာ် လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအတၢ်သိၣ်လိတမ ၠိဝံၤတမိ ၠဒီ: ကဲထီၣ်ပှၤလၢ ထူတအိၣ်ယွၤတအိၣ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. {GC 525.3}GCsk 560.1

မ့ၢ်လၢပှၤခရံာ်ဖိနါစိၤတဖၣ် မၤထီၣ်တၢ် တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အကမၣ်အဃိ ပှၤအါဂၤတနာ်က့ၤလံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိ အဘၣ်အပှိၤန့ၣ်လၢၤဘၣ်. လၢပှၤမၤတၢ်ဒ်သိ:န့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် တၢ်လၢ ကဘၣ်ဒိဘၣ်ထံ:ပှၤတဂၤဂ့ၤ, တဂၤဂ့ၤ, အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် တကနၢ်ဝဲနီတစဲ:လၢၤဘၣ်. တၢ်သ:ကညီၤတအိၣ်လၢၤစ့ၢ်ကီ:ဘၣ်. {GC 525.4}GCsk 560.2

ယွၤကလုၢ်ကထါဒု:အိၣ်ဖျါဒီ:ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဒဲ:ဘ:လီၤ. အခိၣ် တလိၣ်စံၣ်ညီၣ်ဃုာ်တၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ပျံၤ လံာ်စီဆှံဒီ:တအဲၣ်ဒိ:မၤဘူ:အသ:ဒီ:လံာ်စီဆှံဘၣ်. ပှၤလၢတအဲၣ်ဒီ: ဒိကနၣ်ဒီ:လူၤပိာ်မၤထွဲလံာ်စီဆှံန့ၣ် အဲၣ်ဒိ:မၤတခူၣ်ကချဲကွံာ်လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိလီၤ. ပှၤအိၣ်ဝဲအါဒံအါဂၤလၢကမၤကမၣ်တၢ်အဂီၢ် ကဲထီၣ် က့ၤပှၤတသ့ၣ်ညါထူသ့ၣ်ညါယွၤန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်လၢပှၤအဂၤတနီၤအိၣ်ဒီ: တၢ်ပၢၤသ:ဒီ:ဃုထံၣ်ကွၢ်ဆ:သမံသမိ:လံာ်စီဆှံဒီ: ဒိ:န့ၢ်ဘၣ်အမံၤအဂ့ၤန့ၣ် လီၤ.GCsk 560.3

မ့မ့ၢ်ပှၤကညီအါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်အတၢ်နာ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်, တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတအိၣ်လၢၤဘၣ်, ထူတအိၣ်ယွၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်. ဒီ:ဆိကမိၣ်နာ်ဝဲလၢ အမၤတၢ်ဒ်သိ:န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလၢအဂ့ၤတခါစ့ၢ်ကီ: လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အခီၣ်ထံ:ခီၣ်ဘိ မ့ၢ်အဟဲ ထီၣ်ဒၣ်လၢတၢ်ပာ်ဒိၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်ဒိၣ်လီၤအသ:အဂ့ၢ်အဃိလီၤ. ပှၤကညီ သ့ၣ်တဖၣ်သ:ခုသ:မုာ်လၢဃုကွၢ်လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ကစံၣ်ညီၣ်ပှၤဂၤအဂီၢ် လီၤ. တနီၤနီၤဒ်အသ:ဘၣ်မုာ်ဝဲအသိ: ညဲလိာ်ခူၣ်လိာ်အသ:ဒီ:အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်အကမၣ်တကပၤတခီလီၤ. ပာ်ဖျါထီၣ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်လၢတနာ်ဝဲတဖၣ် ဒီ:လၢခံအဲၣ်ဒိ:ဟံ:ဃာ်ဂၢၢ်ကျၢၤဝဲဒၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မၤတၢ်လၢကျဲ ဒ်သိ:အံၤ ဒီ:ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသ:ဒီ:ပှၤလၢတအဲၣ်ယွၤတပျံၤယွၤတဖၣ်လီၤ. မၤသကိ:တၢ်ဒီ:ပှၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. {GC 526.1}GCsk 560.4

ကစၢ်ယွၤပာ်ဖျါထီၣ်အသကဲ:ပဝာ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. {GC 526.2}GCsk 561.1

ဘၣ်ဆၣ်ပှၤလၢအတၢ်နာ်အဂံၢ်စၢ်သ့ၣ်တဖၣ် တထံၣ် ဘၣ်တၢ်ထီကတၢၢ်ကစၢ်ယွၤအသကဲ:ပဝာ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤဘၣ်. ဒီ:တသ့ၣ်ညါ ဘၣ်ဝဲဘၣ်. “၃၃) ယွၤအတၢ်ထူ:အတၢ်တီၤ, ဒီ:အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, ဒီ:အတၢ်သ့ၣ်ညါန့ၣ်, မ့ၢ်အယိာ်ဆံ:ဒိၣ်လဲၣ်. အတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဖၣ်, ပဃုကွၢ်တဘၣ်ဘၣ်. ဒီ:အကျဲအကပူၤန့ၣ်, ပသ့ၣ်ညါထီၣ်တသ့ဘၣ် လီၤ.” ရိမ့ၤ ၁၁:၃၃. ကစၢ်ယွၤအစိကမီၤန့ၣ် အိၣ်ဃုာ်အသ:ဒီ:အတၢ်အဲၣ် တၢ်ကွံလီၤ. ဒီ:အတၢ်သ:ကညီၤအိၣ်ဝဲန့ၣ် ပထံၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤ.GCsk 561.2

ယွၤပပၢ်ကစၢ်လၢအအိၣ်လၢမူခိၣ်န့ၣ် ကဒု:သ့ၣ်ညါပှၤတၢ်လၢ ပကြၢ:သ့ၣ်ညါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအအါန့ၢ်တၢ်လၢပကြၢ:သ့ၣ်ညါ အီၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်အီၤလၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤအစုပူၤလီၤ. {GC 527.1}GCsk 561.3

ယွၤတမၤစၢၤပှၤလၢ အအိၣ်ဒီ:တၢ်သ:ဒ့ဒီတဖၣ်ဘၣ်. ဒ်သိ: တၢ်သ:ဒ့ဒီတဖၣ် တၢ်ကဘၣ်သု:ကွံာ်အီၤအဂီၢ် ပှၤတဂၤမ့ၢ်ဃုတၢ်မၤစၢၤ လၢယွၤအအိၣ်သၢပျၢၤဒီ:ကစၢ်ကမၤစၢၤအီၤလီၤ. တၢ်မၤဝံၤက့ၤတၢ်လၢ အဘၣ်တၢ်ထီဒါသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ် ပှၤကညီတဂၤမ့ၢ်တအိၣ်ဒီ:တၢ်ဒိကနၣ် လူၤပိာ်ထွဲတၢ်ဘၣ်န့ၣ် တဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကပီၤနီတဘျီဘၣ်. တုၤနသ: မ့ၢ်တကဲသ:အသီဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒံ:ဒၣ်နကဲယွၤအဒုၣ်ဒါဒံ:လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်ဘၣ်တၢ်ဆှၢနုာ်အီၤလၢသ:စီဆှံအဃိ ဒီ:တၢ်စူၢ်တၢ်နာ် မ့ၢ်တၢ်တမံၤလၢအလီၤအဲၣ်လီၤကွံ ဒီ:ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ဆူညါကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ဂုာ်ကျဲ:စၢ:မ့ၢ်တအိၣ်ဝဲဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဒိ:န့ၢ် တၢ်နာ်လၢအဂံၢ်ဆူၣ်တသ့ဝဲဘၣ်. ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်အိၣ်ကအုကစွါလၢ တၢ်ကိ:မံၤအပူၤဒီ: သ:လၢအတနာ်တၢ်ဒီ:တၢ်သ:ဒ့ဒီတဖၣ် ဒ်ယံာ်ဒ်ကအိၣ် ဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်လၢအပူၤလီၤ. {GC 527.3}GCsk 561.4

တၢ်သ:ဒ့ဒီအိၣ်လၢကစၢ်ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤအတၢ်အုၣ်ခီၣ်တၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလီၤကစၢ်ခရံာ်အသူ:အသ့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်လၢသ့ၣ်တမုၢ်တထံၣ်တဘၣ်မုၢ်အတၢ်ကပီၤဘၣ်ဒီ: အဖီအသၣ် တသၣ်တဖီထီၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်မူကဲထီၣ်က့ၤဝဲ ပှၤပူထီၣ်က့ၤယွၤန့ၣ်လီၤ. {GC 527.4}GCsk 562.1

ဘၣ်ဆၣ်ကျဲအိၣ်ဝဲတဘိလၢ ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိ:သု:ကွံာ်တၢ်သ:ဒ့ဒီ တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ကျဲအဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်လၢပကသံကွၢ်တၢ်တမံၤမံၤလၢ ပတနၢ်ပၢၢ်အီၤအလီၢ်န့ၣ် မ်ပကလူၤပိာ်ထွဲတၢ်ကပီၤလၢအဟဲလီၤလၢပလိၤ န့ၣ်တက့ၢ်. မ့မ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်ဒီ: ပကဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကပီၤလၢအဒိၣ်ထီၣ်ဒိၣ်ထီၣ် ဆူညါဆူညါန့ၣ်လီၤ. {GC 528.1}GCsk 562.2

မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤတၢ်ကဘျံ:ကဘျၣ်လၢ အလီၤဂာ်ဒီ:တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢတၢ်ခူသူၣ်ခူလံၣ်အပူၤလီၤ. ပှၤလၢတၢ်ကလီန့ၢ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် ကတူၢ်လိာ် တၢ်ကဘျံ:ကဘျၣ် ခီဖျိလၢတတူၢ်ဆါခီၣ်ဆါဘၣ်အသ: ဒ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အိၣ်ကွဲ:အသ:အသိ:ဘၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်မ့မ့ၢ်ပှၤလၢတပျံၤဘၣ်တၢ်တူၢ်ဆါ ခီၣ်ဆါဘၣ်အသ:တဖၣ်န့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်အစိကမီၤမၤနၢၤအီၤတန့ၢ်လ့ၤ တက့ၤဘၣ်လီၤ. “၉) တၢ်ကပီၤအနီၢ်နီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအဒု:ကပီၤထီၣ် ကယဲၢ်ပှၤကညီလၢအဟဲနုာ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤလီၤ.” ယိၤဟၣ် ၁:၉. “၁၇) တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤ မ့ၢ်အဘၣ်ဃ:ဒီ:ယွၤ, မ့ၢ်ယကတိၤဒၣ်ယဲလဲၣ်န့ၣ်, ပှၤအသ:မ့ၢ်အိၣ်လၢအကမၤဖဲဒၣ်ယွၤအသ:တဂၤဂၤဒီ:, ကသ့ၣ်ညါဝဲ လီၤ.” ယိၤဟၣ် ၇:၁၇. {GC 528.2}GCsk 562.3

ယွၤပျဲမုၣ်ကီၤလံၢ်ကလ့ပစီအပှၤစီဆှံတဖၣ်လီၤ. ဒီ:ဒု:ထံၣ်ကွၢ် ဆၢၣ်မဲာ်ဝဲဒီ:တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. ယွၤဟ့ၣ်တၢ်အခွဲ: ဒ်သိ:အပှၤစီဆှံတဖၣ် ကဘၣ်လဲၤခီဖျိတၢ်ကီတၢ်ခဲတြီဆၢမၤတံာ်တာ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢတၢ်သ:ခုဘၣ် အီၤအဃိဘၣ်. တၢ်လ့ပစီမ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်တမံၤလၢ ပှၤကမၤနၢၤတၢ်ဖိအဂီၢ် အဃိလီၤ. ယွၤအတၢ်ဘၣ်အသ:မ့ၢ်လၢအပှၤစီဆှံသ့ၣ်တဖၣ် ကဂုာ်ကျဲ:စၢ: တူၢ်ဆၢတၢ်လ့ပစီဒီ:မၤနၢၤက့ၤမုၣ်ကီၤလံၢ်အဃိ အဝဲတတြီဆၢန့ၢ်အပှၤ စီဆှံသ့ၣ်တဖၣ်လၢအတၢ်စိတၢ်ကမီၤကိ:ဘျီကိ:ဆၢကတီၢ်ဒဲ:ဘၣ်. တုၤမ့ၢ် ယွၤအဖိအလံၤတဖၣ် သ့ၣ်နီၣ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသ:ဒီ:ဃ့ပျၢ်အတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ယွၤကတြီကွံာ်တၢ်အၢတၢ်သီလၢအဟဲဘၣ်အပှၤစီဆှံတဖၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. တၢ်လ့တၢ်ပစီခဲလၢာ်န့ၣ် “၆) ဒီ:စံ:ဆၢယၤ, ဒီ:ကတိၤတၢ်ဒီ:ယၤ, ဒီ:စံ:, အဝဲအံၤ, မ့ၢ်ယွၤအကလုၢ်လၢစီၤစရူဘၤဘ့လ:, ဒီ:စံ:ဝဲဒၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်အဂံၢ်အဘါဘၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်လၢတၢ်အစိအကမီၤဘၣ်, မ့ၢ်လၢ ယသ:လီၤ, တၢ်သု:မုၢ်ဂီၢ်မုၢ်အယွၤစံ:ဝဲဒၣ်” စကၤရယၤ ၄:၆. ယွၤစံ:ဝဲဒၣ်လၢ ပကမၤနၢၤတၢ်လၢယွၤအသ:စီဆှံန့ၣ်လီၤ. {GC 529.1}GCsk 563.1

“၁၃) ဒီ:သုမ့မ့ၢ်ပှၤလၢအသ:ဆူၣ်လၢတၢ်ဂ့ၤအဂီၢ်ဒီ:, မ့ၢ်မတၤ ကမၤအၢသုတဂၤလဲၣ်.” ၁ပ့:တရူ: ၃:၁၃. ပှၤတဂၤလၢအသန့ၤအသ:ဒီ: ယွၤန့ၣ် အတၢ်တီတၢ်လိၤကအိၣ်ဒၣ်ဝဲအစှၤကတၢၢ်ဘၣ်ဆၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤဒ်သိ:န့ၣ်အဂံၢ်ဆူၣ်အဘါဆူၣ်န့ၢ်ဒံ:သု:မုၢ်ဂီၢ်မုၢ်လၢ အစီၤတၢ်လၢတၢ်ခူသူၣ်တၢ်ခံ:ကျါဒၣ်လဲာ်လီၤ. {GC 529.3}GCsk 563.2

လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒီ:မုၣ်ကီၤလံၢ်ကျဲ:စၢ:တၢ်သပှၢ်ပှၢ်လၢ ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ကပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ဒီ:ဟ:ဖ:ကွံာ်ခရံာ်အထူၣ်စုညါန့ၣ်လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်ကြၤလီၤအသ:လၢ တပှီာ်ပှၢ်လၢ်ကျါ ဒ်သိ:ကစံၣ်ပှီၤအ့ၣ်ဖှီကွံာ်ပှၤလၢအဟဲနုာ်လီၤဆူ အတၢ်ပၢ အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအပူၤလီၤ. ပှၤလၢအသန့ၤအသ:လီၤတံၢ်လီၤဆဲ:ဒီ: လူၤပိာ်ထွဲတၢ်မၤလိာ်အကျဲန့ၣ် ကပူၤဖျဲ:ဝဲဒီ:တၢ်ဘၣ်ယိာ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ် ဆဲလီၤပာ်ဃ:ဝဲန့ၣ်လီၤ. {GC 530.1}GCsk 563.3

ပှၤတဂၤမ့ၢ်တအိၣ်ဒီ:တၢ်ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်တဒၢ တၢ်ဒီဒၣ်န့ၢ်လၢအဂီၢ်တသီတနၣ်ရံၣ်ဒၣ်လဲာ် လၢအဂီၢ်တအိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်အိၣ်ဒီ:တၢ်ဘၣ်ယိာ်အလီၢ်ထီဘိလီၤ. ဒ်သိ:ဒီ:ပကနၢ်ပၢၢ်ယွၤအကလုၢ် ကထါလၢ အဟဲလီၤလၢထ:န့ၣ် ပကဘၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ထီဘိလီၤ. ကဘၣ်အိၣ်ဒီ:တၢ်ဃ့ကည:ယွၤလီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် ကူၣ်သ့ဂ့ၤမ: ဒ်သိ: ကမၤကဒံကဒါလံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဒီ:ထု:ထီၣ်ကမၣ်လံာ်စီဆှံအခီပညီ လီၤ. စံ:ကတိၤဟ့ၣ်ဒိဟ့ၣ်တဲာ်တၢ်လၢအခိၣ်ချၢသ့ဒီ:ဘျ့ဝဲဒိၣ်မ:လီၤ. ကြၢ:ပအိၣ်ဒီ:တၢ်ဆီၣ်လီၤသ:ဒီ:ဃုမၤလိနၢ်ပၢၢ်ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ လီၤ. ဒ်သိ:ပကအိၣ်ပူၤဖျဲ:ဘၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤကဘျံ:ကဘျၣ် အဂီၢ်, “သုတဒု:လဲၤနုာ်ပှၤဆူတၢ်လ့ပစီပူၤတဂ့ၤ” ပကဘၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ် တၢ်လၢ တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အလၢအပှဲၤအိၣ်လၢပသ:ပူၤလီၤ. “၁၃) သုတဒု: လဲၤနုာ်ပှၤဆူတၢ်လ့ပစီအပူၤတဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်ထု:ထီၣ်ကွံာ်လၢ်ပှၤလၢ တၢ်အၢတၢ်သီအပူၤတက့ၢ်. (အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဘီဧိၤမုၢ်ဧိၤ, ဒီ:တၢ်စိ တၢ်ကမီၤ, ဒီ:တၢ်လၤတၢ်ကပီၤန့ၣ် မ့ၢ်နတၢ်အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်လီၤ. အၤမ့ၣ်) ” မ:သဲ ၆:၁၃. {GC 530.2}GCsk 564.1

* * * * *