အဆၢဒိၣ် (၄)—ပှၤကဟုက, ာ်က့ၤတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ပှၤဝီဒ့စံဖိတဖၣ်

ဖဲလၢပၤပၤအတၢ်ဒိၣ်စိဒိၣ်ကမီၤအိၣ်မ:ဝဲယံာ်ယံာ်စၢၤစၢၤအဆၢ ကတီၢ်န့ၣ် ပှၤလၢအနာ်ခရံာ်ဒီ:အုၣ်အသ:လၢကစၢ်ခရံာ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အမၤဘၣ်လိာ်က့ၤတၢ်လၢကစၢ်ယွၤဒီ:ပှၤကညီအဘၢၣ်စၢၤအိၣ်ဒံ:ဝဲလီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤဟံ:ဃာ်လံာ်စီဆှံ ဒ်အမ့ၢ်သ:သမူအတၢ်ဘျၢတခါ ဒီ:အိၣ်ဘှံ:ပာ်စီဆှံမုၢ်နွံနံၤဒီ: သူၣ်လီၤအတၢ်နာ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်တၢ်ပာ်အီၤလၢပှၤမၤထီဒါတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်ဘျၢအဃိ တၢ်မၤတံာ်တာ်အီၤဒီ: မၤဟ:ဂီၤကွံာ်ကယဲၢ်လံာ်လၢအဝဲသ့ၣ်ထု:ထီၣ်ဒီ: ရၤလီၤဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤတဖၣ်န့ၣ် အသ:တဟ:ဂီၤဘၣ်. အိၣ်ဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢအတၢ်နာ်အပူၤလီၤ. {GC 61.1}GCsk 63.1

ပှၤမၤအၢမၤန:တၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်စံ:အၢစံ:သီဒီ:ပာ်တၢ်ကမၣ်, စံ:ကတိၤတတီတလိၤ, အတၢ်ကွဲ:နီၣ်ကွဲ:ဃါကဘျံ:ကဘျၣ်, အါန့ၢ် အမဲာ်ညါလၢတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤအဂီၢ်တၢ်ကွဲ:ဃာ်တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. ရိမ့ၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢဆိမိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤတအိၣ်ဒီ:ယွၤ ဘၣ်အဃိ အလံာ်အလဲၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်တၢ်မၤဟ:ဂီၤကွံာ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ. တၢ်မၤအၢမၤန:အတၢ်ကွဲ:နီၣ်ကွဲ:ဃါလၢ ပၤပၤမၤဝဲခီဖျိလၢတၢ်ပၢၢ်ဆၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤမ့ၢ်အိၣ်စ့ၢ်ကီ:ဒီ: ကျဲ:စၢ:မၤဟါမၢ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ဖဲလံာ်စဲ:ကျံ:ကဟၣ်သ့ၣ်တဖၣ်တချု:အိၣ်ထီၣ်ဒံ:ဘၣ်အခါ လံာ်အနီၣ်ဂံၢ် စှၤဝဲဒိၣ်မ:အဃိ ရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆ:အက့ၢ် အဂီၤလီၤ. အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အစိကမီၤဒိၣ်ဝဲအဃိ ခိၣ်နၢ်ခိၣ်ကျၢၢ်တဖၣ် ကျဲ:စၢ: မၤဟ:ဂီၤမၤဟါမၢ်ကွံာ်ပှၤလၢအတလူၤပိာ်ဒီ: မၤဒ်အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်ဘျၢ အသိ:တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢအဃုန့ၢ်တၢ်သဘျ့ဒီ:အိၣ်ပူၤဖျဲ: အသ:ဒီ:ရိမ့ၤအတၢ်ပၢတအိၣ်ထီၣ်ဝဲဒံ:ဘၣ်. ဒီ:တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ကသမၢ ပၤပၤအတၢ်ပၢတအိၣ်ထီၣ်ဒံ:ဘၣ်. လၢ ‘ကီၢ်ဘြံ:တ့ၢ်’ အပူၤ ပှၤခရံာ်ဖိ လၢသီသ့ၣ်တဖၣ် အအိၣ်ဒီ:တၢ်နာ်လၢအပူၤဖျဲ:ဒီ:ရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒီ:အတၢ်နာ်အဂံၢ်သူၣ်လီၤအသ:ဂၢၢ်ဂၢၢ် ကျၢၤကျၢၤလီၤ. ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိခိၣ်နၢ်ခိၣ်ကျၢၢ်တဖၣ်အတၢ်မၤန:မၤဖှီၣ် မၤအၢမၤသီတဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်န့ၢ်သါတခါလၢပှၤဘြံ:တ့ၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် အဂီၢ်လီၤ. ခရံာ်ဖိအိၣ်လၢကီၢ်အဲကလံ:အပူၤတဖၣ်အံၤ လၢတၢ်မၤအၢမၤန: ဒီ:မၤန:မၤဖှီၣ်အဃိ ဘၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲ:အသ:ဆူကီၢ် ‘စကီ:တလဲၣ်’ န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ဝံၤဒီ:ဆူညါတဆီဃ့ၢ်ကဒီ:ဝဲဆူ ‘ကီၢ်အၣ်ယလဲၣ်’ ကဒီ:လီၤ. ထံကီၢ် တဖၣ်အံၤတူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ်ဃုာ်ဒီ: တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢတၢ်သူၣ်ခုသ:ခုအပူၤ လီၤ. {GC 62.2}GCsk 63.2

‘စဲ:ကစၢၣ်’ အပှၤကလုာ်တဖၣ် ဟဲနုာ်ဆူၣ်ဝဲဆူ ကီၢ်ဘြံ:တ့ၢ်အပူၤ အဆၢကတီၢ်အဝဲသ့ၣ်ပျဲပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ်ပၢထံပၢကီၢ်အဃိ ပှၤခရံာ်ဖိ သ့ၣ်တဖၣ်ဟ:ထီၣ်ကွံာ်ဆူ ပှၢ်မုၢ်ကနၢဒီ:ကစၢၢ်ကလိသ့ၣ်တဖၣ်ဆူ တၢ်လီၢ်ပူၤဖျဲ:အဂီၢ်လီၤ. ဖဲနံၣ်ယၤကယၤတခါလဲၤပူၤကွံာ်ဝဲန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကပီၤအိၣ်ကပီၤထီၣ်လၢ ‘စကီ:တလဲၣ်’ အကီၢ်သကုၤဆ:ဒ:ဝ:ဝ:န့ၣ် လီၤ. ‘ခိၣ်လဲဘၢ:’ ဒီ:အပှၤမၤသကိ:တၢ်တဖၣ် ဟ:ထီၣ်ကွံာ်လၢ ‘စကီ: တလဲၣ်’ အပူၤဒီ: လဲၤအိၣ်ဝဲလၢကီ:ဖိတဖျၢၣ်လၢတၢ်ကိ:အမံၤလၢ ‘အဲၢ်အိၣ်နၣ်’ န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဝဲအတၢ်သ:ခုကစီၣ်အဝဲၤလီၢ်ခၢၣ်သ: အလီၢ်ဖဲတၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်လီၤ. ဒီ:လၢပှၤစိာ်တၢ်သ:ခုကစီၣ်အကျါတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ပှၤလၢအခိ:ဒီ:အိၣ်ဘှံ:ဝဲလၢလံာ်စီဆှံအမုၢ်အိၣ်ဘှံ:နံၤအဃိ တၢ်မ့ၢ် တၢ်တီဟဲအိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လၢအဝဲသ့ၣ်အကျါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်သူၣ်ထီၣ်က ၠိ တဖျၢၣ်ဖဲ ‘ကီ:အဲၢ်အိၣ်နၣ်’ ကီ:ဖိအံၤအပူၤဒီ: ပှၤစိာ်တၢ်သ:ခုကစီၣ်လၢ အဖျိထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢက ၠိအံၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူ ‘စကီ:တလဲၣ်, အ့ဂလဲၣ်, က ၠၢမနံၢ်, စွံ:စလဲၣ်ဒီ: အံၣ်တလံၣ်ထံကီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. {GC 62.3}GCsk 64.1

ဘၣ်ဆၣ်ရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တခီပာ်အသ:ဒီ: ကူၣ်ထီၣ်တၢ်လၢ ကထု:ဃီၤကီၢ်ဘြံ:တ့ၢ်ဆူအတၢ်ပၢတၢ်ပြ:အစုဖီလာ်လီၤ. ဖဲနံၤယၤကယၤ ဃုန့ၣ်ပှၤစိာ်တၢ်သ:ခုကစီၣ်တဖၣ်ဒု:နဲၣ်က့ၤပှၤ ‘စဲ:ကစၢၣ်’ ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဒ်သိ:ကတူၢ်လိာ်ဒီ:ကဲထီၣ်ဝဲပှၤခရံာ်ဖိအဃိ တၢ်သ:ခုကစီၣ်လဲၤထီၣ် လဲၤထီဝဲဒၣ်ဆူညါဂ့ၤမ:လီၤ. ဖဲန့ၣ်ပၤပၤစ:ထီၣ်မၤတၢ်ထီဒါပှၤခရံာ်ဖိ လၢအအိၣ်တီအိၣ်လိၤဒီ:မၤတၢ်တီတီလိၤလိၤတဖၣ်ဒီ: အိၣ်ဆိ:ဝဲဒ်လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိ:သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပၤပၤဒီ:အကရၢတဖၣ်အံၤ အိၣ်ဒီ:တၢ်ပာ်ဒိၣ်ပာ်ထီၣ်ထီသ:ဒီ: တၢ်နာ်လီၤရၢၢ်လီၤစၢၤအဃိ မၤလိာ်ဝဲ ဒ်သိ:ခရံာ်ဖိတဖၣ်ကဆီလဲက့ၤအတၢ်မၤသ့ၣ်တဖၣ် ဒ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဘျၢ အစိကမီၤအဖီလာ်အသိ:လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤဘြံ:တ့ၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် စံ:ဆၢက့ၤ ဝဲလၢ ပၤပၤတမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခိၣ်ကျၢၢ်ဘၣ်ထဲကစၢ်ခရံာ်တဂၤဧိၤအမဲာ်ညါ အဝဲသ့ၣ်အကစၢ်အဂၤတအိၣ်ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.GCsk 65.1

ဆၢကတီၢ်အံၤ ပၤပၤဒီ:ပှၤပိာ်အခံခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်ကူၣ် တၢ်ဆ:အက့ၢ်အဂီၤနီၢ်နီၢ်အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပၤပၤကတိၤဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကီၢ်ဘျီၣ်အပူၤစံ:ဝဲဒၣ် “သုမ့ၢ်တတူၢ်လိာ်ပှၤလၢ အဟဲစိာ်တၢ်ဃူတၢ်ဖိ: ဘၣ်ဒီ: သုကဘၣ်သဂၢၢ်ဒီ:ဒုၣ်ဒါလၢအဟဲစိာ်န့ၢ်သုတၢ်ဒု:တၢ်ယၤလီၤ.” (2) J. H. Merle, D’ Aubigne, History of the Reformation of the Sixteenth Century, b. 17, ch. 2). ‘ဘြံ:တ့ၢ်’ ဖိသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်တဟ့ၣ် လီၤအသ:ဆူပၤပၤအစုပူၤတစုန့ၣ် ကဘၣ်တူၢ်တၢ်ဒု:တၢ်ယၤဒီ: တၢ်လီ တၢ်ဝ့ၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. {GC 62.4}GCsk 65.2

ခရံာ်ဖိလၢအအိၣ်ပူၤဖျဲ:ဒီ:ရိမ့ၤအတၢ်ပၢတၢ်ပြ:သ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ပူၤဖျဲ:ဝဲဒီ:တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအသကဲာ်ပဝ:တဖၣ်အါနံၣ်အါလါလီၤ. တၢ်နာ်န့ၢ်လံာ်စီဆှံမ့ၢ်တၢ်ဘျၢထဲတခါဧိၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲလၢကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ်အိၣ်ဂၢၢ်ဆိ:ကျၢၤအံၤ ဟ:ဂီၤဝဲဒၣ် တသ့ဘၣ်အဃိ ပှၤခရံာ်ဖိတဖၣ်အိၣ်ဘှံ:ဝဲလၢမုၢ်နွံနံၤ (မုၢ်အိၣ်ဘှံ:အနံၤ) လီၤ. ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အဟံ:ဃာ်တၢ်နာ်တမံၤအံၤ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢပှၤ ‘အၤမ့နယါ’ ဖိအတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိ:အလီၢ်လၢကီၢ် ‘အဖရံ:ကၤ’ ဒီ: ကီၢ်အ့ၡါ အပူၤန့ၣ်လီၤ. {GC 63.1}GCsk 65.3

ပှၤလၢအထီဒါပၤပၤအကျါ ပှၤဝီဒ့စံဖိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ပှၤထီဒါ တၢ်အဆူၣ်ကတၢၢ်တဖုလီၤ. လၢရိမ့ၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အိၣ်သူၣ်လီၤအသ: အထံကီၢ်ဒၣ်လဲာ် Piedmont အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်လီၤဆီအသ: လီၤ. တအိၣ်ဃါဃုာ်အသ:ဒီ:ရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ဒီ: တၢ်ဆၢကတီၢ်တုၤဝဲဒၣ်အဃိ ရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်စံ:ဝဲလၢ ခရံာ်ဖိခဲလၢာ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤအသ:ဆူ ပၤပၤအတၢ်သု:ကျဲၤအပူၤလီၤ. ပှၤတနီၤနီၤ ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲလၢ အတဟ့ၣ်လီၤအသ:ဘၣ်ဒီ: ပာ်လီၤအသ:ဒူဒူလၢကကဟု ကယာ်ကဒါက့ၤအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအတၢ်နာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဟံ:ဃ: ဂၢၢ်ကျၢၤတၢ်နာ်လၢအခီၣ်ထံ:သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ‘အဲ:လ်ပ်’ ကစၢၢ်ဒီ:ဃ့ၣ်ထီၣ်ကွံာ်ဆူထံကီၢ်အဂၤ ဒီ:ယူၣ်ထီၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအနီၣ် တယၢ်န့ၣ်လီၤ. တနီၤနီၤဒ်သိ:ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအိၣ်လီၤထူ လီၤယိာ်တဂၤအံၤလၢတၢ်သဘျ့အပူၤအဂီၢ် လဲၤဃ့ၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢလၢၢ်ကအိ အပူၤ လၢလ့ကအိအကစၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အအိပူၤန့ၣ်လီၤ. {GC 64.1}GCsk 66.1

ပှၤတဖၣ်အံၤ သူၣ်လီၤအတၢ်နာ်လၢလံာ်စီဆှံ ဒ်အမ့ၢ်ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါအသိ:လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အမ့ၢ်အတီတဖၣ် ဟါမၢ်ကွံာ်ဝဲ မ့ၢ်လၢရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်မၤကီခဲအီၤအါမံၤအါမ ၠိအဃိလီၤ. {GC 64.2}GCsk 66.2

လၢအကျါ လံာ်စီဆှံအမုၢ်အိၣ်ဘှံ:အနံၤဘၣ်တၢ်သ:ဟ့အီၤလၢရိမ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ် အကါဒိၣ်ကတၢၢ်တခါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အမ့ၢ်အတီဘၣ်ဟ:ထီၣ်ကွံာ်လၢ ရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၤ. ဒ်တၢ်စံ:ပာ်အိၣ်တ့ၢ်စံ:ပာ်ဝဲအသိ: ပၤပၤအတၢ်စိ တၢ်ကမီၤပာ်လီၤယီၢ်တံၢ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ်လၢဟီၣ်ခိၣ်လိၤဒီ: ယီၢ်သဘှံ:ကွံာ်ဝဲလီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢအအိၣ်လၢပၤပၤအတၢ်ပၢအဖီလာ် တဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤန့ၢ်ဆူၣ်အီၤ ဒ်သိ:ကပာ်ကဲဒီ:အိၣ်ဘှံ:လၢမုၢ်ခီၣ်ထံ: အနံၤအံၤ ဒ်တၢ်အိၣ်ဘှံ:အနံၤအသိ:န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်တဘၣ်တပိၤအကျါ ပှၤနာ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ် အသ:ဒ့ဒီထီၣ်ဝဲဒီ:လၢမုၢ်နွံနံၤတနံၤန့ၣ် အိၣ်ဒီ: တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ကစၢ်ယွၤဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢမုၢ်ခီၣ်ထံ:နံၤတခီ ပာ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဘှံ:လၢတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပၤပၤအသ:တမံဝဲဒံ:ဘၣ်. မၤဆူၣ်ပှၤဒ်သိ:ပှၤကမၤလီၤမၢ်ကွံာ်မုၢ်နွံနံၤအိၣ်ဘှံ:နံၤအသူ:အသ့ၣ်လၢ ပှၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါလီၤ. {GC 65.1} GCsk 66.3

တချု:လၢတၢ်မၤလိက့ၤတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါဒံ:ဘၣ် အါနံၣ်အါလါန့ၣ် ပှၤဝီဒ့စံဖိသ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ပာ်စၢၤလံဒီ: လံာ်စီဆှံလၢဘၣ်တၢ်ကွဲ:အီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အပှၤကလုာ်အကျိာ်န့ၣ်လံလီၤ. အဃိအဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ်ပှၤလီၤဆီ ကတၢၢ်တဖု လၢဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤန:အီၤအဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကိ:သတြီ ထီၣ်ဒီ: တဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအကတၢၢ် (တၢ်လီၣ်ဖျါ) ပာ်ဖျါဝဲန့ၣ်လီၤ. ပှၤဝီဒ့စံဖိသ့ၣ်တဖၣ် အံၤ ဖဲရိမ့ၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒိၣ်စိဒီကတီၢ်ညါအပူၤန့ၣ် တဒိ:ပၢအသ:လၢ ရိမ့ၤအတၢ်ပၢဘၣ်. အခိၣ်တလိၣ်တတူၢ်လိာ်စ့ၢ်ကီ:တၢ်ဘါထီၣ်တၢ်ဂီၤ တၢ်ဖီၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဘှံ:ဒၣ်ဝဲလၢ မုၢ်အိၣ်ဘှံ:အနံၤအမ့ၢ်အတီလၢ မုၢ်နွံနံၤတနံၤအံၤလီၤ. {GC 65.2}GCsk 67.1

ဝီဒ့စံဖိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ လၢပှၢ်လၢ်ကျါဒီ: လၢကစၢၢ်ကလိၤသ့ၣ် တဖၣ်အကျါ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်ခူသူၣ်ဝဲလၢလ့ကအိအပူၤသ့ၣ်တဖၣ်ဒီ: လၢၢ်အကအိသ့ၣ်အဖၣ်အပူၤလီၤ. ပှၤအိၣ်ဒီ:တၢ်သ:တီတဖၣ်အံၤ နဲၣ်ဃီၤဝဲ မူခိၣ်ဒ်အမ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံ: ကစၢၢ်ကလိသ့ၣ် တဖၣ်ဘၣ်ဃ:ဒီ:ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ်လီၤ. {GC 65.3} GCsk 67.2

ကစၢ်ယွၤမ့ၢ်တမၤဘၣ်န့ၣ် ကစၢၢ် သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပှၤသု:ကွံာ်အီၤတန့ၢ်ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. ကစၢၢ်တဖၣ် မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤတ့လီၤပာ်လီၤအီၤလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိ:ကစၢ်ယွၤပာ်လီၤဃုာ်ဝဲ အတၢ်မၤလိာ်လၢအတဆီလဲအသ:နီတဘျီအံၤစ့ၢ်ကီ:လီၤ. ဒ်ပှၤကညီ သ့ၣ်တဖၣ်လူၤပိာ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အကျဲ ဒီ:ပာ်လီၤကွံာ်ကစၢၢ်ဆူပီၣ်လဲၣ် အပူၤတန့ၢ်ဘၣ်အသိ:, ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ်ထဲတထံၣ်ဧိၤန့ၣ် တၢ်မၤ ဟ:ဂီၤအီၤ, တၢ်ဆီလဲအီၤတန့ၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အသ:တအု:ဝဲလၢ ဘၣ်အိၣ်လၢပှၢ်လၢ်ကျါကစၢၢ်ကလိအလိၤစ့ၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် သ:ခုဝဲ လၢဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤလၢတၢ်သဘျ့အပူၤ လၢကစၢၢ်ကလိ ပှၢ်လၢ်ကျါအံၤအဃိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်သ:ဝံၣ်လၢ အစံ:ထီၣ်ပတြၢၤယွၤ တဖၣ်န့ၣ် ရိမ့ၤအသု:ဖိတဖၣ်မၤဘှ့ၣ်အီၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်. {GC 66.2}GCsk 67.3